ਜੈਨ ਧਰਮ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ: ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ
→ਰੱਬ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ: add useful and rare information ਟੈਗ: ਮੋਬਾਈਲੀ ਸੋਧ ਮੋਬਾਈਲ ਐਪ ਦੀ ਸੋਧ ਐਂਡਰੌਇਡ ਐਪ ਦੀ ਸੋਧ |
Satdeepbot (ਗੱਲ-ਬਾਤ | ਯੋਗਦਾਨ) ਛੋ clean up ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ AWB |
||
ਲਾਈਨ 7: | ਲਾਈਨ 7: | ||
*ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਨਾ ਕਰਨਾ |
*ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਨਾ ਕਰਨਾ |
||
==ਅਹਿੰਸਾ== |
==ਅਹਿੰਸਾ== |
||
ਜੈਨ ਧਰਮ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਹਿੰਸਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜੈਨ ਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਸੂਖਮ ਵਿਵੇਚਨ ਹੋਇਆ |
ਜੈਨ ਧਰਮ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਹਿੰਸਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜੈਨ ਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਸੂਖਮ ਵਿਵੇਚਨ ਹੋਇਆ ਹੈ।ਇਸਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਰੂਪਣ ਸਰਵਗਿਅ - ਸਰਵਦਰਸ਼ੀ (ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗਿਆਨ ਵਲੋਂ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਕੋਈ ਵੀ ਗੱਲ ਛੁਪੀ ਹੋਈ ਨਹੀਂ ਹੈ,ਬ੍ਰਹਮ ਭੂਤਕਾਲ ਅਤੇ ਅਨੰਤ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰ - ਦ੍ਰਸ਼ਟਾ),ਵੀਤਰਾਗੀ (ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਉੱਤੇ ਵੀ ਰਾਗ - ਦਵੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ)ਪ੍ਰਾਣੀ ਸਿਰਫ ਦੇ ਹਿਤੇੱਛੁਕ, ਅਨੰਤ ਅਨੁਕੰਪਾ ਯੁਕਤ ਜਿਨੇਸ਼ਵਰ ਭਗਵੰਤੋਂ ਦੁਆਰਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਤਾਏ ਹੋਏ ਰਸਤਾ ਉੱਤੇ ਚੱਲ ਕਰ ਹਰ ਇੱਕ ਆਤਮਾ ਆਪਣਾ ਕਲਿਆਣ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। |
||
ਆਪਣੇ ਸੁਖ ਅਤੇ ਦੁੱਖ ਦਾ ਕਾਰਨ ਜੀਵ ਆਪ ਹੈ |
ਆਪਣੇ ਸੁਖ ਅਤੇ ਦੁੱਖ ਦਾ ਕਾਰਨ ਜੀਵ ਆਪ ਹੈ,ਕੋਈ ਦੂਜਾ ਉਸਨੂੰ ਦੁਖੀ ਕਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ .ਦੁਬਾਰਾ ਜਨਮ,ਪਿਛਲਾ ਜਨਮ,ਬੰਨ - ਮੁਕਤੀ ਆਦਿ ਜੈਨ ਧਰਮ ਮਾਨਦਾਂ ਹੈ। ਅਹਿੰਸਾ,ਸੱਚ,ਤਪ ਇਹ ਇਸ ਧਰਮ ਦਾ ਮੂਲ ਹੈ। |
||
==ਤ੍ਰਿਰਤਨ== |
==ਤ੍ਰਿਰਤਨ== |
||
ਲਾਈਨ 15: | ਲਾਈਨ 15: | ||
*ਸਮਯਕ ਆਚਾਰ |
*ਸਮਯਕ ਆਚਾਰ |
||
==ਰੱਬ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ== |
==ਰੱਬ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ== |
||
ਜੈਨ ਦਰਸ਼ਨ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਰੱਬ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ |
ਜੈਨ ਦਰਸ਼ਨ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਰੱਬ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ,ਅਪਿਤੁ ਸਦੀਵੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ।ਜਨਮ ਮਰਨ ਆਦਿ ਜੋ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ,ਉਸਨੂੰ ਨਿਅੰਤਰਿਤ ਕਰਣ ਵਾਲੀ ਕੋਈ ਸਾਰਵਭੌਮਿਕ ਸੱਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਜੀਵ ਜਿਵੇਂ ਕਰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ,ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਸਵਰੁਪ ਚੰਗੇ ਜਾਂ ਭੈੜੇ ਫਲਾਂ ਨੂੰ ਭੁਗਤਣ ਲਈ ਉਹ ਮਨੁੱਖ,ਨਰਕ,ਦੇਵ,ਅਤੇ ਤੀਰਿਆੰਚ(ਜਾਨਵਰ)ਯੋਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਮਰਨ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੁਕਤ [[ਆਤਮਾ]] ਨੂੰ ਹੀ [[ਈਸ਼ਵਰ]] ਆਖਦੇ ਹਨ। |
||
==ਹਵਾਲੇ== |
==ਹਵਾਲੇ== |
14:05, 15 ਸਤੰਬਰ 2020 ਮੁਤਾਬਕ ਸਭ ਤੋਂ ਨਵਾਂ ਦੁਹਰਾਅ
ਜੈਨ ਧਰਮ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਅਹਿੰਸਾ ਉੱਪਰ ਨਿਰਭਰ ਹਨ।
ਨੈਤਿਕ ਸਿਧਾਂਤ[ਸੋਧੋ]
- ਹਿੰਸਾ ਨਾ ਕਰਨਾ
- ਝੂਠ ਨਾ ਬੋਲਣਾ
- ਚੋਰੀ ਨਾ ਕਰਨਾ
- ਵਿਭਚਾਰ ਨਾ ਕਰਨਾ
- ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਨਾ ਕਰਨਾ
ਅਹਿੰਸਾ[ਸੋਧੋ]
ਜੈਨ ਧਰਮ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਅਹਿੰਸਾ 'ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਦਿੰਦਾ ਹੈ। ਜੈਨ ਦਰਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਇਸਦਾ ਸੂਖਮ ਵਿਵੇਚਨ ਹੋਇਆ ਹੈ।ਇਸਦਾ ਇੱਕ ਮੁੱਖ ਕਾਰਨ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਸਦਾ ਪ੍ਰਰੂਪਣ ਸਰਵਗਿਅ - ਸਰਵਦਰਸ਼ੀ (ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਗਿਆਨ ਵਲੋਂ ਸੰਸਾਰ ਦੀ ਕੋਈ ਵੀ ਗੱਲ ਛੁਪੀ ਹੋਈ ਨਹੀਂ ਹੈ,ਬ੍ਰਹਮ ਭੂਤਕਾਲ ਅਤੇ ਅਨੰਤ ਭਵਿੱਖ ਦੇ ਜਾਣਕਾਰ - ਦ੍ਰਸ਼ਟਾ),ਵੀਤਰਾਗੀ (ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਉੱਤੇ ਵੀ ਰਾਗ - ਦਵੇਸ਼ ਨਹੀਂ ਹੈ)ਪ੍ਰਾਣੀ ਸਿਰਫ ਦੇ ਹਿਤੇੱਛੁਕ, ਅਨੰਤ ਅਨੁਕੰਪਾ ਯੁਕਤ ਜਿਨੇਸ਼ਵਰ ਭਗਵੰਤੋਂ ਦੁਆਰਾ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਤਾਏ ਹੋਏ ਰਸਤਾ ਉੱਤੇ ਚੱਲ ਕਰ ਹਰ ਇੱਕ ਆਤਮਾ ਆਪਣਾ ਕਲਿਆਣ ਕਰ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਆਪਣੇ ਸੁਖ ਅਤੇ ਦੁੱਖ ਦਾ ਕਾਰਨ ਜੀਵ ਆਪ ਹੈ,ਕੋਈ ਦੂਜਾ ਉਸਨੂੰ ਦੁਖੀ ਕਰ ਹੀ ਨਹੀਂ ਸਕਦਾ .ਦੁਬਾਰਾ ਜਨਮ,ਪਿਛਲਾ ਜਨਮ,ਬੰਨ - ਮੁਕਤੀ ਆਦਿ ਜੈਨ ਧਰਮ ਮਾਨਦਾਂ ਹੈ। ਅਹਿੰਸਾ,ਸੱਚ,ਤਪ ਇਹ ਇਸ ਧਰਮ ਦਾ ਮੂਲ ਹੈ।
ਤ੍ਰਿਰਤਨ[ਸੋਧੋ]
- ਸਮਯਕ ਦਰਸ਼ਨ
- ਸਮਯਕ ਗਿਆਨ
- ਸਮਯਕ ਆਚਾਰ
ਰੱਬ ਦਾ ਸਿਧਾਂਤ[ਸੋਧੋ]
ਜੈਨ ਦਰਸ਼ਨ ਇਸ ਸੰਸਾਰ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਰੱਬ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਇਆ ਹੋਇਆ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ ਹੈ,ਅਪਿਤੁ ਸਦੀਵੀ ਮਾਨਤਾ ਹੈ।ਜਨਮ ਮਰਨ ਆਦਿ ਜੋ ਵੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ,ਉਸਨੂੰ ਨਿਅੰਤਰਿਤ ਕਰਣ ਵਾਲੀ ਕੋਈ ਸਾਰਵਭੌਮਿਕ ਸੱਤਾ ਨਹੀਂ ਹੈ।ਜੀਵ ਜਿਵੇਂ ਕਰਮ ਕਰਦਾ ਹੈ,ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਸਵਰੁਪ ਚੰਗੇ ਜਾਂ ਭੈੜੇ ਫਲਾਂ ਨੂੰ ਭੁਗਤਣ ਲਈ ਉਹ ਮਨੁੱਖ,ਨਰਕ,ਦੇਵ,ਅਤੇ ਤੀਰਿਆੰਚ(ਜਾਨਵਰ)ਯੋਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਨਮ ਮਰਨ ਕਰਦਾ ਰਹਿੰਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਮੁਕਤ ਆਤਮਾ ਨੂੰ ਹੀ ਈਸ਼ਵਰ ਆਖਦੇ ਹਨ।