ਬਹਾਵਲਪੁਰ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
No edit summary |
|||
ਲਾਈਨ 1: | ਲਾਈਨ 1: | ||
{{Infobox settlement |
{{Infobox settlement |
||
|name = |
|name = ਬਾਹਵਲਪੁਰ |
||
|other_name = {{Nastaliq|بہاولپور}} {{pa icon}} |
|other_name = {{Nastaliq|بہاولپور}} {{pa icon}} |
||
|settlement_type = |
|settlement_type = ਸ਼ਹਿਰ |
||
|image_skyline = <!-- Bahawalpur Montage.jpg --> |
|image_skyline = <!-- Bahawalpur Montage.jpg --> |
||
|imagesize = |
|imagesize = |
||
ਲਾਈਨ 22: | ਲਾਈਨ 22: | ||
|subdivision_name1 = [[Punjab, Pakistan|ਪੰਜਾਬ]] |
|subdivision_name1 = [[Punjab, Pakistan|ਪੰਜਾਬ]] |
||
|subdivision_type2 = [[Districts of Pakistan|ਜਿਲਾ]] |
|subdivision_type2 = [[Districts of Pakistan|ਜਿਲਾ]] |
||
|subdivision_name2 = [[ |
|subdivision_name2 = [[ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਜਿਲਾ]] |
||
|subdivision_type3 = [[ਤਹਿਸੀਲ]] |
|subdivision_type3 = [[ਤਹਿਸੀਲ]] |
||
|subdivision_name3 = [[ |
|subdivision_name3 = [[ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਤਹਿਸੀਲ]] |
||
|subdivision_type4 = Union councils |
|subdivision_type4 = Union councils |
||
|subdivision_name4 = 36 |
|subdivision_name4 = 36 |
||
ਲਾਈਨ 61: | ਲਾਈਨ 61: | ||
|footnotes = [http://pportal.punjab.gov.pk/portal/portal/media-type/html/group/304?page_name=Bahawalpur$d_home&group_type=dist&group_id=304&group_name=Bahawalpur&js_pane=P-1004ba76975-10000&pview=true Bahawalpur Government Website] |
|footnotes = [http://pportal.punjab.gov.pk/portal/portal/media-type/html/group/304?page_name=Bahawalpur$d_home&group_type=dist&group_id=304&group_name=Bahawalpur&js_pane=P-1004ba76975-10000&pview=true Bahawalpur Government Website] |
||
}} |
}} |
||
'''ਬਾਹਵਲਪੁਰ''' |
|||
'''ਭਾਵਲਪੁਰ''' |
|||
ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਬਾਰ੍ਹਵਾਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। 2007 ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਆਬਾਦੀ 798,509 ਸੀ। ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਸ਼ਹਿਰ ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਜਿਲੇ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਨਵਾਬਾਂ ਦਾ ਘਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਰਾਜਪੁਤਾਨਾ ਜਿਲੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂਰ ਮਹਲ, ਦਰਬਾਰ ਮਹਲ ਸਦੀਕ ਘਰ ਪੈਲਸ ਕਾਰਣ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ। |
|||
== ਇਤਿਹਾਸ == |
== ਇਤਿਹਾਸ == |
||
ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਦੀ ਖੋਜ 1802 ਵਿੱਚ [[ਨਵਾਬ ਮਹੋਮ੍ਮਦ ਬਹਾਵਲ ਖਾਨ 2]] ਨੇ ਕੀਤੀ। ਇਹ 7 ਅਕਤੂਬਰ 1947 ਨੂੰ [[ਨਵਾਬ ਸਦੀਕ ਮਹੋਮ੍ਮਦ ਖਾਨ]] ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਚ ਸਮਿਲਿਤ ਹੋਇਆ। 1947 'ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸਮੇ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਲੋਕ ਭਾਰਤ ਆ ਗਏ ਅਤੇ ਮੁਸਲਿਮ ਲੋਕ ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਜਾ ਕੇ ਰਿਹਣ ਲੱਗੇ। ਜਦੋਂ ਪਛੱਮ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ 4 ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ, [[ਸਿੰਧ]] , [[ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ]] , [[ਖੀਬਰ]] ਅਤੇ [[ਪੰਜਾਬ]] , 'ਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ- ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਰਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। 14 ਅਕਤੂਬਰ 1955 ਨੂੰ ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਰਲਾਇਆ ਗਿਆ। |
|||
== ਵਾਤਾਵਰਨ == |
== ਵਾਤਾਵਰਨ == |
||
ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਦਾ ਵਾਤਾਵਰਨ ਗਰਮ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਕ ਹੈ। ਗਰਮੀਆਂ 'ਚ ਇਥੇ ਦਿਨ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 40 ਡਿਗਰੀ ਤੱਕ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਰਾਤਾਂ ਕੁੱਜ ਠੰਡੀਆਂ ਹੁੰਦਿਆ ਹਨ। ਮਾਰੂਥਲ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਸਥਿਤ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਥੇ ਵਰਖਾ ਘੱਟ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। |
|||
== ਭਾਸ਼ਾ == |
== ਭਾਸ਼ਾ == |
||
ਬੋਲੀ ਅਨੁਸਾਰ |
ਬੋਲੀ ਅਨੁਸਾਰ ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਦਾ ਜਨ-ਅੰਕੜਾ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ: |
||
=== ਰਿਆਸਤੀ === |
=== ਰਿਆਸਤੀ === |
||
ਇਹ ਉਪਭਾਸ਼ਾ 51% ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ [[ਰਾਜਸਥਾਨੀ]] , [[ਪੰਜਾਬੀ]] ਅਤੇ [[ਮੁਲਤਾਨੀ]] ਦਾ ਮਿਸ਼੍ਰਣ ਹੈ। ਇਹ |
ਇਹ ਉਪਭਾਸ਼ਾ 51% ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ [[ਰਾਜਸਥਾਨੀ]] , [[ਪੰਜਾਬੀ]] ਅਤੇ [[ਮੁਲਤਾਨੀ]] ਦਾ ਮਿਸ਼੍ਰਣ ਹੈ। ਇਹ ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਅਤੇ ਅਹ੍ਮਦਪੁਰ ਤਿਹ੍ਸੀਲ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। |
||
=== ਮਾਝੀ ਅਤੇ ਮਾਲਵੀ === |
=== ਮਾਝੀ ਅਤੇ ਮਾਲਵੀ === |
||
ਇਹ ਉਪਭਾਸ਼ਾ 35% ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। |
ਇਹ ਉਪਭਾਸ਼ਾ 35% ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। |
||
ਲਾਈਨ 77: | ਲਾਈਨ 77: | ||
=== ਹਰਿਆਣਵੀ === |
=== ਹਰਿਆਣਵੀ === |
||
1% ਜਨਤਾ [[ਉਰਦੂ]] 'ਤੇ [[ਪੰਜਾਬੀ]] ਦਾ ਮਿਸ਼੍ਰਣ ਬੋਲਦੀ ਹੈ। |
1% ਜਨਤਾ [[ਉਰਦੂ]] 'ਤੇ [[ਪੰਜਾਬੀ]] ਦਾ ਮਿਸ਼੍ਰਣ ਬੋਲਦੀ ਹੈ। |
||
{{ਹਵਾਲੇ}} |
15:15, 29 ਜਨਵਰੀ 2015 ਦਾ ਦੁਹਰਾਅ
ਬਾਹਵਲਪੁਰ
بہاولپور (Punjabi) | |
---|---|
ਸ਼ਹਿਰ | |
ਦੇਸ਼ | ਪਾਕਿਸਤਾਨ |
ਖ਼ੇਤਰ | ਪੰਜਾਬ |
ਜਿਲਾ | ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਜਿਲਾ |
ਤਹਿਸੀਲ | ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਤਹਿਸੀਲ |
Union councils | 36 |
ਸਰਕਾਰ | |
• Nazim | ---------------- |
ਖੇਤਰ | |
• ਸ਼ਹਿਰ | 237.2 km2 (91.6 sq mi) |
ਉੱਚਾਈ | 461 m (1,512 ft) |
ਆਬਾਦੀ (2011)[3] | |
• ਸ਼ਹਿਰ | 8,55,509 |
• ਘਣਤਾ | 838/km2 (2,170/sq mi) |
• ਸ਼ਹਿਰੀ | 5,45,103 |
ਸਮਾਂ ਖੇਤਰ | ਯੂਟੀਸੀ+5 (PST) |
• ਗਰਮੀਆਂ (ਡੀਐਸਟੀ) | ਯੂਟੀਸੀ+6 (PDT) |
Postal code type | 63100 |
ਏਰੀਆ ਕੋਡ | 062 |
ਵੈੱਬਸਾਈਟ | www.bahawalpur.gov.pk/ |
