ਨਿਜ਼ਾਮ-ਉਲ-ਮੁਲਕ, ਆਸਫ਼ ਜਾਹ I

ਮੀਰ ਕਮਰ-ਉਦ-ਦੀਨ ਖਾਨ ਸਿੱਦੀਕੀ (11 ਅਗਸਤ 1671 - 1 ਜੂਨ 1748), ਜਿਸਨੂੰ ਚਿਨ ਕਿਲਿਚ ਕਮਰੂਦੀਨ ਖਾਨ, ਨਿਜ਼ਾਮ-ਉਲ-ਮੁਲਕ, ਆਸਫ਼ ਜਾਹ ਅਤੇ ਨਿਜ਼ਾਮ ਪਹਿਲਾ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦਾ ਪਹਿਲਾ ਨਿਜ਼ਾਮ ਸੀ। ਉਹ ਤੁਰਕੀ ਮੂਲ ਦਾ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਪਿਤਾ ਦਾ ਨਾਮ ਕਿਲੀਜ ਖਾਨ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਸਮਰਕੰਦ ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਆ ਗਿਆ ਸੀ।

ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਮੁਗਲ ਸਮਰਾਟ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਨੇ ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਜਰਨੈਲ ਬਣਾਇਆ। 1707 ਵਿੱਚ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਸਫ਼ ਜਾਹ ਨੇ ਨਿਰਪੱਖ ਰਹਿਣਾ ਪਸੰਦ ਕੀਤਾ, ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਲੜਾਕੂ ਪੁੱਤਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਦਾ ਪੱਖ ਲੈਣ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦਾ ਤੀਜਾ ਪੁੱਤਰ ਬਹਾਦਰ ਸ਼ਾਹ ਆਖਰਕਾਰ ਜੇਤੂ ਹੋਇਆ, ਤਾਂ ਆਸਫ਼ ਜਾਹ ਨੂੰ 1714 ਤੱਕ ਕਈ ਮੁਗਲ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਵਜੋਂ ਘੁੰਮਾਇਆ ਗਿਆ, ਜਦੋਂ ਉਸਨੂੰ 1714 ਤੋਂ 1719 ਤੱਕ ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਛੇ ਮੁਗਲ ਪ੍ਰਾਂਤਾਂ ਉੱਤੇ ਅਧਿਕਾਰ ਦੇ ਨਾਲ ਦੱਖਣ ਦਾ ਵਾਇਸਰਾਏ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 1719 ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ਾਂ ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ। 1720 ਤੋਂ 1722 ਤੱਕ, ਉਸਨੇ ਨਵੇਂ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਨਾਮ ਵਜੋਂ, 1722 ਤੋਂ 1724 ਤੱਕ ਉਸਨੂੰ ਮਹਾਨ ਵਜ਼ੀਰ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ।

ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੇ ਆਸਫ ਜਾਹ ਨੂੰ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਵਿਰੁੱਧ ਬਗਾਵਤ ਕਰਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਅਤੇ 1724 ਵਿੱਚ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਆਸਫ ਜਾਹ ਨੂੰ ਦੱਖਣ ਦੇ ਸਥਾਈ ਵਾਇਸਰਾਏ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦੇਣ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਸੇ ਸਾਲ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਆਸਫ ਜਾਹ ਨੇ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਨਿਜ਼ਾਮ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਆਸਫ ਜਾਹੀ ਰਾਜਵੰਸ਼ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ, ਜਿਸਦੇ ਨਾਲ ਉਹ ਖੁਦ ਇਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਸ਼ਾਸਕ ਸੀ।

ਪਿਛੋਕੜ

ਮੀਰ ਕਮਰ-ਉਦ-ਦੀਨ ਖਾਨ (ਜਿਸਨੂੰ ਨਿਜ਼ਾਮ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਗਾਜ਼ੀ ਉਦ-ਦੀਨ ਖਾਨ ਅਤੇ ਸ'ਦੁੱਲਾ ਖਾਨ ਦੀ ਧੀ ਸਫੀਆ ਖਾਨੁਮ ਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ। ਸ'ਦੁੱਲਾ ਖਾਨ ਮੁਗਲ ਸਮਰਾਟ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਦਾ ਗ੍ਰੈਂਡ ਵਜ਼ੀਰ (1645–1656) ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਕਾਰਜਕਾਲ ਦੌਰਾਨ ਤਾਜ ਮਹਿਲ ਦੀ ਉਸਾਰੀ ਪੂਰੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਉਸਦੇ ਦਾਦਾ ਕਿਲਿਚ ਖਾਨ ਮੌਜੂਦਾ ਉਜ਼ਬੇਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਸਮਰਕੰਦ ਤੋਂ ਸਨ। 1654 ਵਿੱਚ, ਕਿਲਿਚ ਖਾਨ ਮੁਗਲ ਸਮਰਾਟ ਸ਼ਾਹਜਹਾਂ ਦੇ ਰਾਜ ਦੌਰਾਨ ਹੱਜ (ਇਸਲਾਮੀ ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ) ਲਈ ਜਾਂਦੇ ਸਮੇਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਭਾਰਤ ਆਇਆ ਸੀ। ਤੀਰਥ ਯਾਤਰਾ ਪੂਰੀ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਹ ਭਾਰਤ ਚਲਾ ਗਿਆ ਅਤੇ 1657 ਵਿੱਚ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਪੁਰਾਣੇ ਮੁਗਲ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋ ਗਿਆ। ਖਾਨ ਨੇ ਸਾਮੁਗੜ੍ਹ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਲੜਾਈ ਲੜੀ ਜੋ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਭਰਾ ਦਾਰਾ ਸ਼ਿਕੋਹ ਦੀ ਹਾਰ ਨਾਲ ਖਤਮ ਹੋਈ। ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਕਮਾਂਡਰ ਹੋਣ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ, ਉਸਨੇ ਜ਼ਫਰਾਬਾਦ (ਮੌਜੂਦਾ ਬਿਦਰ) ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਵਜੋਂ ਵੀ ਸੇਵਾ ਨਿਭਾਈ। ਖਾਨ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਪੁੱਤਰ ਅਤੇ ਨਿਜ਼ਾਮ-ਉਲ-ਮੁਲਕ ਦਾ ਪਿਤਾ ਗਾਜ਼ੀ ਉਦ-ਦੀਨ ਖਾਨ 1669 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਚਲਾ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੀ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਨੌਕਰੀ ਕੀਤੀ, ਇੱਕ ਜਰਨੈਲ ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਗੁਜਰਾਤ ਦਾ ਗਵਰਨਰ ਬਣਾਇਆ।

ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਜੀਵਨ

ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜਨਮ 11 ਅਗਸਤ 1671 ਨੂੰ ਆਗਰਾ ਵਿਖੇ ਗਾਜ਼ੀ ਉਦ-ਦੀਨ ਖਾਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਪਤਨੀ ਸਫੀਆ ਖਾਨੁਮ (ਵਜ਼ੀਰ-ਉਨ-ਨਿਸਾ ਬੇਗਮ) ਦੇ ਘਰ ਮੀਰ ਕਮਰਉੱਦੀਨ ਖਾਨ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਇਹ ਨਾਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮੁਗਲ ਸਮਰਾਟ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।

ਮੀਰ ਕਮਰਉੱਦੀਨ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਸੀ। ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਲੰਬੇ ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਿਵਾਸ ਦੇ ਕਾਰਨ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਮਰਾਠਿਆਂ ਦੇ ਵਹਿੰਦੇ ਹੋਏ ਚੋਲੇ, ਕਮਰ ਵਿੱਚ ਕੱਸੇ ਹੋਏ, ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਦੇ ਢੰਗ ਨਾਲ ਮੱਥਾ ਟੇਕਿਆ।[20] ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਉਰਦੂ ਵਿੱਚ ਕਵਿਤਾ ਲਿਖੀ ਜੋ ਉਸ ਸਮੇਂ ਦੀ ਆਮ ਦੱਖਣ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਸੀ। 1677 ਵਿੱਚ ਛੇ ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ, ਮੀਰ ਕਮਰਉੱਦੀਨ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਮੁਗਲ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਗਏ। ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਨਸਬ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ। ਮੀਰ ਕਮਰਉੱਦੀਨ ਨੇ ਇੱਕ ਯੋਧਾ ਵਜੋਂ ਕਾਫ਼ੀ ਹੁਨਰ ਦਿਖਾਇਆ ਅਤੇ ਆਪਣੀ ਕਿਸ਼ੋਰ ਅਵਸਥਾ ਵਿੱਚ ਹੀ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਦੇ ਨਾਲ ਲੜਾਈਆਂ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਲੱਗ ਪਏ, ਜਿਸ ਲਈ ਮੀਰ ਕਮਰਉੱਦੀਨ ਖਾਨ ਨੂੰ 1684 ਵਿੱਚ 400 ਜ਼ਾਤ ਅਤੇ 100 ਸੋਵਾਰ ਦਾ ਦਰਜਾ ਮਿਲਿਆ। 1688 ਵਿੱਚ 17 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਹ ਅਦੋਨੀ ਦੇ ਕਿਲ੍ਹੇ ਉੱਤੇ ਹੋਏ ਸਫਲ ਹਮਲੇ ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਨਾਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਇਆ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ 2000 ਜ਼ਾਤਾਂ ਅਤੇ 500 ਸੋਵਾਰਾਂ ਦੇ ਦਰਜੇ 'ਤੇ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਮੁਗਲ ਦਰਬਾਰ ਤੋਂ ਸੋਨੇ ਦੇ ਜਾਲ ਅਤੇ ਅੰਬਰਗ੍ਰਿਸ ਨਾਲ ਸੁਗੰਧਿਤ ਇੱਕ ਪੇਸਟਿਲ ਦੇ ਨਾਲ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਅਰਬ ਘੋੜਾ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 1690 ਵਿੱਚ 19 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਚਿਨ ਕਿਲਿਚ ਖਾਨ (ਲੜਕੇ ਤਲਵਾਰਬਾਜ਼) ਦੀ ਉਪਾਧੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੁਆਰਾ ਇੱਕ ਮਾਦਾ ਹਾਥੀ ਦਾ ਤੋਹਫ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। 1693 ਵਿੱਚ, ਮਰਾਠਿਆਂ ਨੇ ਪੰਹਾਲਾ ਕਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਘੇਰ ਲਿਆ। ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ, ਮੀਰ ਕਮਰੂਦੀਨ ਨੇ ਕਰਾੜ ਵਿਖੇ ਮਰਾਠਿਆਂ ਨਾਲ ਲੜਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ। 30 ਮਰਾਠਿਆਂ ਨੂੰ ਕੈਦੀ ਬਣਾ ਲਿਆ ਗਿਆ। 1698 ਵਿੱਚ, ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਬੀਜਾਪੁਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਨਾਗੋਰੀ ਵਿਖੇ ਬਗਾਵਤ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਲਈ ਮੀਰ ਕਮਰੂਦੀਨ ਨੂੰ ਭੇਜਿਆ। ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਉਸਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਤੋਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਸੀ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਵਿਵਸਥਾ ਬਹਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਕੋਠਾ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ। ਉਸਦੀ ਸਫਲਤਾ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਉਸਨੂੰ 3,000 ਜ਼ਾਤਾਂ ਅਤੇ 500 ਸੋਵਾਰਾਂ ਦੇ ਦਰਜੇ 'ਤੇ ਉੱਚਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 1699 ਵਿੱਚ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਉਸਨੂੰ 3,500 ਜ਼ਾਤਾਂ ਅਤੇ 3,000 ਸੋਵਾਰਾਂ ਤੱਕ ਤਰੱਕੀ ਦਿੱਤੀ। ਮੀਰ ਕਮਰਉੱਦੀਨ ਨੇ ਪੰਹਾਲਾ ਕਿਲ੍ਹੇ ਨੂੰ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਘੇਰਾ ਪਾ ਲਿਆ ਜਿਸ 'ਤੇ ਮਰਾਠਿਆਂ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਸੀ। ਉਸਨੇ ਸਾਰੀਆਂ ਸੜਕਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੀਆਂ ਜਿਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਵਸਨੀਕਾਂ ਤੱਕ ਕੋਈ ਸਪਲਾਈ ਨਹੀਂ ਪਹੁੰਚ ਸਕੀ। 9 ਜੂਨ 1700 ਨੂੰ ਕਿਲ੍ਹਾ ਉਸਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ। ਉਸਦੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਤੋਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹੋ ਕੇ, ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਬੀਜਾਪੁਰ ਦਾ ਫੌਜਦਾਰ (ਗੈਰੀਸਨ ਕਮਾਂਡਰ) ਬਣਾਇਆ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਦਰਜੇ ਵਿੱਚ 400 "ਸੋਵਾਰ" ਦਾ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ।

