ਡੈਬਕੇ
ਡੈਬਕੇ ( Arabic: دبكة ਡਬਕਾ, ਡਬਕੀ, ਡਬਕੇਹ, ਬਹੁਵਚਨ ਡਬਕੈਟ ) ਨੂੰ ਵੀ ਸਪੈਲਿਟ ਕੀਤਾ [1] ਇੱਕ ਮੂਲ ਲੇਵੈਂਟਾਈਨ ਲੋਕ ਨਾਚ ਹੈ। ਡੈਬਕੇ ਸਰਕਲ ਡਾਂਸ ਅਤੇ ਲਾਈਨ ਡਾਂਸ ਨੂੰ ਜੋੜਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਵਿਆਹਾਂ ਅਤੇ ਹੋਰ ਖੁਸ਼ੀ ਦੇ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ' ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲਾਈਨ ਸੱਜੇ ਤੋਂ ਖੱਬੇ ਬਣਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਡੈਬਕੇ ਦਾ ਲੀਡਰ ਸਤਰ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਡਾਂਸਰਾਂ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਇੰਗਲਿਸ਼ ਵਿਚ, ਇਸ ਨੂੰ ਡੈਬਕਾ, ਡੱਬਕੀ, ਡਬਕੇਹ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਲਿਜਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ।
ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ[ਸੋਧੋ]
'ਡੈਬਕੇ' ਦੀ ਨਿਰੁਕਤੀ ਸ਼ੱਕੀ ਹੈ, ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਤੱਕ ਲਿਆ ਜਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਰਬੀ ਦਾ ਸ਼ਬਦ dabaka ( Arabic: دبكة ) ਦਾ ਭਾਵ "ਪੈਰਾਂ 'ਤੇ ਮੋਹਰ ਲਗਾਉਣਾ" [2] [3] [4] ਜਾਂ "ਅਵਾਜ ਮਚਾਉਣਾ" ਹੈ। [5]
ਸ਼ਾਇਦ ਡੈਬਕੇ ਨਾਚ ਵਿੱਚ ਆਈਆਂ ਛਾਲਾਂ ਖੇਤੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਪੁਰਾਣੇ ਕਨਾਨੀ ਉਪਜਾ ਦੁਆਰਾ ਆਈਆਂ ਹਨ। ਇਹ ਇਸ ਨਾਚ ਵਿੱਚ ਸਮਾਂ ਵਿਚ ਆਈਆਂ ਹੋਈਆਂ ਦੁਸ਼ਟ ਆਤਮਾਂ ਦਾ ਪਿੱਛਾ ਕਰਨ ਅਤੇ ਜਵਾਨ ਪੌਦਿਆਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਵਿਚਾਰ ਤੋਂ ਆਈਆਂ ਹਨ। [6] ਲੇਬਨਾਨ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸਕਾਰ ਯੂਸਫ ਇਬਰਾਹਿਮ ਯੈਜ਼ਬੇਕ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਫਾੱਨੀਸ਼ੀਅਨ ਤੋਂ ਉਤਰਿਆ ਡੇਬਕ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲ ਪੁਰਾਣਾ ਨਾਚ ਕਰਦਾ ਹੈ।[5]
ਫਰਕ[ਸੋਧੋ]
ਡੈਬਕੇ ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਦੇ ਵੱਖ ਵੱਖ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ, ਇਸ ਨਾਚ ਵਿੱਚ ਫਿਲਸਤੀਨ, ਲੇਬਨਾਨ, ਸੀਰੀਆ, ਇਰਾਕ, ਜਾਰਡਨ, ਉੱਤਰੀ ਸਾਊਦੀ ਅਰਬ ਅਤੇ ਯਮਨ ਵਿੱਚ ਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਵੇਖੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। [7] ਲੇਵੈਂਟ ਵਿਚ ਲਗਭਗ ਵੀਹ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਡਬਕੇ ਹਨ।
ਗਾਣੇ ਦੀਆਂ ਸ਼ੈਲੀਆਂ[ਸੋਧੋ]
ਇੱਥੇ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੇ ਗਾਣੇ ਹਨ ਜੋ ਮੌਕੇ ਅਤੇ ਗਾਣੇ ਅਤੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਪੁਰਸ਼ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕ੍ਰਮਵਾਰ ਅਤੇ ਡੈਬਕੇ ਲਈ ਗਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਗੀਤਾਂ ਵਿਚੋਂ ਕੁਝ ਬਹੁਤ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਦਾਲ ਊਨਾ (دلعونا), ਅਲ ਜਾਫਰਾ (الجفرا), ਅਲ ਦਹੀਆ (الدحي, ), ਅਤੇ ਜ਼ਰੀਫ ਇਲ-ਟੂਲ (ظريف الطول), ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਹਨ। ਬੋਲ ਹਰ ਕਾਰਜਕੁਸ਼ਲਤਾ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਵੱਖਰੇ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਪਰ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਮੁਢਲੀ ਤਾਲ ਇਕਸਾਰ ਅਤੇ ਪਛਾਣਨ ਯੋਗ ਹੈ। ਇਹ ਭਿੰਨਤਾਵਾਂ ਸੈਂਕੜੇ ਲੱਚਰ ਰੂਪਾਂ ਵਿਚ ਸੁਣੀਆਂ ਅਤੇ ਇਹਨਾਂ ਗੀਤਾਂ ਵਿਚ ਦਰਜ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਕੁਝ ਖਾਸ ਬੋਲਾਂ ਦੀ ਪਰਵਾਹ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਤਾਲ ਦੁਆਰਾ ਪਛਾਣੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਇਕੋ ਵਾਕ, ਜਿਵੇਂ ਆਲਾ ਦਾਲ ਊਨਾ, ਜਾਫਰਾ ਅਤੇ ਹੋਰਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਆਉਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ, ਭਾਵੇਂ ਕਿ ਕਿਸੇ ਨੇ ਪਹਿਲਾਂ ਵੀ ਇਸ ਮਸ਼ਹੂਰ ਪਿਆਰ ਦੇ ਗਾਣੇ ਵਿਚ ਅਲਾਨਾ ਦਾਲ ਊਨਾ ਨੂੰ ਇਕ ਵੱਖਰੀ ਕਹਾਣੀ ਸੁਣਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਸੁਣਿਆ ਹੋਵੇਗਾ, ਲੋਕ ਫਿਰ ਵੀ ਇਕ ਹੋਰ ਗਾਣੇ ਨੂੰ ਉਸੇ ਹੀ ਤਾਲ ਅਤੇ ਥੀਮ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ਜਿਸ ਨੂੰ ਦਾਲ ਊਨਾ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ । [8]
