ਹਰਿੰਦਰ ਦੇਵ
ਹਰਿੰਦਰਾ ਜੇ ਦੇਵ (19 ਸਤੰਬਰ 1930 - 29 ਮਾਰਚ 1995) ਆਜ਼ਾਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਾਹਿਤ ਦਾ ਇੱਕ ਗੁਜਰਾਤੀ ਕਵੀ, ਪੱਤਰਕਾਰ, ਨਾਟਕਕਾਰ ਅਤੇ ਨਾਵਲਕਾਰ ਸੀ।
ਜਿੰਦਗੀ[ਸੋਧੋ]
ਉਸ ਦਾ ਜਨਮ 19 ਸਤੰਬਰ 1930 ਨੂੰ ਗੁਜਰਾਤ, ਭਾਰਤ (ਉਸ ਸਮੇਂ ਕਾਛ ਰਾਜ) ਦੇ ਕੱਛ ਜ਼ਿਲੇ ਵਿੱਚ ਖਾਂਬੜਾ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਸ਼ਮਲਦਾਸ ਗਾਂਧੀ ਕਾਲਜ, ਭਾਵਨਗਰ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਬੰਬੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ.[1][2]
ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]
ਉਸਨੇ ਪੰਜਾਹ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਚਨਾਵਾਂ ਲਿਖੀਆਂ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾਵਾਂ, ਲੇਖ, ਨਾਟਕ ਅਤੇ ਗਲਪ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[1][2]
ਅਗਨਪੰਖੀ (1962), ਮਾਧਵ ਕਯਾਇਨ ਨਾਥੀ (1970), ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਅਨੇ ਮਾਨਵ ਸੰਬੰਧੋ (1982), ਮੁਖਵਤੋ, ਅਨਾਗਤ, ਹਯਾਤੀ (1978), 'ਸੰਗ-ਅਸੰਗ, ਲੋਹੀ ਨੋ ਰੰਗ ਲਾਲ (1981), ਗਾਂਧੀ ਨੀ ਕਵਾਦ (1984) ਉਸ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਅਹਿਮ ਰਚਨਾਵਾਂ ਹਨ।[1][2] ਉਸਦੀ ਰਚਨਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਅਨੇ ਮਾਨਵ ਸੰਬੰਧੋ (1982) ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਥੀਮ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਯਾਦਗਾਰੀ ਖੋਜ ਕਾਰਜ ਹੈ।[3] ਉਸ ਦੇ ਨਾਵਲ ਮਾਧਵ ਕਿਆਨੀ ਨਾਥੀ ਦਾ ਭਾਨੂਸ਼ੰਕਰ ਮਹਿਤਾ ਨੇ ਹਿੰਦੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਮਾਧਵ ਕਹੀਨ ਨਹੀਂ ਹੈਂ 1995 ਵਿੱਚ ਕੀਤਾ ਸੀ।
- ਪੱਤਰਕਾਰੀ
ਉਹ ਪੇਸ਼ੇ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਪੱਤਰਕਾਰ ਸੀ।[1][2]
ਉਸਨੇ 1951 ਤੋਂ 1962 ਤੱਕ ਦੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜਨਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਪੱਤਰਕਾਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਫਿਰ ਉਹ ਭਵਨ ਦੇ ਗੁਜਰਾਤੀ ਮਹੀਨਾਵਾਰ ਡਾਇਜਸਟ, ਸਮਰਪਣ ਦਾ ਸੰਪਾਦਕ ਬਣ ਗਿਆ। 1968 ਵਿਚ, ਉਹ ਯੂਐਸਆਈਐਸ ਵਿੱਚ ਚਲਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 1973 ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰਿਹਾ।[1][2]
1973 ਵਿਚ, ਉਹ ਜਨਸ਼ਕਤੀ ਵਿੱਚ ਸੰਪਾਦਕ ਲੱਗ ਗਿਆ। ਐਮਰਜੈਂਸੀ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਣ ਸੀ। ਜਨਸ਼ਕਤੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਜਨਮ ਭੂਮੀ ਅਖਬਾਰ ਸਮੂਹ ਦੇ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜਨਮ ਭੂਮੀ' ਅਤੇ ਇੱਕ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਪ੍ਰਵਾਸੀ', ਅਤੇ ਹਫਤਾਵਾਰੀ ਜਨਮ ਭੂਮੀ-ਪ੍ਰਵਾਸੀ', ਦੇ ਮੁੱਖ ਸੰਪਾਦਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲੱਗਾ।[1][2]
1951 ਵਿੱਚ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਹਰਿੰਦਰਭਾਈ ਨੇ ਇੱਕ ਫਿਲਮ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਚਿੱਤਰਪੱਟ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਅਤੇ ਚਿਤਰਪਤ ਨਾਲ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ, ਉਹ ਸ਼ਿਆਮ, ਸੁਰਈਆ, ਗੁਰੂ ਦੱਤ, ਮਹਿਬੂਬ ਖਾਨ, ਮੋਤੀਲਾਲ, ਮੁਹੰਮਦ ਰਫ਼ੀ, ਰਾਮਾਨੰਦ ਸਾਗਰ ਆਦਿ ਸ਼ਖਸੀਅਤਾਂ ਨਾਲ ਜੁੜ ਗਿਆ।[1][2]
ਮਾਨ ਸਨਮਾਨ[ਸੋਧੋ]
ਉਸ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹਯਤੀ ਲਈ 1978 ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ 1982 ਵਿੱਚ ਰਣਜੀਤਰਾਮ ਸਵਰਨ ਚੰਦਰਕ, ਕਬੀਰ ਅਵਾਰਡ (ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਤੋਂ), ਗੁਜਰਾਤੀ ਸਾਹਿਤ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਅਵਾਰਡ ਅਤੇ ਪੱਤਰਕਾਰੀ ਲਈ ਗੋਇਨਕਾ ਅਵਾਰਡ ਵੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।[1][2][3]
ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ[ਸੋਧੋ]
ਉਸਨੇ 1947 ਵਿੱਚ ਜੈਲਕਸ਼ਮੀ ਨਾਲ ਵਿਆਹ (25 ਮਈ 1932 - 14 ਜੁਲਾਈ 1987) ਕਰਵਾਇਆ। ਉਸ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਤਿੰਨ ਪੁੱਤਰ ਸਨ: ਰੋਹਿਤ (ਜਨਮ 1952), ਪ੍ਰਕਾਸ਼ (ਜਨਮ 1955) ਅਤੇ ਦੀਪਕ (ਜਨਮ 1960)।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.7 "સવિશેષ પરિચય: હરીન્દ્ર દવે, ગુજરાતી સાહિત્ય પરિષદ - Harindra Dave, Gujarati Sahitya Parishad". Gujaratisahityaparishad.com. Retrieved 2012-08-11.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 Amaresh Datta (1987). Encyclopaedia of Indian Literature: A-Devo. Vol. 1. Sahitya Akademi. pp. 907–908. ISBN 978-81-260-1803-1.
- ↑ 3.0 3.1 Subodh Kapoor (2002). The Indian Encyclopaedia: Gautami Ganga -Himmat Bahadur. New Delhi: Cosmo Publications. p. 2718. ISBN 978-81-7755-266-9. Retrieved 9 April 2017.