ਅਜੈ ਮਾਕਨ
ਅਜੇ ਮਾਕਨ | |
|---|---|
.jpg) | |
| ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਸੰਭਾਲਿਆ 1 ਅਕਤੂਬਰ 2023 | |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | ਪਵਨ ਕੁਮਾਰ ਬਾਂਸਲ |
| ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ, ਰਾਜ ਸਭਾ | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਸੰਭਾਲਿਆ 4 ਅਪ੍ਰੈਲ 2024 | |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | ਐੱਲ. ਹਨੂਮੰਥਿਆ |
| ਆਵਾਸ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਗਰੀਬੀ ਦੂਰ ਕਰਨ ਦਾ ਮੰਤਰਾਲਾ (ਭਾਰਤ) | |
| ਦਫ਼ਤਰ ਵਿੱਚ 28 ਅਕਤੂਬਰ 2012 – 15 ਜੂਨ 2013 | |
| ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ | ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ |
| ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ | ਸ਼ੈਲਜਾ ਕੁਮਾਰੀ |
| ਤੋਂ ਬਾਅਦ | ਗਿਰਿਜਾ ਵਿਆਸ |
| ਨਿੱਜੀ ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਜਨਮ | 12 ਜਨਵਰੀ 1964 ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, ਭਾਰਤ |
| ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀ | ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ |
| ਜੀਵਨ ਸਾਥੀ | ਰਾਧਿਕਾ ਮਾਕਨ |
| ਬੱਚੇ | 3 |
| ਰਿਹਾਇਸ਼ | ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ |
| ਅਲਮਾ ਮਾਤਰ | ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ |
As of 16 ਸਤੰਬਰ, 2006 ਸਰੋਤ: [1] | |
ਅਜੈ ਮਾਕਨ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦਾ ਸਿਆਸਤਦਾਨ ਹੈ। ਉਹ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਕਾਂਗਰਸ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਖਜ਼ਾਨਚੀ ਅਤੇ ਕਾਂਗਰਸ ਵਰਕਿੰਗ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੰਸਦ ਦੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਮੈਂਬਰ [1] ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਵਿਧਾਇਕ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਜੇ ਮਾਕਨ ਨੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਮਨਮੋਹਨ ਸਿੰਘ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਮੰਤਰੀ [2] ਅਤੇ ਦਿੱਲੀ ਦੀ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ੀਲਾ ਦੀਕਸ਼ਿਤ ਦੇ ਮੰਤਰੀ ਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਮੰਤਰੀ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਉਹ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੰਸਦ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਚੁਣੇ ਗਏ ਹਨ ਅਤੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਲਈ ਚੁਣੇ ਗਏ ਹਨ। ਮਾਕਨ ਦਿੱਲੀ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਕਾਂਗਰਸ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਨ। [3]
ਅਜੈ ਮਾਕਨ ਨੂੰ ਐਂਪਾਵਰਡ ਐਕਸ਼ਨ ਗਰੁੱਪ ਆਫ਼ ਲੀਡਰਜ਼ ਐਂਡ ਐਕਸਪਰਟਸ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸਦਾ ਗਠਨ 2 ਫਰਵਰੀ 2025 ਨੂੰ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ ਦੁਆਰਾ ਭਾਰਤ ਦੇ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਸੁਤੰਤਰ ਅਤੇ ਨਿਰਪੱਖ ਚੋਣਾਂ ਦੇ ਸੰਚਾਲਨ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਲਈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਕਰੀਅਰ
[ਸੋਧੋ]ਮਾਕਨ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਮਾਕਨ ਦੋ ਵਾਰ ਸੰਸਦ ਮੈਂਬਰ (2004 ਤੋਂ 2014 ਤੱਕ ਲੋਕ ਸਭਾ) ਰਹੇ ਹਨ [4] ਅਤੇ ਤੀਜੀ ਵਾਰ [5] ਫਰਵਰੀ 2024 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਜ ਸਭਾ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਚੁਣੇ ਗਏ ਹਨ। [5] ਮਾਕਨ ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਤਿੰਨ ਵਾਰ ਮੈਂਬਰ (1993 ਤੋਂ 2004 ਤੱਕ) ਰਹੇ ਹਨ।
ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਮਾਕਨ ਕਾਂਗਰਸ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਹਾਊਸਿੰਗ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਗਰੀਬੀ ਹਟਾਓ (2012-13) ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਸਨ। ਉਹ ਖੇਡ ਅਤੇ ਯੁਵਾ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ (ਸੁਤੰਤਰ ਚਾਰਜ) (2011-12), ਗ੍ਰਹਿ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ (2009-2011), [6] ਸ਼ਹਿਰੀ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ (2006-2007) ਰਹੇ ਹਨ। [7]
ਰਾਜ ਪੱਧਰ 'ਤੇ ਉਹ 39 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੇ ਸਪੀਕਰ (2003–04) [8] ਸਨ। ਮਾਕਨ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਸਪੀਕਰ ਸਨ। 37 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਬਿਜਲੀ, ਆਵਾਜਾਈ ਅਤੇ ਸੈਰ-ਸਪਾਟਾ ਦੇ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ (2001-2003), ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਅਤੇ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਸ਼ੀਲਾ ਦੀਕਸ਼ਿਤ (1998-2001) ਦੇ ਸੰਸਦੀ ਸਕੱਤਰ ਸਨ।
