ਬਿੱਛੂ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ਬਿੱਛੂ; Temporal range: 430–0 Ma PreЄ Є O S D C P T J K Pg N Early Silurian – Recent
	ਮਾਨਗਾਓ, ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਹੋਟਨਟੋਟਾ ਟੈਮਿਊਲਸ
Scientific classification
Kingdom:	ਜਾਨਵਰ
Phylum:	ਐਂਥਰੋਪੋਡਾ
Subphylum:	Chelicerata
Class:	Arachnida
Subclass:	Dromopoda
Order:	Scorpiones; C. L. Koch, 1837
Superfamilies
	Buthoidea; Chaeriloidea; Chactoidea; Iuroidea; Pseudochactoidea; Scorpionoidea; See classification for families.

Browse history interactively

← ਪੁਰਾਣੀ ਤਬਦੀਲੀ ਅਗਲੀ ਸੋਧ →

ਸਮੱਗਰੀ ਮਿਟਾਈ ਸਮੱਗਰੀ ਜੋੜੀ

VisualWikitext

ਇਨਲਾਈਨ

03:54, 5 ਮਈ 2019 ਦਾ ਦੁਹਰਾਅ

ਬਿੱਛੂ ਆਰਥਰੋਪੋਡਾ (Arthropoda) ਸੰਘ ਦਾ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਐਰੈਕਨਿਡ (ਮੱਕੜੀ) ਹੈ। ਇਸਦੀ ਅਨੇਕ ਜਾਤੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਸੀ ਅੰਤਰ ਬਹੁਤ ਮਾਮੂਲੀ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਬੂਥਸ (Buthus) ਖਾਨਦਾਨ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਲੱਗਪਗ ਸਾਰੇ ਜਾਤੀਆਂ ਤੇ ਘੱਟਦਾ ਹੈ।

ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਸ਼ਣ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੱਥਰ ਆਦਿ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਛਿਪੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ। ਬਿੱਛੂ ਦੀ ਲੱਗਪਗ 2000 ਜਾਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ ਅਤੇ ਅੰਟਾਰਕਟਿਕ ਨੂੰ ਛੱਡਕੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਸਰੀਰ ਲੰਮਾ ਚਪਟਾ ਅਤੇ ਦੋ ਭਾਗਾਂ-ਸਿਰੋਵਕਸ਼ ਅਤੇ ਉਦਰ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਿਰੋਵਕਸ਼ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਜੋੜੇ ਪੈਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਪ-ਅੰਗ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਦੇ ਖੰਡ ਨਾਲ ਡੰਗ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜ਼ਹਿਰ-ਗਰੰਥੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਕਾਇਟਿਨ ਦੇ ਬਾਹਰੀ ਕੰਕਾਲ ਨਾਲ ਢਕਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਸਿਰ ਦੇ ਉੱਤੇ ਦੋ ਅੱਖਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਦੋ ਤੋਂ ਪੰਜ ਜੋੜੀ ਅੱਖਾਂ ਸਿਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦੇ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।^[1]

ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕਧਾਰਾ

ਟੁੱਟੀ ਮੰਜੀ ਜੀਜੇ ਦੀ,
ਪਹਿਲਾ ਹੀ ਪੈਰ ਧਰਿਆ,
ਨੀ ਮਾਂ ਮੇਰੇ ਏਥੇ ਠੂਹਾਂ ਲੜਿਆਂ,
ਨੀ ਮਾਂ ਮੇਰੇ ........,

ਹਵਾਲੇ

↑ http://insects.tamu.edu/extension/bulletins/l-1678.html

ਇਹ ਲੇਖ ਅਧਾਰ ਹੈ। ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਵਧਾਕੇ ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ ਦੀ ਮੱਦਦ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।

[1] ttp://insects.tamu.edu/extension/bulletins/l-1678.html

[1]

