ਮਨੁੱਖੀ ਪਾਚਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
No edit summary
ਛੋ clean up using AWB
ਲਾਈਨ 1: ਲਾਈਨ 1:
{{Infobox anatomy
{{Infobox anatomy
| Name = ਮਨੁੱਖੀ ਪਾਚਨ ਨਾਲੀ
| Name = ਮਨੁੱਖੀ ਪਾਚਨ ਨਾਲੀ
| Latin = Tractus digestorius ([[mouth]] to [[Human anus|anus]]),<br />canalis alimentarius ([[esophagus]] to [[large intestine]]),<br />canalis gastrointestinales ([[stomach]] to [[large intestine]])
| Latin = Tractus digestorius ([[mouth]] to [[Human anus|anus]]),<br />canalis alimentarius ([[esophagus]] to [[large intestine]]),<br />canalis gastrointestinales ([[stomach]] to [[large intestine]])
| GraySubject =
| GraySubject =
| GrayPage =
| GrayPage =
| Image =Stomach_colon_rectum_diagram-en.svg
| Image =Stomach_colon_rectum_diagram-en.svg
| Caption = Stomach colon rectum diagram
| Caption = Stomach colon rectum diagram
| Width =
| Width =
| Image2 =
| Image2 =
| Caption2 =
| Caption2 =
| ImageMap =
| ImageMap =
| MapCaption =
| MapCaption =
| Precursor =
| Precursor =
| System = Digestive system
| System = Digestive system
| Artery =
| Artery =
| Vein =
| Vein =
| Nerve =
| Nerve =
| Lymph =
| Lymph =
| MeshName =
| MeshName =
| MeshNumber =
| MeshNumber =
| Code =
| Code =
| Dorlands =
| Dorlands =
| DorlandsID =
| DorlandsID =
}}
}}
'''ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ''' ( Digestive or Alimentary Canal) 25 ਤੋਂ 30 ਫੁੱਟ ਲੰਮੀ ਨਾਲ ਹੈ ਜੋ ਮੂੰਹ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਗੁਦਾ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਲੰਮੀ ਨਲੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਖਾਣਾ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਪੈਣ ਦੇ ਬਾਅਦ‌ ਗਰਾਸਨਾਲ, ਮਿਹਦਾ, [[ਛੋਟੀ ਅੰਤੜੀ]], [[ਵੱਡੀ ਅੰਤੜੀ]], [[ਰੈਕਟਮ]] ਅਤੇ ਗੁਦਾ ਵਿੱਚੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੋਇਆ ਗੁਦਾਰਾਹ ਤੋਂ ਮਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
'''ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ''' (Digestive or Alimentary Canal) 25 ਤੋਂ 30 ਫੁੱਟ ਲੰਮੀ ਨਾਲ ਹੈ ਜੋ ਮੂੰਹ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਗੁਦਾ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਲੰਮੀ ਨਲੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਖਾਣਾ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਪੈਣ ਦੇ ਬਾਅਦ‌ ਗਰਾਸਨਾਲ, ਮਿਹਦਾ, [[ਛੋਟੀ ਅੰਤੜੀ]], [[ਵੱਡੀ ਅੰਤੜੀ]], [[ਰੈਕਟਮ]] ਅਤੇ ਗੁਦਾ ਵਿੱਚੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੋਇਆ ਗੁਦਾਰਾਹ ਤੋਂ ਮਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।


