ਸਲਮਾ (ਲੇਖਕ)
ਰੱਕਈਆ (ਵਿਕਲਪਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਰੋਕੀਆ, 1968 ਵਿੱਚ ਰਾਜਾਥੀ ਸਮਸੂਦੀਨ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ[1][2]) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਤਮਿਲ ਲੇਖਕ, ਕਾਰਕੁਨ, ਅਤੇ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਕਲਮ ਨਾਮ ਸਲਮਾ ਅਤੇ ਉਪਨਾਮ ਰਾਜਾਥੀ,[3] ਅਤੇ ਅਕਸਰ ਰਜਥੀ ਸਲਮਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[4] ਉਸ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਮਿਲੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਹ ਸਮਕਾਲੀ ਤਾਮਿਲ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੰਵੇਦਨਾ ਵਜੋਂ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।[1][4]
ਉਹ ਦ੍ਰਵਿੜ ਮੁਨੇਤਰ ਕੜਗਮ ਦੀ ਮੈਂਬਰ ਹੈ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਟਰਾਂਸਜੈਂਡਰ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਸਰਗਰਮੀ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ।[5] 2007 ਅਤੇ 2011 ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ, ਉਸਨੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਰਾਜ ਸਮਾਜ ਭਲਾਈ ਬੋਰਡ ਦੀ ਚੇਅਰਪਰਸਨ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ।[6] ਸਲਮਾ ਇੱਕ ਗੈਰ-ਸਰਕਾਰੀ ਮਹਿਲਾ ਅਧਿਕਾਰ ਸੰਗਠਨ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਵੀ ਹੈ, ਜਿਸਦਾ ਨਾਂ "ਤੁਹਾਡੀ ਉਮੀਦ ਬਾਕੀ ਹੈ" ਹੈ।[2]
ਜੀਵਨੀ[ਸੋਧੋ]
1968-1994: ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਸਲਮਾ ਦਾ ਜਨਮ ਭਾਰਤ ਦੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਤਿਰੂਚਿਰਾਪੱਲੀ ਨੇੜੇ ਥੁਵਾਰਨਕੁਰੀਚੀ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਮੁਸਲਿਮ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[3] ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿਚ ਹੀ ਉਸ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਨ ਵਿਚ ਦਿਲਚਸਪੀ ਹੋ ਗਈ। ਉਹ ਆਪਣੇ ਘਰ ਦੇ ਦਮਨਕਾਰੀ ਨਿਯਮਾਂ ਕਾਰਨ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਰੁਚੀ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਣ ਵਿੱਚ ਅਸਮਰੱਥ ਸੀ, ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੀ ਆਵਾਜਾਈ ਸੀਮਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਇੱਕ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਉਹ ਥੀਏਟਰ ਵਿੱਚ ਮਲਿਆਲਮ ਭਾਸ਼ਾ ਦੀ ਇੱਕ ਫਿਲਮ, ਅਵਲੁਡੇ ਰਵੁਕਲ, ਦੇਖਣ ਲਈ ਇੱਕ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਮਰਦ ਦੋਸਤ ਨਾਲ ਘੁਸਪੈਠ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਸੀ; ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਿਸ਼ੋਰ ਵੇਸਵਾ ਦੇ ਜੀਵਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਲਮਾ ਉਸ ਸਮੇਂ ਇਸ ਵਿਸ਼ੇ ਤੋਂ ਅਣਜਾਣ ਸੀ। ਸਾਹਸ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲੱਗਣ 'ਤੇ, ਉਸ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਗੁੱਸੇ ਵਿਚ ਸਨ। 15 ਸਾਲ ਦੀ ਹੋਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਸਕੂਲੋਂ ਬਾਹਰ ਕੱਢ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਘਰ ਵਿਚ ਇਕੱਲਿਆਂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਦੇ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਦੋਸਤ ਨੂੰ ਭਾਰੀ ਨਤੀਜਿਆਂ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਨਹੀਂ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਅਤੇ ਆਖਰਕਾਰ ਉਸਦੇ ਦੋਸਤ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਪਿੰਡ ਦੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਚੋਰੀ ਕਰਨੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਆਪਣੇ ਕਿਸ਼ੋਰ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਸਲਮਾ ਇੱਕ ਸ਼ੌਕੀਨ ਪਾਠਕ ਅਤੇ ਲੇਖਕ ਬਣ ਗਈ। ਫਿਓਦਰ ਦੋਸਤੋਵਸਕੀ ਅਤੇ ਲੀਓ ਟਾਲਸਟਾਏ ਦੀਆਂ ਅਨੁਵਾਦਿਤ ਰਚਨਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ, ਉਹ ਰੂਸੀ ਸਾਹਿਤ ਨਾਲ ਮੋਹਿਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ, ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਆਈਕਨ ਫਿਲਮੀ ਸਿਤਾਰਿਆਂ ਦੀ ਬਜਾਏ ਨੈਲਸਨ ਮੰਡੇਲਾ ਅਤੇ ਚੀ ਗਵੇਰਾ ਵਰਗੇ ਚਿੱਤਰ ਬਣ ਗਏ ਸਨ।[4]