@@ ਲਾਈਨ 3: / ਲਾਈਨ 3: @@
 | image = Scorpion_Photograph_By_Shantanu_Kuveskar.jpg
 | image_width = 350px
-| image_caption =  [[ਮਾਨਗਾਓ]], [[ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ]], [[ਭਾਰਤ]] ਤੋਂ  ਹੋਟਨਟੋਟਾ ਟੈਮਿਊਲਸ
+| image_caption = [[ਮਾਨਗਾਓ]], [[ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ]], [[ਭਾਰਤ]] ਤੋਂ ਹੋਟਨਟੋਟਾ ਟੈਮਿਊਲਸ
 | fossil_range = {{Fossil range|430|0}}<small>Early [[Silurian]] – Recent</small>
 | regnum = ਜਾਨਵਰ
@@ ਲਾਈਨ 23: / ਲਾਈਨ 23: @@
 }}
 [[ਤਸਵੀਰ:Asian forest scorpion in Khao Yai National Park.JPG|thumb|right|230px|ਬਿੱਛੂ]]
-'''ਬਿੱਛੂ''' [[ਆਰਥਰੋਪੋਡਾ]] (Arthropoda) ਸੰਘ ਦਾ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਐਰੈਕਨਿਡ (ਮੱਕੜੀ) ਹੈ। ਇਸਦੀ ਅਨੇਕ ਜਾਤੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਸੀ ਅੰਤਰ ਬਹੁਤ ਮਾਮੂਲੀ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਬੂਥਸ (Buthus) ਖਾਨਦਾਨ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਲੱਗਪਗ ਸਾਰੇ ਜਾਤੀਆਂ ਤੇ ਘੱਟਦਾ ਹੈ।
+'''ਬਿੱਛੂ''' [[ਆਰਥਰੋਪੋਡਾ]] (Arthropoda) ਸੰਘ ਦਾ ਸਾਹ ਲੈਣ ਵਾਲਾ ਐਰੈਕਨਿਡ (ਮੱਕੜੀ) ਹੈ। ਇਸਦੀ ਅਨੇਕ ਜਾਤੀਆਂ ਹਨ, ਜਿਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਆਪਸੀ ਅੰਤਰ ਬਹੁਤ ਮਾਮੂਲੀ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਬੂਥਸ (Buthus) ਖਾਨਦਾਨ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਜੋ ਲੱਗਪਗ ਸਾਰੇ ਜਾਤੀਆਂ ਤੇ ਘੱਟਦਾ ਹੈ।
-ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ ਤੇ ਉਸ਼ਣ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੱਥਰ ਆਦਿ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਛਿਪੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ। ਬਿੱਛੂ ਦੀ ਲੱਗਪਗ ੨੦੦੦ ਜਾਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ [[ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ]] ਅਤੇ [[ਅੰਟਾਰਕਟਿਕ]] ਨੂੰ ਛੱਡਕੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਸਰੀਰ ਲੰਮਾ ਚਪਟਾ ਅਤੇ ਦੋ ਭਾਗਾਂ-ਸਿਰੋਵਕਸ਼ ਅਤੇ ਉਦਰ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਿਰੋਵਕਸ਼ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਜੋੜੇ ਪੈਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਪ-ਅੰਗ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਦੇ ਖੰਡ ਨਾਲ ਡੰਗ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜ਼ਹਿਰ-ਗਰੰਥੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਕਾਇਟਿਨ ਦੇ ਬਾਹਰੀ ਕੰਕਾਲ ਨਾਲ ਢਕਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਸਿਰ ਦੇ ਉੱਤੇ ਦੋ ਅੱਖਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਦੋ ਤੋਂ ਪੰਜ ਜੋੜੀ ਅੱਖਾਂ ਸਿਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦੇ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।<ref>http://insects.tamu.edu/extension/bulletins/l-1678.html</ref>
+ਇਹ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਸ਼ਣ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਪੱਥਰ ਆਦਿ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਛਿਪੇ ਮਿਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਰਾਤ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲਦੇ ਹਨ। ਬਿੱਛੂ ਦੀ ਲੱਗਪਗ 2000 ਜਾਤੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ ਜੋ [[ਨਿਊਜੀਲੈਂਡ]] ਅਤੇ [[ਅੰਟਾਰਕਟਿਕ]] ਨੂੰ ਛੱਡਕੇ ਸੰਸਾਰ ਦੇ ਸਾਰੇ ਭਾਗਾਂ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦਾ ਸਰੀਰ ਲੰਮਾ ਚਪਟਾ ਅਤੇ ਦੋ ਭਾਗਾਂ-ਸਿਰੋਵਕਸ਼ ਅਤੇ ਉਦਰ ਵਿੱਚ ਵੰਡਿਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਸ਼ਿਰੋਵਕਸ਼ ਵਿੱਚ ਚਾਰ ਜੋੜੇ ਪੈਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਉਪ-ਅੰਗ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਦੇ ਖੰਡ ਨਾਲ ਡੰਗ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ ਜੋ ਜ਼ਹਿਰ-ਗਰੰਥੀ ਨਾਲ ਜੁੜਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਸਰੀਰ ਕਾਇਟਿਨ ਦੇ ਬਾਹਰੀ ਕੰਕਾਲ ਨਾਲ ਢਕਿਆ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਸਦੇ ਸਿਰ ਦੇ ਉੱਤੇ ਦੋ ਅੱਖਾਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਇਸਦੇ ਦੋ ਤੋਂ ਪੰਜ ਜੋੜੀ ਅੱਖਾਂ ਸਿਰ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਦੇ ਕਿਨਾਰਿਆਂ ਵਿੱਚ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।<ref>http://insects.tamu.edu/extension/bulletins/l-1678.html</ref>
 ==ਪੰਜਾਬੀ ਲੋਕਧਾਰਾ==