ਲੇਕ ਵਾਨ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
Charan Gill (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) No edit summary |
Charan Gill (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) No edit summary |
||
ਲਾਈਨ 24: | ਲਾਈਨ 24: | ||
|cities = [[ਵਾਨ, ਤੁਰਕੀ |ਵਾਨ]], [[ਤਤਵਾਨ]], [[ਐਹਲਤ]], [[ਐਰਜਿਸ]] |
|cities = [[ਵਾਨ, ਤੁਰਕੀ |ਵਾਨ]], [[ਤਤਵਾਨ]], [[ਐਹਲਤ]], [[ਐਰਜਿਸ]] |
||
}} |
}} |
||
'''ਵਾਨ ਝੀਲ''' ({{Lang-tr|Van Gölü}}, {{Lang-hy|Վանա լիճ}}, ''Vana lič̣,'' {{Lang-ku|Gola Wanê}} ), [[ਅਨਾਤੋਲੀਆ|ਐਨਾਤੋਲੀਆ]] ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਝੀਲ [[ਵਾਨ]] ਅਤੇ ਬਿਟਿਲਿਸ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ [[ਤੁਰਕੀ]] ਦੇ ਦੂਰ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ [[ਲੂਣੀ ਝੀਲ|ਖਾਰੀ]] ਸੋਡਾ ਝੀਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਸ ਪਾਸ ਦੇ ਪਹਾੜਾਂ ਤੋਂ ਅਨੇਕਾਂ ਛੋਟੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਦਾ ਪਾਣੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਵਾਨ ਝੀਲ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਐਂਡੋਰੇਕ ਝੀਲਾਂ (ਜਿਸਦਾ ਕੋਈ ਆਊਟਲੈਟ ਨਹੀਂ ਹੈ) ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ; ਇੱਕ ਜੁਆਲਾਮੁਖੀ ਦੇ ਫਟਣ ਨੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬੇਸਿਨ ਤੋਂ ਮੂਲ ਆਉਟਲੈਟ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਭਾਵੇਂ ਵਾਨ ਝੀਲ ਦੀ ਉੱਚਾਈ {{Convert|1640|m|ft|abbr=on}} ਹੈ ਸਖਤ ਸਰਦੀਆਂ ਵਾਲੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, ਇਸਦੀ ਉੱਚ ਲੂਣ ਮਾਤਰਾ ਇਸ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਜੰਮ ਜਾਣ ਰੋਕਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਪੇਤਲਾ ਉੱਤਰੀ ਭਾਗ ਵੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਕਦੇ ਜੰਮਦਾ ਹੈ।{{Sfn|"Lake Van"|1998}} |
|||
== ਹਾਈਡ੍ਰੋਲੋਜੀ ਅਤੇ ਕੈਮਿਸਟਰੀ == |
== ਹਾਈਡ੍ਰੋਲੋਜੀ ਅਤੇ ਕੈਮਿਸਟਰੀ == |
||
[[ਤਸਵੀਰ:Akhtamar Island on Lake Van with the Armenian Cathedral of the Holy Cross.jpg|left|thumb|200x200px| ਅਕਦਮਾਰ ਆਈਲੈਂਡ ਅਤੇ ਹੋਲੀ ਕਰਾਸ ਗਿਰਜਾਘਰ, 10 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਅਰਮੀਨੀਆਈ ਚਰਚ ਅਤੇ ਮੱਠਵਾਦੀ ਕੰਪਲੈਕਸ. ਮਾਊਂਟ |
[[ਤਸਵੀਰ:Akhtamar Island on Lake Van with the Armenian Cathedral of the Holy Cross.jpg|left|thumb|200x200px| ਅਕਦਮਾਰ ਆਈਲੈਂਡ ਅਤੇ ਹੋਲੀ ਕਰਾਸ ਗਿਰਜਾਘਰ, 10 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਅਰਮੀਨੀਆਈ ਚਰਚ ਅਤੇ ਮੱਠਵਾਦੀ ਕੰਪਲੈਕਸ. ਮਾਊਂਟ ਆਰਤਸ (ਮਾਊਂਟ-ਅਦਰ) ਪਿਛੋਕੜ ਵਿਚ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।]] |
||
