ਕੇ. ਸਰਸਵਤੀ ਅੰਮਾ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
K. Saraswathi Amma
ਤਸਵੀਰ:K.SaraswathiAmmaPic.jpg
ਜਨਮ(1919-04-14)14 ਅਪ੍ਰੈਲ 1919
ਮੌਤ26 ਦਸੰਬਰ 1975(1975-12-26) (ਉਮਰ 56)
ਕਿੱਤਾFeminist short story writer
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾIndian

ਕੇ. ਸਰਸਵਤੀ ਅੰਮਾ (14 ਅਪ੍ਰੈਲ 1919 - 26 ਦਸੰਬਰ 1975)[1] ਇੱਕ ਮਲਿਆਲਮ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਲੇਖਕ ਸੀ ਜਿਸ ਦੀਆਂ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਨੂੰ ਕਈ ਅਮਰੀਕੀ ਕਿਤਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ 'ਚ ਮਾਨਵ-ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਲੋਚਕ ਜੇਂਸੀ ਜੇਮਜ਼ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, "ਕੇਰਲਾ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਲਿਖਣ ਦੇ ਪੂਰੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ, ਸਰਸਵਤੀ ਅੰਮਾ ਦਾ ਮਹਿਲਾ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਦੀ ਜਾਣ-ਬੁੱਝ ਕੇ ਅਣਗਹਿਲੀ ਕਰਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਦੁਖਦਾਈ ਮਾਮਲਾ ਹੈ।"[2]

ਸਾਹਿਤਕ ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਕੇ. ਸਰਸਵਤੀ ਅੰਮਾ ਨੇ 1938 ਵਿੱਚ ਛਪੀ ਇੱਕ ਛੋਟੀ ਕਹਾਣੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮਲਿਆਲਮ ਸਾਹਿਤਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ 'ਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ, ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ, ਇੱਕ ਨਾਵਲ, ਇੱਕ ਨਾਟਕ ਅਤੇ ਸੰਨ 1958 'ਚ, ਪੁਰਸ਼ਮਰਿਲਲਾਥ ਲੋਕਮ ਨਾਮਕ ਲੇਖਾਂ ਦੀ ਪੁਸਤਕ ਦੇ 12 ਭਾਗ ਹਨ।[2] ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਸ ਨੂੰ 'ਮੈਨ ਹੇਟਰ' ਵਜੋਂ ਹਾਸ਼ੀਏ 'ਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਪਰ ਮੌਜੂਦਾ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਵਿਦਵਾਨਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਵਜੋਂ ਮਨਾਇਆ ਹੈ।[3]

ਜੇ ਦੇਵਿਕਾ ਸਿਰਲੇਖ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਲੇਖ ਵਿੱਚ 'ਕੁਲੀਨਾ ਅਤੇ ਕੁਲਤਾ ਤੋਂ ਪਰੇ: ਕੇ ਸਰਸਵਤੀ ਅੰਮਾ ਦੀਆਂ ਲਿਖਤਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿੰਗ ਅੰਤਰ ਦੀ ਆਲੋਚਨਾ', ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਜਰਨਲ ਲਿੰਗ ਦੇ ਸਟੱਡੀਜ਼ ਕੇ ਸਰਸਵਤੀ ਅੰਮਾ ਦੀ ਲਿਖਾਈ ਨੂੰ ਮੁੜ-ਪੜ੍ਹਦੀ ਹੈ ਤੇ ਦੱਸਦੀ ਹੈ, "ਇੱਕ ਲੇਖਕ ਮਾਲੇਲੀ ਸਾਹਿਤਕ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡ ਦੇ ਅੰਦਰ ਹਾਸ਼ੀਏ 'ਤੇ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਯੋਗ ਮਰਦ-ਵੈਰ ਵਜੋਂ ਲੇਬਲ ਲਗਾਉਂਦਾ ਹੈ।" ਉਹ ਉਸ ਦੇ ਪੇਪਰ ਨੂੰ "20 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਮਲਿਆਲੀ ਜਨਤਕ ਖੇਤਰ 'ਚ ਆਧੁਨਿਕ ਲਿੰਗ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਬਹਿਸਾਂ ਵਿੱਚ ਲਿਆਏ ਗਏ ਅਹੁਦਿਆਂ ਨਾਲ ਜੁੜ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਲੇਖ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਮੰਨਦੀ ਹੈ।"[3]

ਸਰਸਵਤੀ ਅੰਮਾ ਦੇ ਇੱਕ ਗਲਪਨਿਕ ਸੰਗ੍ਰਹਿ, ਜਿਸ ਦਾ ਕੁਝ ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਨੂੰ 'ਸਟੋਰੀਜ਼ ਫ੍ਰਾਮ ਏ ਫੋਰਗਟਨ ਫੈਮੀਨਿਸਟ' ਦੇ ਨਾਮ ਤੇ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਹੋਇਆ ਸੀ।[4][5] ਜੈਂਸੀ ਜੇਮਜ਼ ਦੇ ਮੁਹਾਵਰੇ ਵਿੱਚ ਉਹ ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ "ਕਹਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਮਰਦਾਂ ਅਤੇ ਪਿਆਰ ਬਾਰੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਭਰਮਾਂ ਨੂੰ ਤੋੜਿਆ ਅਤੇ ਪਿੱਤਰਸੱਤਾ ਟੇ ਪਰੰਪਰਾ 'ਤੇ ਕਰਾਰੀ ਸੱਟ ਮਾਰੀ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਕੱਟੜ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਹੋਣ ਦਾ ਅਹੁਦਾ ਮਿਲਿਆ।"

ਕਾਰਜ[ਸੋਧੋ]

[6][7] ਨਾਵਲ

  • ਪ੍ਰੇਮਭਜਨਮ (ਡਾਰਲਿੰਗ) - - 1944

ਨਾਟਕ

  • ਦੇਵਦੁਥ (ਮੈਸੇਂਜਰ ਆਫ਼ ਗੌਡ) -1945

ਛੋਟੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ

  • ਪੋਨਮਕੁਦਮ (ਸੋਨੇ ਦਾ ਘੜਾ) - - 1946
  • ਸਤ੍ਰੀ ਜਨਮਮ (ਇੱਕ ਔਰਤ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਜਨਮ) - 1946
  • ਕੀਜ਼ੀਜੀਵਾਨਕਕਰੀ (ਸਬਜੁਗਤੇਫ ਔਰਤ) - 1949
  • ਕਲਾਮੰਦਿਰਮ (ਕਲਾ ਮੰਦਰ) - 1949
  • ਪੇਨਬੁੱਧੀ (ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਸੂਝ) - 1951
  • ਕਾਨਾਥਾ ਮਾਥਿਲ (ਸੰਘਣੀ ਕੰਧ) - 1953
  • ਪ੍ਰੇਮਾ ਪਰਿਕਸ਼ਨਮ (ਪਿਆਰ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ) - 1955
  • ਚੁਵਾਨਾ ਪੁੱਕਕਲ (ਲਾਲ ਫੁੱਲ) - 1955
  • ਚੋਲਾਮਰੰਗਲ (ਛਾਂਦਾਰ ਰੁੱਖ) - 1958

ਲੇਖਾਂ ਦਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ

  • ਪੁਰਸ਼ਮਾਨਮਾਰਿਲਾਥ ਲੋਕਮ (ਮਨੁੱਖ ਬਿਨਾ ਸੰਸਾਰ)

ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ

  • ਭੁੱਲੀ ਨਾਰੀਵਾਦੀ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "Sarasvati Amma, Ke., 1919-1975". Library of Congress. Retrieved 21 February 2015. verso (K. Saraswathiyamma) p. 48 (born on April 14, 1919) p. 60 (died on December 26, 1975)
  2. 2.0 2.1 Deepu Balan. "K. Saraswathiamma - sahithya Academy - Samyukta:: A Journal of Women's Studies". samyukta.info. Archived from the original on 2014-12-07.
  3. 3.0 3.1 Devika, J. (June 2003). "Beyond Kulina and Kulata: the critique of gender difference in the writings of K. Saraswati Amma". Indian Journal of Gender Studies. 10 (2): 201–228. doi:10.1177/097152150301000202. {{cite journal}}: Invalid |ref=harv (help)
  4. "Stories from a Forgotten Feminist, Jancy James (Introduction) K Saraswaiti Amma - Shop Online for Books in Australia". fishpond.com.au.
  5. Stories from a Forgotten Feminist: K. Saraswaiti Amma, Jancy James: 9788185107622: Amazon.com: Books. ISBN 978-8185107622.
  6. "Volume II: The Twentieth Century" (PDF). Women Writing in India 600 B.C. to the present. The Feminist Press at The City University of New York. 1993. Archived from the original (PDF) on 4 ਮਾਰਚ 2016. Retrieved 4 June 2015. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  7. Tharu, Susie J.; Lalita, Ke (1991). Women Writing in India: The twentieth century. ISBN 9781558610293.