ਪਾਚਣ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਾਰੇ ਅੰਗ ਅਤੇ ਗਰੰਥੀਆਂ ਜੋ ਖਾਣਾ ਮੂੰਹ ਰਾਹੀਂ ਢਿੱਡ ਵਿੱਚ ਪਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ, ਹਾਜਮੇ ਅਤੇ ਆਤਮਸਾਤ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਮਿਲਕੇ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ ਤੰਤਰ ਕਹਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੰਹ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੀਭ, ਦੰਦ ਆਦਿ, ਗਲੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਮਰੀਏ, ਢਿੱਡ, ਛੋਟੀ ਅੰਤੜੀ, ਵੱਡੀ ਅੰਤੜੀ ਤੋਂ ਗੁਦਾਰਾਹ ਤੱਕ ਦੇ ਅੰਗ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਗਰੰਥੀਆਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਅੰਗਾਂ ਮੂੰਹ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਕੇ ਗੁਦਾ ਤੱਕ ਇੱਕ ਨਾਲੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਚਨ ਨਾਲੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪਾਚਣ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਾਰੇ ਅੰਗ ਅਤੇ ਗਰੰਥੀਆਂ ਜੋ ਖਾਣਾ ਮੂੰਹ ਰਾਹੀਂ ਢਿੱਡ ਵਿੱਚ ਪਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ, ਹਾਜਮੇ ਅਤੇ ਆਤਮਸਾਤ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਮਿਲਕੇ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ ਤੰਤਰ ਕਹਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੰਹ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੀਭ, ਦੰਦ ਆਦਿ, ਗਲੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਮਰੀਏ, ਢਿੱਡ, ਛੋਟੀ ਅੰਤੜੀ, ਵੱਡੀ ਅੰਤੜੀ ਤੋਂ ਗੁਦਾਰਾਹ ਤੱਕ ਦੇ ਅੰਗ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਗਰੰਥੀਆਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਅੰਗਾਂ ਮੂੰਹ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਕੇ ਗੁਦਾ ਤੱਕ ਇੱਕ ਨਾਲੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਚਨ ਨਾਲੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
==ਬਣਤਰ==
==ਬਣਤਰ==
===ਉਪਰਲੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ===
===ਉੱਪਰਲੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ===
ਉਪਰਲੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਮੁੰਹ, ਗ੍ਰਾਸਨਲੀ, ਮਿਹਦਾ ਅਤੇ [[ਡੂਡੀਨਮ]] ਹੁੰਦੇ ਹਨ।<ref>{{MeSH name|Upper+Gastrointestinal+Tract}}</ref>
ਉੱਪਰਲੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਮੁੰਹ, ਗ੍ਰਾਸਨਲੀ, ਮਿਹਦਾ ਅਤੇ [[ਡੂਡੀਨਮ]] ਹੁੰਦੇ ਹਨ।<ref name="ReferenceA">{{MeSH name|Upper+Gastrointestinal+Tract}}</ref>
===ਹੇਠਲੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ===
===ਹੇਠਲੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ===
ਹੇਠਲੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀ ਅੰਤੜੀ, ਅਤੇ ਸਾਰੀ ਵੱਡੀ ਅੰਤੜੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।<ref>{{MeSH name|Upper+Gastrointestinal+Tract}}</ref>
ਹੇਠਲੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀ ਅੰਤੜੀ, ਅਤੇ ਸਾਰੀ ਵੱਡੀ ਅੰਤੜੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।<ref name="ReferenceA"/>


==ਹਵਾਲੇ==
==ਹਵਾਲੇ==

21:18, 16 ਨਵੰਬਰ 2015 ਦਾ ਦੁਹਰਾਅ

ਮਨੁੱਖੀ ਪਾਚਨ ਨਾਲੀ
Stomach colon rectum diagram
ਜਾਣਕਾਰੀ
ਪ੍ਰਨਾਲੀDigestive system
ਪਛਾਣਕਰਤਾ
ਲਾਤੀਨੀTractus digestorius (mouth to anus),
canalis alimentarius (esophagus to large intestine),
canalis gastrointestinales (stomach to large intestine)
MeSHD004064
TA98A05.0.00.000
TA22773
FMA7152
ਸਰੀਰਿਕ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ

ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ (Digestive or Alimentary Canal) 25 ਤੋਂ 30 ਫੁੱਟ ਲੰਮੀ ਨਾਲ ਹੈ ਜੋ ਮੂੰਹ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਗੁਦਾ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਲੰਮੀ ਨਲੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਖਾਣਾ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਪੈਣ ਦੇ ਬਾਅਦ‌ ਗਰਾਸਨਾਲ, ਮਿਹਦਾ, ਛੋਟੀ ਅੰਤੜੀ, ਵੱਡੀ ਅੰਤੜੀ, ਰੈਕਟਮ ਅਤੇ ਗੁਦਾ ਵਿੱਚੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੋਇਆ ਗੁਦਾਰਾਹ ਤੋਂ ਮਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਪਾਚਣ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਾਰੇ ਅੰਗ ਅਤੇ ਗਰੰਥੀਆਂ ਜੋ ਖਾਣਾ ਮੂੰਹ ਰਾਹੀਂ ਢਿੱਡ ਵਿੱਚ ਪਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ, ਹਾਜਮੇ ਅਤੇ ਆਤਮਸਾਤ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਮਿਲਕੇ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ ਤੰਤਰ ਕਹਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੰਹ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੀਭ, ਦੰਦ ਆਦਿ, ਗਲੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਮਰੀਏ, ਢਿੱਡ, ਛੋਟੀ ਅੰਤੜੀ, ਵੱਡੀ ਅੰਤੜੀ ਤੋਂ ਗੁਦਾਰਾਹ ਤੱਕ ਦੇ ਅੰਗ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਗਰੰਥੀਆਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਅੰਗਾਂ ਮੂੰਹ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਕੇ ਗੁਦਾ ਤੱਕ ਇੱਕ ਨਾਲੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਚਨ ਨਾਲੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਬਣਤਰ

ਉੱਪਰਲੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ

ਉੱਪਰਲੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਮੁੰਹ, ਗ੍ਰਾਸਨਲੀ, ਮਿਹਦਾ ਅਤੇ ਡੂਡੀਨਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।[1]

ਹੇਠਲੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ

ਹੇਠਲੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀ ਅੰਤੜੀ, ਅਤੇ ਸਾਰੀ ਵੱਡੀ ਅੰਤੜੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[1]

ਹਵਾਲੇ

  1. 1.0 1.1 Upper Gastrointestinal Tract at the US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)