ਗਾਰਸੀਨੀਆ ਇੰਡੀਕਾ
 | ਇਸ ਲੇਖ ਦੇ ਇੰਫੋਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਹੈ। |
| ਗਾਰਸੀਨੀਆ ਇੰਡੀਕਾ | |
|---|---|
| ਤਸਵੀਰ:ਗਾਰਸੀਨੀਆ ਇੰਡੀਕਾ - ਫਲ, ਬੀਜ, ਮਿੱਝ ਅਤੇ rinds.jpg | |
| ਕੋਕਮ ਦੇ ਫਲ, ਬੀਜ, ਮਿੱਝ ਅਤੇ ਛਿੱਲ | |
Scientific classification 
| |
| Missing taxonomy template (fix): | ਗਾਰਸੀਨੀਆ |
| Species: | Template:Taxonomy/ਗਾਰਸੀਨੀਆਗ਼ਲਤੀ: ਅਕਲਪਿਤ < ਚਾਲਕ।
|
| Binomial name | |
| Template:Taxonomy/ਗਾਰਸੀਨੀਆਗ਼ਲਤੀ: ਅਕਲਪਿਤ < ਚਾਲਕ। | |
ਗਾਰਸੀਨੀਆ ਇੰਡੀਕਾ, ਮੈਂਗੋਸਟਿਨ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਇੱਕ ਪੌਦਾ (ਆਮ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਕੋਕਮ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇੱਕ ਫਲ ਦੇਣ ਵਾਲਾ ਰੁੱਖ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਰਸੋਈ, ਫਾਰਮਾਸਿਊਟੀਕਲ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗਿਕ ਵਰਤੋਂ ਹੈ। ਇਹ ਮੁੱਖ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਪੱਛਮੀ ਘਾਟ ਵਿੱਚ ਉੱਗਦਾ ਹੈਃ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ, ਗੋਆ, ਕਰਨਾਟਕ ਅਤੇ ਕੇਰਲ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ। ਇਸ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਪੱਛਮੀ ਘਾਟਾਂ ਅਤੇ ਜੰਗਲਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਸਥਾਨਕ ਪ੍ਰਜਾਤੀ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪੌਦੇ ਦਾ ਵੇਰਵਾ
[ਸੋਧੋ]ਗਾਰਸੀਨੀਆ ਇੰਡੀਕਾ ਇੱਕ ਮੱਧਮ ਆਕਾਰ ਦਾ ਸਦਾਬਹਾਰ ਰੁੱਖ ਹੈ। ਇਹ ਲਗਭਗ 18 ਮੀਟਰ ਦੀ ਉਚਾਈ ਤੱਕ ਵਧਦਾ ਹੈ। ਰੁੱਖ ਦੀਆਂ ਟਹਿਣੀਆਂ ਝੁਕੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਫਲ ਗਰਮੀਆਂ ਵਿੱਚ ਪੱਕਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਬੇਰਾਂ ਵਰਗੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ. ਰੁੱਖ ਅਨੁਕੂਲ ਹਾਲਤਾਂ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਫਲ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਫਲ ਲਗਭਗ 5 ਸੈਂਟੀਮੀਟਰ ਦੇ ਵਿਆਸ ਦੇ ਨਾਲ ਗੋਲਾਕਾਰ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਦੇ ਉੱਪਰ ਅਤੇ ਹੇਠਾਂ ਡੰਠਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਇਸ ਫਲ ਵਿੱਚ 5 ਤੋਂ 8 ਬੀਜ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਮਿੱਠੇ ਅਤੇ ਖੱਟੇ ਮਿੱਝ ਨਾਲ ਘਿਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹੈ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਰੇਸ਼ੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਫਲ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਹਰੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਪਰ ਪੱਕਣ ਤੇ ਲਾਲ ਹੋ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਟੈਕਸੋਨੋਮੀ
[ਸੋਧੋ]ਕਲੂਸੀਏਸੀ ਪਰਿਵਾਰ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਜੀਨਸ ਗਾਰਸੀਨੀਆ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਣੀ ਵਿਸ਼ਵ ਦੇ ਗਰਮ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਈਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਲਗਭਗ 200 ਪ੍ਰਜਾਤੀਆਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਏਸ਼ੀਆ ਅਤੇ ਅਫਰੀਕਾ ਵਿੱਚ। ਗਾਰਸੀਨੀਆ ਇੰਡੀਕਾ ਇੱਕ ਸਦਾਬਹਾਰ, ਮੋਨੋਸੀਅਸ ਰੁੱਖ ਹੈ, ਜੋ ਪਰਿਪੱਕਤਾ ਤੇ ਇੱਕ ਪਿਰਾਮਿਡ ਸ਼ਕਲ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਤੇ 18 ਮੀਟਰ ਉੱਚਾ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।[2]
ਫਲ, ਇੱਕ ਸੰਤਰੀ ਆਕਾਰ ਦਾ ਜਾਮਨੀ ਬੇਰੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਗੁੱਦੇਦਾਰ ਐਂਡੋਕਾਰਪ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਤੋਂ ਅੱਠ ਬੀਜ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਜੋ ਫਲ ਦੇ ਭਾਰ ਦਾ 20-23% ਹੁੰਦੇ ਹੈ।[3] ਬੀਜ ਦੇ ਭਾਰ ਦਾ 61 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਤੇਲ ਦਾ ਲਗਭਗ 44% ਹਿੱਸਾ ਦਾਣੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਬੀਜਾਂ ਨੂੰ ਸੰਕੁਚਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਤੇਜ਼ਾਬੀ ਮਿੱਝ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Ved, D.; Saha, D.; Ravikumar, K.; Haridasan, K. (2015). "Garcinia indica". IUCN Red List of Threatened Species. 2015: e.T50126592A50131340. doi:10.2305/IUCN.UK.2015-2.RLTS.T50126592A50131340.en. Retrieved 19 November 2021.
- ↑ "An article in the Resonance Magazine".
- ↑ Asinelli, M.E.C.; de Souza, M.C.; Mourao, K.S.M. (2011). "Fruit ontogeny of Garcinia gardneriana (Planch. & Triana) Zappi (Clusiaceae)". Acta Botanica Brasilica. 25 (43–52): 43–52. doi:10.1590/S0102-33062011000100007.