ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਪਦਮਨਾਭਸਵਾਮੀ ਮੰਦਰ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ


ਪਦਮਨਾਭਸਵਾਮੀ ਮੰਦਰ
ਤਸਵੀਰ:ਫਾਈਲ: ਸ਼੍ਰੀ ਪਦਮਨਾਭਸਵਾਮੀ ਮੰਦਰ 01.jpg
ਸ਼੍ਰੀ ਪਦਮਨਾਭਸਵਾਮੀ ਮੰਦਰ ਦਾ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ
ਧਰਮ
ਮਾਨਤਾਹਿੰਦੂ
ਜ਼ਿਲ੍ਹਾਤਿਰੂਵਨੰਤਪੁਰਮ ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ
Deityਵਿਸ਼ਨੂੰ ਅਤੇ ਲਕਸ਼ਮੀ
Governing bodyਟ੍ਰਾਵਣਕੋਰ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ
ਟਿਕਾਣਾ
ਟਿਕਾਣਾਤਿਰੂਵਨੰਤਪੁਰਮ
ਰਾਜਕੇਰਲ
ਦੇਸ਼ ਭਾਰਤ
ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ
ਕਿਸਮਕੇਰਲ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਅਤੇ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਦਾ ਸੁਮੇਲ
ਵੈੱਬਸਾਈਟ
spstt.org
spst.in

ਪਦਮਨਾਭਸਵਾਮੀ ਮੰਦਰ ਇੱਕ ਹਿੰਦੂ ਮੰਦਰ ਹੈ ਜੋ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਨੂੰ ਤਿਰੂਵਨੰਤਪੁਰਮ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਕੇਰਲ ਰਾਜ ਦੀ ਰਾਜਧਾਨੀ ਵਿੱਚ ਸਮਰਪਿਤ ਹੈ। ਇਹ 108 ਦਿਵਿਆ ਦੇਸਮਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ, ਜਿਸ ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ ਵੈਸ਼ਨਵ ਪਰੰਪਰਾ ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਪਵਿੱਤਰ ਨਿਵਾਸ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਆਦਿ ਸ਼ੰਕਰ ਨੇ ਅਨੰਤ ਪਦਮਨਾਭ ਉੱਤੇ ਪਵਿੱਤਰ ਭਜਨ ਬਣਾਏ ਸਨ ਅਤੇ ਇਹ ਸਮਾਰਥ ਪਰੰਪਰਾ ਲਈ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਪਵਿੱਤਰ ਸਥਾਨ ਹੈ। ਮਲਿਆਲਮ ਅਤੇ ਤਮਿਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਰ ਦਾ ਨਾਮ "ਅਨੰਤ ਦਾ ਸ਼ਹਿਰ" (ਅਨੰਤ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਹੈ।[1] ਇਹ ਮੰਦਰ ਕੇਰਲ ਸ਼ੈਲੀ ਅਤੇ ਦ੍ਰਾਵਿਡ਼ ਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰ ਦੇ ਇੱਕ ਗੁੰਝਲਦਾਰ ਮਿਸ਼ਰਣ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉੱਚੀਆਂ ਕੰਧਾਂ ਅਤੇ 16 ਵੀਂ ਸਦੀ ਦਾ ਗੋਪੁਰਮ ਹੈ। ਹਾਲਾਂਕਿ ਕੁੱਝ ਪਰੰਪਰਾਵਾਂ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕੇਰਲ ਦੇ ਕਾਸਰਗੋਡ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਕੁੰਬਲਾ ਵਿੱਚ ਅਨੰਤਪੁਰਾ ਮੰਦਰ ਨੂੰ ਕੁਝ ਹੱਦ ਤੱਕ ਆਰਕੀਟੈਕਚਰਲ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੇਵਤਾ ਦਾ ਮੂਲ ਅਧਿਆਤਮਿਕ ਸਥਾਨ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਇਹ ਮੰਦਰ ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਕੰਨਿਆਕੁਮਾਰੀ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਦੇ ਤਿਰੂਵੱਤਰ ਵਿੱਚ ਆਦਿਕਸ਼ਵ ਪੇਰੂਮਲ ਮੰਦਰ ਦੀ ਪ੍ਰਤੀਕ੍ਰਿਤੀ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਵਿਆਪਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਸਭ ਤੋਂ ਅਮੀਰ ਮੰਦਰ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[2]

ਮੁੱਖ ਦੇਵਤਾ ਪਦਮਨਾਭਸਵਾਮੀ (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ: पद्मनाभस्वामि, IAST: ਪਦਮਨਾਭਸਵਾਮੀ) ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਵਿਸ਼ਨੂੰ ਦਾ ਇੱਕ ਰੂਪ ਹੈ ਜੋ "ਅਨੰਤਸ਼ਯਾਨ" ਮੁਦਰਾ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਆਪਣੇ ਸੱਪ ਪਹਾੜ 'ਤੇ ਸਦੀਵੀ ਯੋਗਿਕ ਨੀਂਦ ਵਿੱਚ ਰੁੱਝਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ ਜਿਸਦਾ ਨਾਮ ਸ਼ੇਸ਼ ਹੈ।[1] ਪਦਮਨਾਭਸਵਾਮੀ ਤ੍ਰਾਵਣਕੋਰ ਸ਼ਾਹੀ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਰੱਖਿਅਕ ਦੇਵਤਾ ਹੈ। ਤ੍ਰਾਵਣਕੋਰ ਦੇ ਨਾਮਵਰ ਮਹਾਰਾਜਾ, ਮੂਲਮ ਤਿਰੁਨਲ ਰਾਮ ਵਰਮਾ, ਮੰਦਰ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਟਰੱਸਟੀ ਹਨ।

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. "About Thiruvananthapuram". Thiruvananthapuram Municipal Corporation. Archived from the original on 18 September 2010. Retrieved 29 October 2010.{{cite web}}: CS1 maint: unfit URL (link)
  2. "Richest Hindu temple". Guinness World Records (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਬਰਤਾਨਵੀ)). Archived from the original on 29 May 2019. Retrieved 2023-05-22.