ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਗੇਫਿਲਟ ਮੱਛੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ


ਗੇਫਿਲਟ ਮੱਛੀ ਇੱਕ ਪਕਵਾਨ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਕਾਰਪ, ਚਿੱਟੀ ਮੱਛੀ, ਜਾਂ ਪਾਈਕ ਵਰਗੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਪੀਸੀ ਹੋਈ ਮੱਛੀ ਦੇ ਪਕਾਏ ਹੋਏ ਮਿਸ਼ਰਣ ਤੋਂ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਸ਼ਕੇਨਾਜ਼ੀ ਯਹੂਦੀ ਘਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਭੁੱਖ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੇ ਵਜੋਂ ਪਰੋਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਸਾਲ ਭਰ ਖਾਧਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉੱਪਰ ਪੱਕੇ ਹੋਏ ਗਾਜਰ ਦੇ ਟੁਕੜੇ ਨਾਲ ਸਜਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਇਤਿਹਾਸਕ ਤੌਰ 'ਤੇ, ਗੇਫਿਲਟ ਮੱਛੀ ਇੱਕ ਭਰੀ ਹੋਈ ਪੂਰੀ ਮੱਛੀ ਸੀ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਬਾਰੀਕ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਮੱਛੀ ਦਾ ਫੋਰਸਮੀਟ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ਜੋ ਮੱਛੀ ਦੀ ਚਮੜੀ ਦੇ ਅੰਦਰ ਭਰਿਆ ਹੁੰਦਾ ਸੀ। 16ਵੀਂ ਸਦੀ ਤੱਕ, ਰਸੋਈਏ ਨੇ ਮਿਹਨਤ-ਸੰਬੰਧੀ ਸਟਫਿੰਗ ਸਟੈਪ ਨੂੰ ਛੱਡਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ਅਤੇ ਤਜਰਬੇਕਾਰ ਮੱਛੀ ਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਕੁਏਨੇਲ ਜਾਂ ਮੱਛੀ ਦੇ ਗੇਂਦਾਂ ਵਰਗੇ ਪੈਟੀਜ਼ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[1]

ਪੋਲੈਂਡ ਵਿੱਚ, ਗੇਫਿਲਟ ਮੱਛੀ ਨੂੰਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ("ਕਾਰਪ ਯਹੂਦੀ-ਸ਼ੈਲੀ")।


ਧਾਰਮਿਕ ਰੀਤੀ-ਰਿਵਾਜ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰ

[ਸੋਧੋ]

ਯਹੂਦੀ

[ਸੋਧੋ]

ਧਾਰਮਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਾਲਣ ਵਾਲੇ ਯਹੂਦੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਬੋਰਰ ਤੋਂ ਬਚਣ ਲਈ ਗੇਫਿਲਟ ਮੱਛੀ ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਸ਼ੱਬਤ ਭੋਜਨ ਬਣ ਗਈ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਸ਼ੁਲਚਨ ਅਰੂਚ ਵਿੱਚ ਦਰਸਾਏ ਗਏ ਸ਼ੱਬਤ 'ਤੇ ਵਰਜਿਤ 39 ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ। ਬੋਰਰ, ਸ਼ਾਬਦਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ "ਚੋਣ/ਚੋਣ", ਉਦੋਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਦੋਂ ਕੋਈ ਮੱਛੀ ਵਿੱਚੋਂ ਹੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਬਾਹਰ ਕੱਢਦਾ ਹੈ, "ਭੋਜਨ ਦੇ ਅੰਦਰੋਂ ਤੂੜੀ" ਲੈਂਦਾ ਹੈ।[2]