ਕੈਰੀਅਰ

ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ

ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਵਿਘਨ, ਜਿਸਨੂੰ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤਾ ਸੀ, 1707 ਵਿੱਚ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਸੱਯਦ ਭਰਾ - (ਸਯਦ ਹੁਸੈਨ ਅਲੀ ਖਾਨ ਅਤੇ ਸਯਦ ਹਸਨ ਅਲੀ ਖਾਨ ਬਾਰ੍ਹਾ) ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਮੁਗਲ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਬਣ ਗਏ ਅਤੇ 1707 ਵਿੱਚ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਹੋਈ ਅਰਾਜਕਤਾ ਦੌਰਾਨ ਰਾਜਾ ਨਿਰਮਾਤਾ ਬਣ ਗਏ। [24] ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਇੱਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਕੇ ਅਤੇ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਕੇ ਮੁਗਲ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਟਕਰਾਅ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਦੋਂ ਬਹਾਦਰ ਸ਼ਾਹ ਪਹਿਲੇ (1707-1712) ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਤਾਂ ਉਸਦੇ ਉੱਤਰਾਧਿਕਾਰੀ ਜਹਾਂਦਾਰ ਸ਼ਾਹ (1712-1713) ਦਾ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਭਤੀਜਾ ਫਾਰੂਖਸੀਅਰ (1713-1719) ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਬਣਿਆ। ਫਾਰੂਖਸੀਅਰ ਨੂੰ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਅੰਨ੍ਹਾ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ, ਗੱਦੀਓਂ ਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਕਤਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਸਦਾ ਪਹਿਲਾ ਚਚੇਰਾ ਭਰਾ ਰਫ਼ੀ ਉਦ-ਦਰਜਾਤ (ਫਰਵਰੀ-ਜੂਨ 1719) ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਬਣਿਆ ਅਤੇ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ। ਜਦੋਂ ਉਸਦਾ ਵੱਡਾ ਭਰਾ ਰਫ਼ੀ ਉਦ-ਦੌਲਾ (ਜੂਨ-ਸਤੰਬਰ 1719) ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਬਣਿਆ ਜਿਸਦੀ ਵੀ ਫੇਫੜਿਆਂ ਦੀ ਬਿਮਾਰੀ ਨਾਲ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਾਹ (1719-1748) ਜੋ ਕਿ ਬਹਾਦਰ ਸ਼ਾਹ ਪਹਿਲੇ ਦਾ ਪੋਤਾ ਸੀ, ਉਸਦੇ ਚੌਥੇ ਪੁੱਤਰ ਜਹਾਂ ਸ਼ਾਹ ਤੋਂ 17 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ ਗੱਦੀ 'ਤੇ ਬੈਠਾ ਅਤੇ ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਉਸਦੇ ਰਾਜਪਾਲ ਬਣਾਇਆ।

ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਮੁਗਲ ਅਤੇ ਆਸਫ਼ ਜਾਹ

1707 ਵਿੱਚ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਆਸਫ਼ ਜਾਹ ਨੂੰ ਅਵਧ ਦਾ ਗਵਰਨਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। 1712 ਵਿੱਚ ਬਹਾਦਰ ਸ਼ਾਹ ਪਹਿਲੇ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਸਫ਼ ਜਾਹ ਨੇ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਨਿੱਜੀ ਜੀਵਨ ਬਿਤਾਇਆ। ਉਸਦੀ ਛੁੱਟੀ ਉਦੋਂ ਘਟਾਈ ਗਈ ਜਦੋਂ 1714 ਵਿੱਚ ਫਾਰੂਖਸੀਅਰ ਨੇ ਆਸਫ਼ ਜਾਹ ਪਹਿਲੇ ਨੂੰ ਦੱਖਣ ਦਾ ਵਾਇਸਰਾਏ - (ਛੇ ਮੁਗਲ ਰਾਜਪਾਲਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕ) ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ - ਨਿਜ਼ਾਮ-ਉਲ-ਮੁਲਕ (ਖੇਤਰ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕ) ਅਤੇ ਫਤਿਹ ਜੰਗ ਦੇ ਸਿਰਲੇਖ ਨਾਲ। 1719 ਵਿੱਚ, ਆਸਫ਼ ਜਾਹ ਨੂੰ ਫਿਰ ਫਰੂਖਸੀਅਰ ਨੇ ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਨਾਲ ਲੜਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕਰਨ ਲਈ ਬੁਲਾਇਆ, ਫਰੂਖਸੀਅਰ ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਆਪਣੀ ਲੜਾਈ ਹਾਰ ਗਿਆ ਅਤੇ 1719 ਵਿੱਚ ਮਾਰਿਆ ਗਿਆ। ਸਮੇਂ ਦੇ ਨਾਲ 1719 ਤੋਂ 1722 ਤੱਕ, ਆਸਫ਼ ਜਾਹ ਪਹਿਲਾ ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮੁਗਲ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚੋਂ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੇ ਮਿਸ਼ਨ 'ਤੇ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸੰਭਵ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਉਸਨੇ ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਮੁਗਲ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਮੱਧ ਏਸ਼ੀਆਈ ਰਈਸਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗਠਿਤ ਅਤੇ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ, 1720 ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਅਸੀਰਗੜ੍ਹ ਅਤੇ ਬੁਰਹਾਨਪੁਰ ਦੇ ਕਿਲ੍ਹਿਆਂ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਸੱਯਦ ਹੁਸੈਨ ਅਲੀ ਖਾਨ ਦੇ ਗੋਦ ਲਏ ਪੁੱਤਰ ਮੀਰ ਆਲਮ ਅਲੀ ਖਾਨ ਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ, ਜੋ ਦੱਖਣ ਦਾ ਡਿਪਟੀ ਸੂਬੇਦਾਰ ਸੀ। ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਆਸਫ਼ ਜਾਹ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ, 1720 ਵਿੱਚ ਸਈਅਦ ਹੁਸੈਨ ਅਲੀ ਖਾਨ ਦਾ ਕਤਲ ਕਰਵਾਇਆ ਅਤੇ 1722 ਵਿੱਚ ਸਈਅਦ ਹਸਨ ਅਲੀ ਖਾਨ ਬਾਰ੍ਹਾ ਨੂੰ ਜ਼ਹਿਰ ਦੇ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ, ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਮੁਗਲ ਸਮਰਾਟ ਧਾਰਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਨਾਮ ਵਜੋਂ 1722 ਵਿੱਚ, ਆਸਫ਼ ਜਾਹ ਨੂੰ ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਗ੍ਰੈਂਡ ਵਜ਼ੀਰ (ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ) ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਇੱਕ ਗ੍ਰੈਂਡ ਵਜ਼ੀਰ ਦੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਅਸਫ਼ ਜਾਹ ਦੇ ਦਰਬਾਰੀ ਭ੍ਰਿਸ਼ਟਾਚਾਰ ਵਿੱਚ ਸੁਧਾਰ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਨੇ ਉਸਦੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਦੁਸ਼ਮਣ ਪੈਦਾ ਕਰ ਦਿੱਤੇ। 1723 ਵਿੱਚ, ਆਸਫ਼ ਜਾਹ ਦੇ ਦਰਬਾਰੀ ਨਾਲ ਮਤਭੇਦ ਵਧ ਗਏ ਅਤੇ ਉਸਦੀ ਵਧਦੀ ਸ਼ਕਤੀ ਤੋਂ ਘਬਰਾ ਕੇ, ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਤੋਂ ਅਵਧ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੇ ਹੁਕਮ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਬਗਾਵਤ ਕੀਤੀ, ਅਸਤੀਫਾ ਦੇ ਦਿੱਤਾ ਕਿਉਂਕਿ ਗ੍ਰੈਂਡ ਵਜ਼ੀਰ ਸਾਰੀਆਂ ਸ਼ਾਹੀ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਛੱਡ ਕੇ 1723 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਮਾਰਚ ਕਰ ਗਿਆ। ਆਸਫ਼ ਜਾਹ ਦੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ, ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਹੈਦਰਾਬਾਦ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਮੁਬਾਰਿਜ਼ ਖਾਨ ਨੂੰ ਆਸਫ਼ ਜਾਹ ਨੂੰ ਰੋਕਣ ਲਈ ਇੱਕ ਫ਼ਰਮਾਨ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਜਿਸਦੇ ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ ਸ਼ਕਰ ਖੇੜਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਹੋਈ। 1724 ਵਿੱਚ, ਆਸਫ਼ ਜਾਹ ਪਹਿਲੇ ਨੇ ਮੁਬਾਰਿਜ਼ ਖਾਨ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਅਤੇ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਦੱਖਣ ਦਾ ਵਾਇਸਰਾਏ ਵਜੋਂ ਮਾਨਤਾ ਦਿੱਤੀ।

ਬੀਜਾਪੁਰ ਦਾ ਗਵਰਨਰ

ਮੀਰ ਕਮਰ-ਉਦ-ਦੀਨ 1702 ਵਿੱਚ ਬੀਜਾਪੁਰ ਦਾ ਸੂਬੇਦਾਰ (ਰਾਜਪਾਲ) ਬਣਿਆ ਅਤੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਘੋੜਾ ਦਿੱਤਾ। ਉਸੇ ਸਾਲ, ਉਸਨੂੰ ਆਜ਼ਮਨਗਰ ਅਤੇ ਬੇਲਗਾਮ ਦੀ ਫੌਜਦਾਰੀ ਵੀ ਦਿੱਤੀ ਗਈ। 1704 ਵਿੱਚ, ਉਹ ਨੁਸਰਤਾਬਾਦ ਅਤੇ ਮੁਦਗਲ ਦਾ ਫੌਜਦਾਰ ਬਣ ਗਿਆ।[23] 1705 ਵਿੱਚ ਮੀਰ ਕਮਰ-ਉਦ-ਦੀਨ ਵਾਗੀਂਗੇਰਾ ਕਿਲ੍ਹੇ ਦੀ ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਦੌਰਾਨ ਹਮਲਿਆਂ ਤੋਂ ਬਚ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਲਾਲ ਟਿੱਕਰੀ ਦੀ ਪਹਾੜੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹਮਲੇ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ।[33] ਉਸਨੇ ਮਰਾਠਿਆਂ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕੀਤਾ ਜੋ ਵਰਧਨਗੜ੍ਹ ਕਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਘੇਰੇ ਹੋਏ ਵਸਨੀਕਾਂ ਨੂੰ ਸਪਲਾਈ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰ ਰਹੇ ਸਨ। ਮਰਾਠਿਆਂ ਨੂੰ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ। ਘੇਰਾਬੰਦੀ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਮੀਰ ਕਮਰ-ਉਦ-ਦੀਨ ਨੂੰ 5,000 ਜ਼ਾਤਾਂ ਅਤੇ 5,000 "ਸਵਾਰ" ਦੇ ਦਰਜੇ ਤੱਕ ਉੱਚਾ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਉਸਨੂੰ ਇੱਕ ਗਹਿਣਿਆਂ ਨਾਲ ਜੜਿਆ ਤਲਵਾਰ ਅਤੇ ਇੱਕ ਹਾਥੀ ਨਾਲ ਵੀ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।

ਦੱਖਣ ਦਾ ਵਾਇਸਰਾਏ

10 ਜਨਵਰੀ 1713 ਨੂੰ, ਮੁਗਲ ਰਾਜਕੁਮਾਰ ਫਾਰੂਖਸੀਅਰ ਨੇ ਆਗਰਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਮੁਗਲ ਸਮਰਾਟ ਜਹਾਂਦਾਰ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ। ਮੁਗਲ ਜਰਨੈਲ ਜ਼ੁਲਫਿਕਾਰ ਖਾਨ ਨੁਸਰਤ ਜੰਗ ਨੇ 1712 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਪਿਤਾ ਬਹਾਦਰ ਸ਼ਾਹ ਪਹਿਲੇ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਹਾਂਦਾਰ ਸ਼ਾਹ ਦੀ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਰਚੀ ਤਾਂ ਜੋ ਉਸਦੇ ਸਾਰੇ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹਰਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ- (ਉਹ ਲੜਾਈ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਫਾਰੂਖਸੀਅਰ ਦੇ ਪਿਤਾ ਅਜ਼ੀਮ-ਉਸ਼-ਸ਼ਾਨ ਨੂੰ ਰਾਵੀ ਨਦੀ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਣ ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ) ਅਤੇ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦੇ ਤਖਤ ਤੇ ਬੈਠਾ, ਬਦਲੇ ਵਿੱਚ, ਜ਼ੁਲਫਿਕਾਰ ਖਾਨ ਨੂੰ ਗ੍ਰੈਂਡ ਵਜ਼ੀਰ, "ਅਮੀਰ-ਉਲ-ਉਮਾਰਾ" ਅਤੇ ਦੱਖਣ ਦਾ ਵਾਇਸਰਾਏ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ। ਫਾਰੂਖਸੀਅਰ ਦੇ ਹੁਕਮ ਨਾਲ 1713 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਜ਼ੁਲਫਿਕਾਰ ਖਾਨ ਨੂੰ ਫੜ ਲਿਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਗਲਾ ਘੁੱਟ ਕੇ ਮਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ।

