ਸ਼ਾਂਤੀਨਾਥ
ਸ਼ਾਂਤੀਨਾਥ ਜੈਨ ਧਰਮ ਵਿੱਚ ਮੰਨੇ ਗਏ ੨੪ ਤੀਰਥਕਰੋਂ ਵਿੱਚੋਂ ਅਵਸਰਪਿਣੀ ਕਾਲ ਦੇ ਸੋਲਹਵੇ ਤੀਰਥੰਕਰ ਸਨ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹਨ ਕਿ ਸ਼ਾਂਤੀਨਾਥ ਦੇ ਸਾਥ ੯੦੦ ਸਾਧੂ ਮੁਕਤੀ ਗਏ ਸਨ।
ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਸ਼ਾਂਤੀਨਾਥ ਦਾ ਜਨਮ ਜਿਏਸ਼ਠ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਚੌਦੇਂ ਤਿੱਥ ਦੇ ਦਿਨ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਤਦ ਭਰਨੀ ਨਛੱਤਰ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਵਿਸ਼ਵਸੇਨ ਸੀ, ਜੋ ਹਸਿਤਨਾਪੁਰ ਦੇ ਰਾਜੇ ਸਨ ਅਤੇ ਮਾਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਮਹਾਰਾਣੀ ਐਰਾ ਸੀ।
ਜੈਨ ਗਰੰਥਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਂਤੀਨਾਥ ਨੂੰ ਕਾਮਦੇਵ ਵਰਗਾ ਸਵਰੁਪਵਾਨ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਪਿਤਾ ਦੇ ਬਾਅਦ ਸ਼ਾਂਤੀਨਾਥ ਹਸਿਤਨਾਪੁਰ ਦੇ ਰਾਜੇ ਬਣੇ। ਜੈਨ ਗਰੰਥਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ੯੬ ਹਜ਼ਾਰ ਰਾਨੀਆਂ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਲ ੮੪ ਲੱਖ ਹਾਥੀ, ੩੬੦ ਰਸੋਇਏ, ੮੪ ਕਰੋੜ ਫੌਜੀ, ੨੮ ਹਜ਼ਾਰ ਜੰਗਲ, ੧੮ ਹਜ਼ਾਰ ਮੰਡਲਿਕ ਰਾਜ, ੩੬੦ ਰਾਜਵੈਦਿਅ, ੩੨ ਹਜ਼ਾਰ ਅੰਗਰਕਸ਼ਕ ਦੇਵ , ੩੨ ਸੁਰਾ ਗਊ ਢੋਲਣ ਵਾਲੇ, ੩੨ ਹਜ਼ਾਰ ਮੁਕੁਟਬੰਧ ਰਾਜਾ, ੩੨ ਹਜ਼ਾਰ ਸੇਵਕ ਦੇਵ , ੧੬ ਹਜ਼ਾਰ ਖੇਤ, ੫੬ ਹਜ਼ਾਰ ਅੰਤਰਦੀਪ, ੪ ਹਜ਼ਾਰ ਮੱਠ, ੩੨ ਹਜ਼ਾਰ ਦੇਸ਼, ੯੬ ਕਰੋੜ ਗਰਾਮ, ੧ ਕਰੋੜ ਹੰਡੇ, ੩ ਕਰੋੜਗਾਵਾਂ, ੩ ਕਰੋੜ ੫੦ ਲੱਖ ਭਰਾ - ਮਿੱਤਰ, ੧੦ ਪ੍ਰਕਾਰ ਦੇ ਸੁੰਦਰ ਭੋਗ, ੯ ਨਿਧੀਆਂ ਅਤੇ ੨੪ ਰਤਨ, ੩ ਕਰੋੜ ਥਾਲੀਆਂ ਆਦਿ ਜਾਇਦਾਦ ਸਨ ਏਸਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਤਪੱਸਿਆ ਆਉਣ ਉੱਤੇ ਇੰਹੋਨੇ ਜਿਏਸ਼ਠ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਚੌਦੇਂ ਤਿੱਥ ਨੂੰ ਉਪਦੇਸ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਬਾਰਾਂ ਮਹੀਨਾ ਦੀ ਛਦਮਸਥ ਦਸ਼ਾ ਦੀ ਸਾਧਨਾ ਵਲੋਂ ਸ਼ਾਂਤੀਨਾਥ ਨੇ ਪੌਸ਼ ਸ਼ੁਕਲ ਨੌਮੀ ਨੂੰ ‘ਕੈਵਲਿਅ’ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਜਿਏਸ਼ਠ ਕ੍ਰਿਸ਼ਣ ਤਰਯੋਦਸ਼ੀ ਦੇ ਦਿਨ ਸੰਮੇਦ ਸਿਖਰ ਉੱਤੇ ਭਗਵਾਨ ਸ਼ਾਂਤੀਨਾਥ ਨੇ ਪਾਰਥਿਵ ਸਰੀਰ ਦਾ ਤਿਆਗ ਕੀਤਾ ਸੀ।