ਮਨੁੱਖੀ ਪਾਚਣ ਪ੍ਰਣਾਲੀ

ਵਿਕੀਪੀਡੀਆ, ਇੱਕ ਅਜ਼ਾਦ ਗਿਆਨਕੋਸ਼ ਤੋਂ
ਮਨੁੱਖੀ ਪਾਚਨ ਨਾਲੀ
Stomach colon rectum diagram
ਜਾਣਕਾਰੀ
ਪ੍ਰਨਾਲੀDigestive system
ਪਛਾਣਕਰਤਾ
ਲਾਤੀਨੀTractus digestorius (mouth to anus),
canalis alimentarius (esophagus to large intestine),
canalis gastrointestinales (stomach to large intestine)
MeSHD004064
TA98A05.0.00.000
TA22773
FMA7152
ਸਰੀਰਿਕ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ

ਮਨੁੱਖ ਦੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ (Digestive or Alimentary Canal) 25 ਤੋਂ 30 ਫੁੱਟ ਲੰਮੀ ਨਾਲ ਹੈ ਜੋ ਮੂੰਹ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਗੁਦਾ ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਜਾਂਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਲੰਮੀ ਨਲੀ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਖਾਣਾ ਮੂੰਹ ਵਿੱਚ ਪੈਣ ਦੇ ਬਾਅਦ‌ ਗਰਾਸਨਾਲ, ਮਿਹਦਾ, ਛੋਟੀ ਅੰਤੜੀ, ਵੱਡੀ ਅੰਤੜੀ, ਰੈਕਟਮ ਅਤੇ ਗੁਦਾ ਵਿੱਚੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੋਇਆ ਗੁਦਾਰਾਹ ਤੋਂ ਮਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਬਾਹਰ ਨਿਕਲ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਪਾਚਣ ਦੇ ਲਿਹਾਜ਼ ਨਾਲ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ ਦੀ ਪਰਿਭਾਸ਼ਾ ਕੀਤੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਸਾਰੇ ਅੰਗ ਅਤੇ ਗਰੰਥੀਆਂ ਜੋ ਖਾਣਾ ਮੂੰਹ ਰਾਹੀਂ ਢਿੱਡ ਵਿੱਚ ਪਰਵੇਸ਼ ਕਰਨ, ਹਾਜਮੇ ਅਤੇ ਆਤਮਸਾਤ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਮਿਲ ਕੇ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ ਤੰਤਰ ਕਹਾਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਵਿੱਚ ਮੁੰਹ ਅਤੇ ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਜੀਭ, ਦੰਦ ਆਦਿ, ਗਲੇ ਅਤੇ ਫਿਰ ਮਰੀਏ, ਢਿੱਡ, ਛੋਟੀ ਅੰਤੜੀ, ਵੱਡੀ ਅੰਤੜੀ ਤੋਂ ਗੁਦਾਰਾਹ ਤੱਕ ਦੇ ਅੰਗ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਗਰੰਥੀਆਂ ਸ਼ਾਮਿਲ ਹਨ। ਇਹ ਸਾਰੇ ਅੰਗਾਂ ਮੂੰਹ ਤੋਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਕੇ ਗੁਦਾ ਤੱਕ ਇੱਕ ਨਾਲੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਫੈਲੇ ਹੋਏ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਾਚਨ ਨਾਲੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਬਣਤਰ[ਸੋਧੋ]

ਉੱਪਰਲੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ[ਸੋਧੋ]

ਉੱਪਰਲੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਮੁੰਹ, ਗ੍ਰਾਸਨਲੀ, ਮਿਹਦਾ ਅਤੇ ਡੂਡੀਨਮ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।[1]

ਹੇਠਲੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ[ਸੋਧੋ]

ਹੇਠਲੀ ਭੋਜਨ ਨਾਲੀ ਵਿੱਚ ਛੋਟੀ ਅੰਤੜੀ, ਅਤੇ ਸਾਰੀ ਵੱਡੀ ਅੰਤੜੀ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।[1]

ਹਵਾਲੇ[ਸੋਧੋ]

  1. 1.0 1.1 Upper Gastrointestinal Tract at the US National Library of Medicine Medical Subject Headings (MeSH)