1713 ਵਿੱਚ ਫਾਰੂਖਸੀਅਰ ਨੇ ਮੀਰ ਕਮਰੂਦੀਨ ਨੂੰ ਦੱਖਣ ਦਾ ਵਾਇਸਰਾਏ - (ਛੇ ਮੁਗਲ ਰਾਜਪਾਲਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕ) ਅਤੇ ਕਰਨਾਟਕ ਖੇਤਰ ਦਾ ਫੌਜਦਾਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ, ਜਿਸਨੂੰ ਨਿਜ਼ਾਮ-ਉਲ-ਮੁਲਕ (ਰਾਜ ਦਾ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਕ) ਅਤੇ ਫਤਿਹ ਜੰਗ (ਲੜਾਈਆਂ ਦਾ ਜੇਤੂ) ਦਾ ਖਿਤਾਬ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਉਹ ਇੱਕ ਯੋਗ ਕੂਟਨੀਤਕ ਵਿਅਕਤੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣੀਆਂ ਜ਼ਿੰਮੇਵਾਰੀਆਂ ਨੂੰ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਢੰਗ ਨਾਲ ਨਿਭਾਇਆ, ਉਸਨੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨ ਨੂੰ ਸੰਗਠਿਤ ਕੀਤਾ, ਵਿੱਤ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਕਰਨਾਟਕ ਖੇਤਰ ਸਮੇਤ ਦੱਖਣ ਉੱਤੇ ਪੂਰਾ ਨਿਯੰਤਰਣ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰ ਲਿਆ, ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੇ ਮਰਾਠਿਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਨਿਯੰਤਰਣ ਹੇਠ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚੌਥ ਇਕੱਠਾ ਕਰਨ ਤੋਂ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ ਜੋ ਉਸਦੇ ਪੂਰਵਜਾਂ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਨਿਜ਼ਾਮ ਆਪਣੀ ਦੱਖਣ ਮੁਹਿੰਮ ਦੌਰਾਨ ਔਰੰਗਜ਼ੇਬ ਦੇ ਨਾਲ ਰਿਹਾ ਸੀ। ਉਹ ਇਲਾਕੇ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮੂਲ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਤੋਂ ਜਾਣੂ ਸੀ ਜਿਸ ਲਈ ਉਹ ਮਰਾਠਿਆਂ ਅਤੇ ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਾਂ ਨਾਲ ਟਕਰਾਅ ਤੋਂ ਬਚਦਾ ਸੀ, ਸਗੋਂ ਉਸਨੇ ਕੋਲਹਾਪੁਰ ਦੇ ਸੰਭਾਜੀ ਦੂਜੇ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਪੱਖ ਵਿੱਚ ਲਿਆ ਕੇ ਅਤੇ ਵਿਰੋਧੀ ਮਰਾਠਾ ਜਰਨੈਲਾਂ (ਮਰਾਠਾ ਜਰਨੈਲ, ਚੰਦਰਸੇਨ ਜਾਧਵ, ਸੁਲਤਾਨਜੀ ਨਿੰਬਲਕਰ ਅਤੇ ਰਾਜਾ ਰਾਮਭਾ ਰਾਓ ਬਹਾਦੁਰ) ਨੂੰ ਆਪਣੀਆਂ ਸੇਵਾਵਾਂ ਅਧੀਨ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਕੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਮਰਾਠਿਆਂ ਦੇ ਵਧ ਰਹੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ। 1715 ਈ. ਵਿੱਚ, ਫਾਰੂਖਸੀਅਰ ਨੇ ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਹੇਠ, ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਵਾਪਸ ਬੁਲਾਇਆ, ਅਤੇ ਸੱਯਦ ਹੁਸੈਨ ਅਲੀ ਖਾਨ (ਸਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ) ਨੂੰ ਦੱਖਣ ਦਾ ਵਾਇਸਰਾਏ ਬਣਾਇਆ।

ਮਾਲਵਾ ਦੇ ਰਾਜਪਾਲ-ਚੁਣੌਤੀਆਂ-ਮੁੜ-ਬਾਦਸ਼ਾਹ

ਸਈਦ ਭਰਾ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਾਦਸ਼ਾਹਗਰ (ਬਾਦਸ਼ਾਹ-ਨਿਰਮਾਤਾ) ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਮੁਗਲ ਦਰਬਾਰ ਦੇ ਇਕਲੌਤੇ ਅਧਿਕਾਰੀ ਬਣ ਗਏ ਅਤੇ ਤੁਰਕੀ ਅਤੇ ਈਰਾਨੀ ਰਈਸਾਂ ਦਾ ਦਰਜਾ ਘਟਾ ਦਿੱਤਾ। ਨਤੀਜੇ ਵਜੋਂ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਈਦ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਪ੍ਰਤੀ-ਇਨਕਲਾਬ ਦੀ ਇੱਕ ਫੋਰਸ ਬਣਾਈ। ਪ੍ਰਤੀ-ਇਨਕਲਾਬ ਦਾ ਮੁਖੀ ਨਿਜ਼ਾਮ ਸੀ। ਪ੍ਰਤੀ-ਇਨਕਲਾਬ ਨੂੰ ਦਬਾਉਣ ਲਈ, ਸਈਦ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਨਿਜ਼ਾਮ-ਉਲ-ਮੁਲਕ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਤੋਂ ਤਬਦੀਲ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। 1715 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ, ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੂੰ ਮਾਲਵਾ-(ਮੱਧ ਭਾਰਤ) ਦਾ ਗਵਰਨਰ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਜੋ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਅਹੁਦੇ ਨਾਲੋਂ ਘੱਟ ਅਹੁਦਾ ਸੀ। 1716 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੇ ਅਣਚਾਹੇ ਤੌਰ 'ਤੇ ਨਵਾਂ ਅਹੁਦਾ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰ ਲਿਆ ਤਾਂ ਜੋ ਉਹ ਸਈਦ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਆਪਣੀਆਂ ਫੌਜਾਂ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ​​ਕਰ ਸਕੇ ਅਤੇ ਮੱਧ ਭਾਰਤ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਮਰਾਠਿਆਂ ਦੇ ਵਧਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਨੂੰ ਰੋਕ ਸਕੇ।

