ਹੁਲਦਰਿਚ ਜ਼ਵਿੰਗਲੀ
ਹੁਲਦਰਿਚ ਜ਼ਵਿੰਗਲੀ | |
|---|---|
 ਹੈਨਜ਼ ਐਸਪਰ ਦੁਆਰਾ ਜ਼ਵਿੰਗਲੀ ਦੀ 1531 ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਇੱਕ ਤਸਵੀਰ | |
| ਜਨਮ | 1 ਜਨਵਰੀ 1484 |
| ਮੌਤ | 11 ਅਕਤੂਬਰ 1531 (ਉਮਰ 47) |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਧਰਮ ਉਪਦੇਸ਼ਕ, ਧਰਮ ਸ਼ਾਸਤਰੀ |
| ਧਰਮ ਸੰਬੰਧੀ ਕੰਮ | |
ਹੁਲਦਰਿਚ ਜ਼ਵਿੰਗਲੀ (1 ਜਨਵਰੀ 1484 - 11 ਅਕਤੂਬਰ 1531) ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਦੀ ਧਾਰਮਿਕ ਕ੍ਰਾਂਤੀ ਦਾ ਲੀਡਰ ਸੀ।
1519 ਵਿੱਚ, ਜ਼ਵਿੰਗਲੀ ਜ਼ੁਰਿਕ ਦੇ ਗਰਾਸਮੁੰਸਟਰ ਗਿਰਜਾਘਰ ਦਾ ਧਰਮ ਉਪਦੇਸ਼ਕ ਬਣ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕੈਥੋਲਿਕ ਚਰਚ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਲਿਆਉਣ ਬਾਰੇ ਆਪਣੇ ਉਪਦੇਸ਼ ਦੇਣ ਲੱਗਿਆ। 1522 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਜਨਤਕ ਵਿਵਾਦ ਵਿਚ, ਲੈਂਟ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਵਰਤ ਦੇ ਰਵਾਜ ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਆਪਣੇ ਸਾਹਿੱਤ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ, ਧਾਰਮਿਕ ਪ੍ਰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਨੋਟ ਕੀਤਾ, ਪਾਦਰੀ ਵਰਗ ਵਿੱਚ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਉਤਸਾਹਿਤ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਪੂਜਾ ਦੇ ਸਥਾਨ ਵਿੱਚ ਮੂਰਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋ ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ।[1]
ਸੁਧਾਰ ਸਵਿਸ ਕਨਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਦੇ ਹੋਰਨਾਂ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਫੈਲ ਗਿਆ, ਪਰ ਕਈਆਂ ਨੇ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕੈਥੋਲਿਕ ਬਣੇ ਰਹਿਣ ਨੂੰ ਤਰਜੀਹ ਦਿੱਤੀ। ਜ਼ਿਵਿੰਗਲੀ ਨੇ ਸੁਧਾਰ ਵਾਲੀਆਂ ਛਾਉਣੀਆਂ ਦਾ ਗਠਜੋੜ ਬਣਾਇਆ ਜਿਸ ਨੇ ਕਨਫੈਡਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਧਾਰਮਿਕ ਲੀਹਾਂ 'ਤੇ ਵੰਡ ਦਿੱਤਾ। 1529 ਵਿੱਚ, ਦੋਵਾਂ ਧਿਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਆਖਰੀ ਸਮੇਂ ਇੱਕ ਲੜਾਈ ਟਲ ਗਈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਜ਼ੁਇੰਗਲੀ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਮਾਰਟਿਨ ਲੂਥਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਸੁਧਾਰਕਾਂ ਦੇ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਆਏ। ਉਹ ਮਾਰਬਰਗ ਕੋਲੌਕੀ ਵਿਖੇ ਮਿਲੇ ਅਤੇ ਸਿਧਾਂਤ ਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਨੁਕਤਿਆਂ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤ ਹੋਏ, ਪਰ ਉਹ ਯੂਕੇਰਿਸਟ ਵਿੱਚ ਮਸੀਹ ਦੀ ਅਸਲ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ 'ਤੇ ਸਹਿਮਤੀ ਨਹੀਂ ਬਣਾ ਸਕੇ।