Bahawalpur Government Website |
ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਬਾਰ੍ਹਵਾਂ ਵੱਡਾ ਸ਼ਹਿਰ ਹੈ। 2007 ਵਿੱਚ ਇਸਦੀ ਆਬਾਦੀ 798,509 ਸੀ। ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਸ਼ਹਿਰ ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਜਿਲੇ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਹੈ। ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਨਵਾਬਾਂ ਦਾ ਘਰ ਸੀ ਅਤੇ ਇਹ ਰਾਜਪੁਤਾਨਾ ਜਿਲੇ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਗਿਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਇਹ ਸ਼ਹਿਰ ਨੂਰ ਮਹਲ, ਦਰਬਾਰ ਮਹਲ ਸਦੀਕ ਘਰ ਪੈਲਸ ਕਾਰਣ ਮਸ਼ਹੂਰ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸ
ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਦੀ ਖੋਜ 1802 ਵਿੱਚ ਨਵਾਬ ਮਹੋਮ੍ਮਦ ਬਹਾਵਲ ਖਾਨ 2 ਨੇ ਕੀਤੀ। ਇਹ 7 ਅਕਤੂਬਰ 1947 ਨੂੰ ਨਵਾਬ ਸਦੀਕ ਮਹੋਮ੍ਮਦ ਖਾਨ ਦੇ ਫੈਸਲੇ ਅਨੁਸਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ 'ਚ ਸਮਿਲਿਤ ਹੋਇਆ। 1947 'ਚ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਦੇ ਸਮੇ ਹਿੰਦੂ ਅਤੇ ਸਿੱਖ ਲੋਕ ਭਾਰਤ ਆ ਗਏ ਅਤੇ ਮੁਸਲਿਮ ਲੋਕ ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਜਾ ਕੇ ਰਿਹਣ ਲੱਗੇ। ਜਦੋਂ ਪਛੱਮ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ 4 ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ, ਸਿੰਧ , ਬਲੋਚਿਸਤਾਨ , ਖੀਬਰ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬ , 'ਚ ਵੰਡਿਆ ਗਿਆ- ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਰਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। 14 ਅਕਤੂਬਰ 1955 ਨੂੰ ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਨੂੰ ਪੰਜਾਬ 'ਚ ਰਲਾਇਆ ਗਿਆ।
ਵਾਤਾਵਰਨ
ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਦਾ ਵਾਤਾਵਰਨ ਗਰਮ ਅਤੇ ਖੁਸ਼ਕ ਹੈ। ਗਰਮੀਆਂ 'ਚ ਇਥੇ ਦਿਨ ਦਾ ਤਾਪਮਾਨ 40 ਡਿਗਰੀ ਤੱਕ ਚਲਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਰਾਤਾਂ ਕੁੱਜ ਠੰਡੀਆਂ ਹੁੰਦਿਆ ਹਨ। ਮਾਰੂਥਲ ਇਲਾਕੇ 'ਚ ਸਥਿਤ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਇਥੇ ਵਰਖਾ ਘੱਟ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਭਾਸ਼ਾ
ਬੋਲੀ ਅਨੁਸਾਰ ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਦਾ ਜਨ-ਅੰਕੜਾ ਇਸ ਪ੍ਰਕਾਰ ਹੈ:
ਰਿਆਸਤੀ
ਇਹ ਉਪਭਾਸ਼ਾ 51% ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਇਹ ਰਾਜਸਥਾਨੀ , ਪੰਜਾਬੀ ਅਤੇ ਮੁਲਤਾਨੀ ਦਾ ਮਿਸ਼੍ਰਣ ਹੈ। ਇਹ ਬਾਹਵਲਪੁਰ ਅਤੇ ਅਹ੍ਮਦਪੁਰ ਤਿਹ੍ਸੀਲ ਵਿੱਚ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਮਾਝੀ ਅਤੇ ਮਾਲਵੀ
ਇਹ ਉਪਭਾਸ਼ਾ 35% ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਬੋਲੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਬਾਗੜੀ
9% ਜਨਤਾ ਪੰਜਾਬੀ 'ਤੇ ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਦਾ ਮਿਸ਼ਰਿਤ ਰੂਪ ਬੋਲਦੀ ਹੈ।
ਹਰਿਆਣਵੀ
1% ਜਨਤਾ ਉਰਦੂ 'ਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਦਾ ਮਿਸ਼੍ਰਣ ਬੋਲਦੀ ਹੈ।
- ↑ 1.0 1.1 http://203.215.180.58/portal/portal/media-type/html/group/320/page/default.psml/js_pane/P-103d7b410be-10000?nav=left
- ↑ http://www.statpak.gov.pk/depts/pco/index.html
- ↑ Stefan Helders, World Gazetteer. "Bahawlpur". Retrieved 2006-04-17.