ਬਿਸਮਿੱਲਾਹ ਖ਼ਾਨ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਬਿਸਮਿੱਲਾਹ ਖਾਨ
ਭਾਰਤ ਰਤਨ ਉਸਤਾਦ ਬਿਸਮਿੱਲਾਹ ਖਾਨ
ਭਾਰਤ ਰਤਨ ਉਸਤਾਦ ਬਿਸਮਿੱਲਾਹ ਖਾਨ
ਜਾਣਕਾਰੀ
ਜਨਮ ਦਾ ਨਾਮਕਮਰਉੱਦੀਨ ਖਾਨ
ਜਨਮ(1913-03-21)21 ਮਾਰਚ 1913
ਮੂਲਭਾਰਤ
ਮੌਤ21 ਅਗਸਤ 2006(2006-08-21) (ਉਮਰ 93)
ਵੰਨਗੀ(ਆਂ)ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਗੀਤ
ਕਿੱਤਾਸੰਗੀਤਕਾਰ
ਸਾਜ਼ਸ਼ਹਿਨਾਈ

ਬਿਸਮਿੱਲਾਹ ਖਾਨ (21 ਮਾਰਚ 1913 - 21 ਅਗਸਤ 2006) ਇੱਕ ਮਸ਼ਹੂਰ ਭਾਰਤੀ ਸੰਗੀਤਕਾਰ ਸੀ। ਇਸਨੇ ਸ਼ਹਿਨਾਈ ਨੂੰ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਚੰਗਾ ਯੋਗਦਾਨ ਪਾਇਆ। ਇਸਨੂੰ 2001 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਰਤਨ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਦਾ ਲਾਸਾਨੀ ਸ਼ਹਿਨਾਈ ਵਾਦਕ, ਬਨਾਰਸ ਵਿੱਚ ਪੈਦਾ ਹੋਏ। ਮਹਾਰਾਜਾ ਜੋਧਪੁਰ ਦੇ ਦਰਬਾਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ਹਿਨਾਈ ਵਾਦਕ ਸਨ। ਉਥੋਂ ਹੀ ਸ਼ਹਿਨਾਈ ਵਜਾਉਣਾ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਇੰਨੀ ਮੁਹਾਰਤ ਹਾਸਲ ਕੀਤੀ ਕਿ ਅੱਜ ਤੱਕ ਉਪਮਹਾਦੀਪ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪਾਏ ਦਾ ਕੋਈ ਸ਼ਹਿਨਾਈ ਵਾਦਕ ਨਹੀਂ ਹੋਇਆ। ਜਿੱਥੇ ਸ਼ਹਿਨਾਈ ਰਵਾਇਤੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਵਿਆਹ ਅਤੇ ਮੰਦਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇਬਾਦਤ ਦੇ ਵਕ਼ਤ ਵਜਾਈ ਜਾਂਦੀ ਸੀ ਉਥੇ ਹੀ ਉਸਤਾਦ ਬਿਸਮਿੱਲਾਹ ਖ਼ਾਨ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਕਲਾਸਿਕੀ ਸੰਗੀਤ ਦੀ ਇੱਕ ਵਿਧਾ ਦੀ ਸ਼ਕਲ ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਭਰ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਸ਼ਨਾਖਤ ਦਵਾਈ।[1][2]

ਉਸਤਾਦ ਬਿਸਮਿੱਲਾਹ ਖ਼ਾਨ ਨੂੰ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਦੇ ਸਭ ਵਲੋਂ ਵੱਡੇ ਸਨਮਾਨ ਭਾਰਤ ਰਤਨ ਨਾਲ ਵੀ ਨਵਾਜਿਆ ਗਿਆ। ਉਸ ਦਾ ਦਿਲ ਦਾ ਦੌਰਾ ਪੈਣ ਨਾਲ ਵਾਰਾਨਸੀ (ਬਨਾਰਸ) ਵਿੱਚ 2006 ਨੂੰ ਇੰਤਕਾਲ ਹੋਇਆ।
  1. "Virtuoso musician who introduced the shehnai to a global audience". The Independent. 22 August 2006. Retrieved 8 January 2013.
  2. "Indian music's soulful maestro". BBC News. 21 August 2006. Retrieved 2010-01-01.