ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ
ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ ਕਿਸੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਅਤੇ ਪ੍ਰਗਟਾਵੇ ਵਾਲਾ ਬਿਆਨ ਹੈ ਜੋ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਅਤੇ ਅੰਤਰੀਵ ਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਕਿਸੇ ਕਨੂੰਨ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਪੈਰਿਆਂ 'ਤੇ ਲਾਗੂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਇਹ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੱਥਾਂ ਦਾ ਪਾਠ ਕਰ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਲੰਬੇ ਸਿਰਲੇਖ ਜਾਂ ਐਕਟਿੰਗ ਫਾਰਮੂਲੇ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ।
ਕਾਨੂੰਨੀ ਪ੍ਰਭਾਵ[ਸੋਧੋ]
ਹਾਲਾਂਕਿ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਮਾਮਲਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ, ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਜਿਹੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ ਜੋ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਡਰਾਫਟਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ।
ਫਰਾਂਸ[ਸੋਧੋ]
ਫਰਾਂਸ ਵਿੱਚ, 1958 ਦੇ ਪੰਜਵੇਂ ਗਣਰਾਜ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ ਨੂੰ ਸਹਾਇਕ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ 16 ਜੁਲਾਈ 1971 ਦੇ ਇੱਕ ਫੈਸਲੇ ਵਿੱਚ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਕੌਂਸਲ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਨਿਆਂ-ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਬਦਲਾਅ ਤੱਕ ਗੈਰ-ਬਾਈਡਿੰਗ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਫੈਸਲਾ, ਜੋ "ਸੰਵਿਧਾਨ ਅਤੇ ਇਸਦੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ" ਸ਼ਬਦਾਂ ਨਾਲ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਨੇ ਫ੍ਰੈਂਚ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਕਾਨੂੰਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤਬਦੀਲੀ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਜ਼ਿਕਰ ਕੀਤੇ ਟੈਕਸਟ, ਮਨੁੱਖ ਅਤੇ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਘੋਸ਼ਣਾ। 1789 ਅਤੇ ਚੌਥੇ ਗਣਰਾਜ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ, ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਢੁਕਵੀਂ ਥਾਂ ਲੈ ਲਈ ਕਿਉਂਕਿ ਟੈਕਸਟ ਨੂੰ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਮੁੱਲ ਦੇ ਨਾਲ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸਮਝਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। 2004 ਦੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਦੇ ਚਾਰਟਰ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ ਵਿੱਚ ਜੋੜਿਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਕੌਂਸਲ ਨੇ ਤਿੰਨ ਗੈਰ ਰਸਮੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਦੀ ਪਛਾਣ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗਣਰਾਜ ਦੇ ਕਾਨੂੰਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਮਾਨਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਬੁਨਿਆਦੀ ਸਿਧਾਂਤ, ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਮੁੱਲ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ, ਅਤੇ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਮੁੱਲ ਦੇ ਉਦੇਸ਼ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਕੈਨੇਡਾ[ਸੋਧੋ]
ਕੈਨੇਡਾ ਵਿੱਚ, ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਐਕਟ, 1867 ਦੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ ਨੂੰ ਕਨੇਡਾ ਦੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰੋਵਿੰਸ਼ੀਅਲ ਜੱਜਾਂ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਵਿੱਚ ਨਿਆਂਇਕ ਸੁਤੰਤਰਤਾ ਦੀ ਗਾਰੰਟੀ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਬੋਸਨੀਆ ਦੀ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਅਦਾਲਤ ਨੇ, ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੈਨੇਡਾ ਦੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਦੇ ਕੇਸ ਕਾਨੂੰਨ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ, ਇਹ ਵੀ ਘੋਸ਼ਣਾ ਕੀਤੀ ਕਿ ਬੋਸਨੀਆ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ ਦੇ ਉਪਬੰਧਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਆਦਰਸ਼ ਸ਼ਕਤੀ ਨਾਲ ਨਿਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਅਦਾਲਤ ਲਈ ਨਿਆਂਇਕ ਸਮੀਖਿਆ ਦੇ ਇੱਕ ਠੋਸ ਮਿਆਰ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[1]
ਯੂਰਪੀ ਸੰਘ[ਸੋਧੋ]
ਇਸਦੇ ਸੰਭਾਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਾਂ ਬਾਰੇ ਚਿੰਤਾ ਦੇ ਕਾਰਨ, 2002 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸਤਾਵਿਤ ਯੂਰਪੀਅਨ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਖਰੜੇ ਦੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ, ਯੂਰਪ ਦੀ ਈਸਾਈ ਵਿਰਾਸਤ ਦੇ ਸੰਦਰਭ ਦੇ ਸੰਭਾਵਿਤ ਸੰਮਿਲਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬਹੁਤ ਵਿਵਾਦ ਦਾ ਕਾਰਨ ਬਣੀ।
ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ[ਸੋਧੋ]
ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, 1999 ਵਿੱਚ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਵਿੱਚ, ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਬਾਰੇ ਇੱਕ ਰਾਏਸ਼ੁਮਾਰੀ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਵਾਅਦਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ, ਜੇਕਰ ਅਪਣਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਅਦਾਲਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਲਾਗੂ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਕੁਝ ਲੋਕ ਚਿੰਤਤ ਸਨ ਕਿ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਅਤੇ ਲਾਗੂ ਕਿਵੇਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ।[2]
ਭਾਰਤ[ਸੋਧੋ]
ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ, ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ ਅਕਸਰ ਗੈਰ-ਸੰਵਿਧਾਨਕ ਸੋਧਾਂ ਨੂੰ ਨਿਯਮਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੇ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਇਸਦੀ ਪ੍ਰਸਤਾਵਨਾ ਦੀ ਉਲੰਘਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ।