ਬੁਲੂ ਇਮਾਮ
ਬੁਲੂ ਇਮਾਮ | |
|---|---|
 ਬੁਲੂ ਇਮਾਮ, ਗਾਂਧੀ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ, ਲੰਡਨ, 2012 | |
| ਜਨਮ | 31 ਅਗਸਤ 1942 |
| ਰਾਸ਼ਟਰੀਅਤਾ | ਭਾਰਤੀ |
| ਪੇਸ਼ਾ | ਵਾਤਾਵਰਨ ਪ੍ਰੇਮੀ, ਲੇਖਕ |
| ਪੁਰਸਕਾਰ | ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ (2019) |
ਬੁੱਲੂ ਇਮਾਮ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Bulu Imam; ਜਨਮ 31 ਅਗਸਤ 1942) ਝਾਰਖੰਡ ਵਿੱਚ ਕਬਾਇਲੀ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਕੰਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਇੱਕ ਵਾਤਾਵਰਣ ਕਾਰਕੁਨ ਹੈ।[1] 12 ਜੂਨ 2012 ਨੂੰ, ਉਸਨੂੰ ਲੰਡਨ ਦੇ ਹਾਊਸ ਆਫ਼ ਲਾਰਡਸ ਵਿਖੇ ਗਾਂਧੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਪੀਸ ਅਵਾਰਡ, 2011 ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ।[2][3] ਉਹ ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ (2019) ਦਾ ਪ੍ਰਾਪਤਕਰਤਾ ਵੀ ਹੈ।[4] ਉਹ ਸਈਦ ਹਸਨ ਇਮਾਮ ਦਾ ਪੋਤਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਲਕੱਤਾ ਹਾਈ ਕੋਰਟ ਦੇ ਇੱਕ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਬੈਰਿਸਟਰ ਅਤੇ ਜੱਜ (1912–1916) ਸਨ, ਅਤੇ ਇੰਡੀਅਨ ਨੈਸ਼ਨਲ ਕਾਂਗਰਸ (ਬੰਬਈ ਸੈਸ਼ਨ, 1918) ਦੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਸਨ । ਉਸਦੀ ਧੀ ਚੈਰੀ ਦਾ ਵਿਆਹ ਟੇਕਰੀ ਰਾਜ ਦੇ ਕੁੰਵਰ ਆਸ਼ੀਸ਼ ਬੀਰ ਸਿੰਘ ਟੇਕਰੀ ਨਾਲ ਹੋਇਆ।
1987 ਤੋਂ, ਉਹ INTACH ਹਜ਼ਾਰੀਬਾਗ ਚੈਪਟਰ ਦੇ ਕਨਵੀਨਰ ਰਹੇ ਹਨ, ਅਤੇ 1991 ਵਿੱਚ, ਇਸਕੋ ਵਿਖੇ ਝਾਰਖੰਡ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਰਾਕ ਆਰਟ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ, ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰੀ ਕਰਨਪੁਰਾ ਘਾਟੀ ਵਿੱਚ ਦਰਜਨ ਤੋਂ ਵੱਧ ਰਾਕ ਆਰਟ ਸਾਈਟਾਂ ਦੀ ਖੋਜ ਕੀਤੀ। 1993 ਵਿੱਚ, ਉਸਨੇ ਖੋਵਰ[5] (ਵਿਆਹ) ਕਲਾ ਨੂੰ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਵਿੱਚ ਲਿਆਂਦਾ, ਅਤੇ ਫਿਰ ਹਜ਼ਾਰੀਬਾਗ ਪਿੰਡਾਂ ਦੇ ਮਿੱਟੀ ਦੇ ਘਰਾਂ ਦੀਆਂ ਕੰਧਾਂ 'ਤੇ ਪੇਂਟ ਕੀਤੇ ਸੋਹਰਾਈ (ਵਾਢੀ) ਕੰਧ ਚਿੱਤਰ। ਉਸਨੇ ਖੇਤਰ ਦੀ ਚੱਟਾਨ ਕਲਾ ਅਤੇ ਪੇਂਟ ਕੀਤੇ ਪਿੰਡ ਦੇ ਘਰਾਂ ਵਿਚਕਾਰ ਸਬੰਧ ਦਿਖਾਇਆ। 