ਪੋਸ਼ਾਕ
ਪੋਸ਼ਾਕ ( पोशाक ) ਵੈਦਿਕ ਕਾਲ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸੰਪੂਰਨ ਪਹਿਰਾਵੇ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਵਾਲਾ ਹਿੰਦੀ ਸ਼ਬਦ ਹੈ। ਜਿਵੇਂ ਕਿ 6ਵੀਂ ਸਦੀ ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਦੇ ਦੌਰਾਨ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤ ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਬੋਧੀ ਪਾਲੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਵੈਦਿਕ ਅਤੇ ਪੋਸਟ-ਵੈਦਿਕ ਕਾਲ 1500 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਤੋਂ 350 ਈਸਵੀ ਪੂਰਵ ਤੱਕ ਦੇ ਪਹਿਰਾਵੇ ਵਿੱਚ ਅੰਤਰੀਆ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ, ਜੋ ਕਿ ਹੇਠਲਾ ਕੱਪੜਾ ਹੈ, ਉੱਤਰੀਆ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਪਰਦਾ ਹੈ। ਮੋਢੇ ਜਾਂ ਸਿਰ ਦੇ ਉੱਪਰ, ਅਤੇ ਸਟੈਨਪੱਟਾ, ਜੋ ਕਿ ਇੱਕ ਛਾਤੀ ਪੱਟੀ ਹੈ। ਆਧੁਨਿਕ ਸਾੜ੍ਹੀ ਇੱਕ ਵਿਕਸਤ ਪੋਸ਼ਾਕ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਪਹਿਲਾਂ ਸੱਤਿਕਾ (ਜਿਸਦਾ ਅਰਥ ਹੈ ਔਰਤਾਂ ਦਾ ਪਹਿਰਾਵਾ) ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਸੀ ਜੋ ਕਮਰ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਲਪੇਟਣ ਅਤੇ ਸਿਰ ਨੂੰ ਢੱਕਣ ਲਈ ਇੱਕ ਕੱਪੜਾ ਸੀ।[1][2][3][4][5][6][7][8][9][10]
ਭਾਵ[ਸੋਧੋ]
ਪੋਸ਼ਾਕ ਦਾ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖਾਸ ਕਿਸਮ ਦਾ ਪਹਿਰਾਵਾ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।[11][12] ਵਾਸਨਾ ਜਾਂ ਵਸਤਰ (ਭਾਵ ਪਹਿਰਾਵਾ) ਦੀਆਂ ਦੋ ਮੁੱਖ ਸ਼੍ਰੇਣੀਆਂ ਹਨ, ਹੇਠਲੇ ਲਈ ਵਾਸਾ, ਅਤੇ ਸਰੀਰ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਅੰਗਾਂ ਲਈ ਅਧੀਵਾਸ, ਵੇਦਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਪਹਿਰਾਵੇ ਦੇ ਹੋਰ ਸਬੰਧਤ ਸ਼ਬਦ ਹੇਠ ਲਿਖੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹਨ।
- ਸੁਵਾਸਾ ਇੱਕ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਕੱਪੜੇ ਲਈ ਸ਼ਬਦ ਸੀ
- ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਪਹਿਨੇ ਲਈ ਸੁਵਾਸਨਾ
- ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਫਿਟਿੰਗ ਕੱਪੜਿਆਂ ਲਈ ਸੁਰਭੀ ।[13]
ਕਿਸਮਾਂ ਅਤੇ ਸ਼ੈਲੀਆਂ[ਸੋਧੋ]
ਪੋਸ਼ਾਕ, ਪ੍ਰਧਾਨ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਲਈ ਕੱਪੜਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸੈੱਟ ਸੀ। ਇਹ ਕੱਪੜੇ ਆਮ ਅਤੇ ਅਣਸੀਲੇ ਸਨ ਪਰ ਲਪੇਟਣ ਅਤੇ ਡ੍ਰੈਪ ਕਰਨ ਦੇ ਆਕਾਰ ਅਤੇ ਸ਼ੈਲੀ ਦੇ ਨਾਲ ਭਿੰਨ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਕੋਲ ਵੇਦਾਂ ਵਿੱਚ ਸੰਬੰਧਿਤ ਜੋੜਾਂ ਦੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਵਰਣਨ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਰਾਮਾਇਣ ਅਤੇ ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਦੇ ਪਾਤਰਾਂ ਲਈ। ਸਾੜ੍ਹੀ, ਹਿੰਦੂ ਮਹਾਂਕਾਵਿ ਮਹਾਂਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਤੌਰ 'ਤੇ ਦੱਸਿਆ ਗਿਆ ਹੈ, ਯੁੱਧ 3067 ਈਸਾ ਪੂਰਵ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ।[14][15][16]
ਫਾਰਮ[ਸੋਧੋ]
- ਉੱਤਰੀਆ ਸਰੀਰ ਦੇ ਉੱਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਦਾ ਕੱਪੜਾ ਹੈ।
- ਅਦੀਵਾਸਾ ਇੱਕ ਢਿੱਲਾ-ਫਿਟਿੰਗ ਬਾਹਰੀ ਕੱਪੜਾ ਹੈ, ਇਹ ਇੱਕ ਪਰਦੇ ਜਾਂ ਚਾਦਰ ਵਰਗਾ ਇੱਕ ਕਿਸਮ ਦਾ ਉਪਰਲਾ ਕੱਪੜਾ ਹੈ।
- ਅੰਟਾਰੀਆ ਇੱਕ ਹੇਠਲੇ ਸਰੀਰ ਦਾ ਕੱਪੜਾ ਹੈ।
- ਸਟੈਨਪੱਟਾ ਛਾਤੀਆਂ ਨੂੰ ਢੱਕਣ ਲਈ ਇੱਕ ਛਾਤੀ ਪੱਟੀ ਹੈ।
- ਸਾੜ੍ਹੀ
ਭੀਸ਼ਾ[ਸੋਧੋ]
ਸੁਨਾ ਬੇਸ਼ਾ ਜਗਨਨਾਥ ਮੰਦਿਰ, ਪੁਰੀ ਵਿਖੇ ਇੱਕ ਸਮਾਗਮ ਹੈ, ਜਿੱਥੇ ਹਿੰਦੂ ਦੇਵਤਿਆਂ ਸ਼੍ਰੀ ਜਗਨਨਾਥ ਜੀ, ਬਲਭਦਰ ਅਤੇ ਸੁਭਦਰਾ ਨੂੰ ਪੋਸ਼ਕ ਕਿਸਮ ਦੇ ਗਹਿਣਿਆਂ ਨਾਲ ਸ਼ਿੰਗਾਰਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਰੀਤੀ ਰਿਵਾਜ ਹੋਰ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਹਿੰਦੂ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਮਾਨ ਹਨ ਜਿੱਥੇ ਸ਼ਰਧਾਲੂ ਆਪਣੀ ਪ੍ਰਾਰਥਨਾ ਦੇ ਇੱਕ ਹਿੱਸੇ ਵਜੋਂ ਦੇਵਤਿਆਂ ਨੂੰ ਪੋਸ਼ਕ ਭੇਟ ਕਰਦੇ ਹਨ।[17][18]
ਵੈਦਿਕ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਦੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਪਹਿਰਾਵੇ[ਸੋਧੋ]
