ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਬੋਟ
ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਬੋਟ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਬੋਟ ਹੈ, ਜੋ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਵਿਚ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਇਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਉਦਾਹਰਣ ਐਲਐਸਜੇਬੋਟ (Lsjbot) ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਦੇ ਸੰਸਕਰਣਾਂ ਵਿਚ ਲੱਖਾਂ ਲੇਖ ਬਣਾਏ ਸਨ।[1]
ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ[ਸੋਧੋ]
ਬੋਟ ਨਾਮੀ ਕੰਪਿਊਟਰ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਅਕਸਰ ਸਧਾਰਣ ਅਤੇ ਦੁਹਰਾਓ ਵਾਲੇ ਕਾਰਜਾਂ ਲਈ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਆਮ ਗਲਤ ਸ਼ਬਦ-ਜੋੜ ਅਤੇ ਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਦਰੁਸਤ ਕਰਨਾ ਜਾਂ ਅੰਕੜਿਆਂ ਤੋਂ ਇਕ ਮਿਆਰੀ ਫਾਰਮੈਟ ਵਿਚ ਭੂਗੋਲ ਇੰਦਰਾਜ਼ਾਂ ਵਰਗੇ ਲੇਖਾਂ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕਰਨਾ ਆਦਿ।[2][3][4] ਆਪਣੇ ਬੋਟ ਨਾਲ ਲੇਖ ਬਣਾਉਣ ਵਾਲੇ ਇਕ ਵਿਵਾਦਗ੍ਰਸਤ ਯੋਗਦਾਨਕਰਤਾ ਦੁਆਰਾ ਕੁਝ ਦਿਨਾਂ ਵਿਚ ਸਵੀਡਿਸ਼ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ 'ਤੇ 10,000 ਲੇਖ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਮਿਲੀ ਸੀ।[5] ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਆਪਣੇ ਆਪ ਸੰਪਾਦਕਾਂ ਨੂੰ ਸੂਚਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਬੋਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜਦੋਂ ਉਹ ਆਮ ਸੰਪਾਦਨ ਦੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੇਲ ਨਾ ਖਾਂਦੇ ਹਵਾਲੇ ਜਾਂ ਮੇਲ ਨਾ ਖਾਂਦੀ ਬਰੈਕਟ ਦੇਣ 'ਤੇ) ਕਰਦੇ ਹਨ।[6] ਬੋਟ ਦੁਆਰਾ ਗਲਤ ਐਡਿਟਾਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕਰਨ 'ਤੇ ਪਾਬੰਦੀਸ਼ੁਦਾ ਸੰਪਾਦਕ ਦਾ ਕੰਮ ਹੋਰ ਸੰਪਾਦਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮੁੜ ਬਹਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਕ ਐਂਟੀ-ਵਾਂਡਲ ਬੋਟ ਨੂੰ ਵੱਡੀਆਂ ਗਲਤੀਆਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਲੱਭਣ ਅਤੇ ਵਾਪਸ ਲਿਆਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ। ਬੋਟ ਖ਼ਾਸ ਖਾਤਿਆਂ ਜਾਂ ਆਈਪੀ ਐਡਰੈਸ ਰੇਂਜ ਦੇ ਐਡਿਟਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਦੇ ਯੋਗ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਜੁਲਾਈ 2014 ਵਿੱਚ ਐਮਐਚ 17 ਜੇਟ ਦੀ ਘਟਨਾ ਦੀ ਸ਼ੂਟਿੰਗ ਵੇਲੇ ਵਾਪਰੀ ਸੀ ਜਦੋਂ ਇਹ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਰੂਸੀ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਨਿਯੰਤਰਿਤ ਆਈਪੀਜ਼ ਰਾਹੀਂ ਐਡਿਟ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।[7] ਸਰਗਰਮ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਉੱਤੇ ਬੋਟਾਂ ਨੂੰ ਮਨਜ਼ੂਰੀ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਐਂਡਰਿਉ ਲੀਹ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਅਜਿਹੇ ਬੋਟਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਨਾਲ ਲੱਖਾਂ ਲੇਖਾਂ ਦੀ ਕਲਪਨਾ ਕਰਨਾ ਮੁਸ਼ਕਿਲ ਹੋਵੇਗਾ।[8]
ਬੋਟਾਂ ਦੀਆਂ ਕਿਸਮਾਂ[ਸੋਧੋ]
ਬੋਟ ਨੂੰ ਕ੍ਰਮਬੱਧ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਅਨੁਸਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ: [9] [10]
