ਏਮਾਨੀ ਸੰਕਰਾ ਸ਼ਾਸਤਰੀ
ਏਮਾਨੀ ਸੰਕਰਾ ਸ਼ਾਸਤਰੀ (23 ਸਤੰਬਰ 1922-1987) ਕਰਨਾਟਕੀ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਵੀਨਾ ਵਾਦਕ ਹੋਏ ਹਨ।
ਜੀਵਨ ਰੇਖਾ
[ਸੋਧੋ]ਏਮਾਨੀ ਸੰਕਰਾ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦਾ ਜਨਮ 23 ਸਤੰਬਰ 1922 ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦ੍ਰਕਸ਼ਰਾਮਮ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਦਾ ਪਰਿਵਾਰ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਿਤਾ ਵੈਣਿਕਾ ਭੂਸ਼ਣ ਵੀਨਾ ਆਚਾਰੀਆ ਇਮਾਨੀ ਅਚਯੁਤਰਾਮਾ ਸ਼ਾਸਤਰੀ, ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਵੈਣਿਕਾ ਅਤੇ ਸ਼ਾਸਤਰਗੰਨਾ ਸੰਗਮੇਸ਼ਵਰ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਅਤੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਵੀਨਾ ਵੈਂਕਟ ਰੋਮੈਨਿਆ ਦਾਸ ਦੇ ਸਮਕਾਲੀ ਸਨ। [ਹਵਾਲਾ ਲੋੜੀਂਦਾ][<span title="This claim needs references to reliable sources. (April 2010)">citation needed</span>]
ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਤੋਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਤੋਂ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕਠੋਰ ਨਿਯਮਾਂ ਅਤੇ ਸਖ਼ਤ ਅਨੁਸ਼ਾਸਨ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਜਿਹੜੀ ਤਾਲੀਮ ਹਾਸਿਲ ਕੀਤੀ ਓਹ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ,ਸੁਰੀਲੇ ਅਤੇ ਤਕਨੀਕ ਸੰਪੂਰਨ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਭਰਪੂਰ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਝਲਕਦੀ ਸੀ। ਸਖਤੀ ਨਾਲ ਰਵਾਇਤੀ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਵੀਨਾ ਉੱਤੇ ਉਸ ਦੇ ਸੁੰਦਰ ਵਜਾਉਣ ਦੇ ਤਰੀਕੇ ਕਰਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਤਿਕਾਰਯੋਗ ਸੁਣਨ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੱਤਾ। ਐਮਾਨੀ ਨੇ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹ ਕੀਤੇ। ਪੂਰਬੀ-ਪੱਛਮੀ ਸੰਗੀਤ ਤਿਉਹਾਰਾਂ, ਤਾਨਸੇਨ ਤਿਉਹਾਰ, ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਿਗੰਬਰ ਤਿਉਹਾਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਵੱਕਾਰੀ ਸੰਗੀਤ ਕਾਨਫਰੰਸਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਭਾਗੀਦਾਰੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵਿਲੱਖਣਤਾ ਦਿਵਾਈ।
ਐਮਾਨੀ ਨੇ ਉਸਤਾਦ ਅਬਦੁਲ ਹਲੀਮ ਜਾਫਰ ਖਾਨ, ਪੰਡਿਤ ਰਵੀ ਸ਼ੰਕਰ ਅਤੇ ਪੰਡਿਤ ਗੋਪਾਲ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ (ਵਚਿੱਤਰ ਵੀਨਾ 'ਤੇ) ਨਾਲ ਯੁਗਲ ਬੰਦੀ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਿਸ ਨਾਲ ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤੀ ਸਰੋਤਿਆਂ ਵੱਲੋਂ ਉਤਸ਼ਾਹਜਨਕ ਪ੍ਰਤੀਕਿਰਿਆਵਾਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਈਆਂ। ਆਂਧਰਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਪਡ਼੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਮਦਰਾਸ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਜੈਮਿਨੀ ਸਟੂਡੀਓਜ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਏ, ਜਿੱਥੇ ਉਹ ਦਸ ਸਾਲ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸੰਗੀਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਰਹੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਵੀਆਂ ਤਕਨੀਕਾਂ ਦੇ ਅਧਾਰ 'ਤੇ ਧੁਨਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਮੰਗਲਾ, ਸੰਸਾਰ, ਬਹੁਤ ਦਿਨ ਹੁਏ, ਵਿੰਧਿਆਰਾਨੀ, ਨਿਸ਼ਾਨ, ਮਿਸਟਰ ਸੰਪਤ ਅਤੇ ਚੰਦਰਲੇਖਾ ਦੇ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਸੰਸਕਰਣ ਵਰਗੀਆਂ ਹਿੱਟ ਫਿਲਮਾਂ ਲਈ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।