ਲਾਇਕਾ
| ਲਾਇਕਾ | |
|---|---|
| ਤਸਵੀਰ:Laika (Soviet dog).jpg | |
| Other appellation(s) | ਕੁਦ੍ਰਿਆਵਕਾ |
| ਜਾਤੀ | Canis lupus familiaris |
| ਨਸਲ | Mongrel, possibly part-husky (or part-Samoyed) and part-terrier |
| ਲਿੰਗ | ਮਦੀਨ |
| ਜਨਮ | ਲਾਇਕਾ Лайка ਅੰ. 1954 ਮਾਸਕੋ, ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ |
| ਮੌਤ | 3 ਨਵੰਬਰ 1957 (ਉਮਰ 3) |
| Years active | 1957 |
| ਮਸ਼ਹੂਰ | ਪੁਲਾੜ ਪਥ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲਾ ਜਾਨਵਰ |
| ਮਾਲਕ | ਸੋਵੀਅਤ ਪੁਲਾੜ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ |
| ਭਾਰ | 5 kilograms (11 lb) |
.jpg){kind=link}
ਲਾਇਕਾ ( ਰੂਸੀ: Лайка ; ਅੰ. 1954 - 3 ਨਵੰਬਰ 1957) ਇੱਕ ਸੋਵੀਅਤ ਪੁਲਾੜ ਕੁੱਤਾ ਸੀ ਜੋ ਪੁਲਾੜ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਜਾਨਵਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ, ਅਤੇ ਧਰਤੀ ਦਾ ਚੱਕਰ ਲਗਾਉਣ ਵਾਲਾ ਪਹਿਲਾ ਜਾਨਵਰ ਬਣ ਗਿਆ ਮਾਸਕੋ ਦੀਆਂ ਗਲੀਆਂ ਵਿਚੋਂ ਅਵਾਰਾ ਲੰਗੜਾ, ਸੋਵੀਅਤ ਪੁਲਾੜ ਯਾਨ ਸਪੁਟਨਿਕ 2 ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਲਈ ਚੁਣਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ 3 ਨਵੰਬਰ 1957 ਨੂੰ ਬਾਹਰੀ ਪੁਲਾੜ ਵਿਚ ਲਾਂਚ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਲਾਇਕਾ ਦੇ ਮਿਸ਼ਨ ਸਮੇਂ ਜੀਵਤ ਪ੍ਰਾਣੀਆਂ ਉੱਤੇ ਪੁਲਾੜ ਉਡਾਨ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਡੀ-ਔਰਬਿਟ ਕਰਨ ਦੀ ਤਕਨਾਲੋਜੀ ਅਜੇ ਤਕ ਵਿਕਸਤ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਲਾਇਕਾ ਦੇ ਬਚਣ ਦੀ ਕਦੇ ਉਮੀਦ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਕੁਝ ਵਿਗਿਆਨੀ ਮੰਨਦੇ ਸਨ ਕਿ ਮਨੁੱਖ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜਾਂ ਬਾਹਰੀ ਪੁਲਾੜ ਦੀਆਂ ਸਥਿਤੀਆਂ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੇ ਯੋਗ ਨਹੀਂ ਹੋਣਗੇ, ਇਸ ਲਈ ਇੰਜੀਨੀਅਰ ਪਸ਼ੂਆਂ ਦੁਆਰਾ ਉਡਾਣਾਂ ਨੂੰ ਮਨੁੱਖੀ ਮਿਸ਼ਨਾਂ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਪੂਰਵਗਾਮੀਆਂ ਵਜੋਂ ਵੇਖਦੇ ਸਨ। ਇਸ ਪ੍ਰਯੋਗ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਇਹ ਸਿੱਧ ਕਰਨਾ ਸੀ ਕਿ ਇੱਕ ਜੀਵਿਤ ਯਾਤਰੀ ਚੱਕਰ ਕੱਟਣ ਵਿੱਚ ਮਾਈਕਰੋ-ਜੀ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਸਹਿਣ ਕਰ ਸਕਦਾ ਸੀ, ਅਤੇ ਦੂਜਾ ਟੀਚਾ ਮਨੁੱਖੀ ਪੁਲਾੜ ਫਲਾਈਟ ਲਈ ਵਿਗਿਆਨੀਆਂ ਨੂੰ ਪਹਿਲੇ ਅੰਕੜਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਵਾ ਕੇ ਕਿ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜੀਵ-ਜੰਤੂ ਪੁਲਾੜ ਉਡਾਨ ਵਾਤਾਵਰਣ ਪ੍ਰਤੀ ਪ੍ਰਤੀਕਰਮ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਰਾਹ ਪੱਧਰਾ ਕਰਨਾ ਸੀ।
ਜ਼ਿਆਦਾ ਗਰਮੀ ਨਾਲ ਕੁਝ ਹੀ ਘੰਟਿਆਂ ਵਿਚ ਲਾਇਕਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਸੰਭਵ ਹੈ ਇਹ ਕੇਂਦਰੀ ਆਰ -7 ਸਸਟੇਨਰ ਦੇ ਪੇਲੋਡ ਤੋਂ ਵੱਖ ਹੋਣ ਦੀ ਅਸਫਲਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੋਇਆ। ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਅਸਲ ਕਾਰਨ ਅਤੇ ਸਮਾਂ 2002 ਤਕ ਜਨਤਕ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ; ਇਸ ਦੀ ਬਜਾਏ, ਦੁਨੀਆ ਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਉਸ ਵੇਲੇ ਹੋਈ ਜਦੋਂ ਉਸ ਦੀ ਆਕਸੀਜਨ ਛੇਵੇਂ ਦਿਨ ਖਤਮ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਜਦ ਕਿ ਸੋਵੀਅਤ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਾਅਵਾ ਸੀ, ਆਕਸੀਜਨ ਦੇ ਮੁੱਕਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਸਨੂੰ ਦਰਦ ਰਹਿਤ ਮੌਤ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।
11 ਅਪ੍ਰੈਲ 2008 ਨੂੰ, ਰੂਸੀ ਅਧਿਕਾਰੀਆਂ ਨੇ ਲਾਇਕਾ ਲਈ ਇੱਕ ਸਮਾਰਕ ਦਾ ਉਦਘਾਟਨ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਦੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿਚ ਇਕ ਛੋਟਾ ਸਮਾਰਕ ਮਾਸਕੋ ਵਿਚ ਸੈਨਿਕ ਖੋਜ ਸਹੂਲਤ ਦੇ ਨੇੜੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਲਾਇਕਾ ਦੀ ਪੁਲਾੜ ਉਡਾਨ ਦੀ ਤਿਆਰੀ ਕਰਵਾਈ ਸੀ। ਇਸ ਸਮਾਰਕ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਾਕੇਟ ਦੇ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਖੜ੍ਹਾ ਇਕ ਕੁੱਤਾ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਉਹ ਮਾਸਕੋ ਵਿਚ ਪੁਲਾੜ ਦੇ ਜੇਤੂਆਂ ਦੇ ਸਮਾਰਕ 'ਤੇ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਗਈ ਹੈ।
ਸਪੁਤਨੀਕ 2[ਸੋਧੋ]
