ਸਮੱਗਰੀ 'ਤੇ ਜਾਓ

ਬੀਨਾ ਸੇਠ ਲਸ਼ਕਰੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਆਜ਼ਾਦ ਵਿਸ਼ਵਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਬੀਨਾ ਸੇਠ ਲਸ਼ਕਰੀ
2013
ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾਭਾਰਤੀ
ਲਈ ਪ੍ਰਸਿੱਧਡੋਰਸਟੈਪ ਸਕੂਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨਾ

ਬੀਨਾ ਸੇਠ ਲਸ਼ਕਰੀ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Bina Sheth Lashkari) ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਇੰਡੀਅਨ ਡੋਰਸਟੈਪ ਸਕੂਲ ਦੀ ਸੰਸਥਾਪਕ ਹੈ। 30 ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਵੱਧ ਸਮੇਂ ਤੋਂ ਉਸਨੇ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ 100,000 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ। 2013 ਵਿੱਚ ਉਸਨੂੰ ਸਟਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਜ਼ਿੰਦਗੀ

[ਸੋਧੋ]

ਲਸਕਰੀ ਨੇ ਬਾਲ ਮਨੋਵਿਗਿਆਨ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਹਿਲੀ ਡਿਗਰੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ ਆਪਣਾ ਕੰਮ 1988 ਵਿੱਚ ਕੋਲਾਬਾ ਦੇ ਕਫ਼ ਪਰੇਡ ਵਿੱਚ ਆਪਣਾ ਪਹਿਲਾ ਸਕੂਲ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰਕੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਝੁੱਗੀਆਂ-ਝੌਂਪੜੀਆਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਸਿਰਫ਼ ਅਮੀਰ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਆਲੀਸ਼ਾਨ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਦੇ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਸਨ। ਉਸਦੇ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ 25 ਬੱਚੇ ਸਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬੰਜਾਰਾ ਮਾਪੇ ਘੱਟ ਤਨਖਾਹ 'ਤੇ ਮੱਛੀਆਂ ਫੜਨ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਸਨ।[1] ਉਸਨੂੰ ਇਸ ਵਿਚਾਰ ਤੋਂ ਉਦੋਂ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਹੋਇਆ ਜਦੋਂ ਉਹ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਜ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਮਾਸਟਰ ਡਿਗਰੀ ਲੈ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਹ ਸਥਾਨਕ ਸਕੂਲ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹ ਇਹ ਦੇਖ ਕੇ ਹੈਰਾਨ ਰਹਿ ਗਈ ਕਿ ਉਸਦੇ ਤਿੰਨ ਜਾਂ ਚਾਰ ਸਾਲਾਂ ਬਾਅਦ ਬੱਚੇ ਸਕੂਲ ਛੱਡ ਰਹੇ ਸਨ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਮਾਪਿਆਂ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਤੇ ਉਸਨੇ ਦੇਖਿਆ ਕਿ ਬੱਚੇ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੀ ਕਮਾਈ ਦਾ ਇੱਕ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹਿੱਸਾ ਸਨ। ਜੇ ਪਰਿਵਾਰ ਨੇ ਬਚਣਾ ਸੀ ਤਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਖਸ਼ਿਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਰਜਨੀ ਪਰਾਂਜਪੇ ਦੀ ਸਹਾਇਤਾ ਨਾਲ ਉਸਨੇ ਇੱਕ ਸਕੂਲ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤਾ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਦਰਵਾਜ਼ੇ 'ਤੇ ਹੋ ਸਕਦਾ ਸੀ।[2]

2013 ਵਿੱਚ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ 'ਤੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਪ੍ਰਣਬ ਮੁਖਰਜੀ ਨੇ ਉਸਨੂੰ ਸਤ੍ਰੀ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ। ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਵਿੱਚ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ - ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਗਏ ਛੇ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਅਤੇ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਉਸਦੇ ਕੰਮ ਲਈ ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ ਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਨਾਮਜ਼ਦ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।[3]

ਪ੍ਰਣਬ ਮੁਖਰਜੀ ਸ਼੍ਰੀਮਤੀ ਨੂੰ "ਮਾਤਾ ਜੀਜਾਬਾਈ ਪੁਰਸਕਾਰ" ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹੋਏ। ਬੀਨਾ ਸ਼ੇਠ ਲਸ਼ਕਰੀ (ਮਹਾਰਾਸ਼ਟਰ), ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਭਵਨ ਵਿਖੇ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹਿਲਾ ਦਿਵਸ ਦੇ ਮੌਕੇ 'ਤੇ ਔਰਤ ਸ਼ਕਤੀ ਪੁਰਸਕਾਰ 2013 ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਾਰੀ ਦੌਰਾਨ।

2016 ਵਿੱਚ ਕੈਂਬਰਿਜ ਦੇ ਡਿਊਕ ਅਤੇ ਡਚੇਸ ਉਸਨੂੰ ਮੁੰਬਈ ਮਿਲਣ ਆਏ ਸਨ।[4] ਉਸ ਸਾਲ ਸਕੂਲ ਦੀ ਮੁਹਿੰਮ ਨੇ ਗਲੀਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਆਪਣੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਰੱਖੇ ਸਨ। ਪਹਿਲਾਂ ਮੁੰਬਈ ਦੇ ਤਿੰਨ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਅਣਜਾਣ ਗਲੀਆਂ ਦੇ ਨਾਮ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਨਾਮ 'ਤੇ ਰੱਖੇ ਗਏ ਸਨ। ਇਸਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਦੂਜੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਸਿੱਖਿਆ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਇੱਛਾ ਸ਼ਕਤੀ ਰੱਖਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕਰਨਾ ਹੈ।[2]

2019 ਵਿੱਚ ਇਹ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ ਕਿ 31 ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਮੁੰਬਈ ਵਿੱਚ 100,000 ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿੱਖਿਆ ਦਾ ਪ੍ਰਬੰਧ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਸੱਤ ਪੀਲੀਆਂ ਸਕੂਲ ਬੱਸਾਂ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਸਕੂਲ ਦਾ ਸਾਮਾਨ ਸੀ। ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਹਰ ਬੱਸ ਢਾਈ ਘੰਟੇ ਲਈ ਹਰ ਰੋਜ਼ ਚਾਰ ਵਾਰ ਰੁਕਦੀ ਹੈ, ਇਸ ਲਈ ਹਰੇਕ ਬੱਸ ਹਰ ਰੋਜ਼ 100 ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾ ਰਹੀ ਹੈ।[1]

ਹਵਾਲੇ

[ਸੋਧੋ]
  1. 1.0 1.1 "From Doorstep to On Wheels: How This Woman Taught Over 1 Lakh Slum Kids in 30 Yrs". The Better India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2019-11-12. Retrieved 2020-04-19.
  2. 2.0 2.1 "This NGO is Motivating Slum Kids to Stay in School By Naming Alleys and Streets After Them". The Better India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਅਮਰੀਕੀ)). 2016-05-19. Retrieved 2020-04-19.
  3. "President Confers Stree Shakti Puruskar on International Women's Day". pib.gov.in. Retrieved 2020-04-20.
  4. Door Step School NGO (23 June 2016). "Duke & Duchess of Cambridge with Door Step School Mumbai team". Retrieved 23 June 2022 – via Youtube.