ਧਰਤੀ ਦਾ ਚੁੰਬਕੀ ਖੇਤਰ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ
"Earth's magnetic field" ਸਫ਼ੇ ਨੂੰ ਅਨੁਵਾਦ ਕਰਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ
(ਕੋਈ ਫ਼ਰਕ ਨਹੀਂ)

10:53, 3 ਅਪਰੈਲ 2018 ਦਾ ਦੁਹਰਾਅ

ਪੁਠੇ ਗੇੜਿਆਂ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਆਮ ਧਰੁਵੀਕਰਨ ਦੇ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਦਾ ਕੰਪਿਊਟਰ ਸਿਮੂਲੇਸ਼ਨ।  ਰੇਖਾਵਾਂ ਚੁੰਬਕੀ ਖੇਤਰ ਦੀਆਂ ਲਾਈਨਾਂ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ, ਨੀਲੀਆਂ ਜਦੋਂ ਫੀਲਡ ਕੇਂਦਰ ਵੱਲ ਸੰਕੇਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਪੀਲੀਆਂ ਜਦੋਂ ਕੇਂਦਰ ਤੋਂ ਪਰੇ ਵੱਲ। ਧਰਤੀ ਦਾ ਰੋਟੇਸ਼ਨ ਧੁਰਾ ਕੇਂਦਰਿਤ ਅਤੇ ਲੰਬਕਾਰੀ ਹੈ। ਰੇਖਾਵਾਂ ਦੇ ਸੰਘਣੇ ਗੁੱਛੇ ਧਰਤੀ ਦੀ ਕੋਰ ਵਿਚ ਹਨ। [1]

ਧਰਤੀ ਦਾ ਚੁੰਬਕੀ ਖੇਤਰ, ਨੂੰ ਜਿਓਮੈਗਨੈਟਿਕ ਫੀਲਡ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਚੁੰਬਕੀ ਖੇਤਰ ਹੈ ਜੋ ਧਰਤੀ ਦੇ ਅੰਦਰਲੇ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਸਪੇਸ ਵਿੱਚ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਸੂਰਜ ਤੋਂ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਚਾਰਜ ਵਾਲੇ ਕਣਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸਟਰੀਮ, ਸੂਰਜੀ ਹਵਾ ਨਾਲ ਰਲ਼ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਧਰਤੀ ਦੀ ਸਤਹ ਤੋਂ ਇਸ ਦੀ ਉਚਾਈ ਦੀ ਰੇਂਜ 25 ਤੋਂ 65 ਮਾਈਕ੍ਰੋਟੇਸਲਾਸ (0.25 ਤੋਂ 0.65 ਗੌਸ) ਤੱਕ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। [2] ਮੋਟੇ ਤੌਰ ਤੇ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਇਹ ਕਹਿਣਾ ਕਿ ਇਹ ਧਰਤੀ ਦੇ ਘੁੰਮਣ ਵਾਲੇ ਧੁਰੇ ਦੇ ਸੰਬੰਧ ਵਿੱਚ ਲੱਗਪੱਗ 11 ਡਿਗਰੀ ਦੇ ਕੋਣ ਤੇ ਮੌਜੂਦਾ ਸਮੇਂ ਟੇਢਾ ਹੋਇਆ ਚੁੰਬਕੀ ਡਾਈਪੋਲ ਦਾ ਇੱਕ ਖੇਤਰ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਧਰਤੀ ਦੇ ਕੇਂਦਰ ਵਿੱਚ ਉਸ ਕੋਣ ਤੇ ਇੱਕ ਬਾਰ ਚੁੰਬਕ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ ਹੋਵੇ।ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਜਿਓਮੈਗਨੈਟਿਕ ਧਰੁਵ, ਜੋ ਉੱਤਰੀ ਅਰਧਗੋਲੇ ਵਿੱਚ ਗ੍ਰੀਨਲੈਂਡ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਉਹ ਅਸਲ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਦੇ ਚੁੰਬਕੀ ਖੇਤਰ ਦਾ ਦੱਖਣੀ ਧਰੁਵ ਹੈ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਜਿਓਮੈਗਨੈਟਿਕ ਧਰੁਵ ਉੱਤਰੀ ਧਰੁਵ ਹੈ। ਧਰਤੀ ਤੋਂ ਬਾਹਰਲੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਪਿਘਲੇ ਹੋਏ ਲੋਹੇ ਦੀਆਂ ਕਨਵੈਕਸ਼ਨ ਧਾਰਾਵਾਂ ਦੀ ਗਤੀ ਦੇ ਕਾਰਨ ਬਿਜਲੀ ਧਾਰਾਵਾਂ ਇਸ ਚੁੰਬਕੀ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਜਨਮ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੀਓਡਾਇਨਮੋ ਕਹੀ ਜਾਂਦੀ ਕੁਦਰਤੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕੋਰ ਵਿੱਚੋਂ ਨਿਕਲਣ ਵਾਲੀ ਗਰਮੀ ਸੰਚਾਲਿਤ ਕਰਦੀ ਹੈ। 