[1] ਉਹਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸੁਰ ਬੱਧ ਕੀਤੀਆਂ ਕੀਰਤਨ,ਜਾਵਲੀਆਂ ਅਤੇ ਭਜਨ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਇਕੱਲੇ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹਾਂ ਵਿੱਚ ਅਕਸਰ ਸੁਣੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਿੰਦੀ ਅਤੇ ਖੇਤਰੀ ਭਾਸ਼ਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਓਪੇਰਾ ਵੀ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਨ। ਐਮਾਨੀ 1959 ਵਿੱਚ ਮਦਰਾਸ ਵਿਖੇ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਨਿਰਮਾਤਾ ਵਜੋਂ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। ਜਲਦੀ ਹੀ ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਆਰਕੈਸਟਰਾ ਦੇ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤਕ ਦੇ ਮੁੱਖ ਨਿਰਮਾਤਾ ਦੇ ਅਹੁਦੇ ਤੱਕ ਪਹੁੰਚ ਗਏ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਸਾਰਣ ਨੈੱਟਵਰਕ ਉੱਤੇ ਕਈ ਕਲਾਸੀਕਲ, ਥੀਮੈਟਿਕ ਆਰਕੈਸਟ੍ਰਲ ਰਚਨਾਵਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕ ਧੁਨਾਂ, ਜਿਹੜੀਆਂ ਕਿ ਬੰਦ ਕੀਤੀਆਂ ਜਾ ਚੁਕੀਆਂ ਸਨ, ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਜਿੰਦਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਯੰਤਰਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਧੁਨੀ ਗੁਣਾਂ ਨੂੰ ਸਾਹਮਣੇ ਲਿਆਉਂਦਾ ਜੋ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਐਮਾਨੀ ਛੋਹ ਨਾਲ ਸੰਸ਼ਲੇਸ਼ਿਤ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਨਮੂਨੇ ਪੇਸ਼ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਐਮਾਨੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਅਕਾਦਮਿਕ ਸੰਗਠਨਾਂ ਨਾਲ ਵੀ ਜੁੜੇ ਹੋਏ ਸਨ। ਉਹ ਸੰਗੀਤ ਬਾਰੇ ਸਲਾਹ ਦੇਣ ਲਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਗ੍ਰਾਂਟਸ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਅਤੇ ਮਦਰਾਸ ਸੰਗੀਤ ਅਕੈਡਮੀ ਵਿੱਚ ਮਾਹਰ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਸਨ। ਉਸ ਨੂੰ ਕਰਨਾਟਕ ਸੰਗੀਤ ਲਈ ਸਿੱਖਿਆ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੀ ਸਕਾਲਰਸ਼ਿਪ ਲਈ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਲਈ ਕਮੇਟੀ ਦਾ ਸੰਸਥਾਪਕ ਚੇਅਰਮੈਨ ਵੀ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਸਨ I ਉਹ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਲਈ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਦੀ ਚੁਣਨ ਲਈ ਫਿਲਮ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ (ਕੇਂਦਰੀ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮੈਂਬਰ) ਦੀ ਚੋਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਮੈਂਬਰ ਸਨ।
ਈਮਾਨੀ ਨੇ ਕਈ ਉੱਭਰ ਰਹੇ ਨੌਜਵਾਨ ਗਾਇਕਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਪਲੇਅਬੈਕ ਗਾਇਕ ਪੀ. ਬੀ. ਸ੍ਰੀਨਿਵਾਸ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਤਮਿਲ, ਕੰਨਡ਼ ਅਤੇ ਤੇਲਗੂ ਫਿਲਮਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਗਾਇਕ ਵਜੋਂ ਆਪਣਾ ਨਾਮ ਬਣਾਇਆ।
ਸਨਮਾਨ ਅਤੇ ਪੁਰਸਕਾਰ