ਇੱਕ ਘੱਟ ਆਮ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਮੱਛੀਆਂ ਆਇਨ ਰਾ'ਆ (" ਬੁਰੀ ਨਜ਼ਰ ") ਦੇ ਅਧੀਨ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਜਿਉਂਦੇ ਜੀਅ ਡੁੱਬੀਆਂ ਰਹਿੰਦੀਆਂ ਹਨ, ਇਸ ਲਈ ਕਈ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਤੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਪਕਵਾਨ ਚੰਗੀ ਕਿਸਮਤ ਲਿਆਉਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਕਿਉਂਕਿ ਪਾਣੀ ਵਿੱਚ ਡੁਬਕੀ ਮੱਛੀ ਨੂੰ ਬੁਰੀ ਨਜ਼ਰ ਤੋਂ ਬਚਾਉਂਦੀ ਹੈ, ਮੱਧ ਪੂਰਬ ਵਿੱਚ, ਮੱਛੀ "ਤਾਵੀਜ਼ਾਂ ਅਤੇ ਫੁਟਕਲ ਸ਼ੁਭਕਾਮਨਾਵਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹੋ ਗਈ। ਪੂਰਬੀ ਯੂਰਪ ਵਿੱਚ, ਇਹ ਇੱਕ ਨਾਮ, ਫਿਸ਼ੇਲ ਵੀ ਬਣ ਗਿਆ, ਇੱਕ ਆਸ਼ਾਵਾਦੀ ਪ੍ਰਤੀਬਿੰਬ ਕਿ ਮੁੰਡਾ ਖੁਸ਼ਕਿਸਮਤ ਅਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋਵੇਗਾ।"[3]

ਗੇਫਿਲਟ ਮੱਛੀ: ਪੂਰੀ ਭਰੀ ਹੋਈ ਅਤੇ ਆਂਡਿਆਂ ਨਾਲ ਸਜਾਈ ਹੋਈ ਮੱਛੀ
ਇਜ਼ਰਾਈਲ ਵਿੱਚ ਗੇਫਿਲਟ ਮੱਛੀ ਦੇ ਜਾਰ

ਗੇਫਿਲਟ ਮੱਛੀ ਅਕਸਰ ਸਬਤ ਦੇ ਦਿਨ ਖਾਧੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਸਬਤ ਦੇ ਦਿਨ ਹੱਡੀਆਂ ਨੂੰ ਮਾਸ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਨਾਲ ਹੀ ਖਾਣਾ ਪਕਾਉਣਾ, ਰੱਬੀ ਕਾਨੂੰਨ ਦੁਆਰਾ ਵਰਜਿਤ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪਕਵਾਨ ਇੱਕ ਦਿਨ ਪਹਿਲਾਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਠੰਡਾ ਜਾਂ ਕਮਰੇ ਦੇ ਤਾਪਮਾਨ 'ਤੇ ਪਰੋਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[3] ਗੇਫਿਲਟ ਮੱਛੀ ਸਬਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਦਾ ਮੁੱਖ ਭੋਜਨ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ, ਅਤੇ ਉਤਪਤ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀਆਂ ਨੂੰ "ਫਲਦਾਰ ਅਤੇ ਗੁਣਾ ਕਰਨ, ਅਤੇ ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਪਾਣੀ ਭਰਨ" ਦੇ ਹੁਕਮ ਦੇ ਨਾਲ[3] ਸਬਤ ਦੇ ਖਾਣੇ 'ਤੇ ਮੱਛੀਆਂ ਨੇ ਇੱਕ ਕਾਮੋਧਕ ਦਾ ਪੇਟੀਨਾ ਧਾਰਨ ਕੀਤਾ, ਰਿਸ਼ੀ ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਕਰਦੇ ਸਨ ਕਿ "ਸਬਤ ਦੇ ਮੇਜ਼ 'ਤੇ ਨਸ਼ੀਲੀ [ਮੱਛੀ] ਦੀ ਗੰਧ ਜੋੜਿਆਂ ਨੂੰ 'ਫਲਦਾਰ ਅਤੇ ਗੁਣਾ' ਕਰਨ ਲਈ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰੇਗੀ - ਜੋ ਕਿ ਯਹੂਦੀ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਕਰਵਾਰ ਰਾਤ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।"[4] ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮੱਛੀ ਲਈ ਇਬਰਾਨੀ ਸ਼ਬਦ dag, ਦਾ ਸੰਖਿਆਤਮਕ ਮੁੱਲ ਸੱਤ ਹੈ, ਸਬਤ ਦਾ ਦਿਨ, ਜੋ ਉਸ ਦਿਨ ਮੱਛੀ ਦੀ ਸੇਵਾ ਨੂੰ ਹੋਰ ਉਜਾਗਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।[4] ਹਾਲਾਂਕਿ, ਕਿਉਂਕਿ ਯਹੂਦੀ ਕਾਨੂੰਨ ਮੱਛੀ ਦੇ ਮਾਸ ਨੂੰ ਉਸਦੀਆਂ ਹੱਡੀਆਂ ਤੋਂ ਵੱਖ ਕਰਨ ਦੀ ਮਨਾਹੀ ਕਰਦਾ ਹੈ[[2] ਪਹਿਲਾਂ ਤੋਂ ਬਣੇ ਮੱਛੀ ਦੇ ਕੇਕ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਗੇਫਿਲਟ ਮੱਛੀ, ਅਜਿਹੇ ਵੱਖ ਕਰਨ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਦੇ ਹਨ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਗੇਫਿਲਟ ਮੱਛੀ ਵਰਗੀ ਤਿਆਰੀ ਨੂੰ ਸਬਤ ਦਾ ਇੱਕ ਨਿਯਮਤ ਮੁੱਖ ਭੋਜਨ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਲੋੜੀਂਦੀ ਮੱਛੀ ਦੇ ਕੰਮੋਚ ਲਈ ਸੰਪੂਰਨ ਵਾਹਨ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ।[3][4]


