ਗੋਪਾਲ ਦੇਉਸਕਰ
ਗੋਪਾਲ ਦਮੋਦਰ ਦਿਓਸਕਰ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Gopal Damodar Deuskar; 11 ਸਤੰਬਰ 1911, ਅਹਿਮਦਨਗਰ - 8 ਫਰਵਰੀ 1994, ਪੁਨੇ) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਸੀ, ਜਿਸਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜਕੁਮਾਰਾਂ, ਸਿਆਸਤਦਾਨਾਂ ਅਤੇ ਡਿਪਲੋਮੈਟਾਂ ਦੇ ਆਪਣੇ ਚਿੱਤਰਾਂ ਅਤੇ ਕੰਧ-ਚਿੱਤਰਾਂ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਯਾਦ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਸਰ ਜੇਜੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਆਰਟ ਅਤੇ ਰਾਇਲ ਅਕੈਡਮੀ ਆਫ਼ ਲੰਡਨ ਤੋਂ ਗ੍ਰੈਜੂਏਟ, ਉਸਦੇ ਕੰਧ-ਚਿੱਤਰ ਬਾਲ ਗੰਧਰਵ ਰੰਗਾ ਮੰਦਰ ਅਤੇ ਤਿਲਕ ਸਮਾਰਕ ਰੰਗਾ ਮੰਦਰ ਵਿਖੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਚਿੱਤਰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਨਵੇਂ ਸੰਸਦ ਭਵਨ, ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ, ਵਿਕਟੋਰੀਆ ਮੈਮੋਰੀਅਲ, ਕੋਲਕਾਤਾ, ਬੰਬੇ ਹਾਈ ਕੋਰਟ, ਭਾਰਤ ਦੀ ਸੁਪਰੀਮ ਕੋਰਟ, ਇੰਡੀਆ ਹਾਊਸ, ਲੰਡਨ ਅਤੇ ਨਹਿਰੂ ਸੈਂਟਰ ਆਰਟ ਗੈਲਰੀ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਿਤ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਗੁਰੂਕੁਲ ਪੇਂਟਿੰਗ ਵਿਧੀ ਦਾ ਸਮਰਥਕ, ਰਘੁਵੀਰ ਭਰਮ ਉਸਦਾ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਸੀ।[1][2][3][4][5][6]
ਅਰੰਭ ਦਾ ਜੀਵਨ
[ਸੋਧੋ]ਦੇਉਸਕਰ ਪਰਿਵਾਰ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੱਧ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਦੇਵਾਸ ਦਾ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ ਸੀ, ਪਰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅਹਿਮਦਨਗਰ ਵਿੱਚ ਵਸ ਗਿਆ। ਤਿੰਨ ਪੀੜ੍ਹੀਆਂ ਤੋਂ, ਦੇਉਸਕਰ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਪਿਛੋਕੜ ਕਲਾ ਵਿੱਚ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਦਾਦਾ ਵਾਮਨ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਮੂਰਤੀਕਾਰ ਸਨ। ਗੋਪਾਲ ਦੇ ਪਿਤਾ ਮਿਸ਼ਨ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਕਲਾ ਅਧਿਆਪਕ ਸਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪੜਦਾਦਾ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦਿਓਸਕਰ 20ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਚਿੱਤਰਕਾਰ ਸਨ। ਨਬਾਬ ਦੇ ਨਾਲ, ਉਸਨੇ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਸਲਾਰਜੰਗ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਅਤੇ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਕਿਊਰੇਟਰ ਬਣੇ। ਗੋਪਾਲ ਦੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦੀ ਮੌਤ ਫਲੂ ਨਾਲ ਹੋ ਗਈ ਜਦੋਂ ਉਹ ਦੋ ਸਾਲ ਦਾ ਸੀ। ਉਸਦੀ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਵੱਡੀ ਭੈਣ, ਸ਼ਾਂਤਾ ਦੀ ਦੇਖਭਾਲ 1921 ਤੱਕ ਰਿਸ਼ਤੇਦਾਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਸੀ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਹ ਛੇ ਸਾਲ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਚਾਚਾ ਰਾਮਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦਿਓਸਕਰ ਕੋਲ ਰਹੇ। ਉਹ 1927 ਵਿੱਚ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਸਰ ਜੇਜੇ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਆਰਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਏ। ਉਹ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਖੇਤਵਾੜੀ ਵਿੱਚ ਲਲਿਤ ਕਲਾਦਰਸ਼, ਇੱਕ ਥੀਏਟਰ ਮੰਡਲੀ ਦੇ ਮੈਂਬਰ ਵਜੋਂ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ।[7]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Gopal Damodar Deuskar". Sahapedia (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 24 February 2024.
- ↑ Bahulkar, Suhas (2015). चित्रकार गोपाळ देऊसकर कलावंत आणि माणूस (in ਮਰਾਠੀ). Pune: Rajahans Publications. ISBN 978-81-7434-850-0.
- ↑ Nehru Centre pays tribute to late Shri Gopalrao Deuskar: a great Indian master portrait painter : an exhibition of his paintings at the Nehru Centre Art Gallery, Worli, Bombay, 12th December 1995 to 18th December 1995 (in ਮਰਾਠੀ). Nehru Centre Art Gallery. 1995.
- ↑ "चित्रकार गोपाळ देऊसकर". Dainik Prabhat (in ਮਰਾਠੀ). 8 February 2022. Retrieved 24 February 2024.
- ↑ "देऊस्करांच्या चित्रकार व्यक्तिमत्वाचा शोध". Maharashtra Times (in ਮਰਾਠੀ). Retrieved 24 February 2024.
- ↑ "वसंतराव देशपांडेंच्या दुर्मीळ तैलचित्राचा 'बेरंग'". Loksatta (in ਮਰਾਠੀ). 4 May 2013. Retrieved 24 February 2024.
- ↑ . Pune.
{{cite book}}: Missing or empty|title=(help)