ਨਰਤਕੀ (1963 ਫ਼ਿਲਮ)
ਨਰਤਕੀ (ਡਾਂਸਰ) ਸਾਲ1963 ਵਿੱਚ ਰਿਲੀਜ਼ ਹੋਈ ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜਿਕ ਫ਼ਿਲਮ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਨ ਨਿਤਿਨ ਬੋਸ ਨੇ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕਹਾਣੀ ਅਤੇ ਸਕ੍ਰੀਨਪਲੇਅ ਧਰੁਵ ਚੈਟਰਜੀ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੀ ਗਈ ਸੀ, ਇਸ ਦੇ ਸੰਵਾਦ ਐਸ. ਕੇ. ਪ੍ਰਭਾਕਰ ਦੁਆਰਾ ਲਿਖੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਹ ਫਿਲਮ,ਫਿਲਮ ਭਾਰਤੀ ਲਈ, ਮੁਕੁੰਦ ਤ੍ਰਿਵੇਦੀ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਮਿਤ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦੇ ਫੋਟੋਗ੍ਰਾਫੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਨਾਨਾ ਪੋਂਸ਼ਕੇ ਸਨ। ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਬਿਮਲ ਰਾਏ ਨੇ ਇਸ ਫਿਲਮ ਦਾ ਸੰਪਾਦਨ ਕੀਤਾ ਸੀ। ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫ਼ੀ ਸੋਹਨਲਾਲ ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਕੋਰੀਓਗ੍ਰਾਫਰ ਸਰੋਜ ਨੇ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਸੰਗੀਤ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਰਵੀ ਸਨ ਅਤੇ ਗੀਤਕਾਰ ਸ਼ਕੀਲ ਬਦਾਯੁਨੀ ਸਨ। ਫਿਲਮ ਵਿੱਚ ਸੁਨੀਲ ਦੱਤ ਅਤੇ ਨੰਦਾ ਨੇ ਓਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼, ਆਗਾ, ਜੇਬ ਰਹਿਮਾਨ, ਪ੍ਰੀਤੀਬਾਲਾ ਅਤੇ ਅਰੁਣਾ ਇਰਾਨੀ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁੱਖ ਭੂਮਿਕਾਵਾਂ ਨਿਭਾਈਆਂ ਸਨ।[1]
ਨੰਦਾ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਪੱਤਰਕਾਰ ਰੰਜਨ ਦਾਸ ਗੁਪਤਾ ਨੂੰ ਦਿੱਤੇ ਇੱਕ ਇੰਟਰਵਿਊ ਵਿੱਚ ਕਿਹਾ ਗਿਆ ਸੀ, "ਇਹ ਨਿਤਿਨ ਬੋਸ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ 'ਨਰਤਕੀ' ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਭਿਨੇਤਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੇਰੇ ਤੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਕੰਮ ਲਿਆ ਸੀ।[2]
ਇਹ ਕਹਾਣੀ ਇੱਕ ਨੱਚਣ ਵਾਲੀ ਲਡ਼ਕੀ (ਨੰਦਾ) ਬਾਰੇ ਸੀ ਜੋ ਇੱਕ ਤਵਾਈਫ਼ ਘਰ ਵਿੱਚ ਵੱਡੀ ਹੋਈ ਸੀ, ਜੋ ਸਿੱਖਿਆ ਹਾਸਿਲ ਕਰਕੇ ਅਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਬਣਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਉਸ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਆਏ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ (ਸੁਨੀਲ ਦੱਤ) ਦੁਆਰਾ ਮਹਾਨ ਸਮਾਜਿਕ ਟਕਰਾਅ ਦੇ ਵਿਚਕਾਰ ਸਹਾਇਤਾ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਪਲਾਟ/ਕਿੱਸਾ
[ਸੋਧੋ]ਇੱਕ ਆਧੁਨਿਕ ਸੁਧਾਰਵਾਦੀ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਇੱਕ ਤਵਾਈਫ (ਕੋਰਟਸਨ) ਨੂੰ ਉੱਚ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪੱਧਰ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਦੇ ਉਸ ਦੇ ਯਤਨ ਵਿੱਚ ਸਹਾਇਤਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਵੱਲੋਂ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਵਿਰੋਧ ਅਤੇ ਵੈਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ ਪਰ ਉਹ ਰੁਕਦਾ ਨਹੀਂ ।
ਕਾਸਟ
[ਸੋਧੋ]- ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨੰਦਾ
- ਸੁਨੀਲ ਦੱਤ ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਨਿਰਮਲ ਕੁਮਾਰ ਵਜੋਂ
- ਓਮ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸੇਠ ਜਮਨਾਦਾਸ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ
- ਆਜ਼ਾਦ ਵਜੋਂ ਆਗਾ
- ਜੇਬ ਰਹਿਮਾਨ
- ਰਤਨਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰੀਤੀਬਾਲਾ
- ਅਰੁਣਾ ਇਰਾਨੀ
- ਪ੍ਰੋਫੈਸਰ ਵਰਮਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਾਨਾ ਪਲਸੀਕਰ
- ਚੰਦਰੀਮਾ ਭਾਦੁਡ਼ੀ ਲਕਸ਼ਮੀ ਦੀ ਚਾਚੀ, ਰਾਮਪੇਰੀ ਵਜੋਂ
- ਮੋਨੀ ਚੈਟਰਜੀ ਪ੍ਰਿੰਸੀਪਲ ਵਜੋਂ
- ਪੋਲਸਨ
ਸਾਊਂਡਟ੍ਰੈਕ
[ਸੋਧੋ]ਇਸ ਦਾ ਸੰਗੀਤ ਰਵੀ ਨੇ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਸੀ, ਇਸ ਦੇ ਗੀਤ ਸ਼ਕੀਲ ਬਦਾਯੁਨੀ ਨੇ ਲਿਖੇ ਸਨ। ਇਸ ਫ਼ਿਲਮ ਦਾ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗੀਤ ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ ਦੁਆਰਾ ਗਾਇਆ ਗਿਆ "ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕੇ ਸਫਰ ਮੇਂ ਅਕੇਲੇ ਥੇ ਹਮ" ਸੀ।[3] ਆਸ਼ਾ ਭੋਸਲੇ ਦੁਆਰਾ ਗਾਇਆ ਗਿਆ ਇੱਕ ਆਲੋਚਨਾਤਮਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਸ਼ੰਸਾਯੋਗ ਗੀਤ "ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕੀ ਉਲਝਨੋਂ ਕੋ ਭੂਲ ਕਰ" ਸੀ।[4] ਦੂਜਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਗੀਤ "ਆਜ ਦੁਨੀਆ ਬਡ਼ੀ ਸੁਹਾਨੀ ਹੈ" ਸੀ ਜਿਸ ਨੂੰ ਆਸ਼ਾ ਭੋਸਲੇ ਨੇ ਗਾਇਆ ਸੀ। ਪਲੇਅਬੈਕ ਗਾਇਕਾਂ ਵਿੱਚ ਆਸ਼ਾ ਭੋਸਲੇ, ਮਹਿੰਦਰ ਕਪੂਰ, ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ, ਊਸ਼ਾ ਖੰਨਾ ਅਤੇ ਊਸ਼ਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ ਸਨ।[5]
ਗੀਤ ਸੂਚੀ
[ਸੋਧੋ]| # | ਸਿਰਲੇਖ | ਗਾਇਕ |
|---|---|---|
| 1 | "ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦੇ ਸਫਰ ਮੇਂ ਅਕੇਲੇ ਦ ਹੈਮ" | ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ |
| 2 | "ਹਮ ਤੁਮਸੇ ਮੁਹੱਬਤ ਕਰ ਬੈਠੇ" | ਮਹਿੰਦਰ ਕਪੂਰ |
| 3 | "ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਕੀ ਉਲਝਨੋਂ ਕੋ ਭੂਲ ਕਰ" | ਆਸ਼ਾ ਭੋਸਲੇ |
| 4 | "ਅੱਜ ਦੁਨੀਆ ਬਡ਼ੀ ਸੁਹਾਨੀ ਹੈ" | ਆਸ਼ਾ ਭੋਸਲੇ |
| 5 | "ਇਨਸਾਨ ਮੁਹੱਬਤ ਮੈਂ" | ਆਸ਼ਾ ਭੋਸਲੇ |
| 6 | "ਅਗਰ ਕੋਈ ਹਮਕੋ ਸਹਾਰਾ ਨਾ ਦੇਗਾ" | ਊਸ਼ਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ |
| 7 | "ਤੂੰ ਅੰਖੋ ਸੇ ਪੀ ਹੋ ਤੋ" | ਆਸ਼ਾ ਭੋਸਲੇ |
| 8 | "ਪੂਛੋ ਕੋਈ ਸਵਾਲ ਬੱਚੋ ਪੂਛੋਂ ਕੋਈ ਸਵਾਲ" | ਊਸ਼ਾ ਖੰਨਾ, ਊਸ਼ਾ ਮੰਗੇਸ਼ਕਰ, ਕਮਲ ਬਾਰੋਟ, ਮੁਹੰਮਦ ਰਫੀ |
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Nartaki (1963)". citwf.com. Alan Goble. Retrieved 5 August 2015.
- ↑ Gupta, Ranjan Das (29 March 2014). "Nanda was Guardian angel to newcomers". The Sunday Guardian. The Sunday Guardian. Retrieved 5 August 2015.[permanent dead link]
- ↑ Paul, Sumit S. "No Muslim Lyricists Worth Mentioning?". milligazette.com/. The Milli Gazette. Retrieved 5 August 2015.
- ↑ "A half-hearted salute to composer Ravi". india-herald.com. India Herald. Retrieved 5 August 2015.
- ↑ "Nartaki 1963". HindiGeetmala. Hindi Geetmala. Retrieved 5 August 2015.