1995 ਤੱਕ, ਉਸਨੇ ਹਜ਼ਾਰੀਬਾਗ ਵਿੱਚ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਅਤੇ ਆਰਟ ਗੈਲਰੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਕਬਾਇਲੀ ਮਹਿਲਾ ਕਲਾਕਾਰ ਸਹਿਕਾਰੀ (TWAC) ਨਾਲ ਮਿਲ ਕੇ ਇਸ ਖੇਤਰ ਦੀ ਕਬਾਇਲੀ ਕਲਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕੀਤਾ, ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ, ਯੂਰਪ ਅਤੇ ਯੂਕੇ ਵਿੱਚ ਸੋਹਰਾਈ ਅਤੇ ਖੋਵਰ ਚਿੱਤਰਾਂ ਦੀਆਂ 50 ਤੋਂ ਵੱਧ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨੀਆਂ ਆਯੋਜਿਤ ਕੀਤੀਆਂ। ਉਹ ਕਿਤਾਬ "ਬ੍ਰਾਈਡਲ ਕੇਵਜ਼" ( INTACH, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 1995); "ਐਂਟੀਕਵੇਰੀਅਨ ਰੀਮੇਨਜ਼ ਆਫ਼ ਝਾਰਖੰਡ" (ਆਰੀਅਨ ਬੁੱਕਸ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 2014),[6] ਦੇ ਲੇਖਕ ਹਨ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬਿਰਹੋਰਾਂ ਅਤੇ ਸੰਥਾਲਾਂ ਵਰਗੇ ਕਬੀਲਿਆਂ 'ਤੇ ਮੋਨੋਗ੍ਰਾਫ ਲਿਖੇ ਹਨ। ਉਸਨੇ ਝਾਰਖੰਡ ਦੀ ਕਬਾਇਲੀ ਕਲਾ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ 'ਤੇ ਕਈ ਫਿਲਮਾਂ ਬਣਾਈਆਂ ਹਨ। ਉਹ ਪੁਰਾਤੱਤਵ, ਕਬਾਇਲੀ ਅਤੇ ਚੱਟਾਨ ਕਲਾ, ਸਥਾਨਕ ਲੋਕਧਾਰਾਵਾਂ ਅਤੇ ਇਤਿਹਾਸ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖੋਜਕਰਤਾ ਅਤੇ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਹੈ।
ਹਾਲੀਆ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ
[ਸੋਧੋ]- ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਪੁਰਾਤਨ ਅਵਸ਼ੇਸ਼ - ਝਾਰਖੰਡ ਵਿੱਚ 520 ਪੁਰਾਤੱਤਵ ਸਥਾਨਾਂ ਦਾ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀਕਰਨ; INTACH, ਆਰੀਅਨ ਬੁੱਕਸ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, 2014,ISBN 978-8-1730-5529-4 [6]
- ਹਜ਼ਾਰੀਬਾਗ ਦੇ ਖਾਨਾਬਦੋਸ਼ ਬਿਰਹੋਰ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਜੀਵਨ, ਕਲਾ, ਗਾਣੇ, ਲੋਕਧਾਰਾ ਅਤੇ ਨਸਲੀ ਵਿਗਿਆਨ, ਲੈਂਬਰਟ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ (LAP), ਜਰਮਨੀ, 2015,ISBN 978-3-659-68133-2
- ਹਜ਼ਾਰੀਬਾਗ ਦੇ ਮਾਂਝੀ ਸੰਤਲ: ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਿਕਾਰ ਦੇ ਨਿਯਮ, ਗਾਣੇ, ਜੀਵਨ ਸ਼ੈਲੀ, ਲੋਕਧਾਰਾ ਅਤੇ ਸ਼ਿਕਾਰੀ ਕੁੱਤੇ, ਲੈਂਬਰਟ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ (LAP), ਜਰਮਨੀ, 2015
- ਹਜ਼ਾਰੀਬਾਗ ਸਕੂਲ ਆਫ਼ ਪੇਂਟਿੰਗ ਐਂਡ ਡੈਕੋਰੇਟਿਵ ਆਰਟਸ, ਲੈਂਬਰਟ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪਬਲਿਸ਼ਿੰਗ (LAP), ਜਰਮਨੀ, 2015
- ਫਿਲੋਮੀਨਾ ਟਿਰਕੀ ਦੁਆਰਾ ਓਰਾਓਂ ਗਾਣੇ ਅਤੇ ਕਹਾਣੀਆਂ - ਬੁੱਲੂ ਇਮਾਮ ਦੁਆਰਾ ਸੰਪਾਦਿਤ, ਲੈਂਬਰਟ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪਬਲਿਸ਼ਿੰਗ (LAP), ਜਰਮਨੀ, 2015
- ਫੁੱਲਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਖਾ- ਹਜ਼ਾਰੀਬਾਗ ਦੇ ਮਾਂਝੀ ਸੰਥਾਲਾਂ ਦੇ ਗੀਤ, ਲੈਂਬਰਟ ਅਕਾਦਮਿਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਨ (LAP), ਜਰਮਨੀ, 2015
