ਪਦਮਾਵਤੀ ਗੋਖਲੇ ਸ਼ਾਲਿਗ੍ਰਾਮ
Padmavati Gokhale Shaligram | |
|---|---|
 Padmavati Shaligram, from the cover of a 1937 issue of The Indian Listener | |
| ਜਨਮ | 1918 Kolhapur |
| ਮੌਤ | 20 July 2014 Mumbai |
| ਪੇਸ਼ਾ | Musician, singer |
ਪਦਮਾਵਤੀ ਸ਼ਾਲਿਗ੍ਰਾਮ ਗੋਖਲੇ (1918-20 ਜੁਲਾਈ 2014) ਇੱਕ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਸ਼ਾਸਤ੍ਰੀ ਸੰਗੀਤ ਗਾਇਕਾ, ਵਾਦਕ ਅਤੇ ਸੰਗੀਤ ਸਿੱਖਿਅਕ ਸੀ।[1]
ਸ਼ਾਲਿਗ੍ਰਾਮ ਦਾ ਜਨਮ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਦੇ ਕੋਲਹਾਪੁਰ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਗੋਖਲੇ ਨੇ ਵੰਡ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਪੂਰੇ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ (ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ) ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ।[2] ਉਸ ਦੀ ਗਾਇਕੀ ਵਿੱਚ ਜੈਪੁਰ-ਅਤਰੌਲੀ ਘਰਾਣੇ ਦੇ ਰਵਾਇਤੀ ਤੱਤ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਸਵਰ-ਲਾਗਵ ਸੀ ਜੋ ਕਿਰਾਨਾ ਘਰਾਣੇ ਤੋਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਸੀ। ਪਦਮਾਵਤੀਤਾਈ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕਾ ਵੀ ਸੀ ਅਤੇ ਉਸਨੇ ਕਈ ਸ਼ਗਿਰਦਾਂ ਨੂੰ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਤਾਲੀਮ ਦਿੱਤੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਕੁਝ ਇਹ ਹਨ ਜਿਵੇਂ - ਕੇਦਾਰ ਨਾਫਡ਼ੇ, ਸ਼ੁਭਦਾ ਪਰਾਡਕਰ, ਸੁਨੀਤਾ ਟਿਕਰੇ, ਅਨੀਤਾ ਸੁੰਦਰਰਾਜਨ, ਗੀਤਾ ਜਾਵਡੇਕਰ ਅਤੇ ਹੋਰ ਹਨ।[3] ਉਸ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਵਿੱਚ ਅਲਾਦਿਆ ਖਾਨ ਦੀ ਸ਼ੈਲੀ ਦੀ ਵਿਲੱਖਣ ਗਾਇਕੀ ਹੈ।
ਆਈ. ਟੀ. ਸੀ. ਐਸ. ਆਰ. ਏ. ਨੇ ਕਈ ਦਹਾਕਿਆਂ ਬਾਅਦ, ਨਵੰਬਰ 2005 ਵਿੱਚ ਆਪਣੇ ਗਾਇਕੀ ਕੈਰੀਅਰ ਦੇ ਪਲੈਟੀਨਮ ਜੁਬਲੀ ਸਾਲ 'ਤੇ, ਕੋਲਕਾਤਾ ਦੇ ਦਰਸ਼ਕਾਂ ਲਈ ਪਦਮਾਵਤੀ ਸ਼ਾਲਿਗ੍ਰਾਮ ਦੀ ਮੁਡ਼ ਖੋਜ ਕੀਤੀ। ਉਸ ਨੂੰ 1988 ਵਿੱਚ ਸਰਕਾਰ ਦੁਆਰਾ "ਸੰਗੀਤ ਨਾਟਕ ਅਕੈਡਮੀ ਅਵਾਰਡ" ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਭਾਰਤ ਤੋਂ. ਉਹ ਅਖਿਲ ਭਾਰਤੀ ਗੰਧਰਵ ਮਹਾਵਿਦਿਆਲਿਆ ਮੰਡਲ ਤੋਂ 1994-95 ਵਿੱਚ ਕਾਲੀਦਾਸ ਅਵਾਰਡ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਕਲਾਕਾਰ ਵੀ ਹੈ। ਪਦਮਾਵਤੀ ਸ਼ਾਲਿਗ੍ਰਾਮ ਗੋਖਲੇ ਨੇ ਮੱਧਮਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੇ ਬਿਨਾਂ ਸ਼ੁੱਧ ਸਾਰੰਗ ਵਿੱਚ ਤੀਂਤਾਲ ਲਈ ਦੋ ਰਚਨਾਵਾਂ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੀਆਂ।[4]
ਗੋਖਲੇ ਨੇ ਠੁਮਰੀ ਦੀ ਸਵੀਕ੍ਰਿਤੀ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਉਸ ਦੀ ਮੌਤ 96 ਸਾਲ ਦੀ ਉਮਰ ਵਿੱਚ 20 ਜੁਲਾਈ 2014 ਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ ਹੋਈ।[5]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Sunita Tikare". www.sunitatikare.in. Retrieved 2021-10-29.
- ↑ Freeman (2012-01-19). "Indian Classical Music: Padmavati Gokhale Shaligram". Indian Classical Music. Retrieved 2021-10-29.
- ↑ "Padmavati Shaligram-Gokhale | Jaipur Gunijankhana" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2021-10-29.[permanent dead link]
- ↑ Pradhan, Aneesh. "Bade Ghulam Ali Khan, Padmavati Shaligram Gokhale and Shivkumar Sharma perform raag Shuddha Sarang". Scroll.in (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Retrieved 2021-10-29.
- ↑ "Padmavati Shaligram-Gokhale | Jaipur Gunijankhana" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). Archived from the original on 2021-10-29. Retrieved 2021-10-29.