ਯੋਨੀਅਲ ਸਟੇਨੋਸਿਸ
ਯੋਨੀਅਲ ਸਟੇਨੋਸਿਸ ਇੱਕ ਅਸਧਾਰਨ ਸਥਿਤੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਰੇਸ਼ੇਦਾਰ ਟਿਸ਼ੂ ਬਣਾਉਣ ਦੇ ਕਾਰਨ ਯੋਨੀ ਸੰਕੁਚਿਤ ਅਤੇ ਛੋਟੀ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।[1][2] ਯੋਨੀ ਸਟੇਨੋਸਿਸ ਦੀ ਜਿਨਸੀ ਨਪੁੰਸਕਤਾ, ਡਿਸਪਾਰੇਓਨੀਆ ਅਤੇ ਨਕਾਰਾਤਮਕ ਅਸਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੇਲਵਿਕ ਪ੍ਰੀਖਿਆਵਾਂ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਅਤੇ ਦਰਦਨਾਕ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।[1] ਯੋਨੀ ਦਾ ਅੰਦਰਲਾ ਹਿੱਸਾ ਪਤਲਾ ਅਤੇ ਸੁੱਕਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਚਟਾਕ ਟਿਸ਼ੂ ਵੀ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਲਿੰਗਕ ਸੰਬੰਧ ਜਾਂ ਪੇਲਵਿਕ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਦਰਦ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਯੋਨੀ ਸਟੇਨੋਸਿਸ ਅਕਸਰ ਇੱਕ ਐਪੀਸੀਓਟੋਮੀ, ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਇਲਾਜ, ਪੇਲਵਿਕ ਜਾਂ ਕੁਝ ਕਿਸਮ ਦੀ ਸਰਜਰੀ ਕਾਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[3][4][5] ਕੀਮੋਥੈਰੇਪੀ ਯੋਨਿਕ ਸਟੇਨੋਸਿਸ ਨੂੰ ਵਿਕਸਿਤ ਕਰਨ ਦੀ ਸੰਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਵਧਾ ਸਕਦੇ ਹਨ।[6] ਜਣਨ ਸੰਕਰਮਣ ਜਮਾਂਦਰੂ ਅਡਰੀਅਲ ਹਾਈਪਰਪਲੇਸਿਆ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਨੁਕਸ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।[7] ਏਪੀਸੀਓਟੋਮੀ ਸਟੇਨੋਸਿਸ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[8]
ਕਾਰਨ[ਸੋਧੋ]
ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ-ਫੁਸਲਾ[ਸੋਧੋ]
ਗਰੱਭਾਸ਼ਯ, ਯੋਨੀ, ਗੁਦੇ ਅਤੇ ਬੱਚੇਦਾਨੀ ਦੇ ਕੈਂਸਰ ਦਾ ਇਲਾਜ ਪੈਲਵਿਕ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਥੈਰੇਪੀ (ਆਰ ਟੀ) ਨਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਯੋਨੀ ਸਟੇਨੋਸਿਸ ਇਲਾਜ ਦੇ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ।[9][10] ਇਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬਾਹਰੀ ਬੀਮ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਥੈਰੇਪੀ (ਈ.ਆਰ.ਟੀ.ਟੀ.) ਜਾਂ ਬ੍ਰੇਚਾਈਥੈਰਪੀ ਹਨ।[1][10] ਇਹ ਪੇਲਵਿਕ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਮਾੜੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਤਿਹਾਈ ਹਿੱਸੇ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[11][12] ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਸਟੇਨੋਸਿਸ ਇਲਾਜ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਦੇਰ ਨਾਲ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ। [1]
ਜਮਾਂਦਰੂ[ਸੋਧੋ]
ਐਡਰੀਨਲ ਐਨਡਰੋਜੈਨਸ ਦੀ ਪ੍ਰੇਨਟਾਲ ਦੇ ਕਾਰਨ ਜਮਾਂਦਰੂ ਅਡਰੀਅਲ ਹਾਈਪਰਪਲਸੀਆ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਹਾਲਤ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸਟੇਨੋਸਿਸ ਦੇ ਕਾਰਨ ਯੋਨੀ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ।[7]
ਇਲਾਜ[ਸੋਧੋ]
ਯੋਨੀ ਦੀ ਸਟੇਨੋਸਿਸ ਨੂੰ ਯੋਨੀਅਲ ਡੀਲਾਟਰ ਥੈਰੇਪੀ ਨਾਲ ਇਲਾਜ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਸਬੂਤ ਇਸ ਦੀ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ੀਲਤਾ ਦੀ ਘਾਟ ਹੈ।[13][14]
ਇਹ ਵੀ ਦੇਖੋ[ਸੋਧੋ]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 "Radiation-induced vaginal stenosis: current perspectives". International Journal of Women's Health. 9: 273–279. 2 May 2017. doi:10.2147/IJWH.S106796. PMC 5422455. PMID 28496367.