ਫ਼ਿਲਮਾਂ ਅਤੇ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਫ਼ਿਲਮਾਂ
[ਸੋਧੋ]- ਹਜ਼ਾਰੀਬਾਗ ਤੋਂ ਇੱਕ-ਕੰਨ ਵਾਲਾ ਹਾਥੀ [7] , ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ-INTACH ਦੁਆਰਾ HIVOS, ਨੀਦਰਲੈਂਡ ਦੇ ਸਮਰਥਨ ਨਾਲ ਨਿਰਮਿਤ, ਸੁਜ਼ੈਨ ਗੁਪਤਾ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਦੇਸ਼ਤ, ਬਰਲਿਨ, ਟੀਵੀ ਫੀਚਰ ਫਿਲਮ, 2004
- ਕਬਾਇਲੀ ਮਹਿਲਾ ਕਲਾਕਾਰ, ਫੀਚਰ ਫਿਲਮ (35mm ਕੋਡਕ ਕਲਰ), ਫਿਲਮਜ਼ ਡਿਵੀਜ਼ਨ, ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਨਾਲ। ਭਾਰਤ ਦਾ, ਬੰਬਈ। 2001 ਵਿੱਚ 48ਵੇਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫਿਲਮ ਪੁਰਸਕਾਰਾਂ ਵਿੱਚ ਸਰਵੋਤਮ ਕਲਾ/ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਫਿਲਮ ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫਿਲਮ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤਾ। ਹਵਾਲਾ: ਹਜ਼ਾਰੀਬਾਗ (ਝਾਰਖੰਡ) ਦੀਆਂ ਕਬਾਇਲੀ ਔਰਤਾਂ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਤਮਕ ਯੋਗਤਾਵਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਭਾਵਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਨਾਲ ਉਜਾਗਰ ਕਰਨ ਲਈ।
- 2004 ਵਿੱਚ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ ਲਈ ਬੇਨੋਏ ਕੇ. ਬਹਿਲ ਦੁਆਰਾ ਤਿਆਰ ਕੀਤੇ ਗਏ ਅਰਲੀ ਕ੍ਰਿਏਟਿਵ ਐਕਸਪ੍ਰੈਸ਼ਨਜ਼ ਆਫ਼ ਮੈਨ (ਆਰਟ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਸੀਰੀਜ਼, ਨੰ. 10), ਅਤੇ ਦ ਈਟਰਨਲ ਡਾਂਸ (ਆਰਟ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਸੀਰੀਜ਼, ਨੰ. 11)
- ਸਰਚ ਫਾਰ ਦ ਫਸਟ ਡੌਗ [8] (ਵਰਕਿੰਗ ਡੌਗ ਪ੍ਰੋਡਕਸ਼ਨਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਫਿਲਮਾਇਆ ਗਿਆ), ਨੈਸ਼ਨਲ ਜੀਓਗ੍ਰਾਫਿਕ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਮਿਤ, ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਅਤੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ 'ਤੇ ਦਿਖਾਇਆ ਗਿਆ, 2004। ਜੇਤੂ: ਐਕਸਪਲੋਰਰਜ਼ ਕਲੱਬ ਫਿਲਮ ਫੈਸਟੀਵਲ "ਬੈਸਟ ਡਾਕੂਮੈਂਟਰੀ"। [9]
- ਦ ਬਿਰਹੋਰ- ਹਜ਼ਾਰੀਬਾਗ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਖਾਨਾਬਦੋਸ਼ ਕਬੀਲੇ ਦਾ ਅਧਿਐਨ, ਜ਼ੀ ਟੈਲੀਫਿਲਮਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਮਿਤ, ਬੰਬੇ, 1999 ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲਈ
- ਹਜ਼ਾਰੀਬਾਗ ਦੀ ਸੋਹਰਾਈ ਆਰਟ, ਜ਼ੀ ਟੈਲੀਫਿਲਮਜ਼ ਦੁਆਰਾ ਨਿਰਮਿਤ, ਬੰਬਈ, 1999 ਟੈਲੀਵਿਜ਼ਨ ਲਈ
