ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਵਿੱਚ ਰਸੌਲੀ
| ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਵਿੱਚ ਰਸੌਲੀ | |
|---|---|
| ਸਮਾਨਾਰਥੀ ਸ਼ਬਦ | ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਲੇਯੋਮੀਨਮਾ, ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਮਯੋਮਾ, ਮਯੋਮਾ, ਫ਼ਿਬ੍ਰੋਮਯੋਮਾ, ਫ਼ਿਬ੍ਰੋਲੇਯੋਮੀਨਮਾ |
 | |
| ਸਰਜਰੀ ਦੌਰਾਨ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਵਿੱਚ ਰਸੌਲੀ ਦੀ ਤਸਵੀਰ | |
| ਵਿਸ਼ਸਤਾ | ਗਾਇਨੇਕੋਲੋਜੀ |
| ਲੱਛਣ | ਦਰਦਨਾਕ ਜਾਂ ਭਾਰੀ ਮਹਾਵਾਰੀs[1] |
| ਗੁਝਲਤਾ | ਨਪੁੰਸਕਤਾ[1] |
| ਆਮ ਸ਼ੁਰੂਆਤ | ਮੱਧ ਅਤੇ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ[1] |
| ਕਾਰਨ | ਅਸਪਸ਼ਟ[1] |
| ਜ਼ੋਖਮ ਕਾਰਕ | ਟੱਬਰ ਇਤਿਹਾਸ, ਮੋਟਾਪਾ, ਲਾਲ ਮੀਟ ਖਾਣਾ[1] |
| ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦਾ ਤਰੀਕਾ | ਪੇਲਵਿਕ ਜਾਂਚ, ਮੈਡੀਕਲ ਇਮੇਜਿੰਗ[1] |
| ਸਮਾਨ ਸਥਿਤੀਅਾਂ | Leiomyosarcoma, ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ, ovarian cyst, ovarian cancer[2] |
| ਇਲਾਜ | ਦਵਾਈਆਂ, ਸਰਜਰੀ[1] |
| ਦਵਾਈ | Ibuprofen, paracetamol (acetaminophen), iron supplements, gonadotropin releasing hormone agonist[1] |
| Prognosis | Improve after menopause[1] |
| ਅਵਿਰਤੀ | ~50% ਔਰਤਾਂ ਆਪਣੀ 50 ਦੀ ਉਮਰ 'ਚ[1] |
ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਵਿੱਚ ਰਸੌਲੀ, ਇਸ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗਰੱਭਾਸ਼ਯ ਲੇਯੋਮੀਆਮ ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਗਰੱਭਾਸ਼ਯ ਦੇ ਸੁਭਾਵਕ ਮਾਸਪੇਸ਼ੀ ਟਿਊਮਰ ਹਨ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਲੱਛਣ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਦਕਿ ਦੂਸਰਿਆਂ ਨੂੰ ਦਰਦਨਾਕ ਜਾਂ ਤੇਜ਼ ਮਹਾਂਵਾਰੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਜੇ ਕਾਫ਼ੀ ਵੱਡੀ ਹੋਵੇ, ਉਹ ਬਲੈਡਰ 'ਤੇ ਧੱਕ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਕਸਰ ਪਿਸ਼ਾਬ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੈਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਸੈਕਸ ਦੌਰਾਨ ਜਾਂ ਪਿੱਛਲੇ ਪਾਸੇ ਹੇਠਲੇ ਦਰਦ ਦੇ ਪੈਦਾ ਹੋਣ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣਦਾ ਹੈ। ਇੱਕ ਔਰਤ ਨੂੰ ਉਸ ਦੀ ਬੱਚੇਦਾਨੀ 'ਚ ਇੱਕ ਜਾਂ ਇੱਕ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਸੌਲੀ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਕਦੇ-ਕਦੇ, ਰਸੌਲੀ ਕਾਰਨ ਗਰਭ ਅਵਸਥਾ ਨੂੰ ਧਾਰਨ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਅਸਧਾਰਨ ਹੈ।[1]
ਗਰੱਭਾਸ਼ਯ ਫਿਬਰੋਇਡਜ਼ ਦਾ ਸਹੀ ਕਾਰਨ ਅਸਪਸ਼ਟ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਫਿਬਰੋਇਡਜ਼ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਚਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਹਾਰਮੋਨ ਦੇ ਪੱਧਰਾਂ ਕਾਰਨ ਅੰਸ਼ਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਜੋਖਮ ਦੇ ਕਾਰਕਾਂ 'ਚ ਮੋਟਾਪੇ ਅਤੇ ਲਾਲ ਮੀਟ ਖਾਣਾ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹੈ। ਪੇਸਲੀ ਜਾਂਚ ਜਾਂ ਮੈਡੀਕਲ ਇਮੇਜਿੰਗ ਦੁਆਰਾ ਨਿਦਾਨ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਲੱਛਣ ਨਾ ਹੋਣ ਤਾਂ ਇਲਾਜ ਦੀ ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਐਨ.ਐਸ.ਏ.ਆਈ.ਡੀ.ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਜਿਹੇ, ਇਬੂਪ੍ਰੋਫ਼ੇਨ, ਦਰਦ ਅਤੇ ਖੂਨ ਨਾਲ ਮਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਪੈਰਾਸੀਟਾਮੋਲ (ਅਸੀਟਾਮਿਨੋਫ਼ਿਨ) ਦਰਦ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।[3] ਭਾਰੀ ਮਹਾਂਵਾਰੀ ਵਿੱਚ ਲੋਹੇ ਦੇ ਸਪਲੀਮੈਂਟਸ ਦੀ ਲੋੜ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਗੋਨਡੋਟ੍ਰੋਪਿਨ ਜਾਰੀ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਹਾਰਮੋਨ ਐਗੋਨੀਸਟ ਕਲਾਸ ਦੀਆਂ ਦਵਾਈਆਂ ਫਿਬਰੋਇਡਜ਼ ਦੇ ਅਕਾਰ ਨੂੰ ਘਟਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਪਰ ਇਹ ਮਹਿੰਗੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਈਡ ਇਫੈਕਟਸ ਨਾਲ ਜੁੜੀਆਂ ਹਨ। ਜੇ ਵੱਧ ਲੱਛਣ ਮੌਜੂਦ ਹਨ, ਤਾਂ ਰੇਸ਼ੇਦਾਰ ਜਾਂ ਗਰੱਭਾਸ਼ਯ ਨੂੰ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਸਰਜਰੀ ਮਦਦ ਲਈ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਗਰੱਭਾਸ਼ਯ ਧਮਣੀ ਭਰਵਾਉਣ ਨਾਲ ਵੀ ਮਦਦ ਮਿਲ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਫਿਬਰੋਇਡਜ਼ ਦੇ ਕੈਂਸਰਵਰ ਵਰਜ਼ਨ ਬਹੁਤ ਹੀ ਘੱਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਲੀਯੋਮੀਓਸਰਕੋਮਾ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਹ ਲਚਕੀਲੇ ਫਿਬਰੋਇਡਜ਼ ਤੋਂ ਵਿਕਸਤ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੇ।
ਲਗਭਗ 20% ਤੋਂ 80% ਔਰਤਾਂ 50 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਫਿਬਰੋਇਡਜ਼ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। 2013 ਵਿੱਚ, ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ 17.1 ਮਿਲੀਅਨ ਔਰਤਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈਆਂ।[4] ਉਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੱਧ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਦੇ ਪ੍ਰਜਨਨ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। ਮੀਨੋਪੌਜ਼ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਆਕਾਰ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ, ਗਰੱਭਾਸ਼ਯ ਫਾਈਬਰੋਇਡਜ਼ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਦੇ ਸਰਜੀਕਲ ਹਟਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਆਮ ਕਾਰਨ ਹਨ।[5]
ਹੋਰ ਜਾਨਵਰ
[ਸੋਧੋ]ਗਰੱਭਾਸ਼ਯ ਫਿਬਰੋਇਡ ਹੋਰ ਥਣਧਾਰੀਆਂ ਵਿੱਚ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਕੁੱਤੇ ਕੁੱਤੇ ਅਤੇ ਬਾਲਟਿਕ ਸਲੇਟੀ ਸੀਲ ਵਿੱਚ ਦੇਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[6]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 1.10 "Uterine fibroids fact sheet". Office on Women's Health. January 15, 2015. Archived from the original on 7 July 2015. Retrieved 26 June 2015.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ Ferri, Fred F. (2010). Ferri's differential diagnosis: a practical guide to the differential diagnosis of symptoms, signs, and clinical disorders (2nd ed.). Philadelphia, PA: Elsevier/Mosby. p. Chapter U. ISBN 978-0323076999.
- ↑ Kashani, BN; Centini, G; Morelli, SS; Weiss, G; Petraglia, F (July 2016). "Role of Medical Management for Uterine Leiomyomas". Best Practice & Research. Clinical Obstetrics & Gynaecology. 34: 85–103. doi:10.1016/j.bpobgyn.2015.11.016. PMID 26796059.
- ↑ Global Burden of Disease Study 2013, Collaborators (5 June 2015). "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 301 acute and chronic diseases and injuries in 188 countries, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013". Lancet. 386 (9995): 743–800. doi:10.1016/S0140-6736(15)60692-4. PMC 4561509. PMID 26063472.
{{cite journal}}:|first=has generic name (help)CS1 maint: numeric names: authors list (link) - ↑ "Uterine myomas: an overview of development, clinical features, and management". Obstet Gynecol. 104 (2): 393–406. August 2004. doi:10.1097/01.AOG.0000136079.62513.39. PMID 15292018.
- ↑ "Histology of uterine leiomyoma and occurrence in relation to reproductive activity in the Baltic gray seal (Halichoerus grypus)". Vet. Pathol. 40 (2): 175–80. March 2003. doi:10.1354/vp.40-2-175. PMID 12637757.