ਬਹੁਤੇ ਡੈਬਕੇ ਸੰਗੀਤ ਲੋਕ ਗੀਤ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਮਕਮ ਬੇਅਤੀ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਢੰਗ ਤੇ ਹਨ।
ਸਾਜ਼[ਸੋਧੋ]
ਊਦ (عود), ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ ਸ਼ਬਦ "ਵੀਣਾ" ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਗੈਰ-ਭੜਕਿਆ
ਗਰਦਨ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਧੀ ਨਾਸ਼ਪਾਤੀ ਵਰਗਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਦੋ ਤਾਰਾਂ ਦੇ ਛੇ ਕੋਰਸ ਹਨ ਅਤੇ ਇਹ ਇਕ ਪੈਕਟ੍ਰਮ ਨਾਲ ਖੇਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਇਕ ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਬਾਜ਼ ਦਾ ਖੰਭ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਧਨ ਇੱਕ ਡੂੰਘੀ ਅਤੇ ਮਿੱਠੀ ਆਵਾਜ਼ ਪੈਦਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਮਿਜ਼ਵਿਜ਼ (مجوز) ਜਿਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਹੈ "ਦੋ-ਵਾਰ" ਦਾ ਅਰਬੀ ਵਿਚ ਸੰਗੀਤ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਹੀ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੈ। ਇਹ ਇਕ ਕਿਸਮ ਦੀ ਰੀੜ ਦੀ ਕਲਾਈਨੈੱਟ ਹੈ ਜੋ ਵੱਖਰੇ ਨੋਟ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਇਕ ਸਰਕੂਲਰ ਅਪਰਚਰ ਦੁਆਰਾ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਸਾਹ ਲੈਣ ਅਤੇ ਟਿਊਬ ਦੇ ਅਗਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿਚ ਉਂਗਲਾਂ ਨੂੰ ਹਿਲਾ ਕੇ ਖੇਡੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਿਨਜਯਰਹ ਮਿਜਵਿਜ਼ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹੈ, ਇਕ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਅੰਤ ਵਾਲੀ ਸੋਟੀ ਬੰਸਰੀ ਉਸੇ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿਚ ਵਜਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਤਬਲਾ (طبلة) ਇੱਕ ਛੋਟਾ ਜਿਹਾ ਹੱਥ-ਡਰੱਮ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਦੁਰਬਾਕੇ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਤਬਲਾ ਸੁੰਦਰ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕੁਝ ਲੱਕੜ, ਟਾਈਲ ਜਾਂ ਹੱਡੀਆਂ ਦੀ ਜੜ੍ਹਾਂ, ਨੱਕੇ ਹੋਏ ਧਾਤ ਜਾਂ ਨਜ਼ਦੀਕੀ ਪੂਰਬ ਦੇ ਖਾਸ ਡਿਜ਼ਾਇਨਾਂ ਵਿਚ ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਨਾਲ ਇਸ ਨੂੰ ਸਜਾਇਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।ਪਰਕਸ਼ਨ ਯੰਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਵਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਇੱਕ ਤਬਲਾ ਇੱਕ ਬੱਕਰੀ ਜਾਂ ਮੱਛੀ ਦੀ ਚਮੜੀ ਦੀ ਇੱਕ ਝਿੱਲੀ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸਦੀ ਇੱਕ ਗਰਦਨ, ਇੱਕ ਫੁੱਲਦਾਨ ਦੇ ਆਕਾਰ ਦੇ ਡਰੱਮ ਉੱਤੇ ਫੈਲੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਹ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਬਰਤਨ ਜਾਂ ਧਾਤ ਤੋਂ ਬਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਇਹ ਜਾਂ ਤਾਂ ਖੱਬੇ ਹੱਥ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਜਾਂ ਪੈਰਾਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਰੱਖਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਜ਼ਬੂਤ ਧੜਕਣ ਲਈ ਅਤੇ ਵਿਚਕਾਰਲੇ ਤਿੱਖੀ ਅਵਾਜ਼ ਲਈ ਕਿਨਾਰੇ' ਤੇ ਮਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਅੱਜ ਫਿਸ਼ਕੀਸਿਨ ਸਿਰ ਮੌਸਮ ਦੇ ਕਾਰਨ ਘੱਟ ਹੀ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਇਸਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਇਹ ਢਿੱਲਾ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਸਹੀ ਆਵਾਜ਼ ਵਾਪਸ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸਦੇ ਸਿਰ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਗਰਮ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਡਰੱਮ ਦੇ ਪਰਦੇ ਦਾ ਪਰਦਾ ਹੁਣ ਪਲਾਸਟਿਕ ਦਾ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸਭ ਤੋਂ ਆਮ ਸਿਰ ਅਲੈਗਜ਼ੈਂਡਰੀਆ ਤੇ ਮਿਸਰ ਦਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਡਫ ( ਡਾਰਡ ), ਜਿਸ ਨੂੰ ਰਿਕ (ਡਾਂਸ) ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤੰਬੂ ਵਰਗਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗੋਲ ਫਰੇਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਇਸ ਨੂੰ ਬੱਕਰੀ ਜਾਂ ਮੱਛੀ ਦੀ ਚਮੜੀ ਨਾਲ ਇੱਕ ਪਾਸੇ ਢੱਕਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਇਸ ਨੂੰ ਹੱਥ ਨਾਲ ਵਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਜਿੰਗਲ ਤਿਆਰ ਕਰਨ ਲਈ ਧਾਤ ਦੀਆਂ ਡਿਸਕਾਂ ਦੀਆਂ ਜੋੜੀਆਂ ਫਰੇਮ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸ ਪਰਕਸ਼ਨ ਯੰਤਰ ਦੀਆਂ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਨੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਅਰਬੀ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਲੈਅ ਨੂੰ ਤਹਿ ਕੀਤਾ, ਖ਼ਾਸਕਰ ਕਲਾਸੀਕਲ ਟੁਕੜਿਆਂ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਵਿੱਚ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ "Stomps. Stciks . Spins : ARAB FOLK DANCE with KARIM NAGI : Dabke . Saidi . Sufi". Karimnagi.com. Archived from the original on 2019-03-07. Retrieved 2017-01-07.
- ↑ "Turns out the dabke is an Israeli dance, according to The New York Times". Mondoweiss. 4 August 2013.
- ↑ Cohen, Dalia; Katz, Ruth (2006). Palestinian Arab Music: A Maqam Tradition in Practice (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). University of Chicago Press. ISBN 9780226112985.
- ↑ "Dabke". Canadian Palestinian Association in Manitoba (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2018-06-12. Retrieved 2017-06-29.
- ↑ 5.0 5.1 The Arab World, Volume 8. Arab Information Center. 1962.
But what is dabke and to which period can it be traced? According to Lebanese historian Youssef Ibrahim Yazbec, who is working on a book on folklore, the dabke comes from the Arabic dabaka meaning to make a noise. ... His theory is that the Phoenicians were the first teachers of the dance in the world, and the dabke is a representative descendant of the Phoenician dances left to us.
ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:Invalid<ref>tag; name "Dabke Origin" defined multiple times with different content - ↑ Kaschl, Elke (2003). Dance and Authenticity in Israel and Palestine: Performing the Nation. Brill. p. 82. ISBN 9789004132382.
- ↑ Morris, Gay; Giersdorf, Jens Richard (n.d.). Choreographies of 21st Century Wars. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-020166-1 – via Google Books.
Dabke is a folk dance "made up of intricate steps and stomps" (Rowe 2011, 364) performed by both men and women that is popular in areas such as Palestine, Lebanon, Syria, Iraq, Jordan, northern Saudi Arabia, and Yemen. The dance is often performed at weddings and celebrations; however, it is also performed in theatrical or contemporary modes.
- ↑ وليد ربيع, عبد العزيز ابوهذبا, عمر حمدان, محمد علي احمد. قرية ترمسعيا. "الفصل العشرون – الاغاني".