ਆਦਿਤਿਆ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਸੂਰਜ ਦੀ 11ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਇੱਕ ਮੂਰਤੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗਿਆਰਾਂ ਹੋਰ ਆਦਿੱਤਿਆ ਨੂੰ ਸਿਖਰ 'ਤੇ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ

ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਵਿੱਚ, ਆਦਿਤਿਆ (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ: आदित्य, ਰੋਮੀਕ੍ਰਿਤ: Āditya, ), ਅਦਿਤੀ ਦੀ ਸੰਤਾਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਅਨੰਤਤਾ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਦੇਵਤਾ ਹੈ। ਇਕਵਚਨ ਵਿੱਚ ਆਦਿਤਿਆ ਨਾਮ ਸੂਰਜ ਦੇਵਤਾ ਸੂਰਜ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਣ ਲਈ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਆਦਿਤਿਆ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਬਾਰਾਂ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਵਸਵਾਨ, ਆਰੀਆਮਾਨ, ਤਵਸ਼ਟ, ਸਵਿਤਰ, ਭਾਗ, ਧਤਾ, ਮਿਤਰਾ, ਵਰੁਣ, ਅਮਸਾ, ਪੁਸ਼ਣ, ਇੰਦਰ ਅਤੇ ਵਿਸ਼ਨੂੰ (ਵਾਮਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।

ਉਹ ਰਿਗਵੇਦ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਗਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉਹ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ 6-8 ਹਨ, ਸਾਰੇ ਮਰਦ ਹਨ। ਬ੍ਰਾਹਮਣਾਂ ਵਿੱਚ ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਵਧ ਕੇ ੧੨ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਮਹਾਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣਾਂ ਵਿੱਚ ਕਸ਼ਯਪ ਰਿਸ਼ੀ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਪਿਤਾ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਸਾਲ ਦੇ ਹਰੇਕ ਮਹੀਨੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਵੱਖਰਾ ਆਦਿਤਿਆ ਚਮਕਣ ਲਈ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਸੂਰਜ ਪੂਜਾ[ਸੋਧੋ]

ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ, ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸੂਰਜ ਨਮਸਕਾਰ ਦੇ ਇੱਕ ਰੂਪ ਦੇ 12 ਆਸਣਾਂ ਦੀ ਮੂਰਤੀ (ਨਿਖਿਲ ਭੰਡਾਰੀ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਮੂਰਤਾਂ)

ਚਿਤਰਨ[ਸੋਧੋ]

ਰਿਗਵੇਦ ਵਿਚ ਆਦਿਤਿਆ ਨੂੰ ਪਾਣੀ ਦੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਵਾਂਗ ਚਮਕਦਾਰ ਅਤੇ ਸ਼ੁੱਧ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਰੇ ਧੋਖੇ ਅਤੇ ਝੂਠ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਹੈ, ਨਿਰਦੋਸ਼, ਸੰਪੂਰਨ ਹੈ।

ਦੇਵੀ-ਦੇਵਤਿਆਂ ਦੀ ਇਸ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਨੂੰ ਚਲ ਅਤੇ ਅਚੱਲ ਧਰਮ ਨੂੰ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ। ਆਦਿਤਿਆ ਪਰਉਪਕਾਰੀ ਦੇਵਤੇ ਹਨ ਜੋ ਸਾਰੇ ਜੀਵਾਂ ਦੇ ਰੱਖਿਅਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਪ੍ਰੋਵੀਡੈਂਟ ਹਨ ਅਤੇ ਆਤਮਾਵਾਂ ਦੇ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਮਿੱਤਰ-ਵਰੁਣ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ, ਆਦਿਤਿਆ ਸਦੀਵੀ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਪ੍ਰਤੀ ਸੱਚੇ ਹਨ ਅਤੇ ਕਰਜ਼ੇ ਦੇ ਸਹੀ ਹੋਣ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ।

ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਵਿੱਚ ਅਜੋਕੀ ਵਰਤੋਂ ਵਿੱਚ, ਆਦਿਤਿਆ ਸ਼ਬਦ ਨੂੰ ਵੈਦਿਕ ਆਦਿੱਤਿਆ ਦੇ ਉਲਟ ਇੱਕਵਚਨ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਦੇ ਸਮਾਨਾਰਥੀ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਬਾਰਾਂ ਆਦਿੱਤਿਆ ਕੈਲੰਡਰ ਦੇ ਬਾਰਾਂ ਮਹੀਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸੂਰਜ ਦੇ ਬਾਰਾਂ ਪਹਿਲੂਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਬਾਰਾਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਡਵਦਾਸ਼ਾਦਿਤਿਆ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਗਵਾਲੀਅਰ ਦਾ ਸੂਰਜ ਮੰਦਰ

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]