ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ

ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ ਜਾਂ ਉਲਟਕ੍ਰਮ ਇੱਕ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆ ${\frac {a}{b}}$ ਦੂਸਰੀ ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆ ${\frac {c}{d}}$ ਦਾ ਉਲਟਕ੍ਰਮ ਜਾਂ ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ ਕਹਾਉਂਦੀ ਹੈ ਜਦੋਂਕਿ ${\frac {a}{b}}$ ×${\frac {c}{d}}=1$ਹੈ। ਗਣਿਤ ਵਿੱਚ x ਦਾ ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ 1/x ਜਾਂ x⁻¹, ਜਿਸ ਨੂੰ ਜਦੋਂ x ਨਾਲ ਗੁਣਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ 1 ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਪਰਿਮੇਯ ਸੰਖਿਆ a/b ਦਾ ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ b/a ਹੈ। ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਾਸਤਵਿਕ ਸੰਖਿਆ ਦਾ ਗੁਣਾਤਮਕ ਉਲਟ ਪਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਖਿਆ 1 ਨੂੰ ਵਾਸਤਵਿਕ ਸੰਖਿਆ ਨਾਲ ਭਾਗ ਕਰਨ ਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ 5 ਦਾ ਉਲਟਕ੍ਰਮ 1/5 ਜਾਂ 0.2 ਹੈ ਅਤੇ 0.25 ਦਾ ਉਲਟਕ੍ਰਮ ਪਤਾ ਕਰਨ ਲਈ 1 ਨੂੰ 0.25 ਭਾਗ ਕਰਨਾ ਨਾਲ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਜੋ ਕਿ 4 ਹੈ।