ਜਗਤ ਸਿੰਘ
Jagt Singh | |
|---|---|
 Jgat Singh, 1921 | |
| ਛੋਟਾ ਨਾਮ | Soldier Singh |
| ਜਨਮ | 1 January 1889 Punjab, India |
| ਮੌਤ | unknown |
| ਵਫ਼ਾਦਾਰੀ |  New Zealand
 India |
| ਸੇਵਾ/ | Army |
| ਸੇਵਾ ਦੇ ਸਾਲ | 1914-1918 |
| ਸੇਵਾ ਨੰਬਰ | WWI 11/1011 WWI 11/1011a |
| ਯੂਨਿਟ | New Zealand Mounted Rifles |
| ਲੜਾਈਆਂ/ਜੰਗਾਂ | Gallipoli |
| ਇਨਾਮ | 1914-1915 Star
Victory Medal British War Medal |
ਜਗਤ ਸਿੰਘ (1 ਜਨਵਰੀ 1889- ?), ਜਿੰਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸੋਲਜਰ ਸਿੰਘ ਦੇ ਨਾਮ ਨਾਲ ਵੀ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦਾ ਭਾਰਤੀ ਵਿਰਾਸਤ ਦਾ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦਾ ਸਿਪਾਹੀ ਸੀ।
ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਨੇ 20 ਵੀਂ ਡੈਕਨ ਹਾਰਸ ਦੀ ਘੋੜਸਵਾਰ ਰੈਜੀਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 'ਸੋਲਜਰ ਸਿੰਘ' ਨਾਮ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ।[1][2]
ਜੀਵਨ ਅਤੇ ਪਹਿਲਾ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ
[ਸੋਧੋ]ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਜਨਮ ਭਾਰਤੀ ਰਾਜ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 1889 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਸਾਵਨ ਸਿੰਘ ਦੇ ਘਰ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ 1913 ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਪਿੰਡ ਸ਼ੰਕਰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ। 24 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਆਓਤੀਆਰੋਆ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਆ ਗਿਆ।[3]
ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸਾਲ ਰਹਿਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਭਰਤੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਇਹ ਦਰਜ ਹੈ ਕਿ ਭਰਤੀ ਦੇ ਸਮੇਂ ਸਿੰਘ ਮਾਨਕਾਓ ਵਿੱਚ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕਿੱਤਾ ਮਜ਼ਦੂਰ ਅਤੇ ਸੈਮਿਲ ਹੱਥ ਸੀ। ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਸੇਵਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੇ ਇੱਕ ਛੋਟੇ ਸਮੂਹ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ।[1]
ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੇ ਯੋਜਨਾਬੱਧ ਨਸਲੀ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਪੱਖਪਾਤ ਦੇ ਕਾਰਨ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਇੱਛੁਕ ਭਾਰਤੀਆਂ ਲਈ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਲਈ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ ਜਾਣਾ ਆਸਾਨ ਨਹੀਂ ਸੀ। ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਨਾਗਰਿਕ ਹੋਣ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜਲਦੀ ਖਾਰਜ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[4]
ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਨਾਮਜ਼ਦਗੀ ਰੋਲਸ ਵਿੱਚ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਨਾਮ 'ਤਗਤ ਸਿੰਘ' ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਉਹ ਸਾਰੇ ਪੁਰਾਲੇਖ ਵਿੱਚ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।[1]
ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਜਨਵਰੀ 1915 ਵਿੱਚ ਟ੍ਰੈਂਥਮ ਮਿਲਟਰੀ ਕੈਂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕੁੱਲ ਚਾਰ ਸਾਲ ਅਤੇ 176 ਦਿਨ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੇ ਆਪਣੀ ਭਰਤੀ ਦੌਰਾਨ ਦੋ ਮੁਹਿੰਮਾਂ, ਗੈਲੀਪੋਲੀ 1915-1916 ਅਤੇ ਮਿਸਰ 1914-1916 ਵਿੱਚ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ। 14 ਫਰਵਰੀ ਨੂੰ ਸਿੰਘ ਸੁਏਜ਼ ਮਿਸਰ ਲਈ ਰਵਾਨਾ ਹੋਏ ਅਤੇ 26 ਮਾਰਚ 1915 ਨੂੰ ਪਹੁੰਚੇ। ਉਸਨੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਮਾਊਂਟਡ ਰਾਈਫਲਜ਼ ਅਤੇ ਤੀਜੀ ਰੀਨਫੋਰਸਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸੈਨਿਕ ਵਜੋਂ ਵੀ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ।[1] [3]