[ਸੋਧੋ]ਹਵਾਲਾ ਦੇਣ ਲਈਃ ਵੈਣਿਕਾ ਸ਼ਿਖਾਮਣੀ, ਵੈਣਿਕਾ ਸਿਰੋਮਣੀ, ਵੀਨਾ ਗਣ ਗੰਧਰਾਵ, ਗਣਰੂਪ ਕਲਾਸਰਸਵਤੀ, ਵੀਨਾ ਵਡਨਤਵੇਗਨਾ, ਗੰਧਰਵ ਕਲਾਨਿਧੀ, ਗਣ ਕਲਾ ਧਾਰਾ, ਵੀਨਾ ਚੱਕਰਵਰਤੀ, ਵੱਲਕੀ ਵੱਲਭ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਹਾਂ ਮਹੋਪਾਧਿਆਏ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਵੀ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ, ਜੋ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਕਿਸੇ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤੀ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਨੂੰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਨ 1973 ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ, ਸਾਹਿਤ ਕਲਾ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ ਪੁਰਸਕਾਰ, ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ ਅਤੇ ਆਂਧਰਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਡਾਕਟਰੇਟ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਈ ਹੋਰ ਖ਼ਿਤਾਬਾਂ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਭਾਰਤ ਦੇ ਉਪ-ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਹੇਠ ਸਰਬ ਭਾਰਤੀ ਸਨਮਾਨ ਕਮੇਟੀ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ ਆਪਣੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਦੇਣ ਲਈ ਚਤੁਰਦੰਡੀ ਪੰਡਿਤਾਹ ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦੇ ਕੇ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ।
ਵੀਨਾ ਉੱਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਗਾਏ ਗਏ ਰਾਗ ਸ਼ੰਕਰਾਭਰਣਮ ਨਾਲ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਾਲ 1973 ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਨੰਬਰ ਲਈ ਏਸ਼ੀਅਨ ਰੋਸਟ੍ਰਮ ਅਵਾਰਡ ਜਿੱਤਿਆ। ਇਹ ਮੰਚ ਯੂਨੈਸਕੋ ਦੀ ਸਰਪ੍ਰਸਤੀ ਹੇਠ ਆਲਮ ਅੱਟਾ, ਸੋਵੀਅਤ ਯੂਨੀਅਨ ਵਿਖੇ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਤੀਹ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੇ ਉੱਘੇ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਨੇ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ ਸੀ।ਪੌਗਕੀਪਸੀ ਦੇ ਉਸ ਦੇ ਅਮੀਰ ਸੰਗੀਤ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਵਿੱਚ, ਨਿਊਯਾਰਕ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ 12 ਅਕਤੂਬਰ 1953 ਨੂੰ "ਵੀਨਾ ਵਿਰਤੂਸੋ" ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦਿੱਤਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੁਲਾਈ 1980 ਦੌਰਾਨ ਰੋਮ ਵਿਖੇ "ਪੈਨ ਏਸ਼ੀਆਟਿਕ ਮਿਊਜ਼ਿਕ ਐਂਡ ਡਾਂਸ ਫੈਸਟੀਵਲ" ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲੈਣ ਲਈ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
ਆਰਕੈਸਟ੍ਰੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੇ ਗਏ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਅਤੇ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕੰਮਃ
1.ਆਦਰਸਾ ਸ਼ਿਖਰਾਰੋਹਨਮ-ਐਵਰੈਸਟ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਇੱਕ ਆਰਕੈਸਟ੍ਰਲ ਰਚਨਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਛੇ ਵੀਣਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਇਹ ਸ਼ਕਤੀ ਰਚਨਾਤਮਕ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਪ੍ਰੇਮੀਆਂ ਲਈ ਇੱਕ ਵਿਲੱਖਣ ਅਨੁਭਵ ਸਾਬਤ ਹੋਈ ਅਤੇ ਦੂਜਿਆਂ ਲਈ ਇਸ ਨੇ ਸੰਗੀਤ ਉਚਾਰਨ ਦੇ ਨਵੇਂ ਦ੍ਰਿਸ਼ ਖੋਲ੍ਹੇ।
2.ਸਵਰ ਤਰੰਗਿਨੀ-ਇੱਕ ਆਰਕੈਸਟ੍ਰਲ ਰਚਨਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਕਈ ਆਵਾਜ਼ਾਂ ਨੂੰ ਲਗਾਇਆ ਜੋ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਸੁਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ I ਜੋ ਆਵਾਜ਼ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦਾ ਸੁਝਾਅ ਦਿੰਦੇ ਹਨ।
