ਬ੍ਰਜਬੁਲੀ
ਬ੍ਰਜਬੁਲੀ ਇੱਕ ਨਕਲੀ ਸਾਹਿਤਕ ਭਾਸ਼ਾ ਹੈ, ਜੋ ਮੈਥਿਲੀ ਕਵੀ ਵਿਦਿਆਪਤੀ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ।[1] ਰਾਧਾ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਦੇ ਪਿਆਰ ਬਾਰੇ ਉਸ ਦੇ ਬ੍ਰਜਬੁਲੀ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਉਸ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵਧੀਆ ਰਚਨਾ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਹੋਰ ਕਵੀਆਂ ਨੇ ਉਸ ਦੀ ਲਿਖਤ ਦੀ ਨਕਲ ਕੀਤੀ ਅਤੇ ਇਹ ਭਾਸ਼ਾ 16ਵੀਂ ਸਦੀ ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ ਹੋਈ।[2] ਮੱਧਕਾਲੀ ਬੰਗਾਲੀ ਕਵੀਆਂ ਵਿੱਚ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬ੍ਰਜਬੁਲੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ, ਉਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਨਰੋਤਮ ਦਾਸ, ਬਲਰਾਮ ਦਾਸ, ਗਿਆਨਦਾਸ ਅਤੇ ਗੋਬਿੰਦਦਾਸ ਕਬੀਰਾਜ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[3]
ਰਬਿੰਦਰਨਾਥ ਟੈਗੋਰ ਨੇ ਇਸ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਭਾਨੁਸਿੰਮਾ ਠਾਕੁਰੇਰ ਪੜਾਵਲੀ (1884) ਦੀ ਰਚਨਾ ਵੀ ਕੀਤੀ, ਉਸਨੇ ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਇਨ੍ਹਾਂ ਗੀਤਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਨਵੇਂ ਲੱਭੇ ਕਵੀ, ਭਾਨੁਸਿੰਘਾ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਅੱਗੇ ਵਧਾਇਆ। ਬੰਗਾਲ ਪੁਨਰਜਾਗਰਣ ਵਿੱਚ 19ਵੀਂ ਸਦੀ ਦੀਆਂ ਹੋਰ ਹਸਤੀਆਂ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਬੰਕਿਮ ਚੰਦਰ ਚਟੋਪਾਧਿਆਏ ਨੇ ਵੀ ਬ੍ਰਜਬੁਲੀ ਵਿੱਚ ਲਿਖਿਆ ਹੈ।[4] ਮੌਜੂਦਾ ਬ੍ਰਜਬੁਲੀ ਸਾਹਿਤ ਵਿੱਚ ਲਗਭਗ 5,000 ਕਵਿਤਾਵਾਂ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ।[5]
ਬ੍ਰਜਬੁਲੀ ਮੂਲ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮੈਥਿਲੀ ਹੈ (ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਮੱਧਯੁਗੀ ਸਮੇਂ ਦੌਰਾਨ ਪ੍ਰਚਲਿਤ ਸੀ) ਪਰ ਇਸ ਦੇ ਰੂਪਾਂ ਨੂੰ ਬੰਗਾਲੀ ਵਰਗਾ ਵੇਖਣ ਲਈ ਸੋਧਿਆ ਗਿਆ ਹੈ।[2]
ਹਵਾਲੇ
[ਸੋਧੋ]- ↑ . Bombay.
{{cite book}}: Missing or empty|title=(help) - ↑ 2.0 2.1 . Bombay.
{{cite book}}: Missing or empty|title=(help)Majumdar, R. C.; Pusalker, A. D.; Majumdar, A. K., eds. (1980) [First published 1960]. The Delhi Sultanate. The History and Culture of the Indian People. Vol. VI (3rd ed.). Bombay: Bharatiya Vidya Bhavan. pp. 515–516. OCLC 664485."During the sixteenth century, a form of an artificial literary language became established ... It was the Brajabulī dialect ... Brajabulī is practically the Maithilī speech as current in Mithilā, modified in its forms to look like Bengali".
- ↑ . New Delhi.
{{cite book}}: Missing or empty|title=(help); Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help) - ↑ . New Delhi.
{{cite book}}: Missing or empty|title=(help); Unknown parameter|deadurl=ignored (|url-status=suggested) (help)Paniker, K. Ayyappa (1997). Medieval Indian Literature: An Anthology. Vol. One: Surveys and selections. New Delhi: Sahitya Akademi. p. 287. ISBN 978-81-260-0365-5. - ↑
{{cite book}}: Empty citation (help)