1719 ਵਿੱਚ, ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੂੰ ਸਈਦ ਭਰਾਵਾਂ ਦੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ 'ਤੇ ਸ਼ੱਕ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਉਹ ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਇਰਾਦਿਆਂ ਨੂੰ ਸਮਝ ਗਿਆ। ਜਦੋਂ ਇੱਕੋ ਬਿਮਾਰੀ ਕਾਰਨ ਇੱਕ ਸਾਲ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦੋ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹਾਂ ਦੀ ਇੱਕੋ ਸਮੇਂ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਅਤੇ 18 ਸਾਲਾ ਮੁਗਲ ਸ਼ਹਿਨਸ਼ਾਹ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਅਤੇ ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਮੁਗਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦਾ ਰੀਜੈਂਟ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ, ਤਾਂ ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿਰੁੱਧ ਹਥਿਆਰਬੰਦ ਕਾਰਵਾਈ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਦੀ ਪੂਰੀ ਤਿਆਰੀ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਜਦੋਂ ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਨਿਜ਼ਾਮ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਬਾਰੇ ਪਤਾ ਲੱਗਾ, ਤਾਂ ਉਹ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆ ਗਏ ਅਤੇ ਇੱਕ ਸ਼ਾਹੀ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੂੰ ਦਿੱਲੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਲਈ ਕਿਹਾ। ਵਿਕਲਪਿਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਨਿਜ਼ਾਮ 'ਤੇ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਬਣਾਈ ਜੇਕਰ ਉਹ ਰਿਪੋਰਟ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ, ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੂੰ ਮੁਗਲ ਮਹਾਰਾਣੀ ਦੀ ਮਾਂ ਤੋਂ ਇੱਕ ਗੁਪਤ ਸੁਨੇਹਾ ਮਿਲਿਆ "ਸਯਦ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰੋ, ਅਤੇ ਤੁਸੀਂ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੂੰ ਮੁਗਲਾਂ ਦੇ ਇਤਿਹਾਸ ਵਿੱਚ ਸਨਮਾਨ ਦਾ ਸਥਾਨ ਪਾਓਗੇ, ਅੱਲ੍ਹਾ ਦਮਨ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਧਾਰਮਿਕਤਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡੀ ਮਦਦ ਕਰੇ", ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਸਮਰਾਟ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਾਹ ਦੁਆਰਾ ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਦੇ ਅੱਤਿਆਚਾਰਾਂ ਤੋਂ ਰਾਹਤ ਦਿਵਾਉਣ ਲਈ ਇੱਕ ਗੁਪਤ ਸੁਨੇਹਾ ਭੇਜਿਆ ਗਿਆ। ਨਿਜ਼ਾਮ ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਦੀ ਯੋਜਨਾ ਤੋਂ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਦਿੱਲੀ ਰਿਪੋਰਟ ਕਰਨ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਅਤੇ ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ।

ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ, ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਨਿਜ਼ਾਮ ਦੀਆਂ ਫੌਜਾਂ 'ਤੇ ਦੋ ਮੋਰਚਿਆਂ ਤੋਂ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦਾ ਸ਼ਾਹੀ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ, ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਿਲਾਵਰ ਖਾਨ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਦਿੱਲੀ ਦੀ 20,000 ਸ਼ਾਹੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਉੱਤਰ ਤੋਂ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਅਤੇ ਔਰੰਗਾਬਾਦ ਦੇ ਗਵਰਨਰ ਦੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਅਲੀਮ ਅਲੀ (ਸਯਦ ਹੁਸੈਨ ਅਲੀ ਖਾਨ ਦਾ ਗੋਦ ਲਿਆ ਪੁੱਤਰ) ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਦੱਖਣ ਤੋਂ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਲਈ ਭੇਜਿਆ। ਨਿਜ਼ਾਮ ਇੱਕ ਫੌਜੀ ਰਣਨੀਤੀਕਾਰ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਦਿੱਲੀ ਵੱਲ ਕੂਚ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਜਾਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਜਿੱਥੇ ਉਸਦੇ ਸਮਰਥਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਮਦਰਦ ਸਨ। ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੇ ਆਪਣੀ ਕੂਟਨੀਤਕ ਚਲਾਕੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਮੁਗਲਾਂ ਤੋਂ ਅਸੀਰਗੜ੍ਹ ਕਿਲ੍ਹੇ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ ਅਤੇ ਉਜੈਨ ਤੋਂ ਬੁਰਹਾਨਪੁਰ ਵੱਲ ਰਵਾਨਾ ਹੋ ਗਿਆ। ਜੂਨ 1720 ਵਿੱਚ ਬੁਰਹਾਨਪੁਰ (ਖੰਡਵਾ) ਦੇ ਨੇੜੇ ਮਰਾਠਾ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਦਿਲਾਵਰ ਖਾਨ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਫੌਜ ਦੀ ਟੱਕਰ ਹੋਈ, ਦਿਲਾਵਰ ਖਾਨ ਅਤੇ ਮਰਾਠਿਆਂ ਨੂੰ ਹਾਰ ਦਾ ਸਾਹਮਣਾ ਕਰਨਾ ਪਿਆ ਅਤੇ ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੇ ਬੁਰਹਾਨਪੁਰ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰ ਲਿਆ। ਲੜਾਈ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼ ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੂੰ ਦੱਖਣ ਦਾ ਵਾਇਸਰਾਏ ਨਿਯੁਕਤ ਕਰਨ ਦਾ ਸ਼ਾਹੀ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ।

