ਜਯਾ ਮਹਿਤਾ
ਜਯਾ ਮਹਿਤਾ | |
|---|---|
| ਜਨਮ | ਅਗਸਤ 16, 1932 |
| ਕਿੱਤਾ | ਕਵੀ, ਆਲੋਚਕ, ਅਨੁਵਾਦਕ |
| ਭਾਸ਼ਾ | ਗੁਜਰਾਤੀ |
| ਸਿੱਖਿਆ | M.A., Ph. D. |
ਜਯਾ ਵੱਲਭਦਾਸ ਮਹਿਤਾ (ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ: Jaya Vallabhdas Mehta) ਗੁਜਰਾਤ, ਭਾਰਤ ਤੋਂ ਇੱਕ ਗੁਜਰਾਤੀ ਕਵੀ, ਆਲੋਚਕ ਅਤੇ ਅਨੁਵਾਦਕ ਹੈ। ਉਹ ਪੜ੍ਹੀ ਹੋਈ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ SNDT ਮਹਿਲਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਸੀ।
ਜੀਵਨ[ਸੋਧੋ]
ਜਯਾ ਮਹਿਤਾ ਦਾ ਜਨਮ 16 ਅਗਸਤ 1932 ਨੂੰ ਲਲਿਤਾਬੇਨ ਅਤੇ ਵੱਲਭਦਾਸ ਦੇ ਘਰ ਭਾਵਨਗਰ (ਹੁਣ ਭਾਵਨਗਰ ਜ਼ਿਲੇ, ਗੁਜਰਾਤ, ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ) ਨੇੜੇ ਕੋਲਿਆਕ ਪਿੰਡ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਪੀਟੀਸੀ ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਕੂਲ ਅਧਿਆਪਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ।[1] ਉਸਨੇ ਆਪਣੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਜਾਰੀ ਰੱਖੀ ਅਤੇ 1954 ਵਿੱਚ BA ਅਤੇ 1963 ਵਿੱਚ SNDT ਵੂਮੈਨ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ, ਮੁੰਬਈ ਤੋਂ MA ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ।[2] ਉਸਨੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪੀ.ਐਚ.ਡੀ. .ਪੂਰੀ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ SNDT ਮਹਿਲਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤੀ ਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਜੋਂ ਸੇਵਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉੱਥੋਂ ਸੇਵਾਮੁਕਤ ਹੋਈ। ਉਹ ਸੁਧਾ (ਸੌਰਾਸ਼ਟਰ ਟਰੱਸਟ ਦੇ ਸਪਤਾਹਿਕ) ਅਤੇ ਵਿਵੇਚਨ (ਗੁਜਰਾਤੀ ਵਿਭਾਗ, ਐਸ.ਐਨ.ਡੀ.ਟੀ. ਮਹਿਲਾ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਤਿਮਾਹੀ) ਦੀ ਸਹਿ-ਸੰਪਾਦਕ ਸੀ।[3] ਉਸਨੇ ਪ੍ਰਵਾਸੀ, ਮੁੰਬਈ ਸਮਾਚਾਰ ਅਤੇ ਸਮਕਾਲੀਨ ਅਖਬਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕਾਲਮ ਲਿਖੇ।
ਕੰਮ[ਸੋਧੋ]