ਮਾਕਨ 1985 ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਯੂਨੀਅਨ (DUSU) ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਵਜੋਂ ਸਿੱਧੇ ਚੋਣ ਵਿੱਚ ਚੁਣੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ NSUI ਉਮੀਦਵਾਰ ਸਨ। [9] ਪਹਿਲੀ ਬੀ.ਐਸ.ਸੀ. ਇਸ ਅਹੁਦੇ 'ਤੇ ਕੈਮਿਸਟਰੀ ਫਾਈਨਲ ਸਾਲ ਦਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ। [3]
ਲੋਕ ਸਭਾ
[ਸੋਧੋ]2004 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਮਾਕਨ ਨੇ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਹਲਕੇ ਲਈ ਕਾਂਗਰਸ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਭਾਰਤੀ ਜਨਤਾ ਪਾਰਟੀ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਕੈਬਨਿਟ ਮੰਤਰੀ ਜਗਮੋਹਨ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਸੀ।
2009 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਸੰਸਦੀ ਹਲਕੇ ਨੂੰ ਬਰਕਰਾਰ ਰੱਖਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿ ਰਾਜ ਮੰਤਰੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
2011 ਵਿੱਚ ਮਾਕਨ ਨੂੰ 2010 ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਮੰਡਲ ਖੇਡਾਂ ਦੇ ਘੁਟਾਲੇ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਖੇਡ ਅਤੇ ਯੁਵਾ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦਾ ਮੰਤਰੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। [10] ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਐਮਐਸ ਗਿੱਲ ਦੀ ਥਾਂ ਖੇਡ ਮੰਤਰੀ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। [11]
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ 2012 ਵਿੱਚ ਹਾਊਸਿੰਗ ਅਤੇ ਸ਼ਹਿਰੀ ਗਰੀਬੀ ਹਟਾਓ ਮੰਤਰੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ
ਮਾਕਨ ਨੂੰ 2014 ਦੀਆਂ ਆਮ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਜਪਾ ਉਮੀਦਵਾਰ ਮੀਨਾਕਸ਼ੀ ਲੇਖੀ ਤੋਂ ਹਾਰ ਮਿਲੀ ਸੀ। ਉਹ 2015 ਤੱਕ ਕਾਂਗਰਸ ਜਨਰਲ ਸਕੱਤਰ ਰਹੇ। ਜਦੋਂ 2015 ਦੀਆਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਚੋਣਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਰਟੀ ਦੀ ਕੋਈ ਵੀ ਸੀਟ ਜਿੱਤਣ ਵਿੱਚ ਅਸਫਲ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ। [12]
ਨਿੱਜੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ
[ਸੋਧੋ]ਅਜੇ ਮਾਕਨ ਵਿਆਹਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਤਿੰਨ ਬੱਚੇ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਸਿੱਖਿਆ ਸੇਂਟ ਜ਼ੇਵੀਅਰ ਸਕੂਲ, ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। [13] ਅਜੇ ਮਾਕਨ ਦੇ ਚਾਚਾ ਲਲਿਤ ਮਾਕਨ 1984 ਵਿੱਚ ਲੋਕ ਸਭਾ ਲਈ ਚੁਣੇ ਗਏ ਸਨ, ਪਰ ਨਵੰਬਰ 1984 ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖਾਂ ਦੇ ਕਤਲੇਆਮ ਵਿੱਚ ਕਥਿਤ ਭੂਮਿਕਾ ਲਈ 1985 ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Girish, M B (27 February 2024). "Ajay Maken Elected to RS From Karnataka". Deccan Chronicle. Retrieved 5 May 2024.
- ↑ "The Big Cabinet Reshuffle". NDTV.com. Retrieved 20 October 2020.
- ↑ 3.0 3.1 "Aiyar angers Hansarians". The Telegraph. Kolkota. 13 September 2011. Archived from the original on 2 November 2012. Retrieved 11 August 2012.
- ↑ "Detailed Profile: Shri Ajay Maken". Archived from the original on 10 ਮਾਰਚ 2018. Retrieved 24 October 2020.
- ↑ 5.0 5.1 Centre, National Informatics. "Digital Sansad". Digital Sansad. Retrieved 4 May 2024.
- ↑ "Parliament Archives". Archived from the original on 2018-03-10. Retrieved 2025-02-07.
- ↑ "Archives Government of India". Archived from the original on 2018-03-10. Retrieved 2025-02-07.
- ↑ "Delhi Legislative Assembly".
- ↑ "Delhi University Beat News". 31 August 2017.
- ↑ "Cabinet Secretariat – Ministers of State (Independent Charge)(as on 18.12.2011)". Cabsec.nic.in. Archived from the original on 2 March 2012. Retrieved 11 August 2012.
- ↑ Mather, Nazrin (2 January 2018). "Can Rajyavardhan Rathore surpass Ajay Maken as India's best Sports Minister". thebridge.in. Archived from the original on 26 ਅਗਸਤ 2018. Retrieved 7 ਫ਼ਰਵਰੀ 2025.
- ↑ "Delhi poll debacle: Ajay Maken takes responsibility, resigns as Congress General Secretary". Deccan Chronicle. 10 February 2015. Retrieved 9 March 2018.
- ↑ "Ajay Maken Biography - About family, political life, awards won, history". www.elections.in. Retrieved 9 March 2018.