ਮਲਯਾਮਰੁਤਮ ਰਾਗਮ

    

ਮਲਯਾਮਰੁਤਮ ਕਰਨਾਟਕੀ ਸੰਗੀਤ (ਦੱਖਣੀ ਭਾਰਤੀ ਸ਼ਾਸਤਰੀ ਸੰਗੀਤ ਦਾ ਸੰਗੀਤਕ ਪੈਮਾਨਾ) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਰਾਗ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਜਨਯ ਰਾਗਮ ਹੈ (ਪ੍ਰਾਪਤ ਸਕੇਲ) ਕਿਉਂਕਿ ਇਸ ਵਿੱਚ ਸੱਤ ਸੁਰ (ਸੰਗੀਤਕ ਨੋਟਸ) ਨਹੀਂ ਲਗਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਰਾਗ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਹਾਲ ਹੀ ਦੇ ਸਾਲਾਂ ਵਿੱਚ ਸਾਜ਼ ਵਜਾਉਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਵਰਤਿਆ ਜਾਣ ਲੱਗਿਆ ਹੈ। ਇਹ ਇੱਕ ਸਵੇਰ ਦਾ ਰਾਗ ਹੈ ਅਤੇ ਨਿਯਮਿਤ ਤੌਰ ਉੱਤੇ ਸਵੇਰੇ ਦੇ ਪ੍ਰੋਗਰਾਮਾਂ ਅਤੇ ਕਾਰਜਾਂ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

ਬਣਤਰ ਅਤੇ ਲਕਸ਼ਨ

ਸੀ 'ਤੇ ਸ਼ਡਜਮ ਦੇ ਨਾਲ ਮਲਯਾਮਰੁਤਮ ਰਾਗ

ਮਲਯਾਮਰੁਤਮ ਇੱਕ ਸਮਰੂਪ ਰਾਗ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮੱਧਮਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ। ਇਹ ਕਰਨਾਟਕੀ ਸੰਗੀਤ ਵਰਗੀਕਰਣ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਹੈਕਸਾਟੋਨਿਕ ਸਕੇਲ (ਸ਼ਾਡਵ-ਸ਼ਾਡਵ ਰਾਗਮ) ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਆਰੋਹਣ-ਅਵਰੋਹਣ (ਚਡ਼੍ਹਦੇ ਅਤੇ ਉਤਰਦੇ ਪੈਮਾਨੇ) ਦੀ ਬਣਤਰ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਅਨੁਸਾਰ ਹੈ (ਹੇਠਾਂ ਸੰਕੇਤ ਅਤੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਵੇਰਵਿਆਂ ਲਈ ਕਰਨਾਟਕੀ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਸਵਰ ਵੇਖੋ):

• ਅਰੋਹਣਃ ਸ ਰੇ1 ਗ3 ਪ ਧ2 ਨੀ2 ਸੰ [a]
• ਅਵਰੋਹਣਃ ਸੰ ਨੀ2 ਧ2 ਪ ਗ3 ਰੇ1 ਸ [b]

ਇਸ ਰਾਗ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਗਏ ਸੁਰ ਹਨ ਸ਼ਡਜਮ, ਸ਼ੁੱਧ ਰਿਸ਼ਭਮ, ਅੰਤਰ ਗੰਧਾਰਮ, ਪੰਚਮ, ਚਤੁਰਸ਼ਰੁਤੀ ਧੈਵਤਮ ਅਤੇ ਕੈਸਿਕੀ ਨਿਸ਼ਾਦਮ ਹਨ। ਮਲਯਾਮਰੁਤਮ ਨੂੰ 16ਵੇਂ ਮੇਲਾਕਾਰਤਾ ਰਾਗ ਚੱਕਰਵਾਕਮ ਦਾ ਇੱਕ ਜਨਯ ਰਾਗ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਹਾਲਾਂਕਿ ਜੇਕਰ ਰਾਗ ਰਾਮਪ੍ਰਿਆ ਵਿੱਚ ਮੱਧਮਮ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਈਏ ਤਾਂ ਓਹ ਮਲਯਾਮਰੁਤਮ ਰਾਗਮ ਬਣ ਜਾਂਦਾ ਹੈ,

ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਰਚਨਾਵਾਂ

ਮਲਯਾਮਰੁਤਮ ਇੱਕ ਮਨਮੋਹਣਾ ਰਾਗ ਹੈ, ਪਰ ਕਲਾਸੀਕਲ ਸੰਗੀਤ ਵਿੱਚ ਇਸ ਦੀਆਂ ਕੁਝ ਹੀ ਰਚਨਾਵਾਂ ਹਨ। ਇਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਫ਼ਿਲਮ ਸੰਗੀਤ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਵੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਮਲਯਾਮਰੁਤਮ ਵਿੱਚ ਬਣੀਆਂ ਕੁਝ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਕ੍ਰਿਤੀਆਂ ਹਨ।

• ਪਟਨਾਮ ਸੁਬਰਾਮਣੀਆ ਅਈਅਰ ਦੁਆਰਾ "ਧਨਿਆਦੇਵੂਡੋ"
• ਤਿਆਗਰਾਜ ਦੁਆਰਾ ਮਾਨਸ ਏਟੁਲੋਥੂਨੇ
• ਪਾਪਾਨਸਮ ਸਿਵਨ ਦੁਆਰਾ ਕਰਪਾਗਾ ਮਨੋਹਰਾਪਾਪਨਾਸਾਮ ਸਿਵਨ
• ਕਰੁਣਾਨਿਦੀਏ ਈਸ਼ਾ ਅਤੇ ਸਮਰੇਨ ਓਂਡੇ ਪੁਰੰਦਰਾ ਦਾਸਾ ਦੁਆਰਾਪੁਰੰਦਰ ਦਾਸਾ
• ਅਰੁਣਾਚਲ ਕਵੀ ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਮਾਨੇ ਸਾਮੀਕਿੰਧਾ
• ਮਯੂਰਾਮ ਵੇਦਾਨਯਗਮਪਿਲਈ ਦੁਆਰਾ ਦਇਆਈ ਪੁਰੀਆ
• ਸੁਬਰਾਮਣੀਆ ਭਾਰਤੀ ਦੁਆਰਾ ਚੰਦੀਰਨ ਓਲੀ
• ਕਲਿਆਣੀ ਵਰਦਰਾਜਨ ਦੁਆਰਾ ਨਵਰਤਨ ਵਿਲਾਸ
• ਫ਼ਿਲਮ ਗੀਤ-ਊਸ਼ਾ ਕਿਰਾਨੰਗਲ (ਗੁਰੂਵਾਯੂਰ ਕੇਸਵਨ-ਜੀ ਦੇਵਰਾਜਨ ਮਾਸਟਰ)
• ਫ਼ਿਲਮ ਦਾ ਗੀਤਃ ਪੁਲਾਰਕਲਾ ਸੁੰਦਰਾ (ਓਰੂ ਮਯਮਾਸਾ ਪੁਲਾਰੀਇਲ)

