ਕਲਪਨਾ ਮੋਰਪਰਿਆ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ

ਕਲਪਨਾ ਮੋਰਪਰਿਆ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਬੈਂਕਰ ਹੈ। ਉਹ ਪਿਛਲੇ ਤੀਹ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਆਈ.ਸੀ.ਆਈ.ਸੀ.ਆਈ ਬੈਂਕ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਸੀ। ਇਸ ਵੇਲੇ ਉਹ ਜੇ.ਪੀ. ਮੋਰਗਨ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮੁੱਖ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੈ[1], ਜੋ ਕੀ 2.1 ਖਰਬ ਡਾਲਰ ਅਮਰੀਕੀ ਕੰਪਨੀ ਦੀ ਭਾਰਤੀ ਐਕਸ਼ਟੈਂਸ਼ਨ ਹੈ। ਕਲਪਨਾ ਕਈ ਭਾਰਤੀ ਕੰਪਨੀਆਂ ਦੀ ਮੁਖੀ ਰਹਿ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਬੰਬਈ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਤੋਂ ਕਾਨੂੰਨ ਦੇ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਡਿਗਰੀ ਹਾਸਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਕਲਪਨਾ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ ਗਠਿਤ ਕਈ ਕਮੇਟੀਆਂ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਹ ਫ਼ਾਰਚਯੂਨ ਮੈਗਜ਼ੀਨ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਕਾਰੋਬਾਰ ਵਿੱਚ ਦੁਨੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਪੰਜਾਹ ਔਰਤਾਂ ਵਿੱਚ ਰੱਖੀ ਗਈ ਹੈ।

ਮੁੱਢਲਾ ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]

ਤਿੰਨ ਭੈਣਾਂ ਵਿਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਛੋਟੀ ਕਲਪਨਾ ਮੋਰਪਾਰੀਆ ਦਾ ਜਨਮ 30 ਮਈ 1949 ਨੂੰ ਭਵੰਡਸ ਅਤੇ ਲਕਸ਼ਮੀਬੇਨ ਤੰਨਾ ਦੇ ਲੋਹਾਨਾ ਪਰਿਵਾਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। 16 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਸਕੂਲ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸੋਫੀਆ ਕਾਲਜ ਫਾਰ ਵੂਮੈਨ ਵਿੱਚ ਸਾਇੰਸ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਲਈ ਦਾਖਿਲ ਹੋਈ ਅਤੇ ਫਿਰ ਉਹ 1970 ਵਿੱਚ ਕੈਮਿਸਟਰੀ ਨਾਲ ਬੀ.ਐੱਸ.ਸੀ. ਦੀ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੇ ਲਾਅ ਵਿੱਚ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।

ਕੈਰੀਅਰ[ਸੋਧੋ]

ਉਸ ਨੇ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪੜ੍ਹਾਉਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ ਪਰ 11-12 ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਥੋੜ੍ਹੀ ਦੇਰ ਤੱਕ ਉਸ ਦੇ ਕੰਮ ਵਿੱਚ ਰੁਕਾਵਟ ਆਈ ਕਿਉਂਕਿ ਉਸ ਦੇ ਬੋਲਣ ਵਿੱਚ ਪੇਚੀਦਗੀਆਂ ਪੈਦਾ ਹੋ ਗਈਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਉਸ ਘਰ ਵਿੱਚ ਸੀਮਤ ਰਹਿਣਾ ਪਿਆ। ਉਸ ਦੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ ਪਾਰੂਲ ਠੱਕਰ ਨੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇੱਕ ਵਕੀਲ ਦੀ ਫਰਮ ਨਾਲ ਜੁੜੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਉਸੇ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਲਾਅ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਹੋ ਗਈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਸ ਨੇ ਜੈ ਸਿੰਘ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕਰਵਾ ਲਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਲਾਅ ਦੀ ਡਿਗਰੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ 1974 ਵਿੱਚ ਮਟੂਭਾਈ ਜਮੀਆਤਰਾਮ ਨਾਮ ਦੀ ਇੱਕ ਲਾਅ ਫਰਮ ਅਤੇ ਮੈਡਨ, ਜੋ ਕਿ ਬਿਨਾਂ ਤਨਖਾਹ ਤੇ ਇੱਕ ਕਾਨੂੰਨੀ ਫਰਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਸੀ।

