ਗੂਗਲ ਅਤੇ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਮਰਾਕੇਸ਼ (ਅਰਬੀ ਵਿਚ) ਵਿਕੀਅਰਬੀ 2019 ਕਾਨਫਰੰਸ ਦੌਰਾਨ ਗੂਗਲ ਅਤੇ ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਦਰਮਿਆਨ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ।

ਗੂਗਲ ਅਤੇ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦਰਮਿਆਨ ਸਬੰਧ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਦਿਨਾਂ ਵਿੱਚ ਸਹਿਯੋਗੀ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਗੂਗਲ ਨੇ ਵਿਆਪਕ ਰੂਪ 'ਚ ਅਪ੍ਰਭਾਵੀ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਕਲੋਨ ਦੇ ਪੇਜਰੈਂਕ ਨੂੰ ਘਟਾਉਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਜੋ ਸਿਰਫ਼ ਵਿਗਿਆਪਨ ਫ਼ਾਰਮ ਸਨ। 2007 ਵਿਚ ਗੂਗਲ ਨੇ ਨੋਲ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਭਾਈਚਾਰੇ ਦੁਆਰਾ ਸੰਚਾਲਿਤ ਵਿਸ਼ਵ ਕੋਸ਼ ਨਿਰਮਾਣ ਲਈ ਸਿੱਧਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਇਸ ਨੇ ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਨੂੰ ਗ੍ਰਾਂਟਾਂ ਨਾਲ ਸਮਰਥਨ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਯੂਟਿਊਬ 'ਤੇ ਗਲਤ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਫੈਲਣ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ ਕੀਤਾ, ਇਸ ਦੀ ਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਅਤੇ ਚੰਗੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੱਤੀ।

ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]

2007 ਵਿੱਚ ਗੂਗਲ ਨੇ ਨੋਲ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵ ਕੋਸ਼ ਸੀ। ਵੱਖ-ਵੱਖ ਮੀਡੀਆ ਸਰੋਤਾਂ ਨੇ ਨੋਟ ਕੀਤਾ ਕਿ ਇਹ ਉਤਪਾਦ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਵਰਗਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦੱਸਿਆ ਸੀ।[1][2]

2008 ਵਿੱਚ ਵੱਖ ਵੱਖ ਖ਼ਬਰਾਂ ਦੇ ਸਰੋਤਾਂ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਟ੍ਰੈਫਿਕ ਗੂਗਲ ਸਰਚ ਤੋਂ ਆਏ ਹਵਾਲਿਆਂ ਤੋਂ ਆਇਆ ਹੈ।[3]

ਫ਼ਰਵਰੀ 2010 ਵਿਚ ਗੂਗਲ ਨੇ ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਗ੍ਰਾਂਟ ਵਜੋਂ ਯੂ.ਐਸ.$2,000,000 ਡਾਲਰ ਦਿੱਤੇ।[4][5] ਗੂਗਲ ਦੇ ਸੰਸਥਾਪਕ ਸਰਗੇ ਬ੍ਰਿਨ ਨੇ ਟਿੱਪਣੀ ਕੀਤੀ ਕਿ "ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਇੰਟਰਨੈਟ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਜਿੱਤ ਹੈ"।

ਮਾਰਚ 2018 ਵਿੱਚ ਯੂਟਿਊਬ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਵੀਡੀਓਜ਼ ਵਿੱਚ ਗਲਤ ਸੂਚਨਾ ਨੂੰ ਸੰਬੋਧਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਤੋਂ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕਰੇਗਾ।[6]

ਜਨਵਰੀ 2019 ਵਿੱਚ ਗੂਗਲ ਨੇ ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਫਾਉਂਡੇਸ਼ਨ ਨੂੰ 3 ਮਿਲੀਅਨ ਡਾਲਰ ਦਾਨ ਕੀਤੇ ਸਨ।[7][8][9][10]

ਗੂਗਲ ਦਾ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ 'ਤੇ ਭਰੋਸਾ[ਸੋਧੋ]

ਮਈ 2012 ਵਿਚ ਗੂਗਲ ਨੇ ਗੂਗਲ ਨੋਲਜ਼ ਗ੍ਰਾਫ ਨਾਮਕ ਇਕ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਜੋੜਿਆ, ਜਿਸ ਨੇ ਰਵਾਇਤੀ ਸਰਚ ਇੰਜਨ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਗਿਆਨ ਪੈਨਲ ਵੀ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ। ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਨੋਲਜ਼ ਗ੍ਰਾਫ਼ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਨ ਦੇ ਪਰਿਣਾਮ ਸਰੂਪ ਖੋਜ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦੀ ਰੈਂਕ ਸੂਚੀ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲ ਉਤਪਾਦਨ ਵਿਚ ਸਟਰਿੰਗ ਅਧਾਰਿਤ ਖੋਜ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਨੋਲਜ਼ ਪੈਨਲ ਇਨਫੋਬੌਕਸ ਵਿੱਚ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੀ ਇੱਕ ਵੱਡੀ ਮਾਤਰਾ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਵਿਕੀਡਾਟਾ ਅਤੇ ਸੀਆਈਏ ਵਰਲਡ ਫੈਕਟ ਬੁੱਕ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Helft, Miguel (15 December 2007). "Wikipedia Competitor Being Tested by Google". The New York Times (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
  2. Sullivan, Danny (23 July 2008). "Google's Knol Launches: Like Wikipedia, With Moderation - Search Engine Land". Search Engine Land.
  3. Teglet, Traian (15 May 2008). "Wikipedia Traffic, Mostly from Google". softpedia (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 7 ਨਵੰਬਰ 2020. Retrieved 10 ਜਨਵਰੀ 2021. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  4. Johnson, Bobbie (18 February 2010). "Wikipedia wins the Google lottery - but why?". the Guardian (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
  5. Walsh, Jay. "Wikimedia Foundation announces $2 million grant from Google". wikimediafoundation.org. Wikimedia Foundation. Archived from the original on 29 ਮਈ 2018. Retrieved 10 ਜਨਵਰੀ 2021. {{cite web}}: Unknown parameter |dead-url= ignored (|url-status= suggested) (help)
  6. Etherington, Darrell (14 March 2018). "Wikipedia wasn't aware of YouTube's conspiracy video plan". TechCrunch.
  7. Dickey, Megan Rose (22 January 2019). "Google.org donates $2 million to Wikipedia's parent org". TechCrunch.
  8. Litman-Navarro, Kevin (23 January 2019). "Google will conquer the world one charitable donation at a time". The Outline (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
  9. Gomes, Ben; Fuller, Jacquelline (22 January 2019). "Expanding knowledge access with the Wikimedia Foundation". Google (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
  10. Gruwell, Lisa (22 January 2019). "Google and Wikimedia Foundation partner to increase knowledge equity online". Wikimedia Foundation.

ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]