3.ਰਾਗਮ ਥਾਨਮ ਪੱਲਵੀ-ਕਲਾਸੀਕਲ ਰਾਗ ਤੋੜੀ ਉੱਤੇ ਅਧਾਰਤ ਇੱਕ ਆਰਕੈਸਟ੍ਰਲ ਰਚਨਾ। ਇਹ ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਕਿਸਮ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਸੀ ਜਿਸ ਨੇ ਸੰਗੀਤਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸਰੋਤਿਆਂ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।
4.ਇੰਦੂ-ਮਹਾਨ ਵੈਂਕਟਮਾਖਿਨ ਦੀ ਮੇਲਾਕਾਰਤਾ ਸਕੀਮ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਚੱਕਰ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਛੇ ਰਾਗਾਂ 'ਤੇ ਅਧਾਰਤ ਇੱਕ ਰਚਨਾ।
5.ਭਾਰਤ ਜਯੋਤੀ-ਸਵਰਗੀ ਪੰਡਿਤ ਨਹਿਰੂ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਥੀਮੈਟਿਕ ਸੰਗੀਤਕ ਰਚਨਾ।
6.ਸੌਮਿਆ ਪੁਰਸ਼-ਸਵਰਗੀ ਮਹਾਤਮਾ ਗਾਂਧੀ ਜੀ ਦੇ ਆਦਰਸ਼ਾਂ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਸੰਗੀਤਕ ਰਚਨਾ।
7.ਬਰਮਾਰਾ ਵਿਨਯਾਸ-ਇੱਕ ਥੀਮੈਟਿਕ ਰਚਨਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਧੂ ਮੱਖੀ ਦੇ ਜੀਵਨ ਵਿੱਚ ਇਕ ਦਿਨ ਨੂੰ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਕਰਕੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਪ੍ਰਿਕਸ ਇਟਾਲੀਆ ਵਿੱਚ ਪੁਰਸਕਾਰ ਜਿੱਤਿਆ।
ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ
[ਸੋਧੋ]ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਵਾਇਲਿਨ ਵਾਦਕ ਯੇਹੂਦੀ ਮੇਨੁਹਿਨ ਦੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸੱਦੇ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 8 ਜਨਵਰੀ 1974 ਨੂੰ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸੰਗੀਤ ਪਰਿਸ਼ਦ ਦੇ ਉਤਸਵ ਵਿੱਚ ਹਿੱਸਾ ਲਿਆ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵੀਣਾ ਦੇ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹ ਨਾਲ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਮੰਤਰਮੁਗਧ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਮਝਦਾਰ ਸਮੀਖਿਅਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਸਦੀ ਦਾ ਸੰਗੀਤ ਸਮਾਰੋਹ ਮੰਨਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਮੰਗ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤਮ ਕਲਾਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਏ. ਆਈ. ਆਰ. 'ਤੇ ਕਈ ਰਿਕਾਰਡਿੰਗਾਂ ਅਤੇ U.N.E.S.C.O ਲਈ ਦੋ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਵੱਜਣ ਵਾਲੇ ਰਿਕਾਰਡਾਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੱਤਾ।
ਓਹ ਇੱਕ ਮਹਾਨ ਗੁਰੂ ਸਨ I ਏਮਾਨੀ ਦੇ ਕਾਬਿਲ ਚੇਲੇ,ਜਿਸ ਦਾ ਸੇਹਰਾ ਵੀ ਏਮਾਨੀ ਦੇ ਸੈਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨਃ
- ਉਸ ਦੀ ਧੀ ਅਤੇ ਚੇਲਾ ਵਿਦੁਸ਼ੀ ਇਮਾਨੀ ਕਲਿਆਣੀ ਲਕਸ਼ਮੀਨਾਰਾਇਣ, ਜੋ ਭਾਰਤ ਦੀ ਇੱਕ ਚੋਟੀ ਦੀ ਸ਼੍ਰੇਣੀ ਦੀ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ, ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ ਅਤੇ ਆਲ ਇੰਡੀਆ ਰੇਡੀਓ ਲਈ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕਲਾਕਾਰ ਹੈ, 6 ਦਹਾਕਿਆਂ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ।
- ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੁਆਰਾ ਵੀਨਾ ਵਿੱਚ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਿੱਖਿਅਤ ਇਮਾਨੀ ਕਲਿਆਣੀ ਨੇ ਆਪਣੀ ਡੂੰਘੀ ਦਿਲਚਸਪੀ ਅਤੇ ਸਮਰਪਿਤ ਖੋਜ ਦੁਆਰਾ ਉੱਚ ਪੱਧਰੀ ਮੁਹਾਰਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ। ਰੇਡੀਓ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦੇ ਇਕੱਲੇ ਸਮਾਰੋਹ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਜਨਤਕ ਸਮਾਰੋਹ ਨੇ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਰੱਖਣ ਲਈ ਉਸ ਉੱਤੇ ਲਗਾਈਆਂ ਉਮੀਦਾਂ ਨੂੰ ਜਾਇਜ਼ ਠਹਿਰਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਵਿਸ਼ਵਵਿਆਪੀ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਮਨੀ ਵਿਰਾਸਤ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਵਧਾਉਂਦੇ ਹੋਏ, ਸਾਜ਼ ਉੱਤੇ ਆਪਣੀ ਮੁਹਾਰਤ ਨਾਲ ਇਮਨੀ ਝੰਡਾ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਲਹਿਰਾ ਰਹੀ ਹੈ।
ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਐਮਾਨੀ ਸ਼ੰਕਰਾ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਜੀ ਨਾਲ ਅਤੇ ਸੁਤੰਤਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪੂਰੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸੰਗੀਤ ਸੰਮੇਲਨਾਂ, ਆਕਾਸ਼ਵਾਣੀ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਲਈ ਕਈ ਵੀਨਾ ਯੁਗਲ ਬਂਦੀਆਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਮਹਾਨ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਘੱਟ ਉਮਰ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਦੇ ਡੈਲੀਗੇਟ ਵਜੋਂ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਸੋਵੀਅਤ ਸੰਘ ਦੀ ਯਾਤਰਾ ਕੀਤੀ। ਉਹ ਪਿਛਲੇ 45 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸੁਤੰਤਰ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰ ਰਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ, ਕੈਨੇਡਾ, ਯੂਕੇ, ਰੂਸ, ਆਸਟਰੇਲੀਆ, ਲਾਓਸ, ਦੁਬਈ ਆਦਿ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਕਈ ਵੱਕਾਰੀ ਪਲੇਟਫਾਰਮਾਂ' ਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਾਡੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਰਵਾਇਤੀ ਸਾਜ਼-ਵੀਣਾ ਨੂੰ ਇੱਕ ਗਲੋਬਲ ਪਲੇਟਫਾਰਮ 'ਤੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।ਉੱਘੇ ਕਲਾਕਾਰ ਐਮਾਨੀ ਕਲਿਆਣੀ ਨੇ ਮਹਾਰਾਣਾ ਕੁੰਭ ਫੈਸਟੀਵਲ, ਬੈਜੂ ਬਾਵਰਾ ਫੈਸਟੀਵਲ. ਤਾਨਸੇਨ ਫੈਸਟੀਵਲ। ਸਪਿਕਮੈਕੇ ਫੈਸਟੀਵਲ; ਮੈਲਬੌਰਨ ਵੀਨਾ ਫੈਸਟੀਵਲ ਆਦਿ ਵਰਗੇ ਕਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਤਿਉਹਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਵੀਨਾ ਸਮਾਰੋਹ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਖ਼ਿਤਾਬਾਂ ਦੇ ਕਈ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।https://emanikalyani.com
- ਚੇਲੇ ਚਿੱਟੀ ਬਾਬੂ ਨੇ ਇੱਕ ਉੱਘੇ ਵੀਨਾ ਵਾਦਕ ਵਜੋਂ ਚੰਗੀ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਾ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ।
- ਐਮਾਨੀ ਦੇ ਹੋਰ ਚੇਲੇ ਹਨਃ ਵੀ. ਸਰਸਵਤੀ, ਐਮ. ਵਾਈ. ਕਾਮ ਸ਼ਾਸਤਰੀ, ਐਸ. ਐਨ. ਸੱਤਿਆਮੂਰਤੀ, ਐਸ. ਹਲਕੇ ਸੰਗੀਤ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਪਲਾਗੂੰਮੀ ਵਿਸ਼ਵਨਾਧਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਚੇਲੇ ਹਨ।
- ਉਸ ਦੀ ਦੂਜੀ ਧੀ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗ਼ਜ਼ਲ ਗਾਇਕਾ ਦੇਵੀ ਮੂਰਤੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਉਸ ਨੇ ਗ਼ਜ਼ਲ ਗਾਉਣ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ ਹੈ-ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਜਨਤਕ ਸਮਾਰੋਹ ਦੇ ਰਹੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਅਤੇ ਸਰੋਤਿਆਂ ਦਾ ਦਿਲ ਜਿੱਤਿਆ ਹੈ।