13 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਸਲਮਾ ਦਾ ਵਿਆਹ ਮਲਿਕ ਨਾਮ ਦੇ ਇੱਕ ਚਚੇਰੇ ਭਰਾ ਨਾਲ ਹੋਇਆ ਸੀ ਪਰ ਉਹ 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਤੱਕ ਵਿਆਹ ਨੂੰ ਮੁਲਤਵੀ ਕਰਨ ਦੇ ਯੋਗ ਸੀ,[2][4] ਜਦੋਂ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਦਾ ਝਾਂਸਾ ਦੇ ਕੇ ਵਿਆਹ ਕਰਨ ਲਈ ਮਨਾ ਲਿਆ।[4] ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਸਲਮਾ ਨੂੰ ਰੋਕੀਆ ਬੇਗਮ ਦਾ ਨਾਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਦੋ ਬੱਚੇ ਸਨ।[3] ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਉਸਦੀ ਰੁਚੀ ਉਸਦੇ ਵਿਆਹੁਤਾ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਵੀ ਜਾਰੀ ਰਹੀ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੁਆਰਾ ਪਾਗਲਪਣ ਦੇ ਸਮਾਨ ਦੇਖਿਆ ਗਿਆ।[4][7] 22 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਸਲਮਾ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਥਿਤੀ ਨਾਲ ਨਿਰਾਸ਼ਾ ਅਤੇ ਗੁੱਸੇ ਦੇ ਆਊਟਲੈੱਟ ਵਜੋਂ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਕਵਿਤਾ, ਓਪੰਧਮ ਲਿਖੀ।[4] ਆਪਣੇ ਜਨੂੰਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਛੁਪਾਉਣ ਲਈ ਮਜ਼ਬੂਰ, ਉਹ ਟਾਇਲਟ 'ਤੇ ਬੈਠ ਕੇ, ਕੈਲੰਡਰਾਂ ਅਤੇ ਨੋਟਬੁੱਕਾਂ ਤੋਂ ਫਟੇ ਹੋਏ ਕਾਗਜ਼ ਦੇ ਟੁਕੜਿਆਂ 'ਤੇ ਲਿਖਦੀ ਸੀ।[4][7][8] ਉਸ ਨੂੰ ਲਿਖਣ ਦੀ ਇੱਛਾ ਕਾਰਨ ਉਸ ਦੇ ਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਦੁਰਵਿਵਹਾਰ ਦਾ ਸ਼ਿਕਾਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਅਕਸਰ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਨੂੰ ਬਰਬਾਦ ਕਰ ਦਿੰਦਾ ਸੀ, ਜੇਕਰ ਉਸ ਨੂੰ ਇਹ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਆਖਰਕਾਰ ਉਸਦੇ ਘਰੋਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦੀ ਤਸਕਰੀ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਤਾਮਿਲ ਹਫ਼ਤਾਵਾਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕਰਵਾ ਕੇ ਉਸਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ।[4]
1994-2006: ਸਾਹਿਤਕ ਕਰੀਅਰ ਅਤੇ ਸਿਆਸੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ[ਸੋਧੋ]
1994-98 ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ, ਸਲਮਾ ਤਾਮਿਲ ਸਾਹਿਤਕ ਹਲਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹਸਤੀ ਬਣ ਗਈ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਕਾਲਾਚੁਵਾਡੂ ਪਬਲਿਸ਼ਿੰਗ ਹਾਊਸ ਨਾਲ ਸਮਝੌਤਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਕਈ ਸਾਹਿਤਕ ਸੰਮੇਲਨਾਂ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਉਹ ਡਾਕਟਰੀ ਦੌਰੇ ਦੀ ਆੜ ਹੇਠ ਗਈ ਸੀ। ਕਿਉਂਕਿ ਇਕੱਲੀ ਯਾਤਰਾ ਕਰ ਰਹੀ ਇਕ ਔਰਤ ਨੂੰ ਉਸ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਮਾਹੌਲ ਵਿਚ ਨਿਰਾਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਇਸ ਲਈ ਉਸਦੀ ਮਾਂ ਚੇਨਈ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਆਪਣੇ ਪਹਿਲੇ ਸਮਾਗਮ ਵਿਚ ਉਸਦੇ ਨਾਲ ਗਈ ਸੀ।[5]
ਉਸ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ, ਹਾਲਾਂਕਿ, ਉਸ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਤੋਂ ਡਰਦਾ ਰਿਹਾ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਵਿਨਾਸ਼ਕਾਰੀ ਸਮਝਦੇ ਸੀ।[5] ਉਸ ਦੀਆਂ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਗੈਰ-ਰਵਾਇਤੀ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਸਮਾਜਿਕ ਮੁੱਦਿਆਂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਦੀ ਲਿੰਗਕਤਾ ਦਾ ਜ਼ਿਕਰ ਕਰਨ ਤੋਂ ਗੁਰੇਜ਼ ਨਹੀਂ ਕਰਦੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਨੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਰੂੜੀਵਾਦੀ ਆਂਢ-ਗੁਆਂਢ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਕੱਟੜਪੰਥੀ ਦੇ ਗੁੱਸੇ ਨੂੰ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ, ਖਾਸ ਕਰਕੇ ਜਦੋਂ ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਜਨਮ ਦੇ ਨਾਮ ਹੇਠ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖੀ ਅਤੇ ਰਾਜਾਤੀ ਦਾ ਉਪਨਾਮ।