ਕੈਥੋਲਿਕ

[ਸੋਧੋ]

ਪੋਲਿਸ਼ ਕੈਥੋਲਿਕ ਘਰਾਂ ਵਿੱਚ (ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਾਲਟਿਕ ਸਾਗਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਉੱਤਰੀ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ), ਗੇਫਿਲਟ ਮੱਛੀ ਇੱਕ ਰਵਾਇਤੀ ਪਕਵਾਨ ਹੈ ਜੋ ਕ੍ਰਿਸਮਸ ਦੀ ਸ਼ਾਮ ( ਬਾਰਾਂ ਪਕਵਾਨਾਂ ਵਾਲੇ ਰਾਤ ਦੇ ਖਾਣੇ ਲਈ) ਅਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਸ਼ਨੀਵਾਰ ਨੂੰ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਮਾਸ ਰਹਿਤ ਤਿਉਹਾਰ ਹਨ। ਇਹ ਉਸ ਪੈਟਰਨ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੋਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਕੈਥੋਲਿਕ ਧਾਰਮਿਕ ਦਿਨਾਂ 'ਤੇ ਕਈ ਯਹੂਦੀ ਗੈਰ-ਮਾਸ ਪਕਵਾਨ ਵੀ ਖਾਧੇ ਜਾਂਦੇ ਸਨ।

 

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. {{cite book}}: Empty citation (help)
  2. 2.0 2.1 Blech, Rabbi Zushe. "The Fortunes of a Fish". Kashrut.com. Scharf Associates. Archived from the original on 2016-03-22. Retrieved 2021-10-22. (Originally published at: MK Vaad News & Views, Newsletter, volume 1, number 7 (no longer exists at original site, MK.ca).)
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 Marks, Gil. "Something's Fishy in the State of Israel". OrthodoxUnion.org (OU.org). Archived from the original on 2002-04-01. Retrieved 2021-10-22.
  4. 4.0 4.1 4.2 Tweel, Tamara Mann (n.d.). "Gefilte Fish in America: A history of the Jewish fish product". My Jewish Learning. 70 Faces Media. Retrieved 2021-10-22.

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ

[ਸੋਧੋ]