ਭਾਰਤੀ ਉਪ-ਮਹਾਂਦੀਪ ਵਿੱਚ ਮੂਰਤੀਆਂ ਦੇ ਬਾਅਦ, ਟੈਰਾਕੋਟਾ, ਗੁਫਾ ਚਿੱਤਰਕਾਰੀ, ਅਤੇ ਲੱਕੜ ਦੀ ਨੱਕਾਸ਼ੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਪੁਰਸ਼ਾਂ ਅਤੇ ਔਰਤਾਂ ਨੇ ਵੱਖੋ-ਵੱਖਰੇ ਲਪੇਟਣ ਅਤੇ ਡ੍ਰੈਪਿੰਗ ਸਟਾਈਲ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕੋ ਜਿਹੇ ਕੱਪੜੇ ਪਹਿਨੇ ਸਨ।
-
-
ਸ਼ਾਕਤ ਧਰਮ ਸ਼ਾਸਤਰ ਵਿੱਚ, ਮਾਦਾ ਅਤੇ ਨਰ ਅੰਤਰ-ਨਿਰਭਰ ਅਸਲੀਅਤਾਂ ਹਨ, ਜੋ ਅਰਧਨਾਰੀਸ਼ਵਰ ਆਈਕਨ ਨਾਲ ਦਰਸਾਈਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਖੱਬਾ: ਐਲੀਫੈਂਟਾ ਗੁਫਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦੀ 5ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀ ਕਲਾ; ਸੱਜੇ: ਅਰਧਨਾਰੀਸ਼ਵਰ ਦੀ ਪੇਂਟਿੰਗ। -
ਯਕਸ਼ਿਨੀ ਨੇ ਧੋਤੀ ਦੀ ਲਪੇਟ ਅਤੇ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਹਾਰ ਪਹਿਨੇ ਹੋਏ, ਮੌਰੀਆ ਕਾਲ। -
"ਮਹਿਰੌਲੀ ਯਕਸ਼ੀ", ਮਿਤੀ 150 ਈ.ਪੂ., ਮਥੁਰਾ। -
ਮੁਦਗਰਪਾਣੀ ਯਕਸ਼, 100 ਈ.ਪੂ. -
ਪਰਖਮ ਯਕਸ਼, 150 ਈ.ਪੂ. -
ਦਸ਼ਾਵਤਾਰ ਮੰਦਿਰ ਵਿੱਚ ਪਰਦੇ ਪਹਿਨਣ ਵਾਲੀਆਂ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਨੂੰ ਦਰਸਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ। -
-
-
ਨਚਨਾ ਹਿੰਦੂ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਨਰ ਅਤੇ ਮਾਦਾ ਦੀਆਂ ਮੂਰਤੀਆਂ ਪਹਿਨੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। -
ਉਤਰੀਆ ਅਤੇ ਅੰਤਰੀਆ ਦੋਵੇਂ ਹੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। -
"ਸਮਘਾਤੀ" ਮੱਠਵਾਦੀ ਪਹਿਰਾਵੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਥੁਰਾ ਖੜ੍ਹਾ ਬੁੱਧ, ਲਗਭਗ ਦੂਜੀ ਸਦੀ ਈਸਵੀ, ਮਥੁਰਾ ਅਜਾਇਬ ਘਰ -
"ਨਲਾਗਿਰੀ ਦੀ ਅਧੀਨਗੀ", ਭੂਤੇਸ਼ਵਰ ਯਕਸ਼ੀਸ, ਦੂਜੀ ਸਦੀ ਈਸਵੀ, ਮਥੁਰਾ ਵਿੱਚ ਚੈਕਰਡ ਮੱਠਵਾਦੀ ਪਹਿਰਾਵੇ ਵਿੱਚ ਬੁੱਧ। -
"ਬੁੱਧ ਨੇ ਅਨੁਪਮਾ ਤੋਂ ਇਨਕਾਰ ਕੀਤਾ", ਮਰਹੂਮ ਕੁਸ਼ਾਨ -
ਬੋਧੀਸਤਵ ਅਵਲੋਕਿਤੇਸ਼ਵਰ ਨੇ ਕਮਲ ਦਾ ਫੁੱਲ ਫੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ -
-
ਨੈਗਾਮੇਸ਼ਾ ਜੈਨ ਬੱਚੇ ਦੇ ਜਨਮ ਦਾ ਦੇਵਤਾ, ਪਹਿਲੀ-ਤੀਜੀ ਸਦੀ ਈ.
