ਪੋਕ (ਡਿਸ਼)
ਪੋਕ[1][2][3] ਕੱਚੀ ਮੱਛੀ ਦੇ ਕੱਟੇ ਹੋਏ ਟੁਕੜੇ ਦਾ ਇੱਕ ਪਕਵਾਨ ਹੈ ਜੋ ਸਾਸ ਵਿੱਚ ਪਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਇੱਕ ਭੁੱਖ ਵਧਾਉਣ ਵਾਲੇ ਜਾਂ ਮੁੱਖ ਭੋਜਨ ਵਜੋਂ ਪਰੋਸਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।[4]
ਇਤਿਹਾਸ
[ਸੋਧੋ]ਸੰਪਰਕ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਦੀ ਮਿਆਦ
[ਸੋਧੋ]ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਮੱਛੀਆਂ ਵੱਡੇ ਮੱਛੀ ਤਲਾਬਾਂ ਵਿੱਚ ਉਗਾਈਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ ਜਾਂ ਕਿਨਾਰੇ ਦੇ ਨੇੜੇ ਘੱਟ ਪਾਣੀਆਂ ਅਤੇ ਚਟਾਨਾਂ ਵਿੱਚ ਫੜੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਸਨ।[5] ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਨ ਅਤੇ ਡੂੰਘੇ ਸਮੁੰਦਰ ਵਿੱਚ ਚੱਟਾਨ ਤੋਂ ਪਰੇ ਫੜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਕਾਪੂ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਮੁਖੀਆਂ ਲਈ ਰਾਖਵੀਆਂ ਸਨ ਜੋ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਹਵਾਈ ਵਿੱਚ ਜੀਵਨ ਢੰਗ ਨੂੰ ਨਿਯੰਤ੍ਰਿਤ ਕਰਦੀ ਸੀ।
ਪੋਕ ਕੈਚ ਤੋਂ ਸਨੈਕ ਵਜੋਂ ਕੰਮ ਕਰਨ ਲਈ ਕੱਟ-ਆਫ ਵਜੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ।[6][7] ਮੱਛੀ ਨੂੰ ਤੁਰੰਤ ਖਾਣ ਲਈ ਤਰਜੀਹੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਖਾਧਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਸਮੁੰਦਰੀ ਲੂਣ, ਇਨਾਮੋਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਕੱਚਾ, ਅਤੇ ਕਈ ਵਾਰ ਗਿੱਲੀਆਂ ਦੇ ਖੂਨ ਨਾਲ ਸੁਆਦੀ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।[8] ਇੱਕ ਆਮ ਸੁਆਦ ਇਨਾਮੋਨਾ ਨੂੰ ਸੁੱਕੇ ʻalaʻala ਦੇ ਨਾਲ ਮਿਲਾ ਕੇ ਬਣਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। (ਆਕਟੋਪਸ ਇੰਕਸੈਕ), ake (ਮੱਛੀ ਦਾ ਜਿਗਰ) ਅਤੇ ਨਮਕ। ਪੋਕ ਦੇ ਨਾਲ ਲਿਮੂ ਅਤੇ poi ਦਾ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਕਟੋਰਾ ਸੀ।[9][10][11]
ਸੰਪਰਕ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਦੀ ਮਿਆਦ
[ਸੋਧੋ]ਜਦੋਂ ਕੈਪਟਨ ਜੇਮਜ਼ ਕੁੱਕ 1778 ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਤਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਪਿਆਜ਼ ਦੇ ਬੀਜ ਲੈ ਕੇ ਆਇਆ।[12] ਉਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1790 ਦੇ ਦਹਾਕੇ ਵਿੱਚ ਸਪੇਨੀ ਬਾਗਬਾਨੀ ਵਿਗਿਆਨੀ ਫ੍ਰਾਂਸਿਸਕੋ ਡੀ ਪੌਲਾ ਮਾਰਿਨ ਨੇ ਕਦਮ ਰੱਖਿਆ, ਜੋ ਟਮਾਟਰਾਂ ਦੀ ਕਾਸ਼ਤ ਅਤੇ ਪਾਲਣ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪਹਿਲੇ ਵਿਅਕਤੀ ਸਨ। ਡੀ ਪੌਲਾ ਮਾਰਿਨ ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਨੂੰ ਹੋਰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਰੇਗੀ ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸੰਗਤ ਬਣ ਗਈ।[13] ਪਿਆਜ਼ ਦੀ ਕਿਸਮ ਜਿਸਨੂੰ ਮਿੱਠੇ ਮਾਉਈ ਪਿਆਜ਼ ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪੱਛਮੀ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਰਹਿਣ ਕਾਰਨ ਆਖਰਕਾਰ ਕਾਪੂ ਦਾ ਖਾਤਮਾ ਹੋ ਗਿਆ। 