ਵਾਨ ਝੀਲ 119 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਇਸਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਦੂਰ ਵਾਲੇ ਬਿੰਦੂ ਤੱਕ, ਔਸਤ ਡੂੰਘਾਈ 171 ਮੀਟਰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਡੂੰਘਾਈ 451 ਮੀਟਰ {{Sfn|Degens|Wong|Kempe|Kurtman|1984}} ਝੀਲ ਦੇ ਧਰਾਤਲ 1640 ਮੀਟਰ ਸਮੁੰਦਰ ਤਲ ਤੋਂ ਉਚਾਈ ਅਤੇ ਤੱਟ ਦੀ |
ਵਾਨ ਝੀਲ 119 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਇਸਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਦੂਰ ਵਾਲੇ ਬਿੰਦੂ ਤੱਕ, ਔਸਤ ਡੂੰਘਾਈ 171 ਮੀਟਰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਡੂੰਘਾਈ 451 ਮੀਟਰ {{Sfn|Degens|Wong|Kempe|Kurtman|1984}} ਝੀਲ ਦੇ ਧਰਾਤਲ 1640 ਮੀਟਰ ਸਮੁੰਦਰ ਤਲ ਤੋਂ ਉਚਾਈ ਅਤੇ ਤੱਟ ਦੀ ਲੰਬਾਈ 430 ਕਿਲੋਮੀਟਰ, ਵਾਨ ਝੀਲ ਦਾ ਖੇਤਰਲ 3755 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਅਤੇ ਆਇਤਨ 607 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ। {{Sfn|Degens|Wong|Kempe|Kurtman|1984}} |
||
ਝੀਲ ਦਾ ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸਾ ਡੂੰਘਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਬੇਸਿਨ 400 ਮੀਟਰ (1,300 ਫੁੱਟ) ਤੋਂ ਡੂੰਘਾ ਨਾਲ ਤਟਵਾਨ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਆਹਲਾਟ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਪਿਆ ਹੈ। ਝੀਲ ਦੀਆਂ ਪੂਰਬੀ ਬੱਖੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹਨ। ਵਾਨ-ਅਹਤਾਮਰ ਹਿੱਸਾ ਦੀ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ, ਇਸਦੇ ਉੱਤਰ ਪੱਛਮ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਲਗਭਗ 250 ਮੀਟਰ (820 ਫੁੱਟ) ਦੀ ਅਧਿਕਤਮ ਡੂੰਘਾਈ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਬਾਕੀ ਝੀਲ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਹਦੀ ਇਰਸੀ ਬਾਂਹ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਡੂੰਘੀ ਹੈ, ਜਿਆਦਾਤਰ 50 ਮੀਟਰ (160 ਫੁੱਟ) ਤੋਂ ਘੱਟ, ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਹਿਰਾਈ ਲਗਭਗ 150 ਮੀਟਰ (490 ਫੁੱਟ)। |
ਝੀਲ ਦਾ ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸਾ ਡੂੰਘਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਬੇਸਿਨ 400 ਮੀਟਰ (1,300 ਫੁੱਟ) ਤੋਂ ਡੂੰਘਾ ਨਾਲ ਤਟਵਾਨ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਆਹਲਾਟ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਪਿਆ ਹੈ। ਝੀਲ ਦੀਆਂ ਪੂਰਬੀ ਬੱਖੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹਨ। ਵਾਨ-ਅਹਤਾਮਰ ਹਿੱਸਾ ਦੀ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ, ਇਸਦੇ ਉੱਤਰ ਪੱਛਮ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਲਗਭਗ 250 ਮੀਟਰ (820 ਫੁੱਟ) ਦੀ ਅਧਿਕਤਮ ਡੂੰਘਾਈ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਬਾਕੀ ਝੀਲ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਹਦੀ ਇਰਸੀ ਬਾਂਹ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਡੂੰਘੀ ਹੈ, ਜਿਆਦਾਤਰ 50 ਮੀਟਰ (160 ਫੁੱਟ) ਤੋਂ ਘੱਟ, ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਹਿਰਾਈ ਲਗਭਗ 150 ਮੀਟਰ (490 ਫੁੱਟ)। |