ਹਾਲਾਂਕਿ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਚੁੰਬਕੀ ਧਰੁਵ ਅਕਸਰ ਭੂਗੋਲਿਕ ਧਰੁਵਾਂ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਉਹ ਭੂ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਸਮਾਂ ਦੇ ਪੈਮਾਨੇ ਉੱਤੇ ਦੂਰ ਜਾ ਸਕਦੇ ਹਨ, ਪਰ ਕਾਫ਼ੀ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਕਿ ਨੇਵੀਗੇਸ਼ਨ ਲਈ ਆਮ ਕੰਪਾਸ ਲਾਭਦਾਇਕ ਨਹੀਂ ਰਹਿੰਦੇ।ਪਰ, ਔਸਤਨ ਕਈ ਸੌ ਹਜਾਰ ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਬੇਕਾਇਦਾ ਅੰਤਰਾਲਾਂ ਤੇ, ਧਰਤੀ ਦੇ ਖੇਤਰ ਉਲਟ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਚੁੰਬਕੀ ਧਰੁਵ ਮੁਕਾਬਲਤਨ ਅਚਾਨਕ ਸਥਾਨ ਬਦਲ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਜੀਓਮੈਗਨੈਟਿਕ ਧਰੁਵਾਂ ਦੇ ਇਹ ਪਰਿਵਰਤਨ ਚੱਟਾਨਾਂ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਛੱਡਦੇ ਹਨ ਜੋ ਕਿ ਅਤੀਤ ਵਿਚ ਜੀਓਮੈਗਨੈਟਿਕ ਖੇਤਰਾਂ ਦੀ ਗਣਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਪਾਲਿਓਮੈਗਨੇਟਿਸਟਸ ਦੇ ਲਈ ਬੜੀ ਲਾਭਕਾਰੀ ਹੈ। ਦੇ ਹਨ. ਪਲੇਟ ਟੇਕਟੋਨਿਕਸ ਦੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਵਿਚ ਮਹਾਂਦੀਪਾਂ ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰ ਦੇ ਫਰਸਾਂ ਦਾ ਅਧਿਐਨ ਕਰਨ ਲਈ ਵੀ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਾਭਦਾਇਕ ਹੈ। 

ਮੈਗਨੈਟੋ ਖੇਤਰ ਆਇਨੋ ਖੇਤਰ ਤੋਂ ਉੱਪਰਲਾ ਖੇਤਰ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਸਪੇਸ ਵਿੱਚ ਧਰਤੀ ਦੇ ਚੁੰਬਕੀ ਖੇਤਰ ਦੀ ਹੱਦ ਤੋਂ ਪਰਿਭਾਸ਼ਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਸਪੇਸ ਵਿਚ ਹਜਾਰਾਂ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਤਕ ਇਸਦਾ ਵਿਸਥਾਰ ਹੈ, ਇਹ ਸੂਰਜੀ ਹਵਾ ਅਤੇ ਬ੍ਰਹਿਮੰਡੀ ਕਿਰਨਾਂ ਦੇ ਚਾਰਜ ਵਾਲੇ ਕਣਾਂ ਤੋਂ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਂਦਾ ਹੈ। ਅਗਰ ਇਹ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਇਹ ਕਣ ਅਲਟਰਾਵਾਇਲਟ ਰੇਡੀਏਸ਼ਨ ਤੋਂ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਵਾਲੀ ਓਜ਼ੋਨ ਪੱਟੀ ਸਹਿਤ ਉੱਪਰਲੇ ਵਾਯੂਮੰਡਲ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਦੇਣ। 

References

  1. Glatzmaier, Gary. "The Geodynamo". University of California Santa Cruz. Retrieved 20 October 2013.
  2. Finlay, C. C.; Maus, S.; Beggan, C. D.; Bondar, T. N.; Chambodut, A.; Chernova, T. A.; Chulliat, A.; Golovkov, V. P.; Hamilton, B.; Hamoudi, M.; Holme, R.; Hulot, G.; Kuang, W.; Langlais, B.; Lesur, V.; Lowes, F. J.; Lühr, H.; Macmillan, S.; Mandea, M.; McLean, S.; Manoj, C.; Menvielle, M.; Michaelis, I.; Olsen, N.; Rauberg, J.; Rother, M.; Sabaka, T. J.; Tangborn, A.; Tøffner-Clausen, L.; Thébault, E.; Thomson, A. W. P.; Wardinski, I.; Wei, Z.; Zvereva, T. I. (December 2010). "International Geomagnetic Reference Field: the eleventh generation". Geophysical Journal International. 183 (3): 1216–1230. Bibcode:2010GeoJI.183.1216F. doi:10.1111/j.1365-246X.2010.04804.x. {{cite journal}}: Invalid |ref=harv (help)

ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:<ref> tag with name "nature.com" defined in <references> is not used in prior text.
ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:<ref> tag with name "epsl.com" defined in <references> is not used in prior text.

ਹਵਾਲੇ ਵਿੱਚ ਗਲਤੀ:<ref> tag with name "ParksIntro" defined in <references> is not used in prior text.