ਦੇਹ ਸਿਵਾ ਬਰ ਮੋਹਿ ਇਹੈ
| ਦੇਹ ਸਿਵਾ ਬਰ ਮੋਹਿ ਇਹੈ | |
|---|---|
 ਦੇਹ ਸਿਵਾ ਬਰ ਮੋਹਿ ਇਹੈ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ ਦੀ ਲਿਖਤ ਵਿੱਚ | |
| ਜਾਣਕਾਰੀ | |
| ਧਰਮ | Sikhism |
| ਲਿਖਾਰੀ | ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ |
| ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ |
| ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਲੜੀ ਦਾ ਹਿੱਸਾ |
|---|
 |
| ਮੁੱਖ ਰਚਨਾਵਾਂ |
| ਅਪੋਖਿਤ ਰਚਨਾ (ਅਸਫੋਟਕ ਬਾਣੀ) |
| ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪਹਿਲੂ |
| ਕਾਵਿਕ ਮੀਟਰ, ਢੰਗ, ਮਾਪ ਅਤੇ ਲੈਅ |
ਦੇਹ ਸਿਵਾ ਬਰ ਮੋਹਿ ਇਹੈ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਦੁਆਰਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਅਤੇ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਹਵਾਲੇ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹੇਮਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਇਹ ਦਸਮ ਗ੍ਰੰਥ ਦੀ ਚੰਡੀ ਚਰਿਤਰ ਉਕਤਿ ਬਿਲਾਸ ਰਚਨਾ ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਅਤੇ ਆਮ ਤੌਰ 'ਤੇ ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਦੁਆਰਾ ਰਚਿਤ ਸਮਝਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਕੁਆਟਰੇਨ ਜਾਂ ਸਵਈਆ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।[1] ਸਿੱਖ ਸਮੂਹਾਂ ਨੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸਿੱਖਾਂ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੀਤ ਵਜੋਂ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਹੈ।[2] ਰਚਨਾ ਦੀ ਵਿਆਖਿਆ ਕੁਝ ਲੋਕਾਂ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰਜਿੰਦਰ ਸਰੀਨ, ਇਸ ਗੱਲ ਦੇ ਸਬੂਤ ਵਜੋਂ ਕਿ ਗੁਰੂ ਇੱਕ ਸ਼ੈਵਵਾਦੀ ਸਨ, ਪਰ ਇਸ ਨੂੰ ਹੋਰਾਂ ਦੁਆਰਾ ਵਿਵਾਦਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ, ਬਾਣੀ ਦੇ ਅਰਥਾਂ ਦੀ ਗਲਤ ਵਿਆਖਿਆ ਵਜੋਂ। ਕਰਨੈਲ ਸਿੰਘ ਇਹ ਵੀ ਦਾਅਵਾ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਅਸਲ ਵਿੱਚ, ਬਾਣੀ ਸ਼ਿਆਮ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਗਈ ਸੀ, ਕਥਿਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦਸਵੇਂ ਗੁਰੂ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ 52 ਕਵੀਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਇਸ ਕੰਮ ਨੂੰ ਸਿੱਖ ਸਕੂਲਾਂ ਅਤੇ ਭਾਰਤੀ ਫੌਜ ਦੀ ਸਿੱਖ ਰੈਜੀਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਵਜੋਂ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਰਚਨਾ ਸਿੱਖ ਯੋਧਿਆਂ ਲਈ ਜੈਕਾਰਾ ਵੀ ਹੈ।
ਅਨੁਵਾਦ ਅਤੇ ਲਿਪੀਅੰਤਰਨ
[ਸੋਧੋ]ਗੁਰਮੁਖੀ ਲਿਪੀ
[ਸੋਧੋ]ਦੇਹ ਸਿਵਾ ਬਰੁ ਮੋਹਿ ਇਹੈ ਸੁਭ ਕਰਮਨ ਤੇ ਕਬਹੂੰ ਨ ਟਰੋਂ ॥
ਨ ਡਰੋਂ ਅਰਿ ਸੋ ਜਬ ਜਾਇ ਲਰੋਂ ਨਿਸਚੈ ਕਰਿ ਅਪੁਨੀ ਜੀਤ ਕਰੋਂ ॥
ਅਰੁ ਸਿਖ ਹੋਂ ਆਪਨੇ ਹੀ ਮਨ ਕੌ ਇਹ ਲਾਲਚ ਹਉ ਗੁਨ ਤਉ ਉਚਰੋਂ ॥ਜਬ ਆਵ ਕੀ ਅਉਧ ਨਿਦਾਨ ਬਨੈ ਅਤਿ ਹੀ ਰਨ ਮੈ ਤਬ ਜੂਝ ਮਰੋਂ ॥
— ਗੁਰੂ ਗੋਬਿੰਦ ਸਿੰਘ ਜੀ
ਦੇਵਨਾਗਰੀ ਲਿਪੀ
[ਸੋਧੋ]देह शिवा बरु मोहि इहै सुभ (शुभ) करमन ते कबहूँ न टरों ॥
न डरों अरि सो जब जाइ लरों निसचै करि अपुनी जीत करों ॥
अरु सिख हों आपने ही मन कौ इह लालच हउ गुन तउ उचरों ॥जब आव की अउध निदान बनै अति ही रन मै तब जूझ मरों ॥
— गुरू गोबिंद सिंह जी
ਸ਼ਾਹਮੁਖੀ ਲਿਪੀ
[ਸੋਧੋ]دیہہ شِوا بَرُ موہِ ایہے سُبھ (شُبھ) کَرَمَن تے کَبَہُو نہ ٹَرو؎-
نہ ڈرو اَرِ سو جب جائی لَروں نِسَچَے کَرِ اَپُنی جِیت کَروں ؎۔
اَرُ سِکھ ہوں آپنے ہی من کَو اِیہہ لالَچ ہَؤُ گُن تَؤُ اُچَروں ؎-جب آوْ کی اَؤدھ نِدان بَنَے اَتِ ہی رَن مَے تب جُجھ مروں ؎۔
— گُرو گوبِند سنگھ جی
ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਨੁਵਾਦ
[ਸੋਧੋ]O Siva, (Epithet for the almighty) give me this boon,
May I never ever shirk from doing good deeds, that I shall not fear when I go into combat. And with determination I will be victorious. That I may teach myself this creed alone, to speak only of Thy (almighty) praises. And when the last days of my life come,
I may die in the might of the battlefield.
— Guru Gobind Singh, Deh Shiva Bar Mohe Eha
ਲਾਤੀਨੀ ਲਿਪੀ
[ਸੋਧੋ]Dēh śivā bar[u] moh[i] ihai subh (śubh) karaman tē nā ṭarō̃ ॥
Nā ḍarō̃ ar[i] sō jab jāi larō̃ nisachai kar[i] ap[u]nī jīt karō̃ ॥
Ar[u] sikh hō̃ āpanē hī man kau ih lālač ha'u gun ta'u učarō̃ ॥
Jab āv kī a'udh nidān banē at[i] ran mai tab jūjh marō̃ ॥
— Guru Gobind Sī̃ṅgh Jī