ਜਯਾ ਮਹਿਤਾ ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਕਵਿਤਾ ਆਜ਼ਾਦ ਕਵਿਤਾ ਵਿੱਚ ਲਿਖਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਦੀ ਸ਼ਾਇਰੀ ਭਾਵੁਕ ਸੰਸਾਰ ਵਿਚ ਬੰਦ ਹੋਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਤਰਕਸ਼ੀਲ ਅਤੇ ਸਮਾਜਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੇਤੰਨ ਹੈ।[4] ਉਸ ਦੇ ਕਾਵਿ ਸੰਗ੍ਰਹਿ ਵੇਨੇਸ਼ੀਅਨ ਬਲਾਇੰਡ (1978), ਏਕ ਦਿਵਸ (1982), ਆਕਾਸ਼ਮਾ ਤਰਾਓ ਚੁਪ ਛੇ (1985), ਹਸਪਤਾਲ ਪੋਇਮਸ (1987) ਹਨ। ਰੇਣੂ ਅਤੇ ਏਕ ਆ ਖਰੇ ਪਾਂਡੂ (1989) ਉਸਦੇ ਨਾਵਲ ਹਨ। ਮਨੋਗਤ (1980), ਕਾਵਿਆਜ਼ੰਖੀ (1985), ਅਨੇ ਅਨੁਸੰਧਾਨ (1986), ਬੁੱਕ ਸ਼ੈਲਫ (1991) ਉਸਦੀਆਂ ਆਲੋਚਨਾ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਕਵੀ ਪ੍ਰਿ ਕਵਿਤਾ (1976), ਵਾਰਤਾ ਵਿਸ਼ਵ (ਸਹਿ-ਸੰਪਾਦਿਤ, 1980), ਸੁਰੇਸ਼ ਦਲਾਲਨਾ ਸ੍ਰੇਸ਼ਠ ਕਾਵਯੋ (1985), ਅਪਨਾ ਸ੍ਰੇਸ਼ਠ ਨਿਬੰਧੋ (1991), ਰਘੁਪਤੀ ਰਾਘਵ ਰਾਜਾਰਾਮ (2007) ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਸਦੇ ਖੋਜ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤੀ ਕਵਿਤਾ ਅਨੇ ਨਾਟਕਮਾ ਹਸਿਆਵਿਨੋਦ, ਗੁਜਰਾਤਨਾ ਪ੍ਰਸ਼ਤੀ ਕਾਵਯੋ (1965), ਗੁਜਰਾਤੀ ਲੇਖਿਕਾਓ ਨਵਲਕਥਾ-ਵਾਰਤਾ ਸਾਹਿਤਮਾ ਅਲੇਖੇਲੁ ਸਤ੍ਰੇਨੁ ਚਿੱਤਰ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ। ਵਿਮੰਥੀ ਵ੍ਹੀਲਚੇਅਰ ਉਸਦਾ ਸਫ਼ਰਨਾਮਾ ਹੈ।
ਉਸਨੇ 1992 ਵਿੱਚ ਐਸ.ਐਲ. ਭੈਰੱਪਾ ਦੇ ਨਾਵਲ ਦਾਤੂ ਦਾ ਗੁਜਰਾਤੀ ਵਿੱਚ ਅਨੁਵਾਦ ਕੀਤਾ।[5]
ਅਵਾਰਡ[ਸੋਧੋ]
ਉਸਨੂੰ ਉਸਦੇ ਅਨੁਵਾਦਾਂ ਲਈ ਸਾਹਿਤ ਅਕਾਦਮੀ ਅਨੁਵਾਦ ਪੁਰਸਕਾਰ ਮਿਲਿਆ।
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ[ਸੋਧੋ]
- ਗੁਜਰਾਤੀ ਭਾਸ਼ਾ ਦੇ ਲੇਖਕਾਂ ਦੀ ਸੂਚੀ
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ Susie J. Tharu; Ke Lalita (1991). Women Writing in India: The twentieth century. Feminist Press at CUNY. pp. 365–366. ISBN 978-1-55861-029-3.
- ↑ Jani, Suresh B. (2006-08-13). "જયા મહેતા". ગુજરાતી પ્રતિભા પરિચય (in ਗੁਜਰਾਤੀ). Retrieved 2018-02-26.
- ↑ Brahmabhatt, Prasad (2010). અર્વાચીન ગુજરાતી સાહિત્યનો ઈતિહાસ - આધુનિક અને અનુઆધુનિક યુગ [History of Modern Gujarati Literature – Modern and Postmodern Era] (in ਗੁਜਰਾਤੀ). Ahmedabad: Parshwa Publication. pp. 141–142. ISBN 978-93-5108-247-7.
- ↑ Nalini Natarajan; Emmanuel Sampath Nelson (1996). Handbook of Twentieth-century Literatures of India. Greenwood Publishing Group. p. 125. ISBN 978-0-313-28778-7.
- ↑ Rao, D. S. (2004). Five Decades: The National Academy of Letters, India : a Short History of Sahitya Akademi. New Delhi: Sahitya Akademi. p. 48. ISBN 978-81-260-2060-7.