- ਸਮੱਗਰੀ ਸਿਰਜਣਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪ੍ਰੋਸੇਡੂਅਲ ਜੇਨਰੇਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ।
- ਕਾਪੀ ਐਡੀਟਿੰਗ ਜਾਂ ਲਿੰਕ ਰੋਟ ਨੂੰ ਐਡਰੈਸ ਕਰਕੇ ਏਰਰ ਫ਼ਿਕਸ਼ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
- ਕਿਤੇ ਕਿਤੇ ਸਮੱਗਰੀ ਲਈ ਹਾਈਪਰਲਿੰਕਸ ਦੇ ਨਾਲ ਕਨੈਕਟਰ ਦਾ ਕੰਮ।
- ਲੇਬਲ ਨਾਲ ਸਮਗਰੀ ਨੂੰ ਟੈਗ ਕਰਨਾ
- ਕਲਰਕ, ਰਿਪੋਰਟਾਂ ਨੂੰ ਅਪਡੇਟ ਕਰਨਾ ਅਤੇ
- ਹੱਲ ਕੀਤੇ ਵਿਚਾਰ ਵਟਾਂਦਰੇ ਜਾਂ ਕੰਮਾਂ ਲਈ ਆਰਕਾਇਵ
- ਸਪੈਮ ਜਾਂ ਦੁਰਾਚਾਰ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੋਡਰੇਸ਼ਨ ਸਿਸਟਮ
- ਉਪਭੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਤ ਕਰਨ ਲਈ ਰੇਕੇਮੇਂਡਰ ਸਿਸਟਮ
- ਨੋਟੀਫ਼ੀਕੇਸ਼ਨ ਲਈ ਪੁਸ਼ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ ਅਤੇ ਪੁਲ ਟੈਕਨਾਲੋਜੀ
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Gulbrandsson, Lennart (17 June 2013). "Swedish Wikipedia surpasses 1 million articles with aid of article creation bot". Wikimedia Blog. Archived from the original on 24 February 2018. Retrieved 24 February 2018.
- ↑ "Bots information page".
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ Daniel Nasaw (July 24, 2012). "Meet the 'bots' that edit Wikipedia". BBC News.
- ↑ Halliday, Josh; Arthur, Charles (July 26, 2012). "Boot up: The Wikipedia vandalism police, Apple analysts, and more". The Guardian. Retrieved September 5, 2012.
- ↑ Jervell, Ellen Emmerentze (July 13, 2014). "For This Author, 10,000 Wikipedia Articles Is a Good Day's Work". The Wall Street Journal. Retrieved August 18, 2014.
- ↑ Aube (March 23, 2009). "Abuse Filter is enabled". Wikipedia Signpost. Retrieved July 13, 2010.
- ↑ Aljazeera, July 21, 2014, "MH17 Wikipedia entry edited from Russian Government IP Address". "MH17 Wikipedia entry edited from Russian government IP address". July 21, 2014. Archived from the original on November 16, 2016. Retrieved July 22, 2014.
- ↑ Andrew Lih (2009). The Wikipedia Revolution, chapter Then came the Bots, pp. 99–106.
- ↑ Zheng, Lei (Nico); Albano, Christopher M.; Vora, Neev M.; Mai, Feng; Nickerson, Jeffrey V. (7 November 2019). "The Roles Bots Play in Wikipedia". Proceedings of the ACM on Human-Computer Interaction. 3 (CSCW): 1–20. doi:10.1145/3359317.
- ↑ Dormehl, Luke (20 January 2020). "Meet the 9 Wikipedia bots that make the world's largest encyclopedia possible". Digital Trends.
ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]
- ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ: ਬੋਟਸ
- ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ: ਬੋਟ ਪਾਲਿਸੀ
- ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ: ਬੋਟਸ, ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਆਈਟਮ, ਬੋਟ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪੰਨਿਆਂ ਨੂੰ