ਭਾਰਾਨੀ ਤਿਰੂਨਲ ਲਕਸ਼ਮੀ ਬਾਈ
| Bharani Thirunal Lakshmi Bayi | |
|---|---|
 The Maharani circa 1885 | |
| ਜਨਮ | 1848 |
| ਮੌਤ | 1901 (ਉਮਰ 52–53) |
| ਜੀਵਨ-ਸਾਥੀ | Kerala Varma Valiya Koil Thampuran |
| ਧਰਮ | Hinduism |
ਮਹਾਰਾਣੀ ਭਾਰਾਨੀ ਤਿਰੂਨਲ ਲਕਸ਼ਮੀ ਬਾਈ ਸੀਆਈ (1848–1901) 1857 ਤੋਂ 1901 ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਮੌਤ ਤਕ ਤ੍ਰਾਵਨਕੋਰ ਦੀ ਮਹਾਰਾਣੀ ਸੀ। ਉਸ ਦਾ ਪਤੀ ਮਸ਼ਹੂਰ ਕਵੀ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਸੀ, ਜਿਸਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਮਲਿਆਲਮ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਪਿਤਾ ਸ਼੍ਰੀ ਕੇਰਲਾ ਵਰਮਾ ਵਾਲੀਆ ਕੋਇਲ ਥਾਮਪੁਰਨ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਸੀ।
ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਲਕਸ਼ਮੀ ਬਾਈ ਦੇ ਮੇਵਲਿਕਾਰਾ ਦੀ ਭਾਰਾਨੀ ਨਲ ਅੰਮਾ ਤਮਪੂਰਮ ਦੀ ਧੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ 1848 ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸ ਦੀ ਮਾਤਾ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਸ਼ਾਖਾ ਕੋਲਾਥੁੰਡ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਸੀ। ਇਹ ਪਰਿਵਾਰ 18 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿਚ ਤਰਾਵਾਂਕੌਰ ਵਿਚ ਵਸ ਗਿਆ ਸੀ ਜਦੋਂ ਟੀਪੂ ਸੁਲਤਾਨ ਨੇ ਮਲਾਬਾਰ ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਲਾਕਿਆਂ ਉੱਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਕੋਲਾਥੁੰਡ ਪਰਵਾਰ ਦੇ ਕੁਝ ਮੈਂਬਰ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਆਏ, ਤਿੰਨ ਭੈਣਾਂ ਵਾਪਸ ਤ੍ਰਾਵਨਕੋਰ ਵਿਚ ਹੀ ਰਹੀਆਂ ਅਤੇ ਮੇਵਲਿਕਾਰਾ , ਐਨਨਾੱਕਡ ਅਤੇ ਪ੍ਰਯੇਕਾਰਾ ਦੇ ਸ਼ਾਹੀ ਘਰਾਂ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।
ਸੰਨ 1857 ਵਿਚ ਤ੍ਰਾਵਨਕੋਰ ਦੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਰਾਣੀ, ਮਹਾਰਾਜਾ ਉਥਰਾਮ ਤਿਰੂਨਾਲ ਦੀ ਭਤੀਜੀ, ਐਚ. ਪੀ., ਪੁਰਮ, ਤਿਰੂਨਲ ਲਕਸ਼ਮੀ ਬਾਈ , ਬਾਅਦ ਵਿਚ ਮਹਾਰਾਜਾ ਮੁਲਮ ਥਿਰੂਨਲ, ਦੇ ਇਕ ਪੁੱਤਰ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦੇਣ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਅਕਾਲ ਚਲਾਣਾ ਕਰ ਗਈ। ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਅਣਗਿਣਤ ਉਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਦੀ ਮਾਰੂਮਕਕਾਥਯਮ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਰਾਣੀ ਦੀ ਮੌਤ ਨੇ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਦੀ ਧਮਕੀ ਦਿੱਤੀ। ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਪਿਛਲੀਆਂ ਪੰਜ ਅਜਿਹੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਕੋਲਾਥੁਡ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਅਪਣਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਤ੍ਰਾਵਨਕੋਰ ਦੇ ਵਸਨੀਕ ਸਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹੀ ਚੋਣ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ। ਮਹਾਰਾਜਾ ਨੇ ਮਵੇਲੀਕਾਰਾ ਦੀ ਭਰਾਨੀ ਥਿਰੁਨਲ ਅੰਮਾ ਥਾਮਪੁਰਨ ਦੀਆਂ ਦੋ ਵੱਡੀਆਂ ਧੀਆਂ ਲਕਸ਼ਮੀ ਬਾਈ (ਅ. 1848) ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਛੋਟੀ ਭੈਣ ਪਾਰਵਤੀ ਬਾਈ (ਅ. 1850) ਨੂੰ ਗੋਦ ਲੈਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।
ਸਰੋਤ[ਸੋਧੋ]
- ਵੀ. ਨਾਗਮ ਆਈਆ ਦੁਆਰਾ ਟ੍ਰਾਵੈਂਕੋਰ ਸਟੇਟ ਮੈਨੂਅਲ ਭਾਗ II (1906)
- ਟ੍ਰਾਵਾਨਕੋਰ ਸਟੇਟ ਮੈਨੂਅਲ ਵਾਲੀਅਮ II (1940) ਟੀ ਕੇ ਵੇਲੂ ਪਿਲਾਈ ਦੁਆਰਾ
- ਵਿਸ਼ਾਖਵਿਜਯਾ: ਏ ਸੱਟਡੀ, ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਪਿਲਾਈ ਦੁਆਰਾ
- ਲਕਸ਼ਮੀ ਰਘੁਨੰਦਨ ਦੁਆਰਾ ਲਹਿਰਾਂ ਦੇ ਮੋੜ ਤੇ
- ਪਿਆਰੇ ਲੋਟੀ ਦੁਆਰਾ ਇੰਡੀਆ