ਬੇਲਮ ਗੁਫਾਵਾਂ
ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਦੇ ਰਾਇਲਸੀਮਾ ਖੇਤਰ ਦੇ ਨੰਦਿਆਲਾ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ ਸਥਿਤ ਬੇਲਮ ਗੁਫਾਵਾਂ (ਅੰਗ੍ਰੇਜ਼ੀ: Belum Caves), ਭਾਰਤੀ ਉਪ ਮਹਾਂਦੀਪ ਦੀ ਦੂਜੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਗੁਫਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹੈ, ਜੋ ਆਪਣੇ ਸਪਲੀਓਥੇਮ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਟੈਲੇਕਟਾਈਟ ਅਤੇ ਸਟੈਲਾਗਮਾਈਟ ਬਣਤਰ ਲਈ ਜਾਣੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਬੇਲਮ ਗੁਫਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਲੰਬੇ ਰਸਤੇ, ਗੈਲਰੀਆਂ, ਤਾਜ਼ੇ ਪਾਣੀ ਵਾਲੀਆਂ ਵਿਸ਼ਾਲ ਗੁਫਾਵਾਂ ਅਤੇ ਸਾਈਫਨ ਹਨ। ਇਹ ਗੁਫਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਸਾਲਾਂ ਦੌਰਾਨ ਹੁਣ ਅਲੋਪ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਚਿਤਰਵਤੀ ਨਦੀ ਦੇ ਭੂਮੀਗਤ ਪਾਣੀ ਦੇ ਨਿਰੰਤਰ ਵਹਾਅ ਦੁਆਰਾ ਬਣਾਈ ਗਈ ਸੀ। ਇਹ ਗੁਫਾ ਪ੍ਰਣਾਲੀ ਆਪਣੇ ਸਭ ਤੋਂ ਡੂੰਘੇ ਬਿੰਦੂ (ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ ਤੋਂ 46 ਮੀਟਰ (151 ਫੁੱਟ) 'ਤੇ ਪਤਾਲਗੰਗਾ ਵਜੋਂ ਜਾਣੇ ਜਾਂਦੇ ਬਿੰਦੂ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚਦੀ ਹੈ। ਬੇਲਮ ਗੁਫਾਵਾਂ ਦੀ ਲੰਬਾਈ 3,229 ਮੀਟਰ (10,593.8 ਫੁੱਟ) ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਮੇਘਾਲਿਆ ਵਿੱਚ ਕ੍ਰੇਮ ਲਿਆਤ ਪ੍ਰਾਹ ਗੁਫਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਭਾਰਤੀ ਉਪ ਮਹਾਂਦੀਪ ਦੀਆਂ ਦੂਜੀਆਂ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀਆਂ ਗੁਫਾਵਾਂ ਬਣਾਉਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਮਹੱਤਵ ਦੇ ਕੇਂਦਰੀ ਤੌਰ 'ਤੇ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਸਮਾਰਕਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਇੱਕ ਹੈ।[1]
ਬੇਲਮ 1884 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬ੍ਰਿਟਿਸ਼ ਸਰਵੇਖਣਕਰਤਾ, ਰਾਬਰਟ ਬਰੂਸ ਫੁੱਟ ਦੁਆਰਾ ਵਿਗਿਆਨਕ ਧਿਆਨ ਵਿੱਚ ਆਇਆ ਅਤੇ 1982 ਤੋਂ 1984 ਤੱਕ, ਐਚ. ਡੈਨੀਅਲ ਗੇਬਾਉਰ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿੱਚ ਜਰਮਨ ਸਪੀਲੀਓਲੋਜਿਸਟਾਂ ਦੀ ਇੱਕ ਟੀਮ ਨੇ ਗੁਫਾਵਾਂ ਦੀ ਵਿਸਤ੍ਰਿਤ ਖੋਜ ਕੀਤੀ। 1988 ਵਿੱਚ, ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਨੂੰ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਘੋਸ਼ਿਤ ਕੀਤਾ, ਅਤੇ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਟੂਰਿਜ਼ਮ ਡਿਵੈਲਪਮੈਂਟ ਕਾਰਪੋਰੇਸ਼ਨ ( ਏਪੀਟੀਡੀਸੀ ) ਨੇ ਫਰਵਰੀ 2002 ਵਿੱਚ ਗੁਫਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸੈਲਾਨੀ ਆਕਰਸ਼ਣ ਵਜੋਂ ਵਿਕਸਤ ਕੀਤਾ। ਅੱਜ, ਗੁਫਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ 3.5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (2.2 ਮੀਲ) ਦੀ ਸਫਲਤਾਪੂਰਵਕ ਖੋਜ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਸਿਰਫ 1.5 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (0.9 ਮੀਲ) ਹੀ ਸੈਲਾਨੀਆਂ ਲਈ ਪਹੁੰਚਯੋਗ ਹੈ। ਮੁੱਖ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ ਦੁਆਰ ਸਮੇਤ 16 ਵੱਖ-ਵੱਖ ਰਸਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਗੁਫਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਆਰਟਜ਼ ਦੇ ਭੰਡਾਰ ਹਨ। ਗੁਫਾਵਾਂ ਕਾਲੇ ਚੂਨੇ ਦੇ ਪੱਥਰ ਨਾਲ ਬਣੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਹਨ।
ਸਾਈਟ
[ਸੋਧੋ]ਬੇਲਮ ਗੁਫਾਵਾਂ ਆਂਧਰਾ ਪ੍ਰਦੇਸ਼ ਰਾਜ ਦੇ ਨੰਦਿਆਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ (ਪਹਿਲਾਂ ਕੁਰਨੂਲ ਜ਼ਿਲ੍ਹੇ ਵਿੱਚ) ਦੇ ਕੋਲਿਮਿਗੁੰਡਲਾ ਮੰਡਲ ਵਿੱਚ ਬੇਲਮ ਪਿੰਡ ਦੇ ਨੇੜੇ ਸਥਿਤ ਹਨ। ਕੋਲਿਮਿਗੁੰਡਲਾ ਬੇਲਮ ਗੁਫਾਵਾਂ ਤੋਂ 3 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (1.9 ਮੀਲ) ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਸਥਿਤ ਹੈ।[1] ਇਹ ਗੁਫਾਵਾਂ ਪੇਟਨੀਕੋਟਾ ਪਿੰਡ ਤੋਂ 8 ਕਿਲੋਮੀਟਰ (5.0 ਮੀਲ) ਦੀ ਦੂਰੀ 'ਤੇ ਹਨ।
ਬੇਲਮ, ਏਰਾਮਲਾਈ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਚੂਨੇ ਦੇ ਪੱਥਰਾਂ ਤੋਂ ਬਣੀਆਂ ਗੁਫਾਵਾਂ ਦੇ ਇੱਕ ਵੱਡੇ ਕੰਪਲੈਕਸ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ। ਹੋਰ ਗੁਫਾਵਾਂ ਵਿੱਚ ਬਿਲਾਸੁਰਗਮ ਗੁਫਾਵਾਂ, ਸੰਨਿਆਸੁਲਾ ਗੁਫਾਵਾਂ, ਯਾਗੰਤੀ ਗੁਫਾਵਾਂ, ਯੇਰਾਜਾਰੀ ਗੁਫਾਵਾਂ, ਅਤੇ ਮੁੱਛਤਲਾ ਚਿੰਤਾਮਨੁ ਗੁਫਾਵਾਂ (ਗੁਫਾਵਾਂ ਨੂੰ ਸਥਾਨਕ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਗਾਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ) ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।
ਗੈਲਰੀ
[ਸੋਧੋ]-
ਅੰਦਰੂਨੀ -
ਹਾਲ ਆਫ਼ ਥਾਊਜ਼ੈਂਡ ਹੁੱਡਜ਼ ਦੀ ਛੱਤ -
ਸੰਗੀਤਕ ਸੁਰ ਪੈਦਾ ਕਰਨ ਲਈ ਸਟੈਲੇਕਟਾਈਟ ਬਣਤਰ ਨੂੰ ਮਾਰਦਾ ਹੋਇਆ ਮਨੁੱਖ। -
ਗੁਫਾਵਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਦਾ ਰਸਤਾ -
ਗੁਫਾਵਾਂ ਦੇ ਅੰਦਰ ਆਉਣ ਵਾਲੇ ਸੈਲਾਨੀ -
ਬੇਲਮ ਗੁਫਾਵਾਂ ਦਾ ਬਾਹਰੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ -
ਬੇਲਮ ਗੁਫਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਤੰਗ ਰਸਤਾ -
ਬੇਲਮ ਗੁਫਾਵਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਤੰਗ ਰਸਤਾ -
ਬੇਲਮ ਗੁਫਾਵਾਂ ਦੀ ਛੱਤ -
ਅੰਦਰੂਨੀ -
ਪੱਥਰਾਂ 'ਤੇ ਨੱਕਾਸ਼ੀ -
ਪ੍ਰਾਚੀਨ ਮੂਰਤੀ -
ਪੱਥਰਾਂ 'ਤੇ ਨੱਕਾਸ਼ੀ -
ਬੁੱਧ ਮੂਰਤੀ -
ਬੇਲਮ ਗੁਫਾਵਾਂ ਦੀ ਛੱਤ -
ਗੁਫਾ ਵਿੱਚ ਰਸਤਾ -
ਗੁਫਾ ਵਿੱਚ ਰਸਤਾ -
ਬੇਲਮ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮ
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ "Centrally Protected Monuments". Archeological Survey of India (in ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ). Archived from the original on 2017-06-26. Retrieved 27 May 2017.