ਮੁਗਲ ਮਹਾਰਾਣੀ ਦੀ ਮਾਂ ਨੇ ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੂੰ ਡਰਾਇਆ ਕਿ "ਦੱਖਣ 'ਤੇ ਇੱਕ ਜ਼ਬਰਦਸਤ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦੀਆਂ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਬਣਾਈਆਂ ਜਾ ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਸਾਵਧਾਨ ਰਹੋ" ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਅਲੀਮ ਅਲੀ ਨੂੰ (ਸਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਦੁਆਰਾ ਨਿਜ਼ਾਮ ਦੀ ਦੱਖਣ ਦੇ ਵਾਇਸਰਾਏ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤੀ ਬਾਰੇ ਅਣਜਾਣ) ਨਿਜ਼ਾਮ ਵੱਲ ਕੂਚ ਕਰਨ ਅਤੇ ਉਸਨੂੰ ਔਰੰਗਾਬਾਦ ਪਹੁੰਚਣ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਦਾ ਹੁਕਮ ਦਿੱਤਾ। ਨਿਜ਼ਾਮ 20 ਸਾਲਾ ਅਲੀਮ ਅਲੀ ਵਿਰੁੱਧ ਕਿਸੇ ਵੀ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਚਣਾ ਚਾਹੁੰਦਾ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਦੂਤ ਭੇਜਿਆ, ਪਰ ਜੰਗ ਤੋਂ ਬਚਣ ਦੀਆਂ ਉਸਦੀਆਂ ਸਾਰੀਆਂ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ਾਂ ਵਿਅਰਥ ਗਈਆਂ ਜਦੋਂ ਜੁਲਾਈ 1720 ਈਸਵੀ ਵਿੱਚ ਅਲੀਮ ਅਲੀ ਆਪਣੀ ਫੌਜ ਨਾਲ ਪਹੁੰਚਿਆ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਅਲੀਮ ਅਲੀ ਬਹਾਦਰੀ ਨਾਲ ਲੜਿਆ ਪਰ ਉਹ ਨਿਜ਼ਾਮ ਦੀ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਲੈਸ ਫੌਜ ਤੋਂ ਹਾਰ ਗਿਆ। ਅਲੀਮ ਅਲੀ ਦੀ ਹਾਰ ਤੋਂ ਨਿਰਾਸ਼, ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਨੇ ਹੁਣ ਸਮਰਾਟ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਾਹ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ 50,000 ਦੀ ਇੱਕ ਬਹੁਤ ਵੱਡੀ ਸ਼ਾਹੀ ਫੌਜ ਨਾਲ ਹਮਲਾ ਕਰਨ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਰਾਜਪੂਤਾਨਾ ਤੋਂ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਇਕੱਠੀ ਕਰਕੇ ਦੱਖਣ ਵੱਲ ਵਧਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ। ਜਦੋਂ ਮੁਗਲ ਫੌਜ ਦਿੱਲੀ ਦੇ ਬਾਹਰਵਾਰ ਡੇਰਾ ਲਾਈ ਬੈਠੀ ਸੀ, ਤਾਂ ਸੱਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਨਿਜ਼ਾਮ ਦੇ ਹਮਦਰਦਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਰਚੀ ਗਈ। ਇੱਕ ਤੁਰਕੀ ਸਿਪਾਹੀ ਨੇ 9 ਅਕਤੂਬਰ 1720 ਨੂੰ ਮੁਗਲ ਫੌਜ ਦੇ ਕਮਾਂਡਰ ਅਤੇ ਮੁਖੀ ਸੱਯਦ ਹੁਸੈਨ (ਸਯਦ ਭਰਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ) ਦੀ ਹੱਤਿਆ ਕਰ ਦਿੱਤੀ। ਜਦੋਂ ਅਬਦੁੱਲਾ ਖਾਨ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਦੀ ਮੌਤ ਦੀ ਸੂਚਨਾ ਮਿਲੀ, ਤਾਂ ਉਹ ਗੁੱਸੇ ਵਿੱਚ ਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਭਰਾ ਦੇ ਕਤਲ ਦਾ ਬਦਲਾ ਲੈਣ ਲਈ ਆਗਰਾ ਤੋਂ ਦਿੱਲੀ ਵੱਲ ਕੂਚ ਕਰ ਗਿਆ, ਉਸਨੇ ਆਪਣੇ ਕਠਪੁਤਲੀ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਇਬਰਾਹਿਮ ਨਾਲ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਾਹ ਦੇ ਵਿਰੁੱਧ ਇੱਕ ਫੌਜ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ। ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਾਹ ਨੇ ਨਿਜ਼ਾਮ ਦੇ ਚਾਚਾ ਅਤੇ ਹਮਦਰਦ ਮੁਹੰਮਦ ਅਮੀਨ ਖਾਨ ਤੁਰਾਨੀ ਨੂੰ ਅਬਦੁੱਲਾ ਖਾਨ ਨਾਲ ਨਜਿੱਠਣ ਲਈ ਆਗਾਰਾ ਵੱਲ ਮਾਰਚ ਕਰਨ ਲਈ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ, ਲੜਾਈ ਹਸਨਪੁਰ ਦੇ ਨੇੜੇ ਲੜੀ ਗਈ, ਅਤੇ ਅਬਦੁੱਲਾ ਖਾਨ ਦੀ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਫੌਜ ਉਸਨੂੰ ਛੱਡ ਗਈ, ਅਬਦੁੱਲਾ ਖਾਨ ਨੇ ਨਿੱਜੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਬਾਰ੍ਹਾ ਪਰੰਪਰਾ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਪੈਦਲ ਲੜਾਈ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਨਵੰਬਰ 1720 ਵਿੱਚ ਬੰਦੀ ਬਣਾ ਲਿਆ ਗਿਆ, ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਕੈਦ ਦੌਰਾਨ ਉਸਨੂੰ ਜ਼ਹਿਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ। ਮੁਹੰਮਦ ਸ਼ਾਹ ਨੂੰ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਰੀਜੈਂਟ ਦੇ ਬਾਦਸ਼ਾਹ ਦਾ ਤਾਜ ਪਹਿਨਾਇਆ ਗਿਆ ਅਤੇ ਮੁਹੰਮਦ ਅਮੀਨ ਖਾਨ ਤੁਰਾਨੀ ਨੂੰ ਪਹਿਲੇ ਗ੍ਰੈਂਡ ਵਜ਼ੀਰ ਵਜੋਂ ਨਿਯੁਕਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਨਿਜ਼ਾਮ ਨੇ ਦੱਖਣ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਠਹਿਰਾਅ ਜਾਰੀ ਰੱਖਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਜਦੋਂ 1721 ਵਿੱਚ ਮੁਹੰਮਦ ਅਮੀਨ ਖਾਨ ਤੁਰਾਨੀ ਦੀ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ, ਤਾਂ ਉਸਨੂੰ ਮੁਗਲ ਸਾਮਰਾਜ ਦਾ ਮਹਾਨ ਵਜ਼ੀਰ ਬਣਨ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਗਈ।