ਦਿਵਯਵਾਦਨ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਦਿਵਯਵਾਦਨ ਜਾਂ ਬ੍ਰਹਮ ਬਿਰਤਾਂਤ ਬੋਧੀ ਅਵਦਾਨ ਕਥਾਵਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਹੈ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਅਵਦਾਨ ਕਥਾਵਾਂ ਦੇ ਸ੍ਰੋਤ ਮੂਲਸਰਵਾਸਤਿਵਾਦਿਨ ਵਿਨਯ ਗ੍ਰੰਥਾਂ ਵਿਚ ਮਿਲਦੇ ਹਨ। [1] ਇਹ ਦੂਜੀ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਦਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਕਹਾਣੀਆਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਵਿੱਚ ਕਾਫ਼ੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਹਨ [2] ਅਤੇ ਖਿਆਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪਹਿਲੀਆਂ ਬੋਧੀ ਲਿਖਤਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹਨ ਜੋ ਆਪਣ ਲੇਖਣੀ ਲਈ ਵਚਨਬੱਧ ਹਨ। ਇਹਨਾਂ ਕਥਾਵਾਂ ਦਾ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਸਤਾਰ੍ਹਵੀਂ ਸਦੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਨਹੀਂ ਹੈ। [3] ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਕਹਾਣੀਆਂ ਵਿਚ ਬੁੱਧ ਨੂੰ ਚੇਲਿਆਂ ਦੇ ਇਕ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਸਮਝਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਵੇਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਕਿਵੇਂ ਇਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਵਿਅਕਤੀ, ਪਿਛਲੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਕਿਰਿਆਵਾਂ ਦੁਆਰਾ, ਵਰਤਮਾਨ ਵਿਚ ਇਕ ਖਾਸ ਕਰਮ ਵਜੋਂ ਨਤੀਜੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦਾ ਹੈ। [3] ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੁੱਧ ਨਾਲ ਸਬੰਧਿਤ ਕਈ ਪਵਿੱਤਰ ਧਾਰਮਿਕ ਵਸਤਾਂ ਵੀ ਜੋੜੀਆਂ ਗਈਆ ਹਨ। [3]

ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ[ਸੋਧੋ]

ਇਹ ਦਿਵਯਵਾਦਨ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਹਾਣੀਆਂ ਦੀ ਸੂਚੀ ਹੈ:

  1. ਕੋਟੀਕਰਨ-ਅਵਦਾਨ
  2. ਪੂਰਨਾ-ਅਵਦਾਨ
  3. ਮੈਤ੍ਰੇਆ-ਅਵਦਾਨ
  4. ਬ੍ਰਹਮਨੰਦਰਿਕਾ-ਅਵਦਾਨ
  5. ਸਤੁਤੀਬ੍ਹਹਮਣਾ-ਅਵਦਾਨ
  6. ਇੰਦ੍ਰਬ੍ਰਹਮਣਾ-ਅਵਦਾਨ
  7. ਨਗਰਵਲੰਬਿਕਾ-ਅਵਦਾਨ
  8. ਸੁਪ੍ਰਿਆ-ਅਵਦਾਨ
  9. ਮੰਧਕਾਗ੍ਰਹਿਪਤਵਿਭੂਤੀ-ਪ੍ਰੀਸ਼ਿਦਾ
  10. ਮੰਧਕਾ-ਅਵਦਾਨ
  11. ਅਸ਼ੋਕਵਰਣਾ-ਅਵਦਾਨ
  12. ਪ੍ਰਤੀਹਾਰਾ-ਸੂਤਰ੍ਹਾ (ਚਮਤਕਾਰੀ ਸਰਸਵਤੀ)
  13. ਸਵਾਗਤਾ-ਅਵਦਾਨ
  14. Sūkarika-ਅਵਦਾਨ
  15. ਚੱਕਰਵ੍ਰਤੀਵੱਕ੍ਰਤਾ-ਅਵਦਾਨ
  16. ਸੁਕਪੋਤਕਾ-ਅਵਦਾਨ
  17. ਮੰਧਾਤਾ-ਅਵਦਾਨ
  18. ਧਰਮਰੁਚੀ-ਅਵਦਾਨ
  19. ਜੋਤਿਸਕਾ-ਅਵਦਾਨ
  20. ਕਨਿਕਵਰਣਾ-ਅਵਦਾਨ
  21. ਸਹਿਸੋਦਗਤ-ਅਵਦਾਨ
  22. ਚੰਦ੍ਰਪ੍ਰਭਾਬੋਧੀਸੱਤਵਿਚਾਰਿਆ-ਅਵਦਾਨ
  23. ਸੰਘਰਿਸ਼ਤਾ-ਅਵਦਾਨ
  24. ਨਾਗਕੁਮਾਰ-ਅਵਦਾਨ
  25. ਸੰਘਰਸ਼ਿਤਾ-ਅਵਦਾਨ
  26. ਪੰਮਸੁਪੁਰਦਨਾ-ਅਵਦਾਨ
  27. ਕੁਨਾਲਾ-ਅਵਦਾਨ
  28. ਫਰਮਾ:IASTਵਿਤਸੋਕਾ-ਅਵਦਾਨ
  29. ਅਸ਼ੋਕ-ਅਵਦਾਨ
  30. {{IAST|ਸੁਧੰਨਕੁਮਾਹਾ-ਅਵਦਾਨ}
  31. ਤੋਇਕਾਮਾਹਾ-ਅਵਦਾਨ
  32. ਰੂਪਵਤੀ-ਅਵਦਾਨ
  33. ਫਰਮਾ:IASTਸਰਦੂਲਕਰਨ-ਅਵਦਾਨ
  34. ਦੰਧੀਕਰਨ-ਮਹਾਯਾਨ ਸੂਤਰ੍ਹਾ
  35. ਸ਼ੂਦਪਕਸ਼ਾ-ਅਵਦਾਨ
  36. ਮਕੰਦਿਕਾ-ਅਵਦਾਨ
  37. ਰੁਦ੍ਰਾਇਨਾ-ਅਵਦਾਨ
  38. ਮੈਤ੍ਰਰੀਕਨਿਕਾ-ਅਵਦਾਨ

ਮੂਲ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ[ਸੋਧੋ]

ਸਿਰਲੇਖ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਕ ਨੋਟਸ ਸਾਲ
दिव्यावदानम्, http://www.dsbcproject.org/canon-text/book/364 ਡਿਜੀਟਲ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਬੋਧੀ ਕੈਨਨ ਦੇਵਨਾਗਰੀ ਲਿਪੀ ਵਿੱਚ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਮੂਲ 2007

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "Fables in the Vinaya-Pitaka of the Sarvastivadin School" by Jean Przyluski, in The Indian Historical Quarterly, Vol.V, No.1, 1929.03
  2. Winternitz, Moriz (1993). A History of Indian Literature: Buddhist literature and Jaina literature. Motilal Banarsidass Publishers. p. 273. ISBN 9788120802650.
  3. 3.0 3.1 3.2 Buswell, Jr., Robert; Lopez, Jr., Donald S. (2013). The Princeton Dictionary of Buddhism. Princeton University Press. p. 262. ISBN 9781400848058.