ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬਾਂਦਰ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

thumb|260x260px|ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬਾਂਦਰਾਂ ਦੀ ਫੋਟੋ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬਾਂਦਰ ਮੂਰਤੀਆਂ ਦੀ ਇਕ ਲੜੀ ਹੈ ਜੋ ਭਾਰਤੀ ਕਲਾਕਾਰ ਸੁਬੋਧ ਗੁਪਤਾ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਉਸਨੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਫੌਜੀ ਸਿਰਲੇਖਾਂ ਵਿੱਚ ਤਿੰਨ ਸਿਰ ਚਿੱਤਰਿਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਹ ਮੂਰਤੀਆਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮਸ਼ਹੂਰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਚੈਂਪੀਅਨ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ "ਤਿੰਨ ਬੁੱਧੀਮਾਨ ਬਾਂਦਰਾਂ" ਦੇ ਦਰਸ਼ਨੀ ਰੂਪਕ ਨੂੰ ਯਾਦ ਕਰਵਾਉਂਦੀਆਂ ਹਨ, ਜੋ ਇਸ ਸਿਧਾਂਤ- "ਬੁਰਾਈ ਨਾ ਦੇਖੋ, ਬੁਰਾਈ ਨਾ ਸੁਣੋ, ਬੁਰਾਈ ਨਾ ਬੋਲੋ" ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਦੇ ਹਨ।[1]

ਡਿਜ਼ਾਇਨ[ਸੋਧੋ]

ਤਿੰਨ ਸਿਰ ਸਟੀਲ ਦੇ ਪਕਾਉਣ ਵਾਲੇ ਬਰਤਨਾਂ, ਰਵਾਇਤੀ ਟਿਫ਼ਨ ਅਤੇ ਕੱਚ ਦੇ ਕਟੋਰਿਆਂ ਨਾਲ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ।[2] ਵੱਖੋ ਵੱਖਰੇ ਤੱਤ ਵੱਖਰੇ ਸਿਰ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਨ - ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਸਿਰਾਂ ਵਿਚ ਇੱਕ ਗੈਸ ਮਾਸਕ, ਇੱਕ ਟੋਪ ਅਤੇ ਸ਼ੀਸ਼ੇ ਦੀ ਜੋੜੀ ਅਤੇ ਕੁੰਡ ਨਾਲ ਢੱਕੇ ਹੋਏ ਹਨ। [3]

ਦਰਸ਼ਨ[ਸੋਧੋ]

ਮੂਰਤੀਆਂ ਦੀ ਇਹ ਲੜੀ ਗੁਪਤਾ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਕਲਾਕਾਰੀ ਦੀ ਦੋਹਰੀ ਜਾਂਚ ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਯੁੱਧ ਅਤੇ ਸ਼ਾਂਤੀ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ, ਜਨਤਕ ਅਤੇ ਨਿਜੀ, ਗਲੋਬਲ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। [3] "ਬੁਰਾਈ ਨਾ ਵੇਖੋ, ਬੁਰਾਈ ਨਾ ਸੁਣੋ, ਬੁਰਾਈ ਨਾ ਬੋਲੋ" ਮੁਹਾਵਰੇ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ 17 ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਜਾਪਾਨ ਵਿੱਚ ਉਭਰੇ ਸਨ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਤਿੰਨ ਬਾਂਦਰਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨੀ ਰੂਪਕ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਸ਼ਾਂਤੀ ਅਤੇ ਸਹਿਣਸ਼ੀਲਤਾ ਦੇ ਸੰਦੇਸ਼ ਵਜੋਂ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਇਸ ਨੂੰ ਅਪਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਬਾਂਦਰਾਂ ਵਿਚੋਂ ਇਕ ਨੇ ਅੱਖਾਂ ਢੱਕੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ, ਦੂਸਰੇ ਨੇ ਮੂੰਹ ਅਤੇ ਤੀਸਰੇ ਕੰਨ ਢੱਕੇ ਹੋਏ ਹਨ। [2]

ਗੁਪਤਾ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ, ਗਾਂਧੀ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਬਾਂਦਰਾਂ ਦੇ ਦਰਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸਮਕਾਲੀ ਬਸਤੀਵਾਦ, ਜ਼ੁਲਮ ਅਤੇ ਅਨਿਆਂ ਵਿਰੁੱਧ ਸ਼ਾਂਤੀਪੂਰਵਕ ਲੜਨ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਵਜੋਂ ਯਾਦ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। [4]

ਸਥਾਨ[ਸੋਧੋ]

ਜਦੋਂ ਤੋਂ 2008 ਵਿੱਚ ਇਹ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ, ਮੂਰਤੀਆਂ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀਆਂ ਵਿਚ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕਰ ਚੁੱਕੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜੈਕ ਸ਼ੈਨਮੈਨ ਗੈਲਰੀ (ਮਾਰਚ – ਅਪ੍ਰੈਲ 2008) ਵਿੱਚ "ਸਟਿੱਲ, ਸਟੀਅਲ, ਸਟੀਲ" ਸ਼ੋਅ ਆਦਿ। [4]

ਹਾਲ ਹੀ ਵਿੱਚ ਦੋਹਾ, ਕਤਰ ਵਿੱਚ ਕਟਾਰਾ ਕਲਚਰਲ ਵਿਲੇਜ ਵਿੱਚ ਇਹ ਮੂਰਤੀਆਂ ਸਥਾਈ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ।[5]

ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ[ਸੋਧੋ]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "QMA unveils Gandhi's 'Three Monkeys' at Katara". Qatar Tribune. 28 May 2012. Archived from the original on 6 June 2012. Retrieved 21 June 2012.
  2. 2.0 2.1 Man of Steel Archived 2010-12-25 at the Wayback Machine. in Vogue India, February 2009
  3. 3.0 3.1 "Gandhi's Three Monkeys get a different rendition". The Peninsula. 28 May 2012. Archived from the original on 2 July 2012. Retrieved 21 June 2012.
  4. 4.0 4.1 "SUBODH GUPTA / STILL, STEAL, STEEL". Archived from the original on 2016-03-04. Retrieved 2020-10-02. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help) ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid <ref> tag; name "subodhgupta" defined multiple times with different content
  5. "Gandhi's Three Monkeys by Subodh Gupta". Archived from the original on 2012-09-03. Retrieved 2012-05-29.