ਪੁਰਸਕਾਰ
[ਸੋਧੋ]- ਪਦਮ ਸ਼੍ਰੀ (2019)
- ਸ਼੍ਰੀ ਬੁੱਲੂ ਇਮਾਮ ਨੂੰ 29 ਮਈ 2002 ਨੂੰ ਇੰਡੀਆ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਫ੍ਰੈਂਡਸ਼ਿਪ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੁਆਰਾ ਝਾਰਖੰਡ ਦੀ ਕਬਾਇਲੀ ਕਲਾ ਨੂੰ ਉਤਸ਼ਾਹਿਤ ਕਰਨ ਦੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ ਵਿਜੇ ਰਤਨ ਪੁਰਸਕਾਰ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਅਤੇ ਸਰਟੀਫਿਕੇਟ ਆਫ਼ ਐਕਸੀਲੈਂਸ ਸ਼੍ਰੀ ਦੁਆਰਾ ਭੇਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। ਭੀਸ਼ਮ ਨਾਰਾਇਣ ਸਿੰਘ, ਤਾਮਿਲਨਾਡੂ ਦੇ ਸਾਬਕਾ ਰਾਜਪਾਲ।
- 31 ਜੁਲਾਈ 2002 ਨੂੰ ਸ਼੍ਰੀ ਇਮਾਮ ਨੂੰ ਇੰਡੀਆ ਇੰਸਟੀਚਿਊਟ ਆਫ਼ ਸਕਸੈੱਸ ਅਵੇਅਰਨੈੱਸ ਦੁਆਰਾ ਵਾਤਾਵਰਣ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੰਮ ਲਈ "ਐਜ਼ ਐਨਵਾਇਰਮੈਂਟਲਿਸਟ ਆਫ਼ ਦ ਮਿਲੇਨੀਅਮ" ਲਈ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਗੌਰਵ ਪੁਰਸਕਾਰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਇਆ। ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਸਾਬਕਾ ਕੇਂਦਰੀ ਸਿਹਤ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਸੀ.ਪੀ. ਠਾਕੁਰ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
- ਰਾਜਕੀਆ ਸੰਸਕ੍ਰਿਤਕ ਸਨਮਾਨ: ਝਾਰਖੰਡ ਵਿੱਚ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ 2006 (ਸੰਸਕ੍ਰਿਤੀ ਲਈ ਰਾਜ ਪੁਰਸਕਾਰ)। ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਝਾਰਖੰਡ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ, ਖੇਡ ਅਤੇ ਯੁਵਾ ਮਾਮਲਿਆਂ ਦੇ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੁਆਰਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
- ਸ਼੍ਰੀ ਐਡਵਰਡ ਗੋਲਡਸਮਿਥ, ਦ ਈਕੋਲੋਜਿਸਟ, ਯੂਕੇ ਦੁਆਰਾ ਗੋਲਡਮੈਨ ਅਵਾਰਡ, 2006 (ਯੂਐਸਏ) ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ।
- ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰ ਵਿਭਾਗ ਦੁਆਰਾ 2006 ਵਿੱਚ ਪਦਮਸ਼੍ਰੀ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ। ਝਾਰਖੰਡ ਦਾ
- INTACH, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ ਦੁਆਰਾ 2007 ਵਿੱਚ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਏਕਤਾ ਪੁਰਸਕਾਰ ਲਈ ਨਾਮਜ਼ਦ।
- ਰੋਟਰੀ ਕਲੱਬ ਸਿਲਵਰ ਜੁਬਲੀ ਅਵਾਰਡ: 30 ਅਗਸਤ ਨੂੰ ਕਨਵੀਨਰ ਬੁੱਲੂ ਇਮਾਮ ਨੂੰ "ਕਬਾਇਲੀ ਕਲਾ, ਕਵਿਤਾ, ਸਾਹਿਤ ਅਤੇ ਕੁਦਰਤ ਸੰਭਾਲ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਸ਼ਾਨਦਾਰ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ" ਲਾਈਫਟਾਈਮ ਅਚੀਵਮੈਂਟ ਲਈ ਰੋਟਰੀ ਸਿਲਵਰ ਜੁਬਲੀ ਅਵਾਰਡ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
- ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ ਗੋਲਡਨ ਜੁਬਲੀ ਪੁਰਸਕਾਰ: ਇਹ ਪੁਰਸਕਾਰ ਝਾਰਖੰਡ ਦੇ ਰਾਜਪਾਲ, ਮਹਾਮਹਿਮ ਕੇ. ਸ਼ੰਕਰਨਾਰਾਇਣਨ ਦੁਆਰਾ 15 ਸਤੰਬਰ ਦੀ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਦੂਰਦਰਸ਼ਨ ਵਿਖੇ ਝਾਰਖੰਡ ਵਿੱਚ ਕਬਾਇਲੀ ਕਲਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਲਈ ਪੇਸ਼ ਕੀਤਾ ਗਿਆ।
- ਗਾਂਧੀ ਫਾਊਂਡੇਸ਼ਨ ਦੁਆਰਾ ਗਾਂਧੀ ਇੰਟਰਨੈਸ਼ਨਲ ਪੀਸ ਅਵਾਰਡ 2011, [10] 12 ਜੂਨ 2012 ਨੂੰ ਹਾਊਸ ਆਫ਼ ਲਾਰਡਜ਼, ਲੰਡਨ ਵਿੱਚ।
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ Tan, Dawn (May 17, 2011). "There's No Miracle Water Here". asia! through Asian Eyes. Archived from the original on July 3, 2017. Retrieved 2016-02-26.
- ↑ Deogharia, Jaideep (May 28, 2012). "Bulu Imam, Binayak Sen to receive Gandhi award in UK". The Times of India. Retrieved September 16, 2019.
- ↑ Popham, Peter (July 12, 2010). "A Gandhi of the Indian jungle". The Independent (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ (ਬਰਤਾਨਵੀ)). Retrieved September 16, 2019.
- ↑ "Jharkhand's Female Tribal Crusader, Environmentalist And A Poor Man's Doctor Get Padma Shri". enewsroom. 27 January 2019.
- ↑ "BiharDays » Two great art forms from Jharkhand: Sohrai and Khovar!". www.bihardays.com. Retrieved 2016-02-26.
- ↑ 6.0 6.1 Padel, Felix (March–April 2016). "Testament to the Past: Review of Antiquarian Remains of Jharkhand by Bulu Imam". Resurgence (295).
- ↑ Administrator. "Interkreuzhain - "The one-eared elephant from Hazaribagh"". www.interkreuzhain.de. Archived from the original on 2016-03-07. Retrieved 2016-02-26.
- ↑ "Search for the First Dog - Open". Vimeo. 17 September 2013. Retrieved 2016-02-26.
- ↑ "Search for the First Dog". Sweetspot Pictures. Archived from the original on July 10, 2017. Retrieved 2016-02-26.
- ↑ "The Gandhi Foundation International Peace Award 2011". The Gandhi Foundation. Archived from the original on 5 March 2016. Retrieved 2016-02-26.