1975 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਆਪਣੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਆਈ.ਸੀ.ਆਈ.ਸੀ.ਆਈ. ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ। ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਸੌਂਪਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ। 1991 ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਨੇ ਉਸ ਨੂੰ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿੱਚ ਪੂੰਜੀ ਬਜ਼ਾਰ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਸੰਯੁਕਤ ਰਾਜ ਅਮਰੀਕਾ ਭੇਜਿਆ ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਤਿੰਨ ਮਹੀਨਿਆਂ ਲਈ ਨਿਊ-ਯਾਰਕ ਦੇ ਡੇਵਿਡ ਪੋਲਕ ਅਤੇ ਵਾਰਡਵੈਲ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।

ਉਹ ਆਈ.ਸੀ.ਆਈ.ਸੀ.ਆਈ. ਬੈਂਕ ਦੇ ਜਨਮ ਲਈ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰ ਸੀ ਜਿਸ ਦੀ ਉਸ ਨੇ 1999 ਵਿੱਚ ਨਿਊ-ਯਾਰਕ ਸਟਾਕ ਐਕਸਚੇਂਜ ਵਿੱਚ ਸੂਚੀਬੱਧ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ 2002 ਵਿੱਚ ਆਈ.ਸੀ.ਆਈ.ਸੀ.ਆਈ. ਦੇ ਆਈ.ਸੀ.ਆਈ.ਸੀ.ਆਈ. ਬੈਂਕ ਦੇ ਅਭੇਦ ਹੋਣ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ।

ਕਾਰੋਬਾਰੀ ਉੱਨਤੀ[ਸੋਧੋ]

ਕਲਪਨਾ ਨੇ 1975 ਤੋਂ 1994 ਤੱਕ ਆਈ.ਸੀ.ਆਈ.ਸੀ.ਆਈ. ਦੇ ਕਾਨੂੰਨੀ ਵਿਭਾਗ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। 1996 ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਜਨਰਲ ਮੈਨੇਜਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਫਿਰ ਉਹ ਕਾਨੂੰਨੀ, ਯੋਜਨਾਬੰਦੀ, ਖਜ਼ਾਨਾ ਅਤੇ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਸੰਚਾਰ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਇੰਚਾਰਜ ਸੀ। 1998 ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੂੰ ਆਈ.ਸੀ.ਆਈ.ਸੀ.ਆਈ. ਦੀ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਜਨਰਲ ਮੈਨੇਜਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਮਈ 2001 ਵਿੱਚ ਆਈ.ਸੀ.ਆਈ.ਸੀ.ਆਈ. ਦੇ ਬੋਰਡ ਆਫ਼ ਡਾਇਰੈਕਟਰਜ਼ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ ਸੀ।

ਮਈ 2002 ਵਿੱਚ ਬੋਰਡ ਨੇ ਮੋਰਪਾਰੀਆ ਨੂੰ ਕਾਰਜਕਾਰੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ। ਦੁਬਾਰਾ ਫਿਰ 2006 ਅਪ੍ਰੈਲ ਵਿੱਚ ਉਸ ਨੂੰ ਉਪ-ਪ੍ਰਬੰਧ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਸ ਨੂੰ ਸੰਯੁਕਤ ਪ੍ਰਬੰਧ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਉਹ ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਸੈਂਟਰ ਦਾ ਇੰਚਾਰਜ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਸੌਦੇ, ਪਰਚੂਨ, ਪੇਂਡੂ ਅਤੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਬੈਂਕਿੰਗ, ਕਾਰਜਨੀਤੀ, ਜੋਖਮ ਪ੍ਰਬੰਧਨ, ਪਾਲਣਾ, ਆਡਿਟ, ਕਾਨੂੰਨੀ, ਵਿੱਤ, ਖਜ਼ਾਨਾ, ਸੈਕਟਰੀਅਲ, ਮਨੁੱਖੀ ਸਰੋਤ ਪ੍ਰਬੰਧਨ, ਕਾਰਪੋਰੇਟ ਸੰਚਾਰ ਅਤੇ ਸਹੂਲਤਾਂ ਪ੍ਰਬੰਧਨ ਅਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਦੇ ਕਾਰਜ ਸ਼ਾਮਿਲ ਸਨ। 1 ਜੂਨ 2007 ਤੋਂ 2012 ਤੱਕ ਪੰਜ ਸਾਲਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ ਲਈ, ਉਹ ਮੁੱਖ ਰਣਨੀਤੀ ਅਤੇ ਸੰਚਾਰ ਅਫ਼ਸਰ ਸੀ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. "Hindustan Unilever Ltd appoints Kalpana Morparia an independent director". Economic Times. 9 October 2014. Retrieved 12 March 2015.