ਭਾਰਤ ਦਾ ਮਾਨਵ ਵਿਗਿਆਨ ਸਰਵੇਖਣ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਭਾਰਤ ਦਾ ਮਾਨਵ ਵਿਗਿਆਨ ਸਰਵੇਖਣ
ਸੰਖੇਪAnSI
ਨਿਰਮਾਣ1945; 79 ਸਾਲ ਪਹਿਲਾਂ (1945)
ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ
ਗੌਰੀ ਬਸੂ
ਮੂਲ ਸੰਸਥਾਸਭਿਆਚਾਰ ਮੰਤਰਾਲਾ, ਸਰਕਾਰ। ਭਾਰਤ ਦਾ
ਵੈੱਬਸਾਈਟansi.gov.in

ਭਾਰਤ ਦਾ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨ ਸਰਵੇਖਣ ( ANSI ) ਇੱਕ ਉੱਚ ਭਾਰਤੀ ਸਰਕਾਰੀ ਸੰਸਥਾ ਹੈ ਜੋ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਅਧਿਐਨਾਂ ਅਤੇ ਮਨੁੱਖੀ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪਹਿਲੂਆਂ ਲਈ ਫੀਲਡ ਡੇਟਾ ਖੋਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੈ, ਜੋ ਮੁੱਖ ਤੌਰ 'ਤੇ ਭੌਤਿਕ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮਾਨਵ- ਵਿਗਿਆਨ ਦੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ,[1] ਜਦੋਂ ਕਿ ਸਵਦੇਸ਼ੀ ਆਬਾਦੀ 'ਤੇ ਇੱਕ ਮਜ਼ਬੂਤ ਫੋਕਸ ਕਾਇਮ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ। ਇਹ ਦੂਜੇ ਭਾਈਚਾਰਿਆਂ ਅਤੇ ਧਾਰਮਿਕ ਸਮੂਹਾਂ ਦੇ ਸਭਿਆਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦਸਤਾਵੇਜ਼ੀ ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵੀ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਮਾਨਵ ਵਿਗਿਆਨ ਖੋਜ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1945 ਵਿੱਚ ਵਾਰਾਣਸੀ ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ ਅਤੇ 1948 ਵਿੱਚ ਕਲਕੱਤਾ ਵਿਖੇ ਭਾਰਤੀ ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕੀਤੀ ਗਈ।[2]

1916 ਵਿੱਚ, ਅਜਾਇਬ ਘਰ ਦੇ ਜੀਵ-ਵਿਗਿਆਨ ਅਤੇ ਮਾਨਵ-ਵਿਗਿਆਨਕ ਭਾਗ ਇਕੱਠੇ ਮਿਲ ਕੇ ਇੱਕ ਨਵੀਂ ਸੰਸਥਾ ਜੂਓਲੋਜੀਕਲ ਸਰਵੇ ਆਫ਼ ਇੰਡੀਆ ਬਣ ਗਏ। ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ, 1945 ਵਿੱਚ, ਮਾਨਵ ਵਿਗਿਆਨ ਸੈਕਸ਼ਨ ਇੱਕ ਸੁਤੰਤਰ ਸੰਸਥਾ, ਭਾਰਤ ਦੇ ਮਾਨਵ ਵਿਗਿਆਨ ਸਰਵੇਖਣ (AnSI),[3] ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂਆਤੀ ਨਿਰਦੇਸ਼ਕ ਵਜੋਂ ਬਿਰਜਾ ਸੰਕਰ ਗੁਹਾ ਅਤੇ ਵੇਰੀਅਰ ਐਲਵਿਨ, ਡਿਪਟੀ ਡਾਇਰੈਕਟਰ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ।

ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਮੰਤਰਾਲੇ ਦੇ ਅਧੀਨ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਇਸਦਾ ਮੁੱਖ ਦਫਤਰ ਕੋਲਕਾਤਾ ਵਿੱਚ ਹੈ ਅਤੇ ਪੋਰਟ ਬਲੇਅਰ ( ਅੰਡੇਮਾਨ ਅਤੇ ਨਿਕੋਬਾਰ ), ਸ਼ਿਲਾਂਗ, ਦੇਹਰਾਦੂਨ, ਉਦੈਪੁਰ, ਨਾਗਪੁਰ (AnSI ਦੀ ਕੇਂਦਰੀ ਲਾਇਬ੍ਰੇਰੀ ਦੇ ਨਾਲ), ਅਤੇ ਮੈਸੂਰ (1960 ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿਤ) ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਖਾਵਾਂ ਹਨ।

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. Anthropological Survey of India Archived 25 June 2010 at the Wayback Machine. Department of Education. Govt. of India.
  2. "Anthropological Survey of India history at anthsi.com". Archived from the original on 11 March 2010. Retrieved 19 May 2010.
  3. Anthropological Survey of India Archived 2006-05-25 at the Wayback Machine. (The Andamanese by George Weber).

ਹੋਰ ਪੜ੍ਹਨਾ[ਸੋਧੋ]

ਬਾਹਰੀ ਲਿੰਕ[ਸੋਧੋ]