ਚੋਲੀ

ਇੱਕ ਚੋਲੀ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Choli; ਹਿੰਦੀ: चोली, ਉਰਦੂ: ચોલી, ਗੁਜਰਾਤੀ: ચોળી, Marathi: चोळी, ਨੇਪਾਲੀ: चोलो) ਜਾਂ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਵੀਕੇ (ਕੰਨੜ : ರವಿಕೆ, ਤੇਲਗੂ : రవిಕె, ਤਾਮਿਲ : ரவிக்கை) ਇੱਕ ਬਲਾਊਜ਼ ਜਾਂ ਚੋਲੀ ਵਰਗਾ ਉੱਪਰਲਾ ਕੱਪੜਾ ਹੈ, ਜਿਸਨੂੰ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਛੋਟਾ ਕਰਕੇ ਵਿਚਕਾਰਲਾ ਹਿੱਸਾ ਖਾਲੀ ਛੱਡਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਭਾਰਤੀ ਉਪ ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਸਾੜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਪਹਿਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉੱਤਰੀ ਗੁਜਰਾਤ ਵਿੱਚ ਇਸਨੂੰ ਪੋਲਕੂ (ਗੁਜਰਾਤੀ: પોળકું) ਵਜੋਂ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਚੋਲੀ ਭਾਰਤੀ ਉਪ ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਘੱਗਰਾ ਚੋਲੀ ਪਹਿਰਾਵੇ ਦਾ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਰਾਜਪੂਤ ਪਰਿਵਾਰਾਂ ਦੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਚੋਲੀ ਦੇ ਉੱਪਰ ਕੁੜਤੀ ਪਹਿਨਦੀਆਂ ਸਨ, ਜਿਸ ਨਾਲ ਵਿਚਕਾਰਲਾ ਹਿੱਸਾ ਅਤੇ ਪਿੱਠ ਨੰਗੀ ਰਹਿੰਦੀ ਸੀ।
ਵਿਕਾਸ
[ਸੋਧੋ]
-
ਚੋਲੀ ਅਤੇ ਅੰਟਾਰੀਆ ਸੀਈ 320 ਗੁਪਤਾ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ।
-
ਚੋਲੀ ਈਸਵੀ 320 ਗੁਪਤਾ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ। ਚੋਲੀ ਦਾ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਰੂਪ ਪਿਛਲੇ ਪਾਸੇ ਅਗਲੇ ਕਵਰ ਨਾਲ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ।
-
ਕੁੜਤਾ/ਸਲਵਾਰ ਵਰਗੀ ਚੋਲੀ ਗੁਪਤਾ ਸਾਮਰਾਜ ਵਿੱਚ ਨੱਚਦੀ ਕੁੜੀ।
-
ਗੁਪਤ ਸਾਮਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਪਹਿਨੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਲੰਬੀ ਚੋਲੀ ਅਤੇ ਗਾਗੜੇ ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਰੂਪ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ ਤਖ਼ਤੀ
-
ਚੋਲੀ ਦੇ ਕੱਪੜੇ, ਅੰਤਰੀਆ ਅਤੇ ਉਤਰੀਆ (ਘੁਦਾ), ਕਾਂਸੀ, 8ਵੀਂ ਸਦੀ
-
ਚੋਲੀ, ਅੰਤਰੀਆ, ਉਤਰੀਆ 7ਵੀਂ-10ਵੀਂ ਸੀ.ਈ.
-
ਚੋਲੀ, ਅੰਤਰੀਆ, ਉਤਰੀਆ ਖੰਡਿਤ ਪਾਮ-ਪੱਤੀ ਹੱਥ-ਲਿਖਤ, 10ਵੀਂ ਸਦੀ ਈ.