1819 ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਖਾਸ ਕਿਸਮਾਂ ਦੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਖਾਣ 'ਤੇ ਲੱਗੀ ਪਾਬੰਦੀ ਹਟਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ 1839 ਤੱਕ ਕਾਮੇਮੇਹਾ III ਨੇ ਚੱਟਾਨਾਂ ਤੋਂ ਪਰੇ ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਨ ਦੇ ਮੈਦਾਨ ਖੋਲ੍ਹ ਦਿੱਤੇ ਸਨ।[14] ਇਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ, ਹਵਾਈ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸੈਲਮਨ ਨਾਲ ਜਾਣੂ ਕਰਵਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਕਿਉਂਕਿ ਠੇਕੇ 'ਤੇ ਰੱਖੇ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਨੂੰ ਫਰ ਵਪਾਰ ਅਤੇ ਲੱਕੜ ਦੇ ਉਦਯੋਗਾਂ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਸ਼ਾਂਤ ਉੱਤਰ-ਪੱਛਮ ਵਿੱਚ ਭੇਜਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਸਾਲਮਨ ਸ਼ਾਇਦ poke ਵਜੋਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਜੋ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਲੋਮੀ ਸੈਲਮਨ ਵਿੱਚ ਵਿਕਸਤ ਹੋਇਆ।[9]
19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੇ ਮੱਧ ਵਿੱਚ, ਚੀਨ ਅਤੇ ਜਾਪਾਨ ਤੋਂ ਪ੍ਰਵਾਸੀ ਬਾਗਬਾਨੀ ਮਜ਼ਦੂਰਾਂ ਵਜੋਂ ਟਾਪੂਆਂ 'ਤੇ ਚਲੇ ਗਏ, ਆਪਣੇ ਨਾਲ ਨਾਮੇਰੋ, ਸੋਇਆ ਸਾਸ ਅਤੇ ਤਿਲ ਦਾ ਤੇਲ ਵਰਗੇ ਭੋਜਨ ਲਿਆਉਂਦੇ ਸਨ।[15][16]
ਸਮੱਗਰੀ
[ਸੋਧੋ]ਮੱਛੀ
[ਸੋਧੋ]
FDA ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਵਪਾਰਕ ਤੌਰ 'ਤੇ ਫੜੀਆਂ ਗਈਆਂ ਸਥਾਨਕ ਮੱਛੀਆਂ ਕੱਚੀਆਂ ਖਾਧੀਆਂ ਜਾ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ।[17][8][18][19][20] ਹਾਲਾਂਕਿ, ਹਵਾਈਅਨ ਪਾਣੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਥਾਨਕ ਸਮੁੰਦਰੀ ਭੋਜਨ ਕਾਊਂਟਰਾਂ 'ਤੇ ਪਾਈਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਫੜੀਆਂ ਜਾਣ ਵਾਲੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[17][21][22]
ਮਿਲਦੇ-ਜੁਲਦੇ ਪਕਵਾਨ
[ਸੋਧੋ]ਕੱਚੀ ਮੱਛੀ ਦੇ ਪਕਵਾਨ ਅਸਧਾਰਨ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਓਸ਼ੀਨੀਆ ਵਿੱਚ ਆਮ 'ਓਟਾ'ਇਕਾ (ਜਾਂ poisson cru ਹੈ। ). ਇੱਥੇ ਯੂਰਪੀ ਮੱਛੀ ਕਾਰਪੈਸੀਓ ਅਤੇ ਟਾਰਟੇਅਰ, ਚੀਨੀ ਯੂ ਸ਼ੇਂਗ, ਕੋਰੀਆਈ ਹੋ-ਡੀਓਪਬਾਪ, ਲਾਤੀਨੀ ਅਮਰੀਕੀ ਸੇਵਿਚੇ, ਅਤੇ ਜਾਪਾਨੀ ਨਾਮੇਰੋ, ਸਾਸ਼ਿਮੀ ਅਤੇ ਤਾਤਾਕੀ ਵੀ ਹਨ। ਇਨੂਇਟ ਪਕਵਾਨਾਂ ਵਿੱਚ, ਮੱਛੀ ਨੂੰ ਕੱਚਾ ਖਾਣਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ। ਦੱਖਣ-ਪੂਰਬੀ ਏਸ਼ੀਆਈ ਹਮਰੁਤਬਾ ਮਲੇਸ਼ੀਅਨ ਹਿਨਾਵਾ ਅਤੇ ਉਮਾਈ ਅਤੇ ਫਿਲੀਪੀਨੋ ਕਿਨੀਲਾਵ ਅਤੇ ਕਿਲਾਵਿਨ, ਗੁਆਮ ਵਿੱਚ ਕੇਲਾਗੁਏਨ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਇਲੋਕਾਨੋ ਡਿਸ਼ ਪੋਕੀ ਪੋਕੀ, ਗਰਿੱਲਡ ਬੈਂਗਣ ਅਤੇ ਟਮਾਟਰਾਂ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਰਗੜਿਆ ਹੋਇਆ ਅੰਡੇ ਵਾਲਾ ਪਕਵਾਨ, ਸੰਭਾਵਤ ਤੌਰ 'ਤੇ ਇਸਦਾ ਨਾਮ poke ਤੋਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।[23][24]
- ↑ Noguchi, Mark. "A Conflicted Chef From Hawaii Reacts to the Mainland Poke Bowl Trend". First We Feast. Archived from the original on 24 ਸਤੰਬਰ 2023. Retrieved 11 June 2018.
- ↑ Tan, Rachel. "6 Things To Know About Hawaiian Poke". Michelin Guide. Retrieved 11 June 2018.
- ↑ Cheng, Martha (13 January 2017). "How the Hawaiian poke bowl became the world's new fast food". Hawai'i Magazine. Retrieved 11 June 2018.
- ↑ Talwar, Kalei (17 July 2009). "Make Hawaii-style ahi poke wherever you are. Here's a recipe". Hawaii Magazine. Retrieved 2015-11-24.
- ↑ "Cultural History of Three Traditional Hawaiian Sites (Chapter 1)". www.nps.gov.
- ↑ "Hawaiian Ahi Tuna Poke Recipe and History, How To Make Poke, Whats Cooking America". whatscookingamerica.net. 16 May 2015. Retrieved 2015-11-24.
- ↑ "How Did Ancient Hawaiians Fish?". KONA FISHING CHARTERS. 12 November 2015. Archived from the original on 22 ਜਨਵਰੀ 2025. Retrieved 10 ਮਾਰਚ 2025.
- ↑ 8.0 8.1 "Dried Akule - Kaʻiwakīloumoku - Hawaiian Cultural Center". kaiwakiloumoku.ksbe.edu (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
- ↑ 9.0 9.1 "Steamed Salted Sockeye Salmon - Kaiwakīloumoku - Hawaiian Cultural Center". kaiwakiloumoku.ksbe.edu (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
- ↑ "Nā Puke Wehewehe ʻŌlelo Hawaiʻi - Alaala". wehewehe.org.
- ↑ "Edible Limu of Hawaii". www.hawaii.edu.
- ↑ "The Origins of Traditional Lomi Lomi Salmon Explained - Amor Nino Foods, Inc". connect2local.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2023-09-04. Retrieved 2025-03-10.
- ↑ Bradley, Harold Whitman (1 February 1974). "Review: Don Francisco de Paula Marin: A Biography, by Ross H. Gast and Francisco de Paula Marin and The Letters and Journal of Francisco de Paula Marin, by Agnes C. Conrad and Francisco de Paula Marin" (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ): 119. doi:10.2307/3637598. JSTOR 3637598.
{{cite journal}}: Cite journal requires|journal=(help) - ↑ Kawaharada, Dennis (2006). "Introduction: Hawaiian Fishing Traditions". www2.hawaii.edu.
- ↑ Young, Peter T. (13 July 2016). "Shoyu". Images of Old Hawaiʻi (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
- ↑ "Poke History: From the Ocean to the Islands to the Mainland". FOODICLES. 2 August 2022.
- ↑ 17.0 17.1 "Japanese and Hawaiian Vernacular Names for Fish Eaten Raw". FDA.
- ↑ "Hawaiian Reef Fish". Hawaiian Encyclopedia.
- ↑ "Know your mullets". Hawaii 24/7. 1 March 2019.
- ↑ "Poke Ulua - Kaʻiwakīloumoku - Hawaiian Cultural Center". kaiwakiloumoku.ksbe.edu (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
- ↑ "Hawaiian Fish Name Translations". Hawaii Nearshore Fishing. 13 August 2019.
- ↑ Cheng, Martha (25 October 2017). "The 11 Best Places to Eat Poke in Honolulu". Eater (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ).
- ↑ Barnes, Patti. "24 Egg Recipes That Are Totally Cracked (But We Have To Try)". TheRecipe. Archived from the original on 18 ਦਸੰਬਰ 2019. Retrieved 18 December 2019.
- ↑ "You Are Probably Wondering How the Filipino Dish "Poqui Poqui" Got Its Name". Yummy.ph. Retrieved 18 December 2019.
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]
Poke (Hawaii) ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਮੀਡੀਆ ਵਿਕੀਮੀਡੀਆ ਕਾਮਨਜ਼ ਉੱਤੇ ਹੈ- "History of the poke contest". Archived from the original on 2016-03-03.
ਹੋਰ ਪੜ੍ਹੋ
[ਸੋਧੋ]- Titcomb, ਮਾਰਗਰੇਟ, ਅਤੇ ਮੈਰੀ Kawena Pukui. " ਯਾਦ ਪੱਤਰ ਨੰ. 29। ਹਵਾਈ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀ ਦੀ ਕੁਦਰਤੀ ਵਰਤੋਂ। ਕਿਸ਼ਤ ਨੰਬਰ 1। ਪੰਨੇ 1-96।" ਦ ਜਰਨਲ ਆਫ਼ ਦ ਪੋਲੀਨੇਸ਼ੀਅਨ ਸੋਸਾਇਟੀ 60, ਨੰ. 2/3 (1951): 1–96। ਯਾਦ ਪੱਤਰ ਨੰ. 29। ਹਵਾਈ ਵਿੱਚ ਮੱਛੀ ਦੀ ਕੁਦਰਤੀ ਵਰਤੋਂ। ਕਿਸ਼ਤ ਨੰ. 1। ਪੰਨੇ 1-96 ।