{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link) - ↑ "Vaginal stenosis". TheFreeDictionary.com. Retrieved 2018-03-11.
- ↑ "Vaginal Outlet Stenosis Repair". www.atlasofpelvicsurgery.com. Archived from the original on 2018-06-28. Retrieved 2018-03-11.
{{cite web}}: Unknown parameter|dead-url=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ "NCI Dictionary of Cancer Terms -Vaginal Stenosis". National Cancer Institute (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2018-03-14.
{{cite web}}: Cite has empty unknown parameter:|dead-url=(help)ਫਰਮਾ:PD-notice - ↑ Rosa, Luciana Martins da; Hammerschmidt, Karina Silveira de Almeida; Radünz, Vera; Ilha, Patrícia; Tomasi, Andrelise Viana Rosa; Valcarenghi, Rafaela Vivian; Rosa, Luciana Martins da; Hammerschmidt, Karina Silveira de Almeida; Radünz, Vera (2016). "EVALUATION AND CLASSIFICATION OF VAGINAL STENOSIS AFTER BRACHYTHERAPY". Texto & Contexto - Enfermagem. 25 (2). doi:10.1590/0104-07072016003010014. ISSN 0104-0707.
- ↑
- ↑ 7.0 7.1 "Management of adolescents with congenital adrenal hyperplasia". The Lancet. Diabetes & Endocrinology. 1 (4): 341–52. December 2013. doi:10.1016/S2213-8587(13)70138-4. PMC 4163910. PMID 24622419.
- ↑ Venes, Donald (2017-01-25). Taber's Cyclopedic Medical Dictionary - Episiotomy. F.A. Davis. ISBN 9780803659407.
- ↑ "American Brachytherapy Task Group Report: Adjuvant vaginal brachytherapy for early-stage endometrial cancer: A comprehensive review". Brachytherapy. 16 (1): 95–108. doi:10.1016/j.brachy.2016.04.005. PMID 27260082.
- ↑ 10.0 10.1 "Radiation-induced vaginal stenosis: current perspectives". International Journal of Women's Health. 9: 273–279. 2017-05-02. doi:10.2147/IJWH.S106796. PMC 5422455. PMID 28496367.
{{cite journal}}: CS1 maint: unflagged free DOI (link) - ↑ "Pelvic Physiotherapy in the Prevention of Vaginal Stenosis Secondary to the Radiotherapy; ClinicalTrials.gov". Retrieved 2018-03-11.ਫਰਮਾ:PD-notice
- ↑ "Management of radiation induced vaginal stenosis eviQ; (Australian, evidence-based health information)". www.eviq.org.au (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2018-03-11.
{{cite web}}: Cite has empty unknown parameter:|dead-url=(help) - ↑ "Vaginal dilator therapy for women receiving pelvic radiotherapy". The Cochrane Database of Systematic Reviews (9): CD007291. September 2010. doi:10.1002/14651858.CD007291.pub2. PMC 4171967. PMID 20824858.
- ↑ "Vaginal dilation associated with pelvic radiotherapy: a UK survey of current practice". International Journal of Gynecological Cancer. 16 (3): 1140–6. May 2006. doi:10.1111/j.1525-1438.2006.00452.x. PMID 16803497.