[3] ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਆ ਕਾਰਨ ਉਸਨੇ ਸਲਮਾ ਦਾ ਕਲਮ ਨਾਮ ਅਪਣਾਇਆ,[7] ਜੋ ਕਿ ਖਲੀਲ ਜਿਬਰਾਨ ਦੇ ਨਾਵਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਪਾਤਰ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਸੀ।[2] ਉਸਨੇ 2000 ਵਿੱਚ ਇਸ ਨਾਮ ਹੇਠ ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਦਾ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਸੰਗ੍ਰਹਿ,[3] ਓਰੂ ਮਲਾਇਯੁਮ, ਇਨੋਰੂ ਮਲਾਇਅਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ[2] ਉਸੇ ਸਾਲ, ਉਸਨੂੰ ਚੇਨਈ ਵਿੱਚ ਆਯੋਜਿਤ ਵਿਸ਼ਵ ਤਮਿਲ ਕਾਨਫਰੰਸ ਨਾਮਕ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨਾਂ ਸਾਹਿਤਕ ਸਮਾਗਮ ਵਿੱਚ ਬੁਲਾਇਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਹਾਜ਼ਰੀ ਭਰੀ, ਪਰ ਇਸ ਡਰੋਂ ਸਟੇਜ 'ਤੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਜੇਕਰ ਕੋਈ ਤਸਵੀਰ ਪ੍ਰੈਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਿਤ ਕੀਤੀ ਗਈ ਤਾਂ ਇਸ ਨਾਲ ਉਸ ਦੇ ਪਿੰਡ ਅਤੇ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਵਿਵਾਦ ਪੈਦਾ ਹੋ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਨਾਵਲ ਲਿਖਣਾ ਵੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਨੂੰ ਉਸਨੇ 2001 ਤੱਕ ਪੂਰਾ ਕੀਤਾ ਪਰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਤ ਕਰਨ ਤੋਂ ਝਿਜਕਦੀ ਸੀ।[5]
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ 1.0 1.1 Hussain, Sheikh Zakir (11 December 2013). "Salma: Writing the poetry of freedom". Two Circles (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 16 November 2020.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 Nainar, Nahla (11 February 2019). "'Writing is an extremely political act'". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Archived from the original on 10 May 2021. Retrieved 16 November 2020.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 3.4 Anandan, S. (25 July 2015). "Writer Salma eager to take another pen name". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Archived from the original on 10 May 2021. Retrieved 16 November 2020.
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 4.6 4.7 4.8 Subramanian, Lakshmi (3 May 2015). "Songs of fortitude". The Week. Archived from the original on 10 May 2021. Retrieved 16 November 2020.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 Sundaram, Kannan (6 May 2017). "With poetry and a pen name". The Hindu (in Indian English). ISSN 0971-751X. Archived from the original on 10 May 2021. Retrieved 16 November 2020.
- ↑ "Salma | Author Profile". Speaking Tiger Books. Archived from the original on 10 May 2021. Retrieved 16 November 2020.
- ↑ 7.0 7.1 7.2 Halarnkar, Samar (7 June 2018). "Why 1,000 female paramilitary soldiers have no last name, and why that matters to India". Scroll.in (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Archived from the original on 10 May 2021. Retrieved 16 November 2020.
- ↑ Naidoo, Shanthini (5 November 2017). "IN PICTURES: In praise of India's human goddesses". Times Live (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 10 May 2021. Retrieved 16 November 2020.