ਫ਼ਿਲਮੀ ਗੀਤ

ਭਾਸ਼ਾਃ ਤਮਿਲ

ਗੀਤ.	ਫ਼ਿਲਮ	ਸਾਲ.	ਸੰਗੀਤਕਾਰ	ਗਾਇਕ
ਕਨਮਨੀ ਨੀ ਵਾਰਾ	ਥੰਡਰੇਲ ਐਨਾਈ ਥੋਡੂ	1985	ਇਲਯਾਰਾਜਾ	ਕੇ. ਜੇ. ਯੇਸੂਦਾਸ, ਉਮਾ ਰਾਮਾਨਨਉਮਾ ਰਮਨਨ
ਕੋਡੀ ਇਨਬਾਮ ਮੇਨੀ ਯੇਂਗਮ	ਨੇਂਜਿਲ ਆਦੁਮ ਪੂ ਓਂਦਰੂ			ਐੱਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਐੱਸ ਜਾਨਕੀਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ
ਪੂਜਾ ਵਡ਼ਮ ਪੂਵਾਈ	ਕਾਧਲ ਓਵੀਅਮ	1982		ਦੀਪਨ ਚੱਕਰਵਰਤੀ
ਥੈਂਡਰਲ ਐਨਾਈ ਮੁਥਾਮਿੱਟਥੂ	ਓਰੁ ਓਦਾਈ ਨਧਿਆਗਿਰਥੂ	1983		ਕ੍ਰਿਸ਼ਨਾਚੰਦਰਨ, ਬੀ. ਐਸ. ਸ਼ਸ਼ਿਰੇਖਾ
ਊਮਾਈ ਨੇਨਜਿਨ ਸੋਂਧਮ	ਮਨੀਧਨਿਨ ਮਾਰੁਪੱਕਮ	1986		ਕੇ. ਜੇ. ਯੇਸੂਦਾਸ
ਨਾਨ ਥੀਡਮ ਪਥਮ	ਪੁਥੂ ਵਯਾਲ	1992	ਅਰਵਿੰਦ
ਅਜ਼ਗਾਨਾ ਸੰਧੰਗਲ (ਵਲਾਜੀ ਵਿੱਚ ਚਰਨਾਮ)	ਅਧੂ ਅੰਥਾ ਕਾਲਮ	1988	ਚੰਦਰਬੋਸ	ਕੇ. ਜੇ. ਯੇਸੂਦਾਸ, ਵਾਣੀ ਜੈਰਾਮ
ਰਾਗਸਿਆਮਾਈ (ਰਾਗਮਾਲਿਕਾਃ ਮਲਯਾਮਰੁਥਮ, ਚੱਕਰਵਗਮ)	ਦਮ ਦਮ ਦਮ	2001	ਕਾਰਤਿਕ ਰਾਜਾ	ਹਰੀਹਰਨ, ਸਾਧਨਾ ਸਰਗਮ
ਪਦਥਾ ਕੁਇਲੂ ਓਨੂ	ਆਕਾਇਆ ਪੂਕਲ	1995	ਦੇਵਾ	ਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ
ਨੀਲਗਿਰੀ ਮਾਲਾ ਓਰਾਥਿਲਾ	ਨੰਮਾ ਅੰਨਾਚੀ	1994		ਐਸ. ਪੀ. ਬਾਲਾਸੁਬਰਾਮਨੀਅਮ, ਕੇ. ਐਸ. ਚਿਤਰਾ
ਵਿੱਟੂ ਵਿੱਟੂ	ਰੁਧਰਾ	1991	ਗੰਗਾਈ ਅਮਰਨ
ਮਚਨ ਕੁਰਾਈ ਪੁਦਾਵਾਈ ਓਨੂ	ਦਿੱਲੀ ਬਾਬੂ	1989
ਨੇਲਾਗਿਰੀ ਪੂਵ	ਕੁਡੰਬਮ	1984		ਐੱਸ. ਐੱਨ. ਸੁਰੇਂਦਰ, ਐੱਸ ਜਾਨਕੀਐੱਸ. ਜਾਨਕੀ
ਪਾਡੂ ਪਾਡੂ	ਸੇਨਗੋਤਾਈ	1996	ਵਿਦਿਆਸਾਗਰ	ਕੇ. ਐਸ. ਚਿਤਰਾ
ਯੇਦੁਕਾਗਾ ਐਨਾ	ਰੰਮੀ	2014	ਡੀ. ਇਮਾਨ	ਸੰਤੋਸ਼ ਹਰੀਹਰਨ, ਏ. ਵੀ. ਪੂਜਾ
ਮਾਰੁਦਾਕਾਰੀ	ਪਾਈਮ ਪੁਲੀ	2015		ਦਿਵਾਕਰ

ਸਬੰਧਤ ਰਾਗਮ

ਇਹ ਭਾਗ ਇਸ ਰਾਗ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤਕ ਅਤੇ ਵਿਗਿਆਨਕ ਪਹਿਲੂ ਨੂੰ ਕਵਰ ਕਰਦਾ ਹੈ।

ਸਕੇਲ ਸਮਾਨਤਾਵਾਂ

• ਵਲਾਜੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਰਾਗ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਲਯਾਮਰੁਤਮ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਚਡ਼੍ਹਨ ਅਤੇ ਉਤਰਨ ਦੋਵਾਂ ਪੈਮਾਨਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸ਼ੁੱਧ ਰਿਸ਼ਭਮ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਸ ਦੀ ਅਰੋਹਣ-ਅਵਰੋਹਣ ਦੀ ਬਣਤਰ: ਸ ਗ3 ਪ ਧ2 ਨੀ2 ਸੰ - ਸੰ ਨੀ2 ਧ2 ਪ ਗ3 ਸ ਹੈ।
• ਰਸੀਕਰੰਜਨੀ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਰਾਗ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਮਲੇਆਮਾਰੁਤਮ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਵਿੱਚ ਅਰੋਹਣ ਅਤੇ ਅਵਰੋਹਣ ਦੋਵਾਂ ਵਿੱਚ ਨਿਸ਼ਾਦਮ ਨਹੀਂ ਹੈ।