||
ਲਾਈਨ 42: | ਲਾਈਨ 42: | ||
== ਇਤਿਹਾਸ == |
== ਇਤਿਹਾਸ == |
||
[[ਤਸਵੀਰ:Lake Van in Maunsell's map, Pre-World War I British Ethnographical Map of eastern Turkey in Asia, Syria and western Persia 03.png|thumb| ਵਾਨ ਝੀਲ ਦਾ |
[[ਤਸਵੀਰ:Lake Van in Maunsell's map, Pre-World War I British Ethnographical Map of eastern Turkey in Asia, Syria and western Persia 03.png|thumb| ਵਾਨ ਝੀਲ ਦਾ ਐਥਨੋਗਰਾਫੀਕਲ ਨਕਸ਼ਾ, ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਤੋਂ ਠੀਕ ਪਹਿਲਾਂ - ਝੀਲ ਦੇ ਆਲੇ ਦੁਆਲੇ ਹਨੇਰਾ ਹਰਾ ਖੇਤਰ ਅਰਮੀਨੀਅਨਾਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ. ]] |
||
=== ਅਰਮੀਨੀਆਈ ਰਾਜ === |
=== ਅਰਮੀਨੀਆਈ ਰਾਜ === |
23:06, 23 ਅਕਤੂਬਰ 2019 ਮੁਤਾਬਕ ਸਭ ਤੋਂ ਨਵਾਂ ਦੁਹਰਾਅ
ਲੇਕ ਵਾਨ | |
---|---|
Lua error in ਮੌਡਿਊਲ:Location_map at line 522: Unable to find the specified location map definition: "Module:Location map/data/ਤੁਰਕੀ" does not exist. | |
ਗੁਣਕ | 38°38′N 42°49′E / 38.633°N 42.817°E |
Type | ਟੈਕਟੋਨਿਕ ਝੀਲ, ਖਾਰੀ ਝੀਲ |
Primary inflows | ਕਰਸੂ, ਹੋਸਪ, ਗਜ਼ਲਸੂ, ਬੇਦੀਮਾਹੀ, ਜ਼ਿਲਾਨ ਅਤੇ ਯੇਨੀਕ੍ਰਾਪ[1] |
Primary outflows | none |
Catchment area | 12,500 km2 (4,800 sq mi)[1] |
Basin countries | ਤੁਰਕੀ |
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਲੰਬਾਈ | 119 km (74 mi) |
Surface area | 3,755 km2 (1,450 sq mi) |
ਔਸਤ ਡੂੰਘਾਈ | 171 m (561 ft) |
ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਡੂੰਘਾਈ | 451 m (1,480 ft)[2] |
Water volume | 607 km3 (146 cu mi)[2] |
Shore length1 | 430 km (270 mi) |
Surface elevation | 1,640 m (5,380 ft) |
Islands | ਅਕਦਾਮਰ, ਚਾਰਪਨਕ (ਕਤੁਤਸ), ਆਦਿਰ (ਲਿਮ), ਕੁਸ (ਆਰਤਰ) |
Settlements | ਵਾਨ, ਤਤਵਾਨ, ਐਹਲਤ, ਐਰਜਿਸ |
1 Shore length is not a well-defined measure. |
ਵਾਨ ਝੀਲ (ਤੁਰਕੀ: [Van Gölü] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help), ਅਰਮੀਨੀਆਈ: Վանա լիճ, Vana lič̣, ਕੁਰਦੀ: [Gola Wanê] Error: {{Lang}}: text has italic markup (help) ), ਐਨਾਤੋਲੀਆ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਝੀਲ ਵਾਨ ਅਤੇ ਬਿਟਿਲਿਸ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਵਿੱਚ ਤੁਰਕੀ ਦੇ ਦੂਰ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ। ਇਹ ਖਾਰੀ ਸੋਡਾ ਝੀਲ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਸ ਪਾਸ ਦੇ ਪਹਾੜਾਂ ਤੋਂ ਅਨੇਕਾਂ ਛੋਟੀਆਂ ਨਦੀਆਂ ਦਾ ਪਾਣੀ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਵਾਨ ਝੀਲ ਦੁਨੀਆ ਦੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਐਂਡੋਰੇਕ ਝੀਲਾਂ (ਜਿਸਦਾ ਕੋਈ ਆਊਟਲੈਟ ਨਹੀਂ ਹੈ) ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ; ਇੱਕ ਜੁਆਲਾਮੁਖੀ ਦੇ ਫਟਣ ਨੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਇਤਿਹਾਸਕ ਸਮੇਂ ਵਿੱਚ ਬੇਸਿਨ ਤੋਂ ਮੂਲ ਆਉਟਲੈਟ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। ਭਾਵੇਂ ਵਾਨ ਝੀਲ ਦੀ ਉੱਚਾਈ 1,640 m (5,380 ft) ਹੈ ਸਖਤ ਸਰਦੀਆਂ ਵਾਲੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ, ਇਸਦੀ ਉੱਚ ਲੂਣ ਮਾਤਰਾ ਇਸ ਦੇ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਹਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਜੰਮ ਜਾਣ ਰੋਕਦੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਇੱਥੋਂ ਤੱਕ ਕਿ ਪੇਤਲਾ ਉੱਤਰੀ ਭਾਗ ਵੀ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਕਦੇ ਜੰਮਦਾ ਹੈ।[3]
ਹਾਈਡ੍ਰੋਲੋਜੀ ਅਤੇ ਕੈਮਿਸਟਰੀ[ਸੋਧੋ]
ਵਾਨ ਝੀਲ 119 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਇਸਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਦੂਰ ਵਾਲੇ ਬਿੰਦੂ ਤੱਕ, ਔਸਤ ਡੂੰਘਾਈ 171 ਮੀਟਰ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਡੂੰਘਾਈ 451 ਮੀਟਰ [2] ਝੀਲ ਦੇ ਧਰਾਤਲ 1640 ਮੀਟਰ ਸਮੁੰਦਰ ਤਲ ਤੋਂ ਉਚਾਈ ਅਤੇ ਤੱਟ ਦੀ ਲੰਬਾਈ 430 ਕਿਲੋਮੀਟਰ, ਵਾਨ ਝੀਲ ਦਾ ਖੇਤਰਲ 3755 ਵਰਗ ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਅਤੇ ਆਇਤਨ 607 ਕਿਲੋਮੀਟਰ ਹੈ। [2]
ਝੀਲ ਦਾ ਪੱਛਮੀ ਹਿੱਸਾ ਡੂੰਘਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਾਲ ਬੇਸਿਨ 400 ਮੀਟਰ (1,300 ਫੁੱਟ) ਤੋਂ ਡੂੰਘਾ ਨਾਲ ਤਟਵਾਨ ਦੇ ਉੱਤਰ-ਪੂਰਬ ਅਤੇ ਆਹਲਾਟ ਦੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਪਿਆ ਹੈ। ਝੀਲ ਦੀਆਂ ਪੂਰਬੀ ਬੱਖੀਆਂ ਕਮਜ਼ੋਰ ਹਨ। ਵਾਨ-ਅਹਤਾਮਰ ਹਿੱਸਾ ਦੀ ਹੌਲੀ-ਹੌਲੀ, ਇਸਦੇ ਉੱਤਰ ਪੱਛਮ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਲਗਭਗ 250 ਮੀਟਰ (820 ਫੁੱਟ) ਦੀ ਅਧਿਕਤਮ ਡੂੰਘਾਈ ਦੇ ਨਾਲ ਅੱਗੇ ਵਧ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਇਹ ਬਾਕੀ ਝੀਲ ਨਾਲ ਮਿਲਦਾ ਹੈ। ਇਹਦੀ ਇਰਸੀ ਬਾਂਹ ਬਹੁਤ ਘੱਟ ਡੂੰਘੀ ਹੈ, ਜਿਆਦਾਤਰ 50 ਮੀਟਰ (160 ਫੁੱਟ) ਤੋਂ ਘੱਟ, ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਹਿਰਾਈ ਲਗਭਗ 150 ਮੀਟਰ (490 ਫੁੱਟ)।
ਇਸ ਝੀਲ ਦਾ ਪਾਣੀ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਖਾਰਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ (ਪੀਐਚ 9.7-9.8) ਅਤੇ ਸੋਡੀਅਮ ਕਾਰਬੋਨੇਟ ਅਤੇ ਹੋਰ ਲੂਣਾਂ ਨਾਲ ਭਰਪੂਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਵਾਸਪੀਕਰਨ ਰਾਹੀਂ ਸੁਕਾ ਕੇ ਕੱਢੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਡਿਟਰਜੈਂਟ ਦੇ ਤੌਰ ਤੇ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। [4]