-
ਕਲਪਸੂਤਰ ਹੱਥ-ਲਿਖਤ ਲਗਭਗ 1375–1400। ਪੂਰੀ ਬਾਹੀ ਵਾਲੀ ਚੋਲੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਰੂਪ ਦੀ ਉਦਾਹਰਣ।
-
ਚੋਲੀ, ਅੰਤਰੀਆ ਅਤੇ ਉਤਰੀਆ (ਘੁਦਾ) ਪਹਿਨਣ ਵਾਲੀ ਔਰਤ, ਸੀ.ਏ. 1375-1400
-
ਹੱਥ-ਲਿਖਤ ਫੋਲੀਓ, ਲਗਭਗ 1450-1475
-
ਭਾਗਵਤ ਪੁਰਾਣ ਦੀ ਹੱਥ-ਲਿਖਤ ਸੀ. 1525-40
-
ਭਾਗਵਤ ਪੁਰਾਣ ਦੀ ਹੱਥ-ਲਿਖਤ ਸੀ. 1525-40
-
ਵਸੰਤ ਰਾਗਿਨੀ, ਰਾਜਸਥਾਨੀ ਪੇਂਟਿੰਗ 1500 ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਿਛਲੇ ਪਾਸੇ ਬੰਨ੍ਹੀ ਹੋਈ ਚੋਲੀ ਦੇ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਰੂਪ ਨੂੰ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ।
-
ਭੈਰਵੀ ਰਾਗਿਨੀ, ਮੈਨਲੇ ਰਾਗਮਾਲਾ ਖਰੜਾ ਸੀ. 1610
-
ਔਰਤ ਨੂੰ ਸ਼ਰਾਬ ਭੇਟ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ, ਡੇਕਨ, 1600 ਈ.
-
ਚੋਲੀ ਅਤੇ ਸਾੜੀ ਪਹਿਨੀਆਂ ਔਰਤਾਂ, ਦੱਖਣ, 1600 ਈ.
-
ਰਵੀਕੇ/ਚੋਲੀ ਪਹਿਨੀਆਂ ਔਰਤਾਂ, ਲਗਭਗ 1640-50
-
ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਵਿਆਹ ਵਿੱਚ ਔਰਤ ਸੰਗੀਤਕਾਰ - ਮੁਗਲ ਲਗਭਗ 1636।
-
ਰਾਧਾ ਦੇ ਦੁੱਖ ਲਈ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਗੋਪੀਆਂ ਨਾਲ ਫਲਰਟ ਕਰਦੇ ਹੋਏ - ਕਾਂਗੜਾ ਪੇਂਟਿੰਗ ਲਗਭਗ 1760। ਭਾਰਤ ਦੇ ਹਿਮਾਲੀਅਨ ਰਾਜਾਂ ਵਿੱਚ ਪੂਰੀ ਬਾਹਾਂ ਵਾਲੀ ਚੋਲੀ ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਪਹਿਨੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।


ਚੋਲੀ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਤਾਣਪੱਟਾ ਤੋਂ ਵਿਕਸਤ ਹੋਈ, ਜਿਸਨੂੰ ਕੁਰਪਸਿਕਾ ਜਾਂ ਕੰਚੂਕੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਔਰਤਾਂ ਦੁਆਰਾ ਪਹਿਨੇ ਜਾਣ ਵਾਲੇ ਤਿੰਨ-ਟੁਕੜਿਆਂ ਵਾਲੇ ਪਹਿਰਾਵੇ ਦੇ ਰੂਪਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰੀਆ ਹੇਠਲਾ ਕੱਪੜਾ; ਮੋਢੇ ਜਾਂ ਸਿਰ ਉੱਤੇ ਪਹਿਨਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਉਤਰੀਆ ਪਰਦਾ; ਅਤੇ ਸਤਾਣਪੱਟਾ, ਇੱਕ ਛਾਤੀ ਦੀ ਪੱਟੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਜਿਸਦਾ ਜ਼ਿਕਰ 6ਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦੌਰਾਨ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਬੋਧੀ ਪਾਲੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਮਿਲਦਾ ਹੈ।
ਪਹਿਲੀ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦੀਆਂ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਅਤੇ ਗੁਜਰਾਤ ਦੀਆਂ ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਨੂੰ ਚੋਲੀ ਦੀਆਂ ਪਹਿਲੀਆਂ ਦਰਜ ਉਦਾਹਰਣਾਂ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। <i id="mwWw">ਸਿਲਾਪਦਿੱਕਰਮ</i> ਵਰਗੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਕਾਵਿਕ ਹਵਾਲੇ ਦਰਸਾਉਂਦੇ ਹਨ ਕਿ ਸੰਗਮ ਕਾਲ (ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਤੀਜੀ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ ਚੌਥੀ ਸਦੀ ਈਸਵੀ) ਦੌਰਾਨ, ਇੱਕ ਹੀ ਕੱਪੜੇ ਦਾ ਟੁਕੜਾ ਹੇਠਲੇ ਕੱਪੜੇ ਅਤੇ ਉੱਪਰਲੇ ਸ਼ਾਲ ਦੋਵਾਂ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਦਾ ਸੀ। ਪੇਂਟਿੰਗਾਂ ਅਤੇ ਮੂਰਤੀ ਕਲਾ ਤੋਂ ਪਤਾ ਲੱਗਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪਹਿਲੀ ਸਦੀ ਈਸਵੀ ਤੱਕ, ਵੱਖ-ਵੱਖ ਖੇਤਰੀ ਸ਼ੈਲੀਆਂ ਵਿੱਚ, ਸਟੈਨਪੱਟਾ ਚੋਲੀ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋਇਆ। ਕਲਹਣ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਦਸਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਸਾਹਿਤਕ ਰਚਨਾ, ਰਾਜਤਰੰਗਿਨੀ, ਕਹਿੰਦੀ ਹੈ ਕਿ ਦੱਖਣ ਤੋਂ ਚੋਲੀ ਕਸ਼ਮੀਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਹੀ ਹੁਕਮ ਅਧੀਨ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।[1] ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਚੋਲੀਆਂ ਸਾਹਮਣੇ ਵਾਲੇ ਪਾਸੇ ਢੱਕੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ ਅਤੇ ਪਿੱਛੇ ਬੰਨ੍ਹੀਆਂ ਹੁੰਦੀਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਕਿਸਮ ਦੀਆਂ ਚੋਲੀਆਂ ਅਜੇ ਵੀ ਰਾਜਸਥਾਨ ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਆਮ ਹਨ। ਨੇਪਾਲ ਵਿੱਚ, ਇਸ ਕੱਪੜੇ ਨੂੰ ਚੋਲੋ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਅਤੇ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਰਵੀਕੇ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਦੋਵੇਂ ਸਟਾਈਲ ਅਗਲੇ ਪਾਸੇ ਬੰਨ੍ਹੇ ਹੋਏ ਹਨ, ਉੱਤਰੀ ਭਾਰਤੀ ਚੋਲੀਆਂ ਦੇ ਉਲਟ, ਜੋ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਪਾਸੇ ਬੰਨ੍ਹੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਹਿੰਦੀ ਪੱਟੀ ਦੇ ਕੁਝ ਹਿੱਸਿਆਂ ਵਿੱਚ, ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਰਾਜਸਥਾਨ, ਹਰਿਆਣਾ ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ, ਔਰਤਾਂ ਚੋਲੀ ਦੇ ਉੱਪਰ ਵੈਸਟ ਵਰਗੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨਦੀਆਂ ਸਨ, ਜਿਸਨੂੰ ਕਾਂਚਲੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ; ਇਸ ਪੂਰੇ ਪਹਿਰਾਵੇ ਨੂੰ ਪੋਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸਕ ਕਲਾ
[ਸੋਧੋ]-
ਗਾਗਰਾ ਚੋਲੀ ਵਿੱਚ ਔਰਤ
-
ਗਾਗਰਾ ਚੋਲੀ ਪਹਿਨੀ ਔਰਤ
-
ਸਾੜੀ ਅਤੇ ਚੋਲੀ ਪਹਿਨੀਆਂ ਔਰਤਾਂ (1855)
-
ਸਾੜੀ ਅਤੇ ਚੋਲੀ ਪਹਿਨੀਆਂ ਔਰਤਾਂ (1855)
-
ਚੋਲੀ ਵਿੱਚ ਮਰਾਠੀ ਔਰਤ
-
ਚੋਲੀ ਵਿੱਚ ਤਾਮਿਲ ਔਰਤਾਂ
-
ਪੂਰੀ ਬਾਹਾਂ ਵਾਲੀ ਚੋਲੀ ਵਿੱਚ ਬੰਗਾਲੀ ਕੁੜੀ (1880)
-
ਚੋਲੀ ਵਿੱਚ ਸ਼੍ਰੀਲੰਕਾਈ ਔਰਤ (1880)
-
ਸਿੰਧੀ ਚੋਲੀ 1845 ਵਿੱਚ ਔਰਤ

ਹਾਲੀਆ ਸਟਾਈਲ
[ਸੋਧੋ]ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ
[ਸੋਧੋ]- ਬਲਾਊਜ਼
- ਬ੍ਰੈਲੇਟ
- ਸਾੜੀ
- ਗਾਗਰਾ ਚੋਲੀ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ
[ਸੋਧੋ]Choli ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਮੀਡੀਆ ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਕਾਮਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਹੈ