ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਕਲਾਮੰਡਲਮ ਦੇਵਕੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਕਲਮੰਡਲਮ ਦੇਵਕੀ
ਜਨਮ(1946-11-25)25 ਨਵੰਬਰ 1946
ਨੱਲੂਵਾਈ, ਥ੍ਰਿਸੁਰ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ, ਕੋਚਿਨ ਰਾਜ, ਭਾਰਤ
ਮੌਤ7 ਅਪ੍ਰੈਲ 2023(2023-04-07) (ਉਮਰ 76)
ਥ੍ਰਿਸੁਰ, ਕੇਰਲਾ, ਭਾਰਤ
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾਭਾਰਤੀ
ਪੇਸ਼ਾਓਟਨ ਥੁੱਲਾਲ ਡਾਂਸਰ
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧਓਟਨ ਥੁੱਲਾਲ
ਪੁਰਸਕਾਰਕੇਰਲਾ ਸੰਗੀਤਾ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਅਵਾਰਡ, ਕੇਰਲਾ ਕਲਾਮੰਡਲਮ ਅਵਾਰਡ, ਕੁੰਚਨ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਅਵਾਰਡ

ਕਲਾਮੰਡਲਮ ਦੇਵਕੀ (25 ਨਵੰਬਰ 1946 – 7 ਅਪ੍ਰੈਲ 2023) ਓਟਨ ਥੁੱਲਾਲ ਨਾਚ ਅਤੇ ਗੀਤ ਪਰੰਪਰਾ ਦੀ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਵਿਆਖਿਆਕਾਰ ਸੀ।[1][2] ਉਹ ਇਸ ਮਰਦ ਪ੍ਰਧਾਨ ਖੇਤਰ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਕਲਾਕਾਰ ਸੀ। ਉਸ ਨੂੰ ਕਲਾਮੰਦਲਮ ਇਨਾਮ ਅਤੇ ਕੇਰਲ ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕਾਦਮੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[3]

ਆਰੰਭਕ ਜੀਵਨ

[ਸੋਧੋ]

ਦੇਵਕੀ ਦਾ ਜਨਮ 25 ਨਵੰਬਰ, 1946 ਨੂੰ ਨੇਲੂਵਾਈ, ਤ੍ਰਿਸੂਰ ਜ਼ਿਲੇ, ਕੇਰਲਾ ਵਿੱਚ ਕਾਦੰਬੁਰ ਦਾਮੋਦਰਨ ਨਾਇਰ ਅਤੇ ਵਡੁਥਲਾ ਨਾਰਾਇਣੀ ਅੰਮਾ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ।[4] ਉਹ ਇੱਕ ਕਲਾਤਮਕ ਪਰਿਵਾਰ ਤੋਂ ਆਈ ਸੀ: ਉਸ ਦੇ ਚਾਚਾ ਕਲਾਮੰਦਲਮ ਗੋਪਾਲਨ ਨਾਇਰ ਇੱਕ ਕਥਕਲੀ ਕਲਾਕਾਰ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕ ਸਨ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਉਸ ਦੇ ਪਿਤਾ ਕਾਦੰਬੁਰ ਦਾਮੋਦਰਨ ਨਾਇਰ ਕੋੱਟਕਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਾ ਅਤੇ ਭਾਗਵਤਾਰ ਸਨ।[5] ਛੋਟੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੇ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਲਲਿਤਾ ਕਲਾਲਯਮ ਵਿੱਚ ਡਾਂਸ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਲੈਣੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ।[6]

ਬਾਰਾਂ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਉਹ 1960 ਵਿੱਚ ਥੁੱਲਾਲ ਸਿੱਖਣ ਵਾਲੀ ਪਹਿਲੀ ਮਹਿਲਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਵਜੋਂ ਕੇਰਲ ਕਲਾਮੰਡਲਮ ਵਿਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ। ਉਸ ਦਾ <i id="mwJQ">ਆਰਗੇਟਮ</i> 1961 ਵਿੱਚ ਪਾਤਰਾਚਰਿਤਮ ਦਾ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਸੀ।[7]

ਉਸ ਦੇ ਗੁਰੂ ਮਾਲਾਬਾਰ ਕੰਨਨ ਨਾਇਰ ਸਨ। ਉਸ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਵਿੱਚ ਡਾਂਸ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ, ਅਭਿਨਯ ਅਤੇ ਸਾਹਿਤ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। ਖਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਉਸ ਨੇ ਮੁਦਰਾਵਾਂ 'ਤੇ ਧਿਆਨ ਕੇਂਦ੍ਰਿਤ ਕੀਤਾ, ਜੋ ਕਿ ਓਟਨ ਥੁੱਲਾਲ ਵਿੱਚ ਓਨੇ ਸਪੱਸ਼ਟ ਨਹੀਂ ਹਨ ਜਿੰਨੇ ਕਥਕਲੀ ਵਿੱਚ ਸਨ।[8] ਉਸ ਨੇ ਰਮਨਕੁਟੀ ਨਾਇਰ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕਥਕਲੀ ਦੀ ਸਿਖਲਾਈ ਲਈ ਸੀ।[9]