ਅਗਸਤ 1915 ਵਿੱਚ ਚੁਨੁਕ ਬੈਰ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦੌਰਾਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਲੱਤ ਜ਼ਖਮੀ ਹੋ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹੈਲੀਓਪੋਲਿਸ ਦੇ ਹਸਪਤਾਲ ਲਿਜਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਠੀਕ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਫਲਸਤੀਨ ਅਤੇ ਮਿਸਰ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਯੂਨਿਟ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆ ਗਿਆ। 1916 ਵਿੱਚ ਸਿੰਘ ਨੂੰ ਵੈਲਿੰਗਟਨ ਮਾਊਂਟਡ ਰਾਈਫਲਜ਼ ਤੋਂ ਆਕਲੈਂਡ ਮਾਊਂਟਡ ਰਾਇਫਲਜ਼ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[5]
ਗੈਲੀਪੋਲੀ ਵਿੱਚ ਲਗਾਤਾਰ ਸੱਟਾਂ ਲੱਗਣ ਕਾਰਨ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 5 ਦਸੰਬਰ 1919 ਨੂੰ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਫੌਜ ਤੋਂ ਛੁੱਟੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ।[1][6]
.jpg)
1919 ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਛੁੱਟੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਨੇ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਦੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਆਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਬੰਬਈ ਭਾਰਤ ਦਾ ਦੌਰਾ ਕੀਤਾ। ਆਖਰਕਾਰ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਭਾਰਤ ਵਾਪਸ ਚਲੇ ਗਏ ਅਤੇ ਕੁਝ ਮੌਕਿਆਂ 'ਤੇ ਕੰਮ ਲਈ ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਾਪਸ ਆਏ। [1]
ਵਿਰਾਸਤ
[ਸੋਧੋ]ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਨੂੰ 1914-1915 ਸਟਾਰ, ਵਿਕਟਰੀ ਮੈਡਲ ਅਤੇ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਵਾਰ ਮੈਡਲ (1914-1920) ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[4][1]
ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ ਵਿਜੇ ਸਿੰਘ ਦੀ ਇੱਕ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਫਿਲਮ 'ਫੇਅਰਵੈੱਲ ਮਾਈ ਇੰਡੀਅਨ ਸੋਲਜਰ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਵਿੱਚ ਲੜਨ ਵਾਲੇ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀਆਂ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸਾਂਝੀਆਂ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਨ। ਇਸ ਫ਼ਿਲਮ ਵਿੱਚ ਸਿਪਾਹੀ ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।[7]
ਹੋਰ ਪੜੋ
[ਸੋਧੋ]- ਹੇਲਜ਼ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਅਤੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਸ਼ਵ ਯੁੱਧ ਦੇ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕ
- ਨਿਊਜ਼ੀਲੈਂਡ ਵਿੱਚ ਸਿੱਖ ਇਤਿਹਾਸ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਪਡ਼੍ਹਨਾ 1900-1940
- ਅਲਵਿਦਾ ਮੇਰਾ ਭਾਰਤੀ ਸਿਪਾਹੀ, ਵਿਜੇ ਸਿੰਘ ਦੀ ਇੱਕ ਫਿਲਮ
- ਜਗਤ ਸਿੰਘ ਦਾ ਆਨਲਾਈਨ ਸੈਨੋਟੈਫ ਰਿਕਾਰਡ Archived 2025-01-13 at the Wayback Machine.
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 "Jagt Singh". Auckland War Memorial Museum (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2024-10-10.[permanent dead link]
- ↑ "Trooper Jagt Singh". Australian Sikh Heritage (in Australian English). Retrieved 2024-10-10.
- ↑ 3.0 3.1 "Photobook". www.photobooknewzealand.com. Retrieved 2024-10-10.
- ↑ 4.0 4.1 "Soldier Singh, an Indian ANZAC". Auckland War Memorial Museum (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2025-01-13. Retrieved 2024-10-10.
- ↑ "Life story: Jagt Singh | Lives of the First World War". livesofthefirstworldwar.iwm.org.uk. Retrieved 2024-10-10.
- ↑ Wairarapa Daily Times (30 August 1915). "HEROES OF GALLIPOLI". paperspast.natlib.govt.nz. Retrieved 2024-10-10.
- ↑ Samachar, Asia (2018-12-16). "Wellington MPs screen movie as tribute to WW1 Indian soldiers". Asia Samachar (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਬਰਤਾਨਵੀ)). Retrieved 2024-10-10.