ਹਜ਼ੂਰੀ ਬਾਗ਼

ਹਜ਼ੂਰੀ ਬਾਗ਼ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਹਜ਼ੂਰੀ ਬਾਗ਼ ਬਾਰਾਂਦਰੀ

ਹਜ਼ੂਰੀ ਬਾਗ਼ ਲਾਹੌਰ , ਪੰਜਾਬ, ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਇੱਕ ਬਾਗ ਹੈ। ਇਹ ਬਾਗ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਅੰਦਰ, ਪੂਰਬੀ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ, ਸਥਿਤ ਹੈ।

ਬਾਗ਼ ਦੀ ਪਹਿਲਾਂ ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਫਕੀਰ ਅਜੀਜ਼ੁਦੀਨ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਹੇਠ ਇਸਨੂੰ ਉਸਾਰਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇਹ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਜਮਾਂਦਾਰ ਖੁਸ਼ਹਾਲ ਸਿੰਘ ਦੇ ਸੁਝਾਅ 'ਤੇ ਇਹ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਕਿ ਲਾਹੌਰ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਸਮਾਰਕਾਂ ਤੋਂ ਭੰਨਿਆ ਹੋਇਆ ਸੰਗਮਰਮਰ ਨਾਲ ਇੱਥੇ ਇੱਕ ਬਾਰਾਂਦਰੀ ਬਣਾਈ ਜਾਵੇ। ਇਹ ਕੰਮ ਖਲੀਫ਼ਾ ਨੂਰੂੁਦੀਨ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਉੱਕਰੀ ਸੰਗਮਰਮਰ ਦੇ ਥੰਮਿਆਂ ਨੇ ਬਾਰਾਦਾਰੀ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਨਾਕਾਸ਼ੀ ਵਾਲੀ ਕੰਧ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਕੇਂਦਰੀ ਖੇਤਰ, ਜਿੱਥੇ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਅਦਾਲਤ ਦਾ ਗਠਨ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਬਿੰਬਤ ਵਾਲੀ ਛੱਤ ਹੈ। ਬਾਗ਼ ਅਤੇ ਬਾਰਦਾਰੀ ਦੋਵੇਂ, ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ 45 ਫੁੱਟ, ਤਿੰਨ ਮੰਜ਼ਲੀ ਵਾਲਾ ਚੌਰਸ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬੇਸਮੈਂਟ ਪੰਦਰਾਂ ਕਦਮ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ। ਸਿੱਖ ਘੱਲੂਘਾਰਿਆਂ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਅਸਲ ਯੋਜਨਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੀ ਦੁਬਾਰਾ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। 19 ਜੁਲਾਈ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਪਰ ਦੀ ਮੰਜ਼ਿਲ ਢਹਿ ਗਈ ਅਤੇ ਇਹ ਮੁੜ ਕਦੇ ਨਹੀਂ ਬਣਾਈ ਜਾ ਸਕੀ।

ਹਰ ਐਤਵਾਰ ਦੁਪਹਿਰ, ਲੋਕ ਬਾਗ਼ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਹੋ ਕੇ ਰਵਾਇਤੀ ਪੰਜਾਬੀ ਕਿੱਸਿਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਹੀਰ ਰਾਂਝਾ ਅਤੇ ਸੱਸੀ ਪੁੰਨੂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪੰਜਾਬੀ ਸੂਫ਼ੀ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਪੜ੍ਹਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕੁਝ ਸੁਣਨ ਲਈ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ਮੁਹੱਮਦ ਇਕਬਾਲ ਦੀ ਕਬਰ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਮਸਜਿਦ ਦੇ ਬਾਹਰ ਬਾਗ ਕੋਲ ਹੈ।

ਗੈਲਰੀ

• 
  Hazuri bagh pavilion in 1870, with Lahore Fort in background
• 
  South section, with Roshnai Gate in background
• 
  Hazuri Bagh Baradari
• 
  Baradari with Badshahi Mosque in background
• 
  Hazuri Bagh Baradari with Lahore Fort in the background, 2005.

External links

• Lahore Photos and History Archived 2011-05-21 at the Wayback Machine.
• A photo of Hazuri Bagh
• An older photo of Hazuri Bagh Archived 2011-05-16 at the Wayback Machine.
• The Herbert Offen Research Collection of the Phillips Library at the Peabody Essex Museum Archived 2010-01-30 at the Wayback Machine.