1531 ਵਿੱਚ, ਜ਼ੁਇੰਗਲੀ ਦੇ ਗਠਜੋੜ ਨੇ ਕੈਥੋਲਿਕ ਛਾਉਣੀਆਂ 'ਤੇ ਇੱਕ ਅਸਫ਼ਲ ਭੋਜਨ ਨਾਕਾਬੰਦੀ ਕੀਤੀ। ਛਾਉਣੀਆਂ ਨੇ ਉਸੇ ਪਲ ਇਸ ਹਮਲੇ ਦਾ ਜਵਾਬ ਦਿੱਤਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ੂਰਿਚ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਜ਼ੀਵਿੰਗਲੀ ਲੜਾਈ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਵਿੱਚ ਮਰ ਗਿਆ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਸਾਲ (1484–1518)
[ਸੋਧੋ]ਹੁਲਡਰਿਚ ਜ਼ਿਵਿੰਗਲੀ ਦਾ ਜਨਮ 1 ਜਨਵਰੀ 1484 ਨੂੰ ਸਵਿਟਜ਼ਰਲੈਂਡ ਦੀ ਟੋਗਨਬਰਗ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ, ਵਾਈਲਡਹੌਸ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਕਿਰਸਾਨੀ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਮਾਂ-ਪਿਉ ਦੇ ਨੌ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਨੇ, ਅਲੀਰੀਚ ਨੇ ਕਮਿਊਨਿਟੀ (ਅਮਟਮੈਨ ਜਾਂ ਮੁੱਖ ਸਥਾਨਕ ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ) ਦੇ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਵਿੱਚ ਮੋਹਰੀ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ। ਜ਼ਿਵਿੰਗਲੀ ਦੀ ਮੁੱਢਲੀ ਵਿੱਦਿਆ ਉਸ ਦੇ ਚਾਚੇ, ਬਰਥੋਲੋਮਿਯੂ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਦਸ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਜ਼ੁਇੰਗਲੀ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਬਾਸੇਲ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਮੈਜਿਸਟਰੇਟ ਗ੍ਰੈਗਰੀ ਬੈਨਜ਼ਲੀ ਦੇ ਅਧੀਨ ਲਾਤੀਨੀ ਭਾਸ਼ਾ ਸਿੱਖੀ।[2] ਬਾਸੇਲ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਮਾਨਵਵਾਦੀ, ਹੈਨਰੀ ਵਾਲਫਲਿਨ ਨਾਲ ਬਾਰਨ ਵਿੱਚ ਥੋੜ੍ਹਾ ਸਮਾਂ ਰਹੀ। ਬਾਰਨ ਵਿੱਚ ਡੋਮਿਨਿਕਾਂ ਨੇ ਜ਼ਿਵਿੰਗਲੀ ਨੂੰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਆਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਹ ਸੰਭਾਵਨਾ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨੌਵਾਨੀ ਵਜੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਅਤੇ ਚਾਚੇ ਨੇ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਰਸ ਤੋਂ ਮਨ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਲਾਤੀਨੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਬਾਰਨ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ। ਉਸ ਨੇ 1498 ਦੇ ਸਰਦ ਰੁੱਤ ਦੇ ਵਿਏਨਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ ਪਰ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੇ ਰਿਕਾਰਡ ਅਨੁਸਾਰ ਉਸ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਇਹ ਨਿਸ਼ਚਤ ਨਹੀਂ ਹੈ ਕਿ ਜ਼ੁਇੰਗਲੀ ਨੂੰ ਸੱਚਮੁੱਚ ਬਾਹਰ ਕੱਢਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ 1500 ਦੀ ਗਰਮੀਆਂ ਦੇ ਸਮੈਸਟਰ ਵਿੱਚ ਦੁਬਾਰਾ ਦਾਖਲਾ ਲਿਆ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Robert Walton, Zwingli's Theocracy (Toronto University Press. 1967).
- ↑ "Katharina von Zimmern". frauen-und-reformation.de. Archived from the original on 31 March 2016. Retrieved 25 October 2014.