ਦੇਵਕੀ ਨੇ ਕਲਾਮੰਡਲਮ ਨਰਾਇਣਨ ਨਾਇਰ ਨੇਲੂਵਈ, ਇੱਕ ਮਡਲਮ ਕਲਾਕਾਰ ਨਾਲ ਵਿਆਹ ਕੀਤਾ।[10]

ਕਰੀਅਰ

[ਸੋਧੋ]

ਦੇਵਕੀ ਨੇ ਵਿਆਹ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਵੀ ਆਪਣਾ ਕੰਮ ਜਾਰੀ ਰੱਖਿਆ। ਉਸ ਨੇ ਮ੍ਰਿਣਾਲਿਨੀ ਸਾਰਾਭਾਈ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੁਚੀਪੁੜੀ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿਸ ਦੀ ਦਰਪਨਾ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਪਰਫਾਰਮਿੰਗ ਆਰਟਸ ਵਿੱਚ ਉਸ ਦਾ ਪਤੀ ਮੈਂਬਰ ਬਣ ਗਿਆ ਸੀ।[11]

1964 ਵਿੱਚ ਕੇਰਲਾ ਕਲਾਮੰਡਲਮ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਗ੍ਰੈਜੂਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸ ਨੂੰ ਪੈਰਿਸ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕਰਨ ਲਈ, ਕਥਕਲੀ ਦੀ ਇੱਕ ਫਰਾਂਸੀਸੀ ਅਧਿਆਪਕਾ, ਮਿਲੀਨਾ ਸਾਲਵਿਨੀ ਨੇ ਸੱਦਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਹ ਕਲਾਮੰਡਲਮ ਦੇ ਸਟਾਫ਼ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਈ, ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਨੇ ਤਿੰਨ ਸਾਲ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।[12]

ਨੇਲੂਵਈ ਵਾਪਸ ਪਰਤ ਕੇ, ਦੇਵਕੀ ਨੂੰ ਹਿਦਾਇਤ ਅਤੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੋਵਾਂ ਲਈ, ਥੁੱਲਾਲ ਮਾਸਟਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਉਸ ਨੇ ਧਨਵੰਤਰੀ ਕਲਾਕਸ਼ੇਤਰਮ, ਇੱਕ ਡਾਂਸ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ।[13]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. ↑ ഡെസ്ക്, വെബ് (2023-04-07). "കലാമണ്ഡലം ദേവകി നിര്യാതയായി | Madhyamam". www.madhyamam.com (in ਮਲਿਆਲਮ). Retrieved 2023-04-07.
  2. ↑ "Kalamandalam Devaki passes away at 75". The Times of India. 2023-04-08. ISSN 0971-8257. Retrieved 2023-04-08.
  3. ↑ "Kerala Sangeetha Nataka Akademi Award: Dance". Department of Cultural Affairs, Government of Kerala. Retrieved 26 February 2023.
  4. ↑ "Kalamandalam Devaki passes away at 75". The Times of India. 2023-04-08. ISSN 0971-8257. Retrieved 2023-04-08."Kalamandalam Devaki passes away at 75". The Times of India. 8 April 2023. ISSN 0971-8257. Retrieved 8 April 2023.
  5. ↑ V.R. Prabodhachandran Nayar (10 September 2015). "Singular FEAT". The Hindu. Retrieved 22 February 2019.
  6. ↑ G.S. Paul (10 June 2011). "Trendsetter". The Hindu. Retrieved 23 February 2019.
  7. ↑ V.R. Prabodhachandran Nayar (10 September 2015). "Singular FEAT". The Hindu. Retrieved 22 February 2019.V.R. Prabodhachandran Nayar (10 September 2015). "Singular FEAT". The Hindu. Retrieved 22 February 2019.
  8. ↑ G.S. Paul (10 June 2011). "Trendsetter". The Hindu. Retrieved 23 February 2019.G.S. Paul (10 June 2011). "Trendsetter". The Hindu. Retrieved 23 February 2019.
  9. ↑ V.R. Prabodhachandran Nayar (10 September 2015). "Singular FEAT". The Hindu. Retrieved 22 February 2019.V.R. Prabodhachandran Nayar (10 September 2015). "Singular FEAT". The Hindu. Retrieved 22 February 2019.
  10. ↑ V.R. Prabodhachandran Nayar (10 September 2015). "Singular FEAT". The Hindu. Retrieved 22 February 2019.V.R. Prabodhachandran Nayar (10 September 2015). "Singular FEAT". The Hindu. Retrieved 22 February 2019.
  11. ↑ G.S. Paul (10 June 2011). "Trendsetter". The Hindu. Retrieved 23 February 2019.G.S. Paul (10 June 2011). "Trendsetter". The Hindu. Retrieved 23 February 2019.
  12. ↑ G.S. Paul (10 June 2011). "Trendsetter". The Hindu. Retrieved 23 February 2019.G.S. Paul (10 June 2011). "Trendsetter". The Hindu. Retrieved 23 February 2019.
  13. ↑ V.R. Prabodhachandran Nayar (10 September 2015). "Singular FEAT". The Hindu. Retrieved 22 February 2019.V.R. Prabodhachandran Nayar (10 September 2015). "Singular FEAT". The Hindu. Retrieved 22 February 2019.
"https://pa.wikipedia.org/w/index.php?title=ਕਲਾਮੰਡਲਮ_ਦੇਵਕੀ&oldid=782987" ਤੋਂ ਲਿਆ