.jpg)
.jpg)
.jpeg)
ਇਹ ਵੀ ਵੇਖੋ[ਸੋਧੋ]
- ਵੇਦ, ਹਿੰਦੂ ਧਰਮ ਦੇ ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਗ੍ਰੰਥ।
ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]
- ↑ ''This three-piece ensemble or poshak (generic term for costume), is mentioned in Sanskrit literature and Buddhist Pali literature of the sixth century BCE. The antariya evolved into the skirt, known as ghagra and lehenga. https://www.google.co.in/books/edition/Keywords_for_India/u6XFDwAAQBAJ?hl=en&gbpv=1&dq=P
- ↑ Ayyar, Sulochana (1987). Costumes and Ornaments as Depicted in the Sculptures of Gwalior Museum (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Mittal Publications. ISBN 978-81-7099-002-4.
- ↑ Mahapatra, N. N. (2016). Sarees of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Woodhead Publishing India PVT. Limited. p. 3. ISBN 978-93-85059-69-8.
- ↑ Bhandari, Vandana (2005). Costume, Textiles and Jewellery [i.e. Jewelry] of India: Traditions in Rajasthan (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Mercury Books. p. 105. ISBN 978-1-904668-89-3.
- ↑ Gupta, Gaṇapati Candra (1963). Sāhitya vijñāna (in ਹਿੰਦੀ).
- ↑ शास्त्री, सुखदा (2006). वैदिक शब्दों का अर्थ-परिशीलन: वैदिक कोष नघण्टु में पठित कतिपय शब्दों का व्यापक अर्थानुसन्धान (in ਹਿੰਦੀ). Saṃskr̥ta Granthāgāra.
- ↑ Kilgour, Robert; Duncan, H. C.; Pradhan, G. P. (1990). Aṅgrezī-Nepalī Śabdakośa, Népalais (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Asian Educational Services. pp. 18, 48. ISBN 978-81-206-0101-7.
- ↑ Kumar, Ritu (2006). Costumes and Textiles of Royal India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Antique Collectors' Club. ISBN 978-1-85149-509-2.
- ↑ "The history of sari: The nine yard wonder - Times of India". The Times of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-01-21.
- ↑ Biswas, A. (2017-09-15). Indian Costumes (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Publications Division Ministry of Information & Broadcasting. ISBN 978-81-230-2564-3.
- ↑ "English Translation of "पोशाक" | Collins Hindi-English Dictionary". www.collinsdictionary.com (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-01-21.
- ↑ "पोशाक Poshak Meaning Sanskrit Hindi Translate Arth Kya Matlab". www.bsarkari.com. Archived from the original on 2021-01-29. Retrieved 2021-01-21.
- ↑ Biswas, A. (Arabinda) (2003). Indian Costumes. Public Resource. Publications Division, Ministry of Information & Broadcasting, Government of India. ISBN 978-81-230-1055-7.
- ↑ Biswas, A. (2017-09-15). Indian Costumes (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Publications Division Ministry of Information & Broadcasting. ISBN 978-81-230-2564-3.
- ↑ "The history of sari: The nine yard wonder - Times of India". The Times of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Retrieved 2021-01-21.
- ↑ Kumar, Ritu (2006). Costumes and Textiles of Royal India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Antique Collectors' Club. p. 16. ISBN 978-1-85149-509-2.
- ↑ Packert, Cynthia (2010-07-07). The Art of Loving Krishna: Ornamentation and Devotion (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Indiana University Press. p. 149. ISBN 978-0-253-00462-8.
- ↑ "Puri temple Lords dazzle in gold". The New Indian Express. Retrieved 2021-01-21.