ਡੇਰਾ ਸੱਚਾ ਸੌਦਾ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਡੇਰਾ ਸੱਚਾ ਸੌਦਾ
ਸੰਖੇਪਡੀਐੱਸਐੱਸ
ਸਥਾਪਨਾ29 ਅਪ੍ਰੈਲ 1948; 75 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ (1948-04-29)
ਸੰਸਥਾਪਕਮਸਤਾਨਾ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨੀ
ਕਿਸਮ
  • ਐੱਨਜੀਓ
  • ਗੈਰ-ਲਾਭਕਾਰੀ ਸਮਾਜ ਭਲਾਈ ਅਤੇ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਸੰਸਥਾ
ਰਜਿਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਨੰ.5234[1]
ਕਾਨੂੰਨੀ ਸਥਿਤੀਕਾਰਜਸ਼ੀਲ
ਮੰਤਵ
[2][ਗੈਰ-ਪ੍ਰਾਇਮਰੀ ਸਰੋਤ ਲੋੜੀਂਦਾ]
ਮੁੱਖ ਦਫ਼ਤਰਸਿਰਸਾ, ਹਰਿਆਣਾ, ਭਾਰਤ
ਗੁਣਕ29°32′01″N 75°01′04″E / 29.533593°N 75.017702°E / 29.533593; 75.017702
ਖੇਤਰ
Successor
ਸ਼ਾਹ ਸੱਤਨਾਮ ਸਿੰਘ
ਮੌਜੂਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ
ਗੁਰਮੀਤ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਸਿੰਘ
ਵੈੱਬਸਾਈਟwww.derasachasauda.org

ਡੇਰਾ ਸੱਚਾ ਸੌਦਾ (ਡੀਐੱਸਐੱਸ[4]) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ "ਧਾਰਮਿਕ ਪੰਥ"[5] ਅਤੇ "ਗੈਰ-ਮੁਨਾਫ਼ਾ ਸਮਾਜ ਭਲਾਈ ਡੇਰੇ" ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 29 ਅਪ੍ਰੈਲ 1948 ਨੂੰ ਮਸਤਾਨਾ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨੀ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਬਾਬਾ ਸਾਵਨ ਸਿੰਘ (ਰਾਧਾ ਸੁਆਮੀ ਸਤਿਸੰਗ ਬਿਆਸ (RSSB) ਦੇ ਦੂਜੇ ਸਤਿਗੁਰੂ) ਦੇ ਇੱਕ ਤਪੱਸਵੀ ਅਨੁਯਾਈ ਸੀ, ਧਾਰਮਿਕ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਜੋਂ ਕੀਤੀ।[6] ਬਾਬਾ ਸਾਵਨ ਸਿੰਘ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਲਹਿਰ ਚਾਰ ਧੜਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀ ਗਈ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਮਸਤਾਨਾ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨੀ ਨੇ ਕੀਤੀ। ਮਸਤਾਨਾ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਦੀ ਲਹਿਰ ਤਿੰਨ ਸਮੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਵੰਡੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ ਸਿਰਸਾ ਸਮੂਹ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰ ਰਿਹਾ ਸੀ, ਜਿਸ ਨੇ ਗੁਰਮੀਤ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਚੁਣਿਆ ਸੀ। ਡੇਰਾ ਸੱਚਾ ਸੌਦਾ ਦਾ ਮੁੱਖ ਕੇਂਦਰ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਰਿਆਣਾ ਰਾਜ ਦੇ ਸਿਰਸਾ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ।[7][8] ਸੰਸਥਾ ਦੇ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 46 ਆਸ਼ਰਮ (ਵਿਭਾਗ) ਹਨ।[3]

ਮਸਤਾਨਾ ਬਲੋਚਿਸਤਾਨੀ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਹਰਿਆਣਾ, ਪੰਜਾਬ ਅਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨ ਵਿਚ 25 ਆਸ਼ਰਮ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ, ਜਿੱਥੇ ਜੀਵਨ ਭਰ ਤਿੰਨ ਸਿਧਾਂਤਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨਣ ਵਾਲੇ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਾਮ ਸਿਮਰਨ ਦੀ ਵਿਧੀ ਸਿਖਾਈ ਗਈ ਸੀ: ਮਾਸ, ਅੰਡੇ ਜਾਂ ਜਿਲੇਟਿਨ ਦਾ ਸੇਵਨ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ। ਸ਼ਰਾਬ, ਨਸ਼ੇ, ਤੰਬਾਕੂ ਆਦਿ ਅਤੇ ਕੋਈ ਵਿਭਚਾਰ ਜਾਂ ਨਾਜਾਇਜ਼ ਸੈਕਸ ਨਹੀਂ। ਉਸਨੇ 1948 ਵਿੱਚ ਮੁੱਖ ਆਸ਼ਰਮ ਦੀ ਨੀਂਹ ਵੀ ਰੱਖੀ ਅਤੇ ਡੇਰੇ ਦੁਆਰਾ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ "ਧੰਨ ਧੰਨ ਸਤਿਗੁਰੂ ਤੇਰਾ ਹੀ ਆਸਰਾ" (ਧੰਨ ਧੰਨ ਤੁਸੀਂ ਸੱਚੇ ਗੁਰੂ, ਤੁਸੀਂ ਮੇਰਾ ਆਸਰਾ ਹੋ) ਸ਼ਬਦ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ।[9][ਸਪਸ਼ਟੀਕਰਨ ਲੋੜੀਂਦਾ] ਸ਼ਾਹ ਸਤਨਾਮ ਸਿੰਘ ਨੇ 1963 ਤੋਂ 1990 ਤੱਕ ਡੇਰੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1990 ਵਿੱਚ ਵਿਵਾਦਗ੍ਰਸਤ ਗੁਰਮੀਤ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਸਿੰਘ, ਜਿਸ ਨੇ ਇੱਕ ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਸ਼ਰਮਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜਿਆ ਅਤੇ ਡੇਰੇ ਨੂੰ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਸੰਸਥਾ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ।

ਮੌਜੂਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ, ਗੁਰਮੀਤ ਰਾਮ ਰਹੀਮ ਸਿੰਘ, ਜੋ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ 60 ਮਿਲੀਅਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪੈਰੋਕਾਰ ਹੋਣ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵਿਵਾਦਪੂਰਨ ਸ਼ਖਸੀਅਤ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਕਤਲ ਅਤੇ ਬਲਾਤਕਾਰ ਲਈ ਦੋਸ਼ੀ ਠਹਿਰਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।[10][11][12][13] 25 ਅਗਸਤ 2017 ਨੂੰ, ਹਰਿਆਣਾ ਦੇ ਪੰਚਕੁਲਾ ਸ਼ਹਿਰ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੀਬੀਆਈ ਅਦਾਲਤ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਦੋ ਡੇਰਾ ਸਾਧਵੀਆਂ (ਮਹਿਲਾ ਪੈਰੋਕਾਰਾਂ) ਨਾਲ ਬਲਾਤਕਾਰ ਕਰਨ ਦਾ ਦੋਸ਼ੀ ਪਾਇਆ।[14] ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੀਬੀਆਈ ਅਦਾਲਤ ਨੇ 28 ਅਗਸਤ 2017 ਨੂੰ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 20 ਸਾਲ ਦੀ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ।[15] ਜਨਵਰੀ 2019 ਵਿੱਚ, ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਪੱਤਰਕਾਰ ਰਾਮ ਚੰਦਰ ਛਤਰਪੱਤੀ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਦੇ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ।[16] ਅਕਤੂਬਰ 2021 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ DSS ਚੇਲੇ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਕਤਲ ਲਈ ਇੱਕ ਹੋਰ ਉਮਰ ਕੈਦ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਸੁਣਾਈ ਗਈ ਸੀ।[17]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "State-wise list of VOs/NGOs signed up on the NGO-PS - Haryana(1183)". 12 August 2004. Retrieved 9 November 2016.[permanent dead link][permanent dead link]
  2. 2.0 2.1 DSS (11 May 2013). "About Dera Sacha Sauda (DSS) – Social Welfare & Spiritual Organization". Retrieved 5 November 2016.
  3. 3.0 3.1 "The Baba on song - Rise and spread of Dera Sacha Sauda". The Indian Express. 26 October 2014. Retrieved 10 November 2016.
  4. Copeman, Jacob (2009). Veins of Devotion: Blood Donation and Religious Experience in North India. ISBN 978-0813544496. "Dera"—the extended residential site of an influential figure—has similar connotations to "ashram," while "Sacha Sauda" means literally true deal or dealings, and is an allusion to the fact that monetary gifts from devotees are not accepted by the organization, which claims to be fully autarkic.
  5. Guruswamy, Mohan (August 28, 2017). "Why religious cults such as Dera Sacha Sauda are so popular". Hindustan Times. Retrieved April 8, 2020.
  6. Split i the Radha Soami Movement, The Sach Khand Journal of Radhasoami Studies, Dec 12, 2015, Issue 10, p.11
  7. Largest Blood Donation. Guinness Book of World Records Archived 24 September 2015 at the Wayback Machine.
  8. "Dera again makes it to Guinness Book of World Records Collects 43,732 units of blood in a day". The Tribune. 15 November 2010. Retrieved 26 May 2011.
  9. धन-धन सतगुरु...की शर्त पर अकालियों को डेरे का समर्थन, 02 Feb 2017
  10. "Ram Rahim Singh: fatal clashes follow Indian guru's rape conviction". The Guardian. 25 August 2017. Retrieved 26 August 2017.
  11. ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; no text was provided for refs named bbc.com
  12. "Baba Bling: Meet Gurmeet Ram Rahim, the Dera chief who thrives on controversies". 25 August 2017.
  13. "This Isn't Ram Rahim Singh's First Brush With Court And Controversy". 25 August 2017.
  14. "Dera Sacha Sauda chief Gurmeet Ram Rahim found guilty of rape, CBI court ruling comes after 14 years". The Times of India.
  15. "Dera Sacha Sauda chief Gurmeet Ram Rahim sentenced to 20 years in jail". The Times of India.
  16. "Gurmeet Ram Rahim Singh sentencing HIGHLIGHTS: Dera chief, three others awarded life imprisonment". The Indian Express (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). 2019-01-17. Retrieved 2022-02-01.
  17. Team, BS Web (2021-10-18). "Ranjit Singh murder case: Dera chief and four others get life